صراط: نشست "توافق هسته‌ای: تقابل کنگره با دولت آمریکا" از سوی پژوهشگاه مطالعات آمریکا با حضور داوود هرمیداس‌باوند و فواد ایزدی اساتید دانشگاه‌های کشور برگزار شد.
داوود هرمیداس‌باوند، استاد دانشگاه با بیان این که 11سپتامبر فرصت مناسبی بود تا مشکلات ایران و آمریکا به طور کلی مورد بررسی، مذاکره و حل و فصل قرار گیرد، تصریح کرد: اما از این فرصت به خوبی استفاده نشد و تنها معطوف به همکاری‌های جزئی در مهار القاعده شد.
او با بیان این که در دنیا سه نوع همکاری و تعامل در چارچوب‌های همزیستی، همکاری و هم‌گرایی میان کشورها وجود دارد، گفت: این یک واقعیت است که تخاصم و دشمنی کوتاه‌مدت است و ممکن است مزایایی داشته باشد اما در طولانی مدت امکان‌پذیر نیست. ادامه طولانی مدت سیاست تخاصم حاکی از نارسایی در سیاست خارجی یک کشور است و در رابطه با روابط ایران و آمریکا باید بگویم که این نارسایی دوطرفه و نسبی است.
هرمیداس‌باوند در پاسخ به سوال مجری این نشست مبنی بر این که چرا آمریکا برای آزاد کردن گروگان‌های خود در سال 58 اقدام به حمله نظامی کرد و از مسیر دیپلماتیک وارد نشد، گفت: اتفاقاً آمریکا راه‌حل‌های دیپلماتیک، سیاسی، بین‌المللی و حقوقی را آزمود اما راه به جایی نبرد. این موضوع از طریق شورای امنیت و دیوان بین‌المللی دادگستری دنبال شد و در نهایت رونالد ریگان برای این که در انتخابات رأی بیاورد آزادی گروگان‌ها را به پیروزی خود موکول کرد.
وی ادامه داد: همان‌طور که گفتم بعد از 11 سپتامبر فرصت مناسبی برای حل مسائل به وجود آمد اما از این فرصت درست استفاده نشد.
این استاد دانشگاه با بیان این که در زمانی که استراتژی تهاجمی و مقاومتی توأم با نگاه به شرق را دنبال می‌کردیم شدیدترین قطعنامه‌های شورای حکام علیه ایران صادر شد که بر اساس همان قطعنامه‌ها که مبنای قطعنامه‌های شورای امنیت قرار گرفت از ایران خواسته بودند تا تمامی فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را تعلیق دائم و کامل کند و خواستار نظارت‌ها و بازرسی‌های فراتر از ان.پی.تی شده بودند، افزود: در تمام این سال‌ها کشورهای زیادی در بحث هسته‌ای ایران رفت و آمد داشتند از اروپایی‌ها گرفته تا روسیه، چین و آمریکا و متأسفانه در این مسیر بسیاری از آن‌ها بنا به منافع خودشان از این بحث سوءاستفاده کردند و امتیازاتی گرفتند.
او ادامه داد: در روند تصویب قطعنامه‌ها علیه ایران شاهد بودیم که این روند پس از هر بار مذاکره که بی‌نتیجه می‌ماند صورت می‌گرفت یعنی آن‌ها از مخالفت ایران تعبیر به دست نیافتن به نتیجه می‌کردند و همین مشروعیت قطعنامه و تحریم بعدی را ایجاد می‌کرد. تا رسیدم به این که تحریم‌های اقتصادی و مالی یک‌جانبه از سوی آمریکا اعمال شد.
هرمیداس‌باوند با بیان این که در بررسی برجام نمی‌توان موضوعات و مسائل منطقه را کنار گذاشت، گفت: متأسفانه در کشور برخی دیدگاه‌ها و نظرات به این سمت است که برجام را جدای از مسائل منطقه نگاه می‌کنند در صورتی که در واقعیت آن‌ها به یکدیگر گره خورده‌اند.
