بعد از این سخنان، نهادها و سازمان
های مختلف به رسیدگی به این معضل تاکید کردند از جمله دستگاه قضایی. آیت
الله آملی لاریجانی، رییس قوه قضاییه پس از کاشت یک نهال، با
اشاره به تلاش های دستگاه قضایی در برخورد با متجاوزان به اراضی ملی و
جنگل ها بر لزوم افزایش برخوردهای قضایی در این زمینه تاکید کرد گفت:
امیدواریم با هماهنگی همه دستگاه های متولی بتوانیم منویات مقام معظم
رهبری و خواسته مردم عزیز را در زمینه حفظ محیط زیست برآورده کنیم.
او
همچنین در جلسه مسوولان قضایی بر پیشگیری از تجاوز به اراضی ملی و منابع
طبیعی و پرهیز از صدور مجوزهای غیرقانونی و یا بیرویه از سوی دستگاههای
اجرایی تأکید کرد و گفت: دستگاههای اجرایی و دولتی نباید اجازه تجاوز به
اراضی و منابع ملی را بدهند و به عنوان مثال با مجوز یا بیمجوز هتلی چند
طبقه در منطقهای حفاظت شده ساخته شود و بعداز دستگاه قضایی بخواهند که آن
را تخریب کند و یا در وسعتی به مساحت هزار هکتار به صورت غیرقانونی درخت
کاشته شود و سپس دستگاه قضایی حکم به قلع و قمع بدهد.
ابتکار: موارد زمینخواری و تصرف اراضی ملی بسیار گسترده است
همچنین
معصومه ابتکارِ، رییس سازمان محیط زیست درباره زمین خواری ها در اطراف
تهران که مقام معظم رهبری هم به آن تاکید کردند، گفت: موارد بسیار گسترده
است. متأسفانه در دورهای بیتوجهی شد و اتفاقات زیادی رخ داد. در برخی از
پروندهها احکامی که الان در جریان است، صادر شده اما برای اجرا نرفته است.
مثلاً در یک شهرستان رئیس اداره مدارک را در خانه پنهان کرده است.
خوشبختانه در 6 ماه گذشته پروندههایی که احکام آن صادر شده یا در مسیر
گرفتن حکم بوده، پیگیری شده است. ما تا به امروز در لواسان 90هکتار از
اراضی را برگرداندهایم. تقریباً هر هفته دو مورد احکام قضایی برای
بازپسگیری زمینهای تصرفی اجرایی میشود.
او
درباره زمین خواری در دیگر مناطق ایران گفت: در منطقه میانکاله تصرفات
بسیار گستردهای اتفاق افتاده، در استان هرمزگان هم وضعیت نامطلوب است و یک
منطقه ارزشمند تالابی تصرف شده که امروز به اراضی ملی برگشته، اراضی در
استان فارس باز پس گرفته شده است. البته این مسائل فقط به مناطق حفاظت شده
بازنمیگردد. در منابع طبیعی هم اتفاق بدی افتاده است. ما برای همکاری با
هدف بازپسگیری آنها اعلام آمادگی کردیم. آقای جهانگیری کمیتهای را برای
این موضوع تشکیل دادهاند و مسائل را دنبال میکنند. جنگلها در حیطه وظایف
مستقیم سازمان محیط زیست نیست اما به نظارت کلان روی جنگلها اعتقاد
داریم. یک کارگروه ویژه در داخل سازمان تشکیل دادیم که به صورت فرابخشی
فعالیت میکند و میتوانیم از فرصت پیش آمده برای جلوگیری از قاچاق چوب و
جنگلتراشیها با همکاری استاندارها، با مقامات استانی، در فرماندارهای
شهرستان استفاده کنیم.
ابتکار
درباره زمین خواری در شرق تهران هم گفت: در این مناطق هم تصرفاتی انجام
گرفته و اقدامات قانونی برای پیگیری آنها در جریان است. در خجیر، در سرخه
حصار، مجموعه زیتون که غیرقانونی تصرف شده است. یک مصوبهای در دولت تدوین
شد که بزودی مراحل اعطای زمینهای معاوض مجموعه زیتون اعلام میشود.
