صراط: طی روزهای گذشته، خبر توقیف یک فروند کشتی تجاری با پرچم جزایر مارشال -که تحت حاکمیت نظامی آمریکا قرار دارد-، توسط نیروی دریایی ایران در خلیج فارس و انتقال این کشتی به بندرعباس، بازتابهای فراوانی در رسانههای منطقه و جهان پیدا کرد.
دلیل توقف کشتی MV Maersk Tigris، شکایت یک شرکت ایرانی و تخلفات حقوقی اعلام شد.
بنا بر اعلام رویترز به نقل از مقامات پنتاگون، «ناخدای کشتی مذکور پس از امتناع از پذیرفتن دستور بیسیمی نیروهای سپاه، از ناوشکن آمریکایی حاضر در منطقه درخواست کمک نیز کرده بود و مقامات آمریکا چند ساعت پس از این واقعه گفتند که ناوشکن آمریکایی، تحولات را زیر نظر داشته است.»
از آنجا که این برای اولین بار -و احتمالا آخرین بار- نخواهد بود که کشتیهای متخلف تجاری -و یا حتی نظامی- در خلیج فارس و تنگه هرمز (که تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران قرار دارد) اینچنین با تذکر و یا حتی برخورد نیروی دریایی سپاه روبرو میشوند، سی.ان.ان روز پنجشنبه به نقل از یک مقام نظامی آمریکا اعلام کرد که «نیروی دریایی آمریکا قصد دارد از این به بعد همه کشتیهای تحت پرچم این کشور را به هنگام عبور از تنگه هرمز، اسکورت کند.»
مقام مزبور با بیان اینکه این طرح توسط مقامات ارشد پنتاگون تأیید شده است، مدعی است که «این کار برای کاستن از خطر رویارویی با ایران، اجرا میشود.»
وبگاه صهیونیستی «عاروتص شوع» نیز به نقل از یک مقام آمریکایی در این باره نوشت: «ما به خاطر اقدامهای غیر قابل پیشبینی دوستان ایرانیمان، بدون لحاظ احتیاط ،در صورتی که ایران بخواهد حماقت کند، به آن پاسخ خواهیم داد.»
پاتریک رایدر سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا نیز روز جمعه به خبرنگاران گفته است که «برنامه ما فعلا همراهی کشتیهای تجاری با پرچم آمریکاست اما در حال مذاکره با کشورهای دیگر برای حمایت از شناورهای آنها هم هستیم.»
طرح جدید پنتاگون، این سوال را به ذهن متبادر میکند که «نیروی دریایی آمریکا از چه توان و قدرتی در خلیج فارس برخوردار بوده و در گذشته در مواجهه با نیروی دریایی سپاه در این منطقه چطور رفتار کرده است؟»
دریادار علی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران چندی پیش در گفتگو با خبرگزاری فارس، با بیان اینکه «آمریکا مواظبترین کشور جهان است که در خلیج فارس، تیری به اشتباه شلیک نشود»، تصریح کرد: «اگر کسی که اطلاعی هم از اوضاع خلیج فارس ندارد، همراه بچههای ما به این منطقه برود، میفهمد که آنها (آمریکاییها) کاملا در موضع انفعال هستند و مواظبند تا اتفاقی نیفتد چون در آن صورت، در ابعاد بسیار وسیعی ضرر خواهند کرد.»
از اواخر دهه 80، بنا بر تدبیر فرماندهی معظم کل قوا مبنی بر تفکیک مسئولیت نیروهای دریایی سپاه و ارتش، امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز به سپاه واگذار شد و امروز قرارگاه دریایی خاتم الانبیا(ص)2 مسئولیت اصلی حراست از این آبراه مهم جهان را برعهده دارد.
با توجه به این ماموریت محوله، یکی از مهمترین اقدامات روزمره این نیرو، رهگیری ناوگانهای بیگانه حاضر در خلیج فارس است که طی آن، پاسداران حاضر در این منطقه، کار ثبت عبور و مرور شناورهای خارجی را برعهده دارند.
این نقطه، یک ایستگاه بینالمللی به نام سپاه استیشن (Sepah station) است و همه شناورهای عبوری از تنگه هرمز موظف هستند که خود را به نیروهای ایرانی معرفی کنند.
