صراط: در نشست خبری که امروز در مرکز آمار ایران برگزار شد، عادل آذر با اعلام نتایج آمار سرشماری عمومی کشاورزی گفت: این سرشماری منجر به فهرست برداری از چهار میلیون و 43 هزار بهره بردار شده است که شش درصد کاهش دارد، همچنین در حوزه مساحت هم 16 میلیون و 0.6 هکتار زیر کشت است که در این بخش هم نسبت به سال 1382، شش درصد کاهش داریم.
رییس مرکز آمار ایران درباره شیوه آمارگیری عمومی کشاورزی به روش الکترونیک گفت:در این سرشماری برای اولین بار اطلاعات به شکل الکترونیک گردآوری شد که می توانیم ادعا کنیم چنین کاری در منطقه جزو کارهای نو و بی نظیر است، این سیستم باعث شد که زمان گزارش دهی سرعت پیدا کند
وی ادامه داد: اگر به شکل سنتی کار می کردیم شش ماه طول می کشید تا بتوانیم به ارائه گزارش بپردازیم،روش الکترونیکی به دقت و صحت داده‌ها کمک کرد و نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی در نیمه اول سال 1394 به دست همه تصمیم گیران خواهد رسید.
او همچنین با اشاره به همزمانی اعلام گزارش این سرشماری با تدوین قانون بودجه سال 1394 گفت: با توجه به این که بخش کشاورزی 12 درصد GDP و 20 درصد اشتغال کشور را در بر می‌گیرد، بنابراین به روزترین اطلاعات و آمار کشور در تدوین قانون بودجه سال 1394 می تواند میسر باشد، همچنین اعلام نتایج این سرشماری با تدوین برنامه ششم توسعه همزمان است و از آنجا که 70 شاخص این برنامه شاخص های کشاورزی است سرشماری کشاورزی می تواند به این بخش هم کمک کند.
در ادامه آذر با اشاره به آمارهای استخراج شده از سرشماری کشاورزی گفت: من معتقدم هر کدام ازاین آمارها به شدت هشیار دهنده است و می تواند مسیر سیاست گذاری و گفتمان اجتماعی سیاسی کشور را متاثر کند.
رییس مرکز آمار ایران همچنین با اشاره به اعداد به دست آمده سرشماری عمومی کشاورزی گفت: براساس این سرشماری که در 40 روز انجام شد منجر به فهرست برداری از 4 میلیون و 43 هزار بهره بردار کشور شد که حقیقی و حقوقی هستند که در مقایسه با آمارگیری سال 1382 تعداد بهره برداران ما شش درصد کاهش داشته است که بخش کشاورزی ، دامداری، باغ، قلمستان، زراعت، زنبورعسل، دام سنگین و غیره در شکل سنتی مورد آمارگیری قرار گرفته است. نکته جالب دیگر این است که از میان چهار میلیون و 43 هزار بهره بردار، 4 میلیون و 33 هزار بهره بردار حقیقی شامل کشاورزان و اشخاص حقیقی و دهقانان هستند و بخش حقوقی که شامل موسسات و شرکت ها می شود تنها 10 هزار بهره بردار را در برمی گیردکه این نشان می دهد کشاورزی در ایران همچنان سنتی و خرده دهقانی است و به سمت مشارکت عمومی و صنعتی شدن نرفته است.
آذر ادامه داد: در حوزه مساحت اراضی هم 16 میلیون و 0.6 هکتار شامل اراضی کشاورزی است که نسبت به سرشماری سال 1382 شش درصد کاهش نشان می دهد که این کاهش با کاهش بهره برداران هم خوانی دارد. همچنین در بخش باغ و قلمستان مساحت اراضی افزایش قابل توجهی داشته که دلایل این موضوع قابل بررسی است.