گزارش زمین خواری در صحن علنی مجلس
از طرف دیگر رئیس کمیسیون اصل نود که بررسی بخشی از پرونده های
زمینخواری از جمله وظایف آنها بوده است ابراز امیدواری کرد با فرمایشات
اخیر مقام معظم رهبری دستگاه های عامل به صورت جدی به مبارزه با این پدیده
بپردازند.
علی پورمختار گفت: پس از تعطیلات نوروز گزارش کمیسیون
اصل نود در خصوص پدیده زمین خواری را در صحن علنی مجلس قرائت خواهیم
کرد. این گزارش شامل چند بخش می شود؛ اول: روش هایی که برای زمین خواری و
یا کوه خواری استفاده می شود، دوم: طرز کار دستگاههای مختلف و مسئول در این
حوزه، سوم: علل زمین خواری، چهارم: راهکارهای مقابله با زمین خواری.
زمین خواری جرم پیچیده با دست هایی در پس آن
در تعریف زمین خواری چنین گفته اند: «بهره برداری غیر متعارف در شیوه متعارف از زمین است که اغلب به نحو سوداگری و بورس بازی از زمین بهره برداری می کنند و فساد اقتصادی سنگینی در پی دارد.»
در گزارش کمیسیون اصل 90 درباره زمینخواری آمده است «زمينخواري، جرم پيچيدهاي است که دستهاي زيادي در پس آن ديده ميشود، برخورد قاطع قضايي ميتواند اين دستها را قطع کند. هرچند به نظر ميرسد سازمانهاي دولتي بايد در واگذاريها دقت کنند تا زمينها و مستغلات به نام مردم و کام زمينخواران رها نشود.»
در سال های گذشته در ایران زمین خواری به معضلی جدی تبدیل شده تا جایی که کمیته مبارزه با زمینخواری در مجلس شورای اسلامی تشکیل شد.
ضعف ساختاری در نظام اقتصادی، عدم اجرای طرح کاداستر، رانت قانونی و اطلاعاتی، سوء استفاده از قدرت، مشکلات قانونی و کشاورزی کم بازده و سود هنگفت ناشی از تغییر کاربری زمین دلایلی می شوند تا زمین خواری شکل گرفته و عده ای به آن رو بیاورند.
اما زمین خواری حالا شکل سنتی خود را نیز از دست داده و در مواردی به کوه خواری، دریا خواری، ساخت روستای جعلی و جنگل خواری نیز تغییر ماهیت داده است.
در سال های گذشته موارد مختلفی از زمین خواری در نقاط مختلف ایران اعلام شده است. اما نکته اینجاست که تعداد کمی از آنها با ذکر جزییات رسانه ای شده اند. مسوولان مختلف از برخورد با زمینخواران خبر داده اند. اما کمتر جزییات آنها اعلام شده است. خبرآنلاین در بررسی های خود از زمین خواری های اعلام شده در دهه ۹۰، به ۳۱ مورد رسیده است که البته در دل خود موارد زیادی را شامل شامل می شود.
ممکن است موارد دیگری از زمین خواری وجود داشته باشد که در بررسی خبرآنلاین نیامده باشد.