برهمین اساس، تمامی ترددها در این منطقه اعم از شناورهای تجاری و نظامی که عبور بی ضرر از تنگه هرمز دارند، کنترل میشوند که این امر شامل تمامی ناوگروههای امریکایی از جمله ناوهای غول پیکر هواپیمابر ایالات متحده آمریکا نیز خواهد شد.
فرمانده نیروی دریایی سپاه در این رابطه نیز میگوید: «طبق قوانین حقوق بینالملل، ما حق قانونی داریم که تنگه هرمز و خلیج فارس را کنترل کنیم لذا اگر شناورهای آمریکایی به اخطار سپاه جواب ندهند، بلافاصله مشاهده میکنند که تعداد زیادی از شناورهای ما اطراف آنهاست و یا سامانههای موشکی ما روی آنها قفل کرده است.» (خبرگزاری فارس، گفتگو با دریادار فدوی 92/2/16)
این رهگیری و سوال و جواب تنها محدود به تنگه هرمز نیست بلکه قبل از آن، فعالیت نیروهای سپاه از ورای منطقه آغاز و شنود و رهگیری برای «مثبت کردن» (کسب اطلاعات از شناورهای بیگانه) انجام میشود.
در این محدوده، هر شناوری در هر زمانی که وارد خلیج فارس شود، از طریق سیستمهای شنود، یگانهای شناوری، رهگیری با هواپیماهای بدون سرنشین و سامانههای راداری، رصد و شناسایی شده و تحت کنترل سپاه قرار می گیرد.
از آنجایی که بیشترین بار ابهت ناوگروههای آمریکایی در تبلیغات رسانهای آن خلاصه میشود، وقتی شناورهای نظامی آنها قصد ورود به خلیج فارس را دارند به طور عمده به صورت کاروانی -به عنوان مثال 4 فروند همراه هم- وارد میشوند.
یکی دیگر از نکات حائز اهمیت، این است که شناورهای آمریکایی برای خودشان حریم امنیت تعریف کردهاند که این حریم در سایر نقاط دنیا رعایت میشود.
حریم ناوهای هواپیما بر آمریکایی در دنیا 10 کیلومتر است یعنی در شعاع کمتر از 10 کیلومتری این شناور هیچ جنبنده ای نباید حضور داشته باشد.
بر همین اساس در بسیاری از نقاط دنیا وقتی این ناوها وارد تنگهها و کانالها میشوند، آن تنگه به مدت 24 ساعت بسته میشود تا نیروهای آمریکایی به راحتی عبور کنند (مانند آنچه در اخبار منتشر شده از عبور ناوهواپیمابر «اینترپرایز» از کانال سوئز عنوان شد).
هیچ شناوری حق نزدیک شدن به این ناوها را ندارد به ویژه اگر تشخیص دهند که آن شناور، شناور نظامی است.
این قانون نانوشته در «تنگه هرمز» معنایی ندارد چراکه جمهوری اسلامی ایران این حریم را قبول نداشته و آمریکاییها نیز چاره ای جز گردن نهادن بر این واقعیت ندارند و به همین دلیل است که معمولا به همراه ناوهای سایر کشورها وارد نمی شوند.
انفعال آمریکا در منطقه خلیجفارس و تنگه هرمز به حدی است که آنها در گذشته بارها خواهان ایجاد یک خط ارتباطی مستقل با نیروهای سپاه بودند تا به این وسیله هم اقتدار رسانه ای آنها مورد خدشه قرار نگیرد و هم مجبور نباشند در انظار جهان به سپاه پاسخ دهند؛ درخواستی که البته از سوی جمهوری اسلامی ایران رد شد.
«آمریکاییها حداقل 3 بار از طریق مراجع رسمی مانند سفارت سوئیس پیگیری کردند که یک خط مثل خطی که در زمان جنگ سرد بین شوروی و آمریکا برقرار شد، شکل بگیرد تا اوضاع را بتوان کنترل کرد اما ما به آنها گفتیم که از دست رفتن اوضاع یک علت بیشتر ندارد و آن هم حضور شما در خلیج فارس است، اگر شما بروید هیچ اتفاقی نمیافتد.»
(گفتگوی فارس با دریادار فدوی 93/2/16)
حال باید دید که این «قدرت منفعل» در خلیج فارس که حتی برای عبور و مرور عادی خود نیز در این منطقه باید به سپاه پاسداران جواب پس دهد، چطور میخواهد از متخلفین دریایی در هنگام عبور از تنگه هرمز یا خلیج فارس حراست کند؟