صراط: «مایکل آکسورثی» مسئول سابق بخش ایران در وزارت امور خارجه انگلیس در طول سال‌های 1998 تا 2000 بود و در حال حاضر استاد و مدیر «مرکز مطالعات ایران» دانشگاه اگزتر انگلیس است. آکسورثی درباره «ایران» مشورت‌هایی را به دولت‌های انگلیس، آمریکا، نروژ، هلند و نیز ناتو داده است. آکسورثی دارای کتب معروفی درباره ایران است. از معروفترین آنها باید به کتاب «ایران انقلابی» اشاره کرد که دارای نکات مثبت و البته منفی درباره وقایع معاصر ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی می‌باشد و در هفتم مارس 2013 از سوی انتشارات «پنگوئن» چاپ شد.
متن مصاحبه با این مقام اسبق وزارت خارجه انگلیس به شرح زیر است:
ایران نقش مهمی را در منطقه پرالتهاب خاورمیانه ایفاء می‌کند. شما چه نظری در این زمینه دارید؟
آکسورثی: ایران نقش محوری دارد. کشور شما با جمعیت بالا، تاریخی بسیار با ارزش دارد و دارای نفوذ و تاثیرتاریخی، فرهنگی و مذهبی در منطقه است. ایران دارای ذخایر گازی و نفتی و نیروی مسلح موثری است. از دید من ایران قادر است با تغییراتی در سیاست‌هایش و پرهیز از مواجهه، به ایفای نقش بزرگتری بپردازد.
خطاهای دولت انگلیس در قبال ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران چه بودند؟
آکسورثی: انگلیس بعد از انقلاب ایران خطاهایی را مرتکب شده اما بزرگترین خطا کمی به قبل‌تر باز می‌گردد. سیاست ما طی نبرد ایران و عراق آکنده از بی بصیرتی، مغرضانه و غلط بود که من در کتاب خود تحت عنوان «ایران انقلابی» آنها را برشمردم. از آن گذشته، تحلیل‌های صورت گرفته در قبال ایران تحریف شده و سطحی بوده‌اند. البته ما همه انسانیم و این‌ها خطاهای انسانی است اما تحلیل‌های تخریبی درباره ایران و برخی شخصیت‌های این کشور به ویژه در سال‌های اخیر کمکی به بهبود اوضاع نکرده‌اند.
در زبان انگلیسی کنایه‌ای مبنی بر این وجود دارد که «جایگاه فعلی شما در سیاست بستگی به عملکردتان در گذشته دارد». ایرانیان تاریخچه‌ای از بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا و انگلیس دارند زیرا مداخله این 2 کشور آزادی و استقلال ما را نشانه گرفته بود. نظر شما در این زمینه چیست؟
آکسورثی: بله. تاریخ همواره مهم است و من همیشه به اهالی کشور خود می‌گویم که بدون درک تاریخ ایران، قادر به برداشت مناسبی از این کشور نیستید. اگر من هم جای شهروندان ایرانی بودم، به شدت نسبت به اقدام‌های آمریکا و انگلیس با توجه به تاریخچه این 2 کشور در ایران بدبین می‌شدم. البته با وجود این موارد نباید مانع از پیشرفت شد و لازمه پیشرفت اعتماد است؛ اعتماد باید ایجاد شود و این مورد به تدریج و با حسن نیت ایجاد شدنی است.
من می‌دانم ایرانیان با طیف‌های مختلف سیاسی بهای سنگینی را برای تعیین سرنوشت و استقلالشان پرداخته‌اند بنابراین لازم است تا سیاستمداران انگلیس و آمریکا اگر خواهان بهبود رابطه با ایران هستند، این مهم را درک کنند و بدان احترام گذارند.
به عنوان آخرین سئوال وارد بحث هسته‌ای شویم. غرب چه اقدام‌هایی را باید در این برهه و آینده در قبال چالش هسته‌ای موجود با ایران بردارد؟
آکسورثی: من بر این باور هستم که ضرورت دارد طرف غربی واقع بینانه در مسیر حصول تفاهم با ایران گام بردارد و مواضع سازش‌ناپذیر را کنار گذارد. من امیدوارم که توافق حاصل شود و تحریم‌ها علیه شما رفع شوند.
متن مصاحبه با این مقام اسبق وزارت خارجه انگلیس به شرح زیر است:
ایران نقش مهمی را در منطقه پرالتهاب خاورمیانه ایفاء می‌کند. شما چه نظری در این زمینه دارید؟
آکسورثی: ایران نقش محوری دارد. کشور شما با جمعیت بالا، تاریخی بسیار با ارزش دارد و دارای نفوذ و تاثیرتاریخی، فرهنگی و مذهبی در منطقه است. ایران دارای ذخایر گازی و نفتی و نیروی مسلح موثری است. از دید من ایران قادر است با تغییراتی در سیاست‌هایش و پرهیز از مواجهه، به ایفای نقش بزرگتری بپردازد.
خطاهای دولت انگلیس در قبال ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران چه بودند؟
آکسورثی: انگلیس بعد از انقلاب ایران خطاهایی را مرتکب شده اما بزرگترین خطا کمی به قبل‌تر باز می‌گردد. سیاست ما طی نبرد ایران و عراق آکنده از بی بصیرتی، مغرضانه و غلط بود که من در کتاب خود تحت عنوان «ایران انقلابی» آنها را برشمردم. از آن گذشته، تحلیل‌های صورت گرفته در قبال ایران تحریف شده و سطحی بوده‌اند. البته ما همه انسانیم و این‌ها خطاهای انسانی است اما تحلیل‌های تخریبی درباره ایران و برخی شخصیت‌های این کشور به ویژه در سال‌های اخیر کمکی به بهبود اوضاع نکرده‌اند.
در زبان انگلیسی کنایه‌ای مبنی بر این وجود دارد که «جایگاه فعلی شما در سیاست بستگی به عملکردتان در گذشته دارد». ایرانیان تاریخچه‌ای از بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا و انگلیس دارند زیرا مداخله این 2 کشور آزادی و استقلال ما را نشانه گرفته بود. نظر شما در این زمینه چیست؟
آکسورثی: بله. تاریخ همواره مهم است و من همیشه به اهالی کشور خود می‌گویم که بدون درک تاریخ ایران، قادر به برداشت مناسبی از این کشور نیستید. اگر من هم جای شهروندان ایرانی بودم، به شدت نسبت به اقدام‌های آمریکا و انگلیس با توجه به تاریخچه این 2 کشور در ایران بدبین می‌شدم. البته با وجود این موارد نباید مانع از پیشرفت شد و لازمه پیشرفت اعتماد است؛ اعتماد باید ایجاد شود و این مورد به تدریج و با حسن نیت ایجاد شدنی است.
من می‌دانم ایرانیان با طیف‌های مختلف سیاسی بهای سنگینی را برای تعیین سرنوشت و استقلالشان پرداخته‌اند بنابراین لازم است تا سیاستمداران انگلیس و آمریکا اگر خواهان بهبود رابطه با ایران هستند، این مهم را درک کنند و بدان احترام گذارند.
به عنوان آخرین سئوال وارد بحث هسته‌ای شویم. غرب چه اقدام‌هایی را باید در این برهه و آینده در قبال چالش هسته‌ای موجود با ایران بردارد؟
آکسورثی: من بر این باور هستم که ضرورت دارد طرف غربی واقع بینانه در مسیر حصول تفاهم با ایران گام بردارد و مواضع سازش‌ناپذیر را کنار گذارد. من امیدوارم که توافق حاصل شود و تحریم‌ها علیه شما رفع شوند.