در جدول زیر نمونه هایی از زمین خواری های چند سال گذشته بر اساس سال اعلام آنها ذکر شده است:
ردیف |
سال کشف زمین خواری |
منبع اعلامکننده زمینخواری |
نوع زمین خواری |
۱ |
اردیبهشت ۹۰ |
مشاور حقوقی استاندار تهران |
سال گذشته بیش از 300 پرونده زمین خواری در استان تهران رسیدگی و احکام قضایی آنها نیز صادر شد. |
۲ |
تیر۹۰ |
سایت خانه ملت |
چندی پیش اعلام شد، یک سرمایهدار در حالی حدود هشت هزار متر زمین از زمینهای اطراف امامزاده زید بازار تهران را سال 83 از آموزش و پرورش به قیمت 6 میلیارد تومان خریده که بنا به اعلام اداره اوقاف این موقوفات متعلق به امامزاده زید بوده و معامله از اساس غیرقانونی و غیرشرعی است. حریم امام زاده زید بن علی(ع) خرم آباد که در محاصره مغازه های موجود در بازار شهر خرم آباد قرار گرفته به رغم داشتن مصوبه هیئت وزیران برای بازسازی همچنان معطل اجرای این مصوبات است. |
۳ |
تیر ۹۱ |
احمد غلامي مديرعامل و رئيس هيات مديره شركت عمران شهر جديد هشتگرد |
فروش مال غير در زمين هاي فاز 5 هشتگرد صورت
گرفته و عده اي زمين خوار با جعل اسناد اراضي دولت متاسفانه آن را به يك
تعاوني مسكن فروخته و سوء استفاده كرده اند. رئیس سازمان بازرسی کل کشور در مورد نتیجه این زمین خواری گفت: سازمان بازرسی کل کشور ورود وسیعی در شهرستان کرج در مورد زمین خواری و حیف و میل بیت المال دارد. |
۴ | اردیبهشت ۹۲ |
ولی الله داوریان، مشاور حقوقی استانداری تهران |
برخی افراد درقرچک اقدام به ساخت و ساز غیر مجاز واحدها و سوله های تولیدی و خدماتی کرده اند که غیر قانونی است. استانداری با توجه به حکم قضایی در 4 مرحله اقدام به تخریب واحدهای غیر قانونی و تعیین تکلیف آن ها کرده است. |
۵ |
آذر ۹۲ |
پورمختار رییس کمیسیون اصل ۹۰ |
پرونده زمین خواری در استانهای تهران، گیلان، مازندران، سمنان، البرز و گلستان وجود دارد. بررسیهایی در مورد این پروندهها انجام شده و محلهایی که زمین خواری در آن اتفاق افتاده شناسایی شده است. در این موارد کسانی که در بخش خصوصی هستند و دفاتری دارند به صورت غیر محسوس تخلفاتی مرتکب شده و هماهنگیهایی با دستگاههای اجرایی داشتهاند. این افراد تحت عنوان خریدار عمده با دستگاههای اجرایی مذاکره کرده و اطلاعات ذیقیمتی از آنها دریافت کردهاند بدون این که آنها مطلع باشند با چه کسی مذاکره می کنند. |
۶ |
|
امامعلی یگان زاده رئیس اداره پارک های ملی خجیر و سرخه حصار | اولین مورد تصرف حدود ۵۰۰ مترمربع از اراضی
پارک ملی خجیر در حاشیه روستای خجیر بود که با دیوارکشی و ساخت بنا (ویلای
مسکونی) از حدود ۴ سال قبل به تصرف درآمده بود. .با تلاش و پیگیری اداره
پارک های ملی خجیر و سرخه حصار و با حکم دادسرای ویژه مبارزه با زمین خواری
استان تهران، ۷۰۰ مترمربع از اراضی ملی واقع در پارک ملی خجیر از متصرفین
خلع ید شد. |
۷ | آذر ۹۲ | محمدی عضو هیات رییسه کمیسیون اصل ۹۰ | در پی شکایتهای مردمی کمیسیون اصل نود پیگیر قطع درختان باغ معنوی جمشیدیه است. دستگاههای ذیصلاح هم باید توضیح دهند اگر این منطقه جز پهنه حفاظت ویژه سبز موسوم به جی 323 در طرح تفصیلی تهران است، چطور مجوز ساخت و ساز داده شده است؟ |
۸ |
آذر ۹۲ |
