صراط: بودجه سال 94 دو روز گذشته تقدیم مجلس شد و در این لایحه بودجه معاونت امور زنان رشد 87 درصدی داشته است و در حالیکه بودجه سال جاری این معاونت 8 میلیارد اعلام شده بود، در بودجه سال آینده بودجه معاونت 150 میلیارد ریال تعریف شده است.
این در حالی است که تعدادی از کارشناسان امور زنان و نمایندگان فراکسیون زنان مجلس به روند هزینه این معاونت انتقادهایی داشته اند و همینطور نمایندگان مجلس از معاونت امور زنان درخواست کرده اند تا به صورت جزئی در مورد عملکرد بودجه خود گزارش ارائه دهد.
همزمان با ارائه لایحه بودجه با اطهره نژادی معاون برنامهریزی و هماهنگی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری گفت و گو کردیم تا در مورد بودجه سال گذشته معاونت امور زنان باهم صحبت کنیم.
از بودجه 8 میلیاردی سال گذشته معاونت امور زنان ریاست جمهوری چند درصد آن تخصیص پیدا کرده است؟
نژادی: از بودجه نزدیک به 8 میلیاردی که توسط نمایندگان مجلس به آن اشاره شده است، 7 میلیارد آن مربوط به بودجهای است که می تواند در راستای برنامه های معاونت مورد استفاده قرار گیرد و تا کنون 47 درصد این بودجه تخصیص یافته است.
بنابراین ما اکنون در مورد چیزی حدود 3 میلیارد و چهارصد میلیون تومان صحبت میکنیم که این مقدار بودجه باید طبق وظیفه سازمانی معاونت در راستای اهداف یاد شده در ماده 230 قانون برنامه پنجم هزینه شود.
اگر بخواهیم به صورت خاص اشاره کنیم که این بودجه صرف چه اموری شده است، به چه مواردی میتوان اشاره کرد؟
نژادی: بخشی از این بودجه به اجرای موافقت نامه هایی اختصاص داده شده که در پی امضای تفاهم نامه هایی با دستگاه های مختلف بر طبق بند ط تبصره 20 ماده واحده قانون بودجه سال 93 تنظیم شده است. پیش از این نیز بارها اشاره کرده ایم که برنامه ریزی باید مبتنی بر درک وضعیت موجود و واقعیت های جامعه مخاطب باشد و اجرای برنامه های غیرهمسو و گسسته، تضمینگر پایداری هدف برنامه نیست.
برای تفاهم نامههایی که تا کنون از سوی معاونت امور زنان منعقد شده است، چه مبلغی هزینه شده است؟
نژادی: بنابراین در حال حاضر بیش از 780 میلیون تومان هزینه ای است که از سوی معاونت به دستگاه هایی مانند وزارت آموزش و پرورش، وزارت جهاد کشاورزی،سازمان ملی استاندارد ایران و کمیته امداد حضرت امام ( ره ) برای اجرای برنامه های مختلف در راستای تفاهم نامهها داده می شود و خوشبختانه همکاری دستگاه های یاد شده در این باره بسیار خوب بوده و بودجه های قابل توجهی نیز دستگاه ها به این برنامه ها اختصاص داده اند.
این تفاهم نامهها برای چه اموری منعقد شده است و براساس آنها چه اقداماتی قرار است انجام شود؟
نژادی: از جمله برنامه های طراحی شده، میتوان به مواردی از جمله طرح بهبود وضعیت آموزشی- بهداشتی دانش آموزان دختر مناطق محروم کشور، طرح تقویت شیوه های مهارتی و ارتباطی اولیا با دانش آموزان دختر، افزایش پوشش تحصیلی دختران بازمانده از تحصیل مناطق محروم، آموزش و ساماندهی زنان تسهیل گر توسعه روستایی، تشکیل و تجهیز منابع مالی خرد، آموزش و ترویج کارآفرینی زنان روستایی، تقویت نقش زنان در توسعه کشاورزی پایدار، ارائه خدمات مشاوره و ساماندهی زنان قالیباف در جهت ارتقای کیفیت و استانداردسازی تولیدات آنها برای رسیدن به افزایش و پایداری اشتغال، ارائه خدمات مشاوره و ساماندهی زنان کشاورز در جهت ارتقای کیفیت و استانداردسازی تولیدات آنها، طرح اسکان امن زنان سرپرست خانوار تحت حمایت امداد ساکن در مناطق حاشیه نشین و سکونت گاه های غیررسمی در سطح استان ها با اولویت مناطق محروم و آسیب خیز بخش از این برنامهها است.