وی با اشاره به پیشنهاد (فواد ایزدی) ارایه یک بیانیه برای اجرا نکردن بخشی از تعهدات برجام تصریح کرد: شاید این بیانیه برای دلخوشی خودمان قابل توجیه باشد اما فکر نمی‌کنم به لحاظ عملی امکان‌پذیر باشد که به واسطه چنین بیانیه‌ای تعهداتی را اجرا نکنیم. برجام یک توافق یکپارچه است و باید به آن کلی نگاه کرد؛ یا بپذیریم یا نپذیریم.
این استاد دانشگاه با اشاره به اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر این که برجام امکان کنترل و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران می‌دهد و در صورت حمله نظامی می‌توانیم از اطلاعات‌مان استفاده کنیم، گفت: فکر می‌کنم این صحبت‌ها در چارچوب دیپلماسی بلوف است.
هرمیداس‌باوند با انتقاد از کسانی که بی‌محابا تیم هسته‌ای را طی مذاکرات به باد انتقاد گرفتند، گفت: متأسفانه ما در مسائل مهم وحدت استراتژیک نداشته و نداریم. وقتی تیم مذاکره کننده در حال مذاکره بود به جای تقویت شرایط دائماً آن را برایشان سخت می کردیم و حالا که برجام به دست آمده و بحث بررسی آن در مجلس مطرح است باید بگویم که پیش‌بینی دیدگاه و نظر مجلس با توجه به اکثریت آراء چندان کار سختی نیست و مجلس قطع و یقین برجام را رد خواهد کرد مگر از برخی مراجع اشاره‌ای شود که موضع آن‌چنانی نگیرند. هم‌چنین بسیاری از مراجع دیگر در کشور مخالف برجام هستند و هر یک از قوای سه‌گانه نظر خودشان را دارند.
او در پاسخ به این که چرا تیم هسته‌ای و دولت حل برخی از مشکلات را وابسته به حل شدن مسائل میان ایران و آمریکا می‌دانند، گفت: برخی از اعضای تیم هسته‌ای معتقدند تا زمانی که مشکلات با آمریکا به طور دوجانبه و معقول حل نشود هم‌چنان با برخی مسائل در منطقه و دنیا مواجه خواهیم بود. اما این دیدگاه نگاه یک‌دستی نیست و مسائل و مشکلات زیادی برای پیگیری این سیاست در کشور وجود دارد. این در حالی است که منافع حیاتی غرب امروز بر این است که ایران قدرتی معتبر و مقتدر در منطقه باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: عقلانیت حکم می‌کند موازنه منصفانه‌ای بین منافع ملی و ارزش‌ها ایجاد کنیم. ما کارنامه خوبی در عرصه اقتصادی و مالی نداریم. جامعه ما بالقوه در شرایط نگران کننده‌ای قرار دارد و اگر تحریم‌ها گسترده‌تر شود نگرانی‌ها از یک انفجار داخلی حکایت می‌کند و این نگرانی‌هاست که راه حل مذاکره و تعامل را پیشنهاد می‌کند.
هرمیداس‌باوند با بیان این که شورای امنیت برجام را تأیید کرده است و به این تأیید به طور سیاسی نگاه می‌شود، گفت: تصمیمات شورای امنیت بر اساس فصل 7 منشور بر اساس مصلحت سیاسی است و مصلحت سیاسی نیز یعنی مصلحت و منافع اعضای شورای امنیت و 5 عضو دائم. قطعنامه 2231 اولین قطعنامه‌ای است که کشور طرف دعوی حق واکنش و انعطاف پذیری به آن را داشته است و قبل از تصویب به ایرانی‌ها نشان داده شده است.
هم‌چنین فواد ایزدی، استاد دانشگاه در این نشست درباره نقش کنگره آمریکا در تصویب برجام و موضع دیگر قدرت‌های گروه 1+5 و ایران، گفت: این که عده‌ای قبل از برجام می‌گفتند طرح مسأله کنگره مسأله داخلی آمریکاست و نباید به آن پرداخته شود امری غیرواقع بود و دیدیم که کنگره چه نقش مهمی در تأیید برجام دارد. اساساً معتقدم چه بخواهیم با آمریکا دوست باشیم و مشکلات‌مان را حل کنیم یا مثل سال 58 اگر آمریکایی‌ها دوباره دفتری در ایران باز کردند برویم و آن را اشغال کنیم در هر حال باید طرف مقابل را بشناسیم و متأسفانه این یکی از مشکلات و ضعف‌های ماست.
