وی ادامه داد: بیماریهای قلبی و عروقی، بیماریهای مزمن تنفسی مثل آسم و آلرژی، سرطان و دیابت گسترش یافته و بار بیماریهای زیادی داشتهاند.
وی با اشاره به شعار هجدهمین همایش روز جهانی آسم با عنوان «شما میتوانید آسم را کنترل کنید» گفت: هدف این همایش سالانه، توجه به گسترش این بیماریها، توانمندسازی بیماران، خانوادهها و افزایش آگاهی پزشکان برای کنترل بیماری آسم است. البته عنوان «اجرای برنامه ملی، گامی به سوی کنترل آسم» نیز به این شعار اضافه شده که به نقش دولتها در کنترل آسم توجه دارد.
معین افزود: در چند دهه اخیر، عوامل اجتماعی نقش تعیینکنندهای در پیدایش بیماریهای غیرواگیر از جمله آسم داشتند، سطح بهداشت و تغذیه در سطح جامعه یکی از این عوامل است. آلودگیهای محیطی از عوامل تشدید آلرژیهای مختلف هستند. آلایندههای مختلفی در منزل وجود دارد، از دود سیگار گرفته تا عوامل شیمیایی مثل آزبست در ساختمان یا بیولوژیکی مثل حشرات و سوسکها، این بیماری را افزایش دادهاند.
رئیس مرکز تحقیقات آسم و آلرژی کشور گفت: دسترسی عموم مردم بدون تبعیض به خدمات پزشکی، هزینههای دارو و درمان، سبک زندگی جدید که ناسالم است، تماشای طولانیمدت و نشستن کودکان و نوجوانان مقابل تلویزیون، نبود امکانات ورزشی در مدارس، استعمال دخانیات و شیوع پدیده چاقی باعث شده تا بیماری آسم و انسداد مزمن ریه رو به گسترش باشد.
وی با اشاره به اینکه بار بیماری آسم بسیار بالاست، گفت: 300 میلیون نفر در جهان به این بیماری دچار هستند و سالانه 255 میلیون نفر به دلیل این بیماری میمیرند، 15 میلیون نفر نیز به دلیل آسم دچار ناتوانی میشوند.
معین تصریح کرد: رتبه تحمیل هزینه بیماری آسم به جوامع در سال 90 رتبه 6 را داشته که پیشبینی میشود تا سال 2020 به رتبه دوم و سوم برسد، اما اکنون بیماریهای مزمن تنفسی از نظر هزینههای درمانی به رتبه 3 رسیده است.
وی به چهار عامل مشترک در پیدایش بیماریهای مزمن تنفسی اشاره کرد و گفت: دود سیگار به صورت مستقیم و غیرمستقیم، آلودگی هوا و فضای آپارتمان به عنوان عامل اول، نوع رژیم غذایی به عنوان عامل دوم بروز این بیماری شناخته شده اند.
وی افزود: اکنون مصرف فستفودها و غذاهای آماده بیشتر شده، این غذاها چربیهای مضر دارند و در حرارت بالا تهیه میشوند، بنابراین به مواد سرطانزا تبدیل میشوند و ادویههای مختلفی دارند که فاقد آنتیاکسیدان است.
رئیس مرکز تحقیقات آسم و آلرژی کشور افزود: فقدان تحرک به دلیل ماشینی شدن زندگی و افزایش مصرف الکل به عنوان عوامل دیگر، در ایجاد آسم شناخته شده است.
معین از تشکیل کمیته آسم از حدود یک دهه گذشته در کشور خبر داد و گفت: بحثهای کارشناسی آن به همراه برنامه راهبردی کنترل آسم به تصویب وزارت بهداشت رسیده و در مراحل نظام ارجاع قرار گرفته، در همین رابطه کارگاههای آموزشی برای پرستاران، پزشکان و بهداشتیاران مدارس برگزار میشود.
وی ادامه داد: هنوز شیوع آسم در کشور ما در حال افزایش است، این در حالی است که در کشورهای توسعهیافته، شیوع آن به صورت خط افقی دیده میشود و باید به عوامل پیدایش آن بیشتر دقت شود.
معین گفت: بر اساس استانداردهای جهانی باید یک درصد از بودجههای بهداشت و درمان به آسم اختصاص یابد و در زمینه دسترسی به پزشکان متخصص، مرکز تحقیقات آسم میتواند در این زمینه به وزارت بهداشت کمک کند، اما در موضوع اجرایی نمیتواند ورود کند.
وی افزود: مطالعهای در مرکز تحقیقات آسم انجام شد که نشان داد در سطح کشور 13.6 درصد کودکان علائم آسم دارند، این آمار نسبت به دهه قبل افزایش یافته است، چرا که در مطالعه 10سال گذشته که هشداردهنده بود، نشان میداد این علائم در کودکان 10 درصد است.
رئیس مرکز تحقیقات آسم و آلرژی کشور گفت: در مطالعه سالهای گذشته همچنین نشان داده شده که در کودکان تهرانی میزان شیوع علائم آسم که شامل تنگی نفس، سرفه و خسخس سینه است، 35.4 درصد بوده که یک هشدار جدی است؛ یعنی از هر سه کودک، یک نفر علائم آسم را دارد و آلودگی هوا به عنوان اصلی شناسایی شده است.
معین گفت: برای بزرگسالان آمار دقیقی از ابتلا نداریم، اما کمتر از میزان کودکان و نوجوانان است و در مطالعه جدیدی که در حال انجام است، امیدواریم به آمار دقیقی برسیم، البته تشخیص آسم در همه دنیا دیرهنگام است، چرا که به عوامل مختلفی بستگی دارد.
وی در مورد عدم توجه سیاستمداران به موضوع آسم در سال های گذشته گفت: 63 درصد از تلفات انسانی در سطح جهان را چهار بیماری غیرواگیر تشکیل میدهد که آسم یکی از آنهاست، بنابراین نباید این بیماری را جدا از آنها دانست. در سال 2008، 57 میلیون تلفات داشتهایم که 35 میلیون آن مربوط به بیماریهای تنفسی است، بنابراین همه دولتها باید به این بیماریها توجه کنند.
رئیس مرکز تحقیقات آسم و آلرژی کشور افزود: اهمیت مسئله در این سالها برای دولتها روشن نبوده در حالی که باید برای کنترل آن، به جای درمان به فکر پیشگیری اولیه بود.
معین گفت: میزان فقر، تورم، عدالت و برابری، تبعیض در جامعه، میزان سطح بهداشت و تغذیه، سواد و آگاهی، آلودگی هوا، سبک زندگی سالم و ناسالم از جمله این عوامل است. ما رفتارهای غیربهداشتی زیادی داریم، مصرف مواد مخدر، سیگار و عدم تحرک کودکان را داریم که به پیدایش این بیماری در کشور دامن زده و وزارت بهداشت به تنهایی نمیتواند با آن مقابله کند.
وی افزود: صنایع خودروسازی دوسوم آلودگی هوا را ایجاد میکند. کیفیت خودرو، سوخت، ترافیک و پرسه زدن اتومبیلهای تکسرنشین میطلبد که سازمان محیط زیست، وزارتخانههای صنعتی و شهرداری که با آن درگیر هستند، با وزارت بهداشت مشارکت کند.