همچنین ارائه مشاوره حقوقی و وکیل معاضدتی به زنان آسیب دیده، ارائه خدمات مددکاری به زنان سرپرست خانوار با اولویت مناطق محروم و همچنین غربالگری سرطان سینه در بین زنان سرپرست خانوار تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی ( ره ) بخش دیگری از طرحهایی است که میتوان به آنها اشاره کرد.
برخی از برنامههایی که در بالا به آنها اشاره کردید مشابه برنامههایی است که در سالهای گذشته نیز مشابه این طرحها وجود داشت، آیا این دوباره کاری در این حوزه نیست؟
نژادی: بخش قابل توجه در هزینه کرد بودجه این است که در هر یک از تفاهم نامهها به صراحت اعلام شده است که علاوه بر نظارت دولتی در اجرای برنامههای تعریف شده بین دستگاهی، ناظرین تخصصی مرتبط جامعه مدنی نیز، کار پایش طرح ها و برنامهها را به عهده خواهند داشت و پویایی و پایداری برنامه، دغدغه اصلی ما در این حوزه خواهد بود.
به نظر میرسد برخی از برنامهها با برنامه های اجرا شده در سال قبل مشابه باشند و دلیل این امر آن است که نیاز مخاطب سنی تعریف شده در برنامه ثابت مانده و مخاطب عوض شده است. به طور مثال نیاز دختران مخاطب طرح بهبود وضعیت بهداشتی – آموزشی دانش آموزان دختر مناطق محروم، همچنان احساس می شود ولی مخاطبان، همان مخاطبان سال گذشته نیستند.
حمایت از سمنهای حوزه زنان از جمله برنامههایی است که همواره از سوی معاون امور زنان ریاست جمهوری به آن تأکید میشود در این مورد، چه مقدار تا کنون از سوی معاونت هزینه شده است؟
نژادی: بله، بخش دیگری از بودجه معاونت در راستای محور توسعه تواناییهای سازمانهای مردم نهاد به حمایت از سمن ها اختصاص یافته است که در این زمینه نیز سیاستهای حمایتی خاصی در نظر گرفته شده و چنانچه طرح های واصله در رابطه با حل مسائل اولویت دار زنان استان مرتبط با سمن ارائه دهنده طرح باشد مورد حمایت قرار می گیرد و علاوه بر این همکاری تخصصی سمن ها اولویتی است که در حمایت ها به آن توجه میکنیم که تا این لحظه هر چند هنوز بسیاری از هزینه کردها به دلیل ضرورت بررسی طرح های پیشنهادی در شورای برنامه ریزی انجام نشده، اما بیش از 160 میلیون تومان حمایت از سمن ها و 80 میلیون تومان نیز حمایت از تعاونی های زنان از ابتدای سال انجام شده است.
برنامههایی در مورد خانواده نیز از سوی معاونت تا کنون اجرا شده است؟
نژادی: حمایت از طرح های مشاورهای، تربیتی، فرهنگی، هنری و رسانه ای بیش از 250 میلیون تومان هزینه در برداشته و در حمایت از برنامههای آموزشی و طرحهای فرهنگی در جهت تعمیق باورهای دینی و تحکیم و پویایی خانواده 150 میلیون هزینه کرد داشته ایم.
ما باور داریم که به دلیل مسئولیت هایی که بر طبق قانون بر عهده ماست موظفیم در هزینه کرد بودجه دقت کافی داشته باشیم و اجرا و پایش را از اجزای اصلی تحقق برنامه می دانیم که باید به گونه ای عمل کنیم که با وجود تغییرات احتمالی در ابعاد مختلف برنامه، منعطف بودن طرح موجب شود که آسیبی به اصل آن وارد نشود.در مورد بقیه بودجه تخصیص یافته و یا مصوب شده نیز برنامه هایی در دست داریم که بر مبنای آنچه در فاز شناخت مسائل زنان کشور بدست آورده ایم، هزینه خواهد شد.