او با اشاره به اظهارات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مجلس خبرگان، تصریح کرد: چرا باید مذاکراتی در این سطح انجام شود و بعد از آن رهبری در رابطه با چگونگی لغو تحریم‌ها نقطه نظر داشته باشند و بگویند بحث ما لغو تمامی تحریم‌هاست نه تعلیق آن‌ها. این موضوع مهمی است که باید به طور جدی به آن پرداخته شود.
ایزدی در رابطه با تقابل کنگره و دولت آمریکا با اشاره به تعداد آرای جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در موافقت یا مخالفت با برجام، گفت: جمهوری‌خواهان به نظر می‌رسد توافق را رد می‌کنند و تاکنون مشخص شده که آن‌ها نمی‌توانند وتوی اوباما را بشکنند و حتی الان بحث است که اساساً قانون برای وتو به میز اوباما می‌رسد یا نه.
این استاد دانشگاه ادامه داد: مخالفان با توافق سه دسته‌اند؛ یک گروه جمهوری‌خواهانی هستند که به استثنای یک نفرشان به توافق رأی منفی می‌دهند. گروه دوم جمهوری‌خواهانی هستند که قصد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارند و اساساً کسی که می‌خواهد از حزب مخالف در انتخابات شرکت کند تمام سیاست‌های رییس‌جمهور فعلی را زیر سوال می‌برد و مخالفت با برجام امری طبیعی و منطقی به نظر می‌آید. این افراد علاوه بر سیاست‌های ملی سیاست‌های حزبی را هم دنبال می‌کنند در ایران هم این مسأله وجود دارد. وقتی آقای روحانی در روز تأیید برجام از انتخابات مجلس خبرگان صحبت می‌کند یعنی دغدغه سیاسی دارد.
ایزدی افزود: این گروه دوم دعوای سیاست‌گذاری دارند و معتقدند روش صحیح برخورد با ایران فشار بیش‌تر است. من اساسا در میان فضای سیاسی آمریکا در رصدی که در دانشگاه داریم ندیده‌ام که آمریکا به دنبال تعامل سیاسی با ایران باشد. حتی در رابطه با اعمال تحریم‌های بیش‌تر پس از اجرای برجام جان کری در کمیسیون روابط خارجی اظهار کرد که اگر می‌خواهید در بخش‌های تروریسم و حقوق بشر تحریمی علیه ایران اعمال کنید می‌توانید و یا معاون پیشین وزیر خزانه‌داری آمریکا در مقاله‌ای اعلام کرده است که توافق راه‌های دیگری را برای کنترل و اعمال فشار بر ایران باز نگه داشته است.
این استاد دانشگاه گروه سوم از مخالفان توافق در آمریکا را گروه‌های نزدیک به صهیونیست‌ها و اسراییلی‌ها دانست و گفت: این‌ها مشکلی با کاهش یا محدودیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارند، بلکه نگرانند که خدای ناکرده اگر ایران به تعهداتش طبق برجام عمل کرد آمریکا باید به تعهدات خود در برداشتن تحریم‌ها عمل کند و این امری خطرناک است. از طرفی شاهد هستیم که نتانیاهو با جوسازی به دنبال گرفتن پول بیش‌تر از آمریکا به این بهانه است و آمریکایی‌ها هم به نظر می‌آید تاکنون با افزایش کمک‌ها موافق کرده‌اند.
ایزدی در پاسخ به این پرسش که آیا رییس‌جمهور بعدی آمریکا می‌تواند برجام را اجرا نکند، گفت: موارد متعددی در تاریخ وجود دارد که نشان می‌دهد این امر به سادگی اتفاق می‌افتد. در مذاکرات با کره شمالی که کلینتون انجام داد بوش آن مذاکرات و تعهدات را لغو کرد و یا در "سالت 2" که کاملاً آمریکا تعهداتش را زیر پا گذاشت بنابراین پاسخ این سوال مثبت است. در خصوص برجام نیز آمریکایی‌ها هیچ الزام حقوقی را به عهده نگرفته‌اند و تعهد حقوقی طبق قطعنامه 2231 برای ایران است. علاوه بر این قرار نیست برجام امضا شود و طرف‌ها تعهدی را بپذیرند و کلاً تلاش تیم اوباما در مذاکرات این بود که تعهد حقوقی برای آمریکا ایجاد نکند تا رییس‌جمهور بعدی مجبور نباشد که برجام را لغو کند.