رییس مرکز آمار ایران در زمینه متوسط زمین در اختیار هر بهره بردار (کشاورز) هم گفت: براساس این آمار حدود 5 هکتار زمین در اختیار هر بهره بردار است که اگر با کشورهای دیگر مقایسه کنیم این آمار در کانادا 273 هکتار، در برزیل 72 هکتار، در آمریکا 178 هکتار، در ترکیه هفت هکتار و در انگلستان 71 هکتار است این به این معناست که متوسط زمین در اختیار هر بهره بردار در کشور ما در حداقل خود قرار دارد. در زمینه دامپروری هم در زمان آمارگیری 44 میلیون راس دام سبک داشتیم که پیش بینی می‌شود در اسفند ماه سال 1393 به 58 میلیون راس برسد. در دام سنگین شامل گاو و گوساله 4.2 میلیون راس گاو و گوساله داشته ایم که در واقع 36 میلیون راس گوسفند، 19 میلیون راس بز و شش میلیون راس گاو وجود دارد که نسبت به آمارگیری سال 1382 تغییر چندانی نکرده است.
او درباره رتبه بندی استان‌ها در بخش کشاورزی هم گفت: در زمینه بهره بردار (کشاورز) استان های خراسان رضوی و مازندران به ترتیب با 8.3 و 7.9 درصد دارای بیشترین تعداد بهره بردار هستند و استان های البرز و قم با 0.7و 0.3 درصد بهره بردار در انتهای رتبه بندی قرار دارند. در بخش اراضی کشاورزی استان های خراسان رضوی و خوزستان در مجموع با 24 درصد اراضی کشاورزی کشور دررتبه اول و دوم قرار داشته و استان های یزد و البرز و قم جمعا با 1.29 درصد، پایین ترین درصد از اراضی کشاورزی را در اختیار دارند. در زمینه دامداری هم بیشترین تعداد دام مربوط به استان های خراسان رضوی و فارس است که به ترتیب با 9 و 8.6 درصد بیشترین تعداد دام را داشته و کمترین تعداد هم مربوط به استان های قم و البرز با 5.7 و 4.5 درصد دام است. استان های آذربایجان شرقی، تهران و آذربایجان غربی هم جمعا با 23.8 درصد بیشترین تعداد گاو و گوساله کشور را دارند و استان های ایلام، هرمزگان و بوشهر با کمتر از دو درصد کمترین تعداد این نوع دام را در اختیار دارند.
رییس مرکز آمار ایران همچنین در توضیح شیوه آمارگیری عنوان کرد: مبنای این سرشماری خود اظهاری است و همچنین کد ملی بهره بردار ثبت شده که امکان هم پوشانی وجود نداشته باشد و همچنین باید به این نکته اشاره کنم که مردم در این طرح همکاری های بسیار زیادی داشتند و از ماموران آمارگیری به گرمی استقبال و پذیرایی کردند این درحالی بود که در برخی از روستاها همچنان فصل کشاورزی در جریان بود.
وی درباره هزینه این سرشماری هم گفت: 30 میلیارد تومان برای این سرشماری هزینه شده که 9 میلیارد تومان آن شامل خریداری تجهیزات است که 7500 تبلت برای این سرشماری خریداری شده که البته این تعداد در سرشماری نفوس و مسکن و دیگر پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد و اگر این سرشماری به شیوه دستی انجام می‌شد هزینه آن به 40 میلیارد تومان می رسید.
رییس مرکز آمار ایران درباره سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 هم گفت: تصمیم بر این شد که سرشماری نفوس و مسکن همچنان به صورت 10 ساله اجرا شود و سرشماری بعدی در سال 1395 انجام می‌شود اگرچه سرشماری پیشین در سال 1385 بود این به این معناست که اگر بخواهیم سرشماری سال 1395 را اجرا نکنیم سری زمانی ما از بین می رود و ما دوره های منظم آماری نخواهیم داشت، در واقع سرشماری سال 1395 طبق برنامه است و در این وسط سرشماری سال 1390 اضافه انجام شده است.