سهم زنان مناطق محروم و زنان سرپرست خانوار از این بودجه چه میزان بوده است؟
نژادی: آنچه نمایندگان محترم مجلس در صحبتهای خود در مورد هزینه کرد بودجه معاونت به آن اشاره کرده و گفته اند که «زنانی که در مناطق محروم هستند و حتی در اطراف تهران در شرایط نامساعدی زندگی می کنند، باید در بودجه و هزینه ها لحاظ شوند» این سوال را برای ما ایجاد می کند که آیا دوستان با عنایت به جایگاه معاونت امور زنان و خانواده به عنوان متولی و نه متصدی امور زنان کشور این مباحث را مطرح کرده اند یا خیر؟ و این سوال نیز همچنان باقی میماند که معیار نمایندگان محترم برای تعیین مکان ارزیابی برنامه های امور زنان چه بوده است که به عنوان اولین نقطه به اطراف تهران اشاره کرده اند؟! در حالیکه معاونت در چارچوب برنامه نشست های منطقه ای و تعریف همکاریهای شبکه ای دولت و سازمانهای غیردولتی برای حل مسائل زنان که اولین آن را با محوریت خراسان رضوی برای استان های خراسان شمالی، رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان برگزار کرد، به مسائل زنان در مقیاسهای شهری و روستایی هر منطقه می پردازد و از جمله در منطقه ای که استان تهران جزئی از آن است به مناطق روستایی استان تهران نیز توجه خاص خود را خواهد داشت.
اولویت معاونت امور زنان در مورد برنامههای سال آینده و هزینه کرد بودجه سال آینده چیست؟
نژادی: باید به این نکته بیندیشیم که اولویت وظیفهای ما سیاستگزاری برای حل مسائل زنان به صورت ریشهای و پیشگیرانه است و قرار نیست، مقطعی و شتابزده عمل کنیم و امیدواریم با تلاش و هم افزایی و با همه جانبه نگری که در موضوع زنان و خانواده به کار میگیریم، در راه بهبود وضعیت زنان و خانواده کشور گام برداریم.
این در حالی است که تعدادی از کارشناسان امور زنان و نمایندگان فراکسیون زنان مجلس به روند هزینه این معاونت انتقادهایی داشته اند و همینطور نمایندگان مجلس از معاونت امور زنان درخواست کرده اند تا به صورت جزئی در مورد عملکرد بودجه خود گزارش ارائه دهد.
همزمان با ارائه لایحه بودجه با اطهره نژادی معاون برنامهریزی و هماهنگی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری گفت و گو کردیم تا در مورد بودجه سال گذشته معاونت امور زنان باهم صحبت کنیم.
از بودجه 8 میلیاردی سال گذشته معاونت امور زنان ریاست جمهوری چند درصد آن تخصیص پیدا کرده است؟
نژادی: از بودجه نزدیک به 8 میلیاردی که توسط نمایندگان مجلس به آن اشاره شده است، 7 میلیارد آن مربوط به بودجهای است که می تواند در راستای برنامه های معاونت مورد استفاده قرار گیرد و تا کنون 47 درصد این بودجه تخصیص یافته است.
بنابراین ما اکنون در مورد چیزی حدود 3 میلیارد و چهارصد میلیون تومان صحبت میکنیم که این مقدار بودجه باید طبق وظیفه سازمانی معاونت در راستای اهداف یاد شده در ماده 230 قانون برنامه پنجم هزینه شود.
اگر بخواهیم به صورت خاص اشاره کنیم که این بودجه صرف چه اموری شده است، به چه مواردی میتوان اشاره کرد؟
نژادی: بخشی از این بودجه به اجرای موافقت نامه هایی اختصاص داده شده که در پی امضای تفاهم نامه هایی با دستگاه های مختلف بر طبق بند ط تبصره 20 ماده واحده قانون بودجه سال 93 تنظیم شده است. پیش از این نیز بارها اشاره کرده ایم که برنامه ریزی باید مبتنی بر درک وضعیت موجود و واقعیت های جامعه مخاطب باشد و اجرای برنامه های غیرهمسو و گسسته، تضمینگر پایداری هدف برنامه نیست.
