در گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین محمد خرسند عضو حزب موتلفه اسلامی به بررسی ابعاد مختلف این توافقنامه و همچنین نحوه موضعگیری در قبال آن پرداختهایم.
*بیانیه مشترک ایران و گروه 1+5 که در لوزان سوئیس منتشر شد دارای چه ابعادی است و این بیانیه چه نتایجی میتواند به دنبال داشته باشد؟
این بیانیه هنوز به مرحله تعهدآور خود نرسیده است و تا 10 تیرماه که دو طرف به توافق نهایی نرسند ضمانت اجرایی ندارد و از این رو زیاد نباید مسیر مذاکرات هستهای را مبتنی بر آن ارزیابی کرد هرچند تا حدودی چارچوب کلی توافق نهایی را مشخص و محدود کرده است.
در این بیانیه هم نکات مثبت، هم نکات منفی و هم نکات مبهم وجود دارد؛ یکی از دستاوردهای مذاکرات اخیر اذعان و اعتراف طرفهای غربی به حق مسلم ایران در دستیابی به انرژی هسته بوده است. در سالهای گذشته آمریکاییها به کرات اذعان کرده بودند که ایران نباید به انرژی هستهای دستیابی داشته باشد اما امروز آنها مجبور به پذیرش ایران هستهای شدهاند. یادمان نرفته است رئیس جمهور آمریکا صراحتا اذعان کرده بود که اگر قدرت داشتم تمام پیچ و مهرههای تاسیسات هستهای ایران را باز میکردم.
* این بیانیه چه دستاوردی برای تقویت هرچه بیشتر وجهه منطقی جمهوری اسلامی ایران داشت؟
از جمله دستاوردهای مذاکرات اخیر هستهای ایجاد وجههای منطقی از جمهوری اسلامی در سطح جهانی است و امروز همه مردم دنیا متوجه هستند که ایران اهل مذاکره و مفاهمه بوده و در صدد است تا حق خود را از راه منطق و نه زور به دست آورد و اگر این مذاکرات نیز شکست بخورد این طرف آمریکایی است که مسئول است.
* آمریکاییها پس از نشست لوزان مواضع متناقضی را دنبال کردهاند؛ به نظر شما علت اینگونه مواضع چیست؟
متاسفانه یکی از ضعفهای بیانیه لوزان آن است که به خوبی تعهدات طرف مقابل مشخص نیست و همین امر موجب شده تا در عرض چند روز آمریکاییها مواضع مختلفی را اتخاذ کنند. به عنوان مثال همین اخیرا سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد تحریمها علیه ایران بعد از راستی آزمایی و با گذشت 6 ماه تعلیق خواهد شد در حالی که در بیانیهای که آقای ظریف خواند قرار بود تحریمها یک روز پس از اجرای تعهدات از سوی ایران و به سرعت برطرف شود.
یکی از انتقادهای دیگر به بیانیه لوزان را شائبه دو مرحلهای شدن توافق است و این دو مرحلهای شدن راه را برای اظهارات ضد و نقیض آمریکاییها باز کرده است. مقام معظم رهبری صراحتا در سخنان نوروزی خود تاکید داشتند که نباید توافق به صورت دو مرحلهای انجام شود اما به نظر میرسد که عملا این دو مرحلهای رخ داده است و بیانیه لوزان نوعی توافق کلی است.
غربیها در شرایط فعلی نیازمند مذاکره با ایران هستند اما درصدد هستند تا با خدعه و نیرنگ همراهی همپیمانان خود به ویژه رژیم صهیونیستی را نیز داشته باشند. باید به این نکته مهم توجه داشته باشیم که رفع تمام تحریمها جزوی از مذاکرات است و نه نتیجه مذاکرات و این رهنمود بسیار مهمی بود که رهبری به تیم مذاکره کننده داشتند و آنها باید بدان توجه کنند که این آمریکاست که برای کسب اعتماد ایران باید ابتدا تعهداتش را نسبت به ما عملی سازد.
دشمن به دنبال سیاست برد ـ برد در مذاکرات هستهای نبوده، نیست و نخواهد بود و ما در مذاکرات هستهای باید به دنبال کسب منافع حداکثری خودمان باشیم و نباید اسیر شانتاژهای رسانهای آمریکاییها شویم.
* به نظر شما مجلس در خصوص پذیرش پروتکل الحاقی چه موضعی را اتخاذ میکند؟
به نظرم نگاه مجلس حمایت از سیاستهای کلان نظام است و اگر تیم مذاکره کننده در ادامه خطوط قرمز نظام را رعایت کند و در چارچوبی که مقام معظم رهبری عنوان کرده است حرکت کنند حتما مجلس نیز از سیاست خارجی دولت حمایت خواهد کرد، البته مجلس نظر خود را دارد و به طور قطع نمیتوان در این خصوص اظهار نظر کرد.
* چرا برخی رسانهها در خصوص بیانیه لوزان بزرگنماییهایی دارند؟
رسانههای اصلاحطلب به بزرگنمایی بیانیه لوزان پرداخته و سعی دارند نوعی قهرمانسازی کنند؛ متاسفانه پس از توافق ژنو نیز برخی از رسانهها و جراید وابسته به جریان اصلاحطلبی به شادمانی زایدالوصفی پرداختند اما تنها چند روز بعد آمریکا آب پاکی را روی دست آنها ریخت و نشان داد که ماهیت استکبار عوض نشده است.
ذوق زدگی نسبت به این بیانیه تنها انتظارات در جامعه را بالا می برد و در نهایت به ضرر دولت است؛ اگر قرار است جشنی بر پا شود این جنش متعلق به حزب و جناح خاصی به ویژه اصلاحطلبان نیست. رسانههای اصلاحطلب از هر سوژهای استفاده ابزاری و تبلیغاتی میکنند. جریان اصلاحطلب به دنبال سرکوب رقبای داخلی خود و همچنین تاثیر بر سرنوشت آتی مجلس شورای اسلامی است و از همین روست که سعی دارد تا بیانیه لوزان را نیز تبدیل به یک پیروزی بزرگ برای خود کند در حالی که جوهر این بیانیه هنوز خشک نشده است.
هیچ ایرانی اقدامات مجلس ششم و همچنین برخی خیانتها به صنعت هستهای کشور را که در زمان اصلاحطلبان صورت گرفت فراموش نکرده است و از همین رو بهتر است رسانههای این جریان در شرایط فعلی نگاه واقعگرایانه تر به مساله مذاکرات داشته باشند.