رییس مرکز آمار ایران همچنین درباره این که به نظر می رسد در جامعه اعتماد کافی به آمارهای این مرکز وجود ندارد گفت: این جا مرکز آمار است و ما با عدد و رقم صحبت می کنیم ما نمی گوییم که صحت آمارگیری ما در حد ایده آل است. اما براساس شاخص اعتماد مردم یا شاخص های مرکز آمار ایران طرحی سالانه اجرا می شود که این شاخص نشان می دهد در سال های اخیر اعتماد خوبی به اعداد و ارقام مرکز آمار ایران وجود دارد. البته سواد آماری جامعه و فرهنگ شاخص های جامعه آماری در کشور ما در حد متوسط است.
وی گفت: تلاش مرکز آمار ایران همواره این بوده که اعداد وارقام خود را بسیار دقیق اعلام کند و پای این اعداد می ایستد ممکن است ما برخی آمار را با تاخیر اعلام کنیم که به این دلیل است که دقت عدد به استاندارد لازم نرسیده و ممکن است برخی هجمه ها به عدد این مرکز وجود داشته باشد چون نتایج به لحاظ تکنیک و فرمول قابل اعتماد هستند این اعداد هرگز تغییر پیدا نمی کنند من به این اعداد سوگند آماری یا حرفه‌ای می خورم و صحت آنها را تایید می کنم.
به گفته وی در دولت های گذشته هم همچنان آمار مرکز آمار ایران صحت لازم را داشته و هرگز تحت تاثیر دولت، سلیقه، حزب و جناحی نبوده و نمی گیرد. زیرا مکانیزم تولید اعداد قابلیت تحت تاثیر قرار گرفتن ندارد و نمی توانند این تغییرات را تجربه کنند. این روند در 50 سال گذشته وجود داشته است.
وی درباره میزان قابل استناد بودن نمونه گیری‌ها در این مرکز هم گفت: آمارهایی چون هزینه و درآمد خانوارها و نیروی کار براساس نمونه گیری اعلام می شود که این موارد خطای قابل قبول حرفه ای دارند و از این آمارها به آمارهای 95 درصد یاد می کنند، اما از آنجا که ما بخشی برای یافتن خطاها در آمار داریم می توانم بگویم که این آمارها قابل استناد و صحیح هستند.
آذر همچنین با قابل قبول خواندن سرشماری کشاورزی سال 1393 گفت: من معتقدم که این سرشماری به لحاظ زمان اجرا و شیوه آن جزو سرشماری‌های بسیار خوب بوده که با توجه به الکترونیکی بودن آن جزو کارهای نو و بی نظیر درمنطقه است.
رییس مرکز آمار ایران درباره شیوه آمارگیری عمومی کشاورزی به روش الکترونیک گفت:در این سرشماری برای اولین بار اطلاعات به شکل الکترونیک گردآوری شد که می توانیم ادعا کنیم چنین کاری در منطقه جزو کارهای نو و بی نظیر است، این سیستم باعث شد که زمان گزارش دهی سرعت پیدا کند
وی ادامه داد: اگر به شکل سنتی کار می کردیم شش ماه طول می کشید تا بتوانیم به ارائه گزارش بپردازیم،روش الکترونیکی به دقت و صحت داده‌ها کمک کرد و نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی در نیمه اول سال 1394 به دست همه تصمیم گیران خواهد رسید.
او همچنین با اشاره به همزمانی اعلام گزارش این سرشماری با تدوین قانون بودجه سال 1394 گفت: با توجه به این که بخش کشاورزی 12 درصد GDP و 20 درصد اشتغال کشور را در بر می‌گیرد، بنابراین به روزترین اطلاعات و آمار کشور در تدوین قانون بودجه سال 1394 می تواند میسر باشد، همچنین اعلام نتایج این سرشماری با تدوین برنامه ششم توسعه همزمان است و از آنجا که 70 شاخص این برنامه شاخص های کشاورزی است سرشماری کشاورزی می تواند به این بخش هم کمک کند.
در ادامه آذر با اشاره به آمارهای استخراج شده از سرشماری کشاورزی گفت: من معتقدم هر کدام ازاین آمارها به شدت هشیار دهنده است و می تواند مسیر سیاست گذاری و گفتمان اجتماعی سیاسی کشور را متاثر کند.