برای تفاهم نامههایی که تا کنون از سوی معاونت امور زنان منعقد شده است، چه مبلغی هزینه شده است؟
نژادی: بنابراین در حال حاضر بیش از 780 میلیون تومان هزینه ای است که از سوی معاونت به دستگاه هایی مانند وزارت آموزش و پرورش، وزارت جهاد کشاورزی،سازمان ملی استاندارد ایران و کمیته امداد حضرت امام ( ره ) برای اجرای برنامه های مختلف در راستای تفاهم نامهها داده می شود و خوشبختانه همکاری دستگاه های یاد شده در این باره بسیار خوب بوده و بودجه های قابل توجهی نیز دستگاه ها به این برنامه ها اختصاص داده اند.
این تفاهم نامهها برای چه اموری منعقد شده است و براساس آنها چه اقداماتی قرار است انجام شود؟
نژادی: از جمله برنامه های طراحی شده، میتوان به مواردی از جمله طرح بهبود وضعیت آموزشی- بهداشتی دانش آموزان دختر مناطق محروم کشور، طرح تقویت شیوه های مهارتی و ارتباطی اولیا با دانش آموزان دختر، افزایش پوشش تحصیلی دختران بازمانده از تحصیل مناطق محروم، آموزش و ساماندهی زنان تسهیل گر توسعه روستایی، تشکیل و تجهیز منابع مالی خرد، آموزش و ترویج کارآفرینی زنان روستایی، تقویت نقش زنان در توسعه کشاورزی پایدار، ارائه خدمات مشاوره و ساماندهی زنان قالیباف در جهت ارتقای کیفیت و استانداردسازی تولیدات آنها برای رسیدن به افزایش و پایداری اشتغال، ارائه خدمات مشاوره و ساماندهی زنان کشاورز در جهت ارتقای کیفیت و استانداردسازی تولیدات آنها، طرح اسکان امن زنان سرپرست خانوار تحت حمایت امداد ساکن در مناطق حاشیه نشین و سکونت گاه های غیررسمی در سطح استان ها با اولویت مناطق محروم و آسیب خیز بخش از این برنامهها است.
همچنین ارائه مشاوره حقوقی و وکیل معاضدتی به زنان آسیب دیده، ارائه خدمات مددکاری به زنان سرپرست خانوار با اولویت مناطق محروم و همچنین غربالگری سرطان سینه در بین زنان سرپرست خانوار تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی ( ره ) بخش دیگری از طرحهایی است که میتوان به آنها اشاره کرد.
برخی از برنامههایی که در بالا به آنها اشاره کردید مشابه برنامههایی است که در سالهای گذشته نیز مشابه این طرحها وجود داشت، آیا این دوباره کاری در این حوزه نیست؟
نژادی: بخش قابل توجه در هزینه کرد بودجه این است که در هر یک از تفاهم نامهها به صراحت اعلام شده است که علاوه بر نظارت دولتی در اجرای برنامههای تعریف شده بین دستگاهی، ناظرین تخصصی مرتبط جامعه مدنی نیز، کار پایش طرح ها و برنامهها را به عهده خواهند داشت و پویایی و پایداری برنامه، دغدغه اصلی ما در این حوزه خواهد بود.
به نظر میرسد برخی از برنامهها با برنامه های اجرا شده در سال قبل مشابه باشند و دلیل این امر آن است که نیاز مخاطب سنی تعریف شده در برنامه ثابت مانده و مخاطب عوض شده است. به طور مثال نیاز دختران مخاطب طرح بهبود وضعیت بهداشتی – آموزشی دانش آموزان دختر مناطق محروم، همچنان احساس می شود ولی مخاطبان، همان مخاطبان سال گذشته نیستند.