محمدحسین میرمحمدی رئیس کمیته مبارزه با زمینخواری مجلس |
زمین های مجهول الممالک در داخل شهر تهران قرار داشته و متاسفانه سندسازی شده و با روشهای مختلف در حال تصرف هستند. |
۹ | آذر ۹۲ | علی پورمختار رئیس کمیسیون اصل 90 |
زمین خواری در ۵استان کشور بررسی می شود. این زمینخواریها مربوط به استانهای مازندران، گیلان، سمنان، البرز و تهران است که کمیسیون اصل 90 کمیتههای را برای بررسی زمینخواریهای تشکیل داده و به استانهای مربوطه اعزام کرده است تا به صورت نامحسوس این موضوع را بررسی کنند. در مورد زمینخواریهای صورت گرفته در تهران، تاکنون 4الی 5 نفر بازداشت شدهاند و اخیرا نیز حکم بازداشت حدود 5 نفر دیگر از سوی دادسرا صادر شده که این افراد، متشکل از اشخاص حقوقی و وابسته به دستگاههای دولتی و افراد حقیقی هستند. |
۱۰ | آذر ۹۲ | علی پورمختار رییس کمیسیون اصل ۹۰ |
زمین خواری در استان تهران به 400 و 500 هکتار نیز میرسد که میتوان به شهرهای لواسان، دماوند، رودهن و حتی حوالی رشته کوههای امام زاده هاشم(ع) نیز اشاره کرد که اینگونه افراد با تغییر کاربری زمینهای کشاورزی و منابع طبیعی، اقدام به شهرسازیهای غیر قانونی میکنند. |
۱۱ | اسفند ۹۲ | امامعلی یگان زاده رئیس اداره پارک های ملی خجیر و سرخه حصار |
در فاصله سالهای ۸۶ تا ۸۸ چهار قطعه زمین جداگانه جمعا به مساحت ۲۵۰۰ مترمربع در بخش هایی از پارک ملی سرخه حصار توسط افراد متخلف بصورت غیرقانونی تصرف گردید. نهایتا دادسرای مبارزه با زمین خواری استان تهران رای به محکومیت متصرفین، رفع تصرف تمامی اراضی اشغال شده و قلع و قمع کلیه بناها و ساخت و سازهای صورت گرفته صادر کرد. همچنین متصرفین به پرداخت جریمه نقدی و یک نفر از آنان به تحمل دوماه حبس محکوم گردید. |
۱۲ | اردیبهشت ۹۳ | هاشمی، استاندار تهران | درباره پرونده ساخت هتل آریانا در حاشیه رودخانه جاجرود، نخستین
بحث این است که موافقت ساخت هتل آریانا در بستر رودخانه خلاف بوده اما
مجوز صادر شده و مجوزها نیز با مقررات همخوانی دارد ، متأسفانه آنچه که هم
اکنون خلاف قانون و نفرات است احداث طبقات بیش از حد مجاز است. سازمان
آب منطقهای نیز رسما اعلام کرده احداث هتل در این مکان خلاف است و باعث
آلودگی آب رودخانه جاجرود میشود ما نیز نتیجه تمام گزارشات معاونت فنی
عمران، فرمانداری، بخشداری و اطلاعات منطقهای و.. را جمع بندی و به وزیر
کشور ارسال می کنیم تا در این باره تصمیم گرفته شود.هر تصمیمی که برای هتل آرینا گرفته شود، ملاک ما برای پیگیری دیگر تخلفات در استان تهران خواهد بود. در بهمن ماه عزت الله خان محمدی، فرماندار شمیرانات، جریمه ۵ میلیاردی و تخریب سه طبقه از هتل را حکم صادره برای این پرونده عنوان کرد. |
۱۳ |
خرداد ۹۳ |
محمد حسین میرمحمدی، رئیس کمیته مبارزه با زمینخواری مجلس |
گزارش هایی در رابطه با تخریب بخشی از بوستان مادر به کمیته مبارزه با زمین خواری کمیسیون اصل نودم مجلس ارائه شده است. |
۱۴ |
|
احمد خسروي مديركل دادگستري اســتان اصفهان |
كشف 50 هزار ميليارد ريال زمين خواري در اصفهان. اين مبلغ مربوط به يك مورد زمين خواري است كه در يكي از نقاط مرغوب اصفهان به مساحت 110 هكتار كشف شد. |
۱۵ |
|
مديــركل راه و شهرســازي جنوب كرمان |