رییس مرکز آمار ایران همچنین با اشاره به اعداد به دست آمده سرشماری عمومی کشاورزی گفت: براساس این سرشماری که در 40 روز انجام شد منجر به فهرست برداری از 4 میلیون و 43 هزار بهره بردار کشور شد که حقیقی و حقوقی هستند که در مقایسه با آمارگیری سال 1382 تعداد بهره برداران ما شش درصد کاهش داشته است که بخش کشاورزی ، دامداری، باغ، قلمستان، زراعت، زنبورعسل، دام سنگین و غیره در شکل سنتی مورد آمارگیری قرار گرفته است. نکته جالب دیگر این است که از میان چهار میلیون و 43 هزار بهره بردار، 4 میلیون و 33 هزار بهره بردار حقیقی شامل کشاورزان و اشخاص حقیقی و دهقانان هستند و بخش حقوقی که شامل موسسات و شرکت ها می شود تنها 10 هزار بهره بردار را در برمی گیردکه این نشان می دهد کشاورزی در ایران همچنان سنتی و خرده دهقانی است و به سمت مشارکت عمومی و صنعتی شدن نرفته است.
آذر ادامه داد: در حوزه مساحت اراضی هم 16 میلیون و 0.6 هکتار شامل اراضی کشاورزی است که نسبت به سرشماری سال 1382 شش درصد کاهش نشان می دهد که این کاهش با کاهش بهره برداران هم خوانی دارد. همچنین در بخش باغ و قلمستان مساحت اراضی افزایش قابل توجهی داشته که دلایل این موضوع قابل بررسی است.
رییس مرکز آمار ایران در زمینه متوسط زمین در اختیار هر بهره بردار (کشاورز) هم گفت: براساس این آمار حدود 5 هکتار زمین در اختیار هر بهره بردار است که اگر با کشورهای دیگر مقایسه کنیم این آمار در کانادا 273 هکتار، در برزیل 72 هکتار، در آمریکا 178 هکتار، در ترکیه هفت هکتار و در انگلستان 71 هکتار است این به این معناست که متوسط زمین در اختیار هر بهره بردار در کشور ما در حداقل خود قرار دارد. در زمینه دامپروری هم در زمان آمارگیری 44 میلیون راس دام سبک داشتیم که پیش بینی می‌شود در اسفند ماه سال 1393 به 58 میلیون راس برسد. در دام سنگین شامل گاو و گوساله 4.2 میلیون راس گاو و گوساله داشته ایم که در واقع 36 میلیون راس گوسفند، 19 میلیون راس بز و شش میلیون راس گاو وجود دارد که نسبت به آمارگیری سال 1382 تغییر چندانی نکرده است.
او درباره رتبه بندی استان‌ها در بخش کشاورزی هم گفت: در زمینه بهره بردار (کشاورز) استان های خراسان رضوی و مازندران به ترتیب با 8.3 و 7.9 درصد دارای بیشترین تعداد بهره بردار هستند و استان های البرز و قم با 0.7و 0.3 درصد بهره بردار در انتهای رتبه بندی قرار دارند. در بخش اراضی کشاورزی استان های خراسان رضوی و خوزستان در مجموع با 24 درصد اراضی کشاورزی کشور دررتبه اول و دوم قرار داشته و استان های یزد و البرز و قم جمعا با 1.29 درصد، پایین ترین درصد از اراضی کشاورزی را در اختیار دارند. در زمینه دامداری هم بیشترین تعداد دام مربوط به استان های خراسان رضوی و فارس است که به ترتیب با 9 و 8.6 درصد بیشترین تعداد دام را داشته و کمترین تعداد هم مربوط به استان های قم و البرز با 5.7 و 4.5 درصد دام است. استان های آذربایجان شرقی، تهران و آذربایجان غربی هم جمعا با 23.8 درصد بیشترین تعداد گاو و گوساله کشور را دارند و استان های ایلام، هرمزگان و بوشهر با کمتر از دو درصد کمترین تعداد این نوع دام را در اختیار دارند.