ایزدی تأکید کرد: از نظر من ساختمان برجام قابل سکونت نیست و پیشنهاد ما این است که برجام به صورت مشروط پذیرفته شود. ما چنین اقدامی را قبلاً در 1997 در معاهده منع استفاده از سلاح‌های شیمایی انجام دادیم و این معاهده را با بیانیه دو صفحه‌ای که روی آن گذاشتیم پذیرفتیم. این بیانیه شاید تعهد حقوقی ایجاد نکند اما به لحاظ سیاسی مهم است و دست ایران را باز نگه می‌دارد.
وی گفت: به هر حال بخش‌های زیادی از این توافق قابل اجرا برای ایران نیست به ویژه در زمینه بازرسی‌ها و نظارت‌ها. بنابراین پیشنهاد می‌کنم مواردی که امکان اجرا شدن ندارد مثل بازرسی از مراکز نظامی، دانشگاه‌ها و... در فهرستی قید شود.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: متن فعلی در برخی مسائل برای ما سلطه ایجاد می‌کند و خلاف اصل 153 قانون اساسی است.
او در پاسخ به این که حادترین و خطرناک‌ترین تعهد ایران در برجام چیست؟ گفت: قرار بود مذاکره کنیم که فشار اقتصادی برداشته شود. اما در نهایت اتفاقی که افتاد این است که تحریم‌ها تعلیق می‌شوند نه لغو. از نظر ما توافقی خوب است که به یک سری از حداقل‌ها در آن توجه شود. اکنون در تعهد برجام 200 محدودیت که قبلاً نداشتیم قید شده است. فهرستی از اقلام با استفاده دوگانه در برجام است که قبلا می‌توانستیم آزادانه و بدون ارجاع به مرجعی خاص آن‌ها را از بازار آزاد خریداری کنیم. اما اکنون باید با اجازه شورای امنیت باشد.
وی در خصوص ضرورت بررسی برجام در مجلس، تأکید کرد: برجام تعهداتی را برای کشور در بلندمدت ایجاد می‌کند و بر اساس اصل 77 قانون اساسی مجلس باید نظر دهد و فکر می‌کنم این به نفع آینده این توافق است چنان چه بخواهد اجرایی شود.
این استاد دانشگاه در رابطه با قطعنامه 2231 خاطرنشان کرد: لغو قطعنامه‌های قبلی در چارچوب 2231 به معنی از بین رفتن مفاد آن قطعنامه‌ها نیست بلکه آن قطعنامه‌های در 2231 گلچین شده‌اند. البته برخی کلمات نسبت به قطعنامه‌های قبلی در این قطعنامه نرم‌تر شده است. ولی تفاوت آن‌جاست که ما قطعنامه‌های قبلی را نپذیرفتیم اما این قطعنامه را مورد تأیید قرار دادیم.
وی با بیان این که دولت معتقد است تا مشکلات‌مان با آمریکا را حل نکنیم هیچ مسأله‌ای پیش نمی‌رود، تصریح کرد: اصل این مسأله بد نیست و به نظر منطقی است اما مشکل اینجاست که آیا طرف مقابل هم برای بهبود روابط و حل مشکلات آمادگی دارد؟ بر اساس رصد ما چه قبل از برجام و چه بعد از آن هیچ نشانه‌ای در این رابطه دیده نمی‌شود که آمریکا به دنبال به رسمیت شناختن ایران باشد. مثال جوانی است که به خواستگاری می‌رود و بعد از آن می‌گوید از نظر ما حل است اما باید دید 50 درصد بقیه که نظر خانواده عروس هست هم مثبت است یا نه.
هرمیداس‌باوند در این هنگام خطاب به ایزدی گفت: باید ژست‌تان را عوض کنید تا عروس خانم خوشش بیاید.
ایزدی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم رابطه‌مان را با آمریکا خوب کنیم این را به صراحت بگویید و در لفافه و تحت عنوان تعامل با دنیا این موضوع را پیش نبریم.
او خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما به دولت این است که برجام را رد نکند و اساساً هم الان به صلاح نیست که چنین اتفاقی بیفتد اما توصیه می‌کنیم پذیرش آن را مشروط کند.