بيش از هــزار پرونده حقوقي و كيفري براي رفع تصرف اراضي دولتي در جنــوب كرمــان در محاكم قضايي اين منطقه در دست بررسي است. طي دو سـال گذشــته بيش از 2000 هكتــار از اراضي دولتي از متصرفان و زمين خواران باز ستانده شده است. بيشترين ميزان رفع تصرف از ابتداي سال ۹۳ و به ميزان ۲۸ هكتار در شهرستان جيرفت بوده است؛ ديگر اراضي بازگشتي به بيت المال در شهرهاي كهنوج، قلعه گنج، عنبرآباد و رودبار واقع شده است. |
۱۶ | تیر ۹۳ | سردار میرفیضی فرمانده انتظامی گلستان | پنج پرونده زمین خواری امسال کشف شده و ۱۳ هزار و ۲۹۵ هکتار از اراضی ملی به دولت بازگشت.۶۲ میلیارد ریال ارزش مالی این اراضی بوده که مربوط به شهرهای گرگان، گنبدکاووس و کردکوی است. |
۱۷ |
شهریور۹۳ |
علی پور مختار رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی |
یک روستا در شمال کشور با تصرف اراضی ملی غیر قانونی ساخته شده است. رسیدگی به پرونده ساخت غیرقانونی این روستا در شمال کشور پس از تعطیلات مجلس در دستور کار کمیسیون قرار خواهد گرفت. دادگاه تجدید نظر استان مازندران شکایت ها را بی حاصل دانسته و اعلام کرده است با وجود آثار و علائم بناهای قدیمی اعم از مسکونی و دامی و سکونت افراد مسن و سالخورده در آن محل و وجود قبرستان عمومی با سنگ قبر قدیمی و برگزاری انتخابات در سال 92 رای به روستا بودن این ملک داده است. |
۱۸ |
مهر ۹۳ |
رییس پلیس آگاهی استان گلستان |
در نیمه نخست سال جاری 21 پرونده زمینخواری كشف و متخلفان به مراجع قضائی معرفی شدند. تعداد متهمان دستگیر شده پروندههای زمینخواری 10 نفر بوده است. این زمینها به مساحت 83 هزار و 757 متر مربع بوده كه دارای ارزشی معادل 309 میلیارد و 501 میلیون و 700 هزار ریال بوده است. |
۱۹ |
مهر ۹۳ |
محمد هادی حیدرزاده مدیر کل محیط زیست تهران |
سازمان محیط زیست بیشترین تصرف را در زمینهای تحت حفاظت این سازمان در سالهای ۸۸ تا ۹۲ داشته است، ۹۵ درصد پروندهها، حقیقی و ۵ درصد نیز حقوقی هستند و همچنین بسیاری از ساخت و سازها در مناطق حفاظت شده حکم تخریب گرفتهاند که البته حکم اجرایی نشده و برخی از این زمینها نیز مستثنیات اعلام شدهاند. در مجموع در استان تهران ۴۰۰ هزار هکتار مجموعه مناطق حفاظت شده وجود دارد که از این میزان سه رده آن یعنی ۴۰ درصد مناطق حفاظت شده بیش از ۱/۳ درصد از مساحت کشور را و ۱۵ درصد جمعیت را به خود اختصاص داده و بر همین اساس میزان زمین خواری در این مناطق با هجمه بسیار بالایی روبروست. |
۲۰ |
آبان ۹۳ |
علی پورمختار رییس کمیسیون اصل ۹۰ |
درحدود 200 هکتار در سطح دو شهرستان دماوند و لواسان بوده، متاسفانه گفته شده که شهرداریها برای درآمدزایی بیشتر اقدام به اینگونه فعالیت ها میکنند، البته وزارتخانه مسکن و شهرسازی به طور مستقیم در این مورد دخالت نداشته اما بخشی از دستگاههای پایینتر درارتباط با آن بوده اند. یکی ازهمین زمینخوارها مسئولی را به خارج از کشور برده و هزینه های بسیاری دراین سفر تقبل شده که نشان از آن دارد که تخلفاتی صورت گرفته است. |
۲۱ |
|
سید حبیب موسوی فرماندار شمیرانات |