رییس مرکز آمار ایران همچنین در توضیح شیوه آمارگیری عنوان کرد: مبنای این سرشماری خود اظهاری است و همچنین کد ملی بهره بردار ثبت شده که امکان هم پوشانی وجود نداشته باشد و همچنین باید به این نکته اشاره کنم که مردم در این طرح همکاری های بسیار زیادی داشتند و از ماموران آمارگیری به گرمی استقبال و پذیرایی کردند این درحالی بود که در برخی از روستاها همچنان فصل کشاورزی در جریان بود.
وی درباره هزینه این سرشماری هم گفت: 30 میلیارد تومان برای این سرشماری هزینه شده که 9 میلیارد تومان آن شامل خریداری تجهیزات است که 7500 تبلت برای این سرشماری خریداری شده که البته این تعداد در سرشماری نفوس و مسکن و دیگر پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد و اگر این سرشماری به شیوه دستی انجام می‌شد هزینه آن به 40 میلیارد تومان می رسید.
رییس مرکز آمار ایران درباره سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 هم گفت: تصمیم بر این شد که سرشماری نفوس و مسکن همچنان به صورت 10 ساله اجرا شود و سرشماری بعدی در سال 1395 انجام می‌شود اگرچه سرشماری پیشین در سال 1385 بود این به این معناست که اگر بخواهیم سرشماری سال 1395 را اجرا نکنیم سری زمانی ما از بین می رود و ما دوره های منظم آماری نخواهیم داشت، در واقع سرشماری سال 1395 طبق برنامه است و در این وسط سرشماری سال 1390 اضافه انجام شده است.
رییس مرکز آمار ایران همچنین درباره این که به نظر می رسد در جامعه اعتماد کافی به آمارهای این مرکز وجود ندارد گفت: این جا مرکز آمار است و ما با عدد و رقم صحبت می کنیم ما نمی گوییم که صحت آمارگیری ما در حد ایده آل است. اما براساس شاخص اعتماد مردم یا شاخص های مرکز آمار ایران طرحی سالانه اجرا می شود که این شاخص نشان می دهد در سال های اخیر اعتماد خوبی به اعداد و ارقام مرکز آمار ایران وجود دارد. البته سواد آماری جامعه و فرهنگ شاخص های جامعه آماری در کشور ما در حد متوسط است.
وی گفت: تلاش مرکز آمار ایران همواره این بوده که اعداد وارقام خود را بسیار دقیق اعلام کند و پای این اعداد می ایستد ممکن است ما برخی آمار را با تاخیر اعلام کنیم که به این دلیل است که دقت عدد به استاندارد لازم نرسیده و ممکن است برخی هجمه ها به عدد این مرکز وجود داشته باشد چون نتایج به لحاظ تکنیک و فرمول قابل اعتماد هستند این اعداد هرگز تغییر پیدا نمی کنند من به این اعداد سوگند آماری یا حرفه‌ای می خورم و صحت آنها را تایید می کنم.
به گفته وی در دولت های گذشته هم همچنان آمار مرکز آمار ایران صحت لازم را داشته و هرگز تحت تاثیر دولت، سلیقه، حزب و جناحی نبوده و نمی گیرد. زیرا مکانیزم تولید اعداد قابلیت تحت تاثیر قرار گرفتن ندارد و نمی توانند این تغییرات را تجربه کنند. این روند در 50 سال گذشته وجود داشته است.
وی درباره میزان قابل استناد بودن نمونه گیری‌ها در این مرکز هم گفت: آمارهایی چون هزینه و درآمد خانوارها و نیروی کار براساس نمونه گیری اعلام می شود که این موارد خطای قابل قبول حرفه ای دارند و از این آمارها به آمارهای 95 درصد یاد می کنند، اما از آنجا که ما بخشی برای یافتن خطاها در آمار داریم می توانم بگویم که این آمارها قابل استناد و صحیح هستند.
آذر همچنین با قابل قبول خواندن سرشماری کشاورزی سال 1393 گفت: من معتقدم که این سرشماری به لحاظ زمان اجرا و شیوه آن جزو سرشماری‌های بسیار خوب بوده که با توجه به الکترونیکی بودن آن جزو کارهای نو و بی نظیر درمنطقه است.