وی در پایان در رابطه با حق واکنش از طرف ایران در صورت نقض تعهدات، گفت: این موضوع به خوبی در برجام آمده است اما مسأله این است که زمانی که ما متوجه شویم آن‌ها نمی‌خواهند به تعهدات‌شان عمل کنند مقطعی است که ایران اقدامات هسته‌ای‌اش را انجام داده و آژانس نیز آن‌ها را راستی‌آزمایی کرده است.
داوود هرمیداس‌باوند، استاد دانشگاه با بیان این که 11سپتامبر فرصت مناسبی بود تا مشکلات ایران و آمریکا به طور کلی مورد بررسی، مذاکره و حل و فصل قرار گیرد، تصریح کرد: اما از این فرصت به خوبی استفاده نشد و تنها معطوف به همکاری‌های جزئی در مهار القاعده شد.
او با بیان این که در دنیا سه نوع همکاری و تعامل در چارچوب‌های همزیستی، همکاری و هم‌گرایی میان کشورها وجود دارد، گفت: این یک واقعیت است که تخاصم و دشمنی کوتاه‌مدت است و ممکن است مزایایی داشته باشد اما در طولانی مدت امکان‌پذیر نیست. ادامه طولانی مدت سیاست تخاصم حاکی از نارسایی در سیاست خارجی یک کشور است و در رابطه با روابط ایران و آمریکا باید بگویم که این نارسایی دوطرفه و نسبی است.
هرمیداس‌باوند در پاسخ به سوال مجری این نشست مبنی بر این که چرا آمریکا برای آزاد کردن گروگان‌های خود در سال 58 اقدام به حمله نظامی کرد و از مسیر دیپلماتیک وارد نشد، گفت: اتفاقاً آمریکا راه‌حل‌های دیپلماتیک، سیاسی، بین‌المللی و حقوقی را آزمود اما راه به جایی نبرد. این موضوع از طریق شورای امنیت و دیوان بین‌المللی دادگستری دنبال شد و در نهایت رونالد ریگان برای این که در انتخابات رأی بیاورد آزادی گروگان‌ها را به پیروزی خود موکول کرد.
وی ادامه داد: همان‌طور که گفتم بعد از 11 سپتامبر فرصت مناسبی برای حل مسائل به وجود آمد اما از این فرصت درست استفاده نشد.
این استاد دانشگاه با بیان این که در زمانی که استراتژی تهاجمی و مقاومتی توأم با نگاه به شرق را دنبال می‌کردیم شدیدترین قطعنامه‌های شورای حکام علیه ایران صادر شد که بر اساس همان قطعنامه‌ها که مبنای قطعنامه‌های شورای امنیت قرار گرفت از ایران خواسته بودند تا تمامی فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را تعلیق دائم و کامل کند و خواستار نظارت‌ها و بازرسی‌های فراتر از ان.پی.تی شده بودند، افزود: در تمام این سال‌ها کشورهای زیادی در بحث هسته‌ای ایران رفت و آمد داشتند از اروپایی‌ها گرفته تا روسیه، چین و آمریکا و متأسفانه در این مسیر بسیاری از آن‌ها بنا به منافع خودشان از این بحث سوءاستفاده کردند و امتیازاتی گرفتند.
او ادامه داد: در روند تصویب قطعنامه‌ها علیه ایران شاهد بودیم که این روند پس از هر بار مذاکره که بی‌نتیجه می‌ماند صورت می‌گرفت یعنی آن‌ها از مخالفت ایران تعبیر به دست نیافتن به نتیجه می‌کردند و همین مشروعیت قطعنامه و تحریم بعدی را ایجاد می‌کرد. تا رسیدم به این که تحریم‌های اقتصادی و مالی یک‌جانبه از سوی آمریکا اعمال شد.
هرمیداس‌باوند با بیان این که در بررسی برجام نمی‌توان موضوعات و مسائل منطقه را کنار گذاشت، گفت: متأسفانه در کشور برخی دیدگاه‌ها و نظرات به این سمت است که برجام را جدای از مسائل منطقه نگاه می‌کنند در صورتی که در واقعیت آن‌ها به یکدیگر گره خورده‌اند.