در بخش شمیرانات 100 مورد تصرف شناسایی و در 43 مورد حکم قضایی صادر شده است. این موارد پروندههایی هستند که از سال 86 تا 92 در حوزه اراضی ملی و زیستمحیطی تشکیل شده و با وجود صادر شدن حکم در 43 مورد، احکام توسط مسئولان وقت اجرایی نشدهاند. در حال حاضر اجرای این احکام در فرمانداری شمیرانات آغاز شده است. |
۲۲ |
دی ۹۳ |
علینقی صدیقی رییس منابع طبیعی و آبخیزداری فومن |
هشت هزار مترمربع از اراضی ملی منطقه فوشه قلعه رودخان تصرف شده است. فردی در منطقه فوشه قلعه رودخان اقدام به تصرف هشت هزار متر مربع از اراضی ملی کرده بود، این اراضی در حال حاضر توسط این نهاد رفع تصرف و پرونده به مقامات قضایی ارجاع داده شده است. |
۲۳ |
دی ۹۳ |
سرهنگ حسین اصلحی رییس پلیس آگاهی هرمزگان |
مهمترين و بيشترين رقم پرونده های اقتصادی را مربوط به زمين خواري درشهرک توحيد است، ارزش اين زمين ها بالاي 780 متر مربع مربوط به اراضي ملي يک ميليارد و 170 ميليون تومان بوده است. |
۲۴ | دی ۹۳ | حیدر فتاحی دادستان عمومی و انقلاب شهرستان پردیس | شهرداری سابق بومهن برخلاف قانون در شهرداری کمیسیون توافقات را تشکیل دادند و اقدام به صدور مجوز ساخت تا هفت طبقه را به سازندگان دادهاند که از این افراد مبالغی را به صورت نامشروع دریافت کردهاند. مسئولان وقت شهرداری بومهن نسبت به ساخت و سازها با ارزش ریالی بسیار بالا در منطقه کرشت در حالی اهمال عمدی داشتند، که ساخت و ساز در این منطقه به طور کلی ممنوع و خلاف قانون است، |
۲۵ |
بهمن ۹۳ |
احمدی رئیس پلیس آگاهی انتظامی استان کردستان |
کشف زمین خواری یک میلیارد و 750 میلیون ریالی در استان کردستان. اوراق پرونده حکایت از آن داشت مساحت قابل توجهی از اراضی ملی در یکی از زوستاهای حاشیه شهر سنندج توسط پدر و پسری به هویت معلوم بصورت غیر مجاز به تصرف در آمده و در آن یک باب منزل مسکونی احداث شده است. |
۲۶ |
بهمن ۹۳ |
استانداری تهران |
از شش ماهه دوم سال 92 تا پایان آذرماه 93 ، 2616 حکم تخریب ساخت وساز
غیرمجاز صادر و بیش از 1100 هکتار از اراضی ملی و زراعی آزاد سازی شده است. |
۲۷ |
اسفند ۹۳ |
رییس کل دادگستری گلستان |
تشکیل پرونده برای ۲ نفر از مدیران استانی که در ارتباط با بحث زمین خواری تعلل و سهلانگاری در انجام وظیفه داشتند. |
۲۸ |
اسفند ۹۳ |
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی بوشهر |
پرونده زمین خواری 124 هکتاری در منطقه بوشهر مربوط به سالهای 89 تا 91 است، به عنوان شاکی پیگیر این پرونده بوده و از مرجع قضایی استدعا داریم در صدور رای تسریع کند. |
۲۹ | اسفند ۹۳ |
سعید نظری رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد | بیش از ۱۰۰پرونده زمین خواری و تصرف عدوانی در ۱۱ ماه گذشته امسال با
حدود ۶۳ هکتار به مراجع قضایی این شهرستان ارجاع شد. حدود ۵۹ هکتار از
اراضی ملی نیز در طول سال جاری از سودجویان و زمین خواران پس گرفته شد. |
۳۰ | اسفند ۹۳ | قباد افشار رییس سازمان امور اراضی کشو | تاکنون حدود 95 هزار فقره پرونده زمینخواری و تغییر غیرقانونی کاربری اراضی به مراجع قضایی ارسال شده است که احکام بیش از دو سوم این پروندهها نیز پس از صدور به اجرا در آمدهاند. |
۳۱ | اسفند ۹۳ | شهریار بذرکار مدیر کل منابع طبیعی خوزستان | در مورد زمین خواری، ۱۰۰۰ پرونده مطرح در دادگستری داریم که در مراحل مختلف رسیدگی هستند. |