حمایت از سمنهای حوزه زنان از جمله برنامههایی است که همواره از سوی معاون امور زنان ریاست جمهوری به آن تأکید میشود در این مورد، چه مقدار تا کنون از سوی معاونت هزینه شده است؟
نژادی: بله، بخش دیگری از بودجه معاونت در راستای محور توسعه تواناییهای سازمانهای مردم نهاد به حمایت از سمن ها اختصاص یافته است که در این زمینه نیز سیاستهای حمایتی خاصی در نظر گرفته شده و چنانچه طرح های واصله در رابطه با حل مسائل اولویت دار زنان استان مرتبط با سمن ارائه دهنده طرح باشد مورد حمایت قرار می گیرد و علاوه بر این همکاری تخصصی سمن ها اولویتی است که در حمایت ها به آن توجه میکنیم که تا این لحظه هر چند هنوز بسیاری از هزینه کردها به دلیل ضرورت بررسی طرح های پیشنهادی در شورای برنامه ریزی انجام نشده، اما بیش از 160 میلیون تومان حمایت از سمن ها و 80 میلیون تومان نیز حمایت از تعاونی های زنان از ابتدای سال انجام شده است.
برنامههایی در مورد خانواده نیز از سوی معاونت تا کنون اجرا شده است؟
نژادی: حمایت از طرح های مشاورهای، تربیتی، فرهنگی، هنری و رسانه ای بیش از 250 میلیون تومان هزینه در برداشته و در حمایت از برنامههای آموزشی و طرحهای فرهنگی در جهت تعمیق باورهای دینی و تحکیم و پویایی خانواده 150 میلیون هزینه کرد داشته ایم.
ما باور داریم که به دلیل مسئولیت هایی که بر طبق قانون بر عهده ماست موظفیم در هزینه کرد بودجه دقت کافی داشته باشیم و اجرا و پایش را از اجزای اصلی تحقق برنامه می دانیم که باید به گونه ای عمل کنیم که با وجود تغییرات احتمالی در ابعاد مختلف برنامه، منعطف بودن طرح موجب شود که آسیبی به اصل آن وارد نشود.در مورد بقیه بودجه تخصیص یافته و یا مصوب شده نیز برنامه هایی در دست داریم که بر مبنای آنچه در فاز شناخت مسائل زنان کشور بدست آورده ایم، هزینه خواهد شد.
سهم زنان مناطق محروم و زنان سرپرست خانوار از این بودجه چه میزان بوده است؟
نژادی: آنچه نمایندگان محترم مجلس در صحبتهای خود در مورد هزینه کرد بودجه معاونت به آن اشاره کرده و گفته اند که «زنانی که در مناطق محروم هستند و حتی در اطراف تهران در شرایط نامساعدی زندگی می کنند، باید در بودجه و هزینه ها لحاظ شوند» این سوال را برای ما ایجاد می کند که آیا دوستان با عنایت به جایگاه معاونت امور زنان و خانواده به عنوان متولی و نه متصدی امور زنان کشور این مباحث را مطرح کرده اند یا خیر؟ و این سوال نیز همچنان باقی میماند که معیار نمایندگان محترم برای تعیین مکان ارزیابی برنامه های امور زنان چه بوده است که به عنوان اولین نقطه به اطراف تهران اشاره کرده اند؟! در حالیکه معاونت در چارچوب برنامه نشست های منطقه ای و تعریف همکاریهای شبکه ای دولت و سازمانهای غیردولتی برای حل مسائل زنان که اولین آن را با محوریت خراسان رضوی برای استان های خراسان شمالی، رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان برگزار کرد، به مسائل زنان در مقیاسهای شهری و روستایی هر منطقه می پردازد و از جمله در منطقه ای که استان تهران جزئی از آن است به مناطق روستایی استان تهران نیز توجه خاص خود را خواهد داشت.
اولویت معاونت امور زنان در مورد برنامههای سال آینده و هزینه کرد بودجه سال آینده چیست؟
نژادی: باید به این نکته بیندیشیم که اولویت وظیفهای ما سیاستگزاری برای حل مسائل زنان به صورت ریشهای و پیشگیرانه است و قرار نیست، مقطعی و شتابزده عمل کنیم و امیدواریم با تلاش و هم افزایی و با همه جانبه نگری که در موضوع زنان و خانواده به کار میگیریم، در راه بهبود وضعیت زنان و خانواده کشور گام برداریم.