وی با اشاره به پیشنهاد (فواد ایزدی) ارایه یک بیانیه برای اجرا نکردن بخشی از تعهدات برجام تصریح کرد: شاید این بیانیه برای دلخوشی خودمان قابل توجیه باشد اما فکر نمی‌کنم به لحاظ عملی امکان‌پذیر باشد که به واسطه چنین بیانیه‌ای تعهداتی را اجرا نکنیم. برجام یک توافق یکپارچه است و باید به آن کلی نگاه کرد؛ یا بپذیریم یا نپذیریم.
این استاد دانشگاه با اشاره به اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر این که برجام امکان کنترل و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران می‌دهد و در صورت حمله نظامی می‌توانیم از اطلاعات‌مان استفاده کنیم، گفت: فکر می‌کنم این صحبت‌ها در چارچوب دیپلماسی بلوف است.
هرمیداس‌باوند با انتقاد از کسانی که بی‌محابا تیم هسته‌ای را طی مذاکرات به باد انتقاد گرفتند، گفت: متأسفانه ما در مسائل مهم وحدت استراتژیک نداشته و نداریم. وقتی تیم مذاکره کننده در حال مذاکره بود به جای تقویت شرایط دائماً آن را برایشان سخت می کردیم و حالا که برجام به دست آمده و بحث بررسی آن در مجلس مطرح است باید بگویم که پیش‌بینی دیدگاه و نظر مجلس با توجه به اکثریت آراء چندان کار سختی نیست و مجلس قطع و یقین برجام را رد خواهد کرد مگر از برخی مراجع اشاره‌ای شود که موضع آن‌چنانی نگیرند. هم‌چنین بسیاری از مراجع دیگر در کشور مخالف برجام هستند و هر یک از قوای سه‌گانه نظر خودشان را دارند.
او در پاسخ به این که چرا تیم هسته‌ای و دولت حل برخی از مشکلات را وابسته به حل شدن مسائل میان ایران و آمریکا می‌دانند، گفت: برخی از اعضای تیم هسته‌ای معتقدند تا زمانی که مشکلات با آمریکا به طور دوجانبه و معقول حل نشود هم‌چنان با برخی مسائل در منطقه و دنیا مواجه خواهیم بود. اما این دیدگاه نگاه یک‌دستی نیست و مسائل و مشکلات زیادی برای پیگیری این سیاست در کشور وجود دارد. این در حالی است که منافع حیاتی غرب امروز بر این است که ایران قدرتی معتبر و مقتدر در منطقه باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: عقلانیت حکم می‌کند موازنه منصفانه‌ای بین منافع ملی و ارزش‌ها ایجاد کنیم. ما کارنامه خوبی در عرصه اقتصادی و مالی نداریم. جامعه ما بالقوه در شرایط نگران کننده‌ای قرار دارد و اگر تحریم‌ها گسترده‌تر شود نگرانی‌ها از یک انفجار داخلی حکایت می‌کند و این نگرانی‌هاست که راه حل مذاکره و تعامل را پیشنهاد می‌کند.
هرمیداس‌باوند با بیان این که شورای امنیت برجام را تأیید کرده است و به این تأیید به طور سیاسی نگاه می‌شود، گفت: تصمیمات شورای امنیت بر اساس فصل 7 منشور بر اساس مصلحت سیاسی است و مصلحت سیاسی نیز یعنی مصلحت و منافع اعضای شورای امنیت و 5 عضو دائم. قطعنامه 2231 اولین قطعنامه‌ای است که کشور طرف دعوی حق واکنش و انعطاف پذیری به آن را داشته است و قبل از تصویب به ایرانی‌ها نشان داده شده است.
هم‌چنین فواد ایزدی، استاد دانشگاه در این نشست درباره نقش کنگره آمریکا در تصویب برجام و موضع دیگر قدرت‌های گروه 1+5 و ایران، گفت: این که عده‌ای قبل از برجام می‌گفتند طرح مسأله کنگره مسأله داخلی آمریکاست و نباید به آن پرداخته شود امری غیرواقع بود و دیدیم که کنگره چه نقش مهمی در تأیید برجام دارد. اساساً معتقدم چه بخواهیم با آمریکا دوست باشیم و مشکلات‌مان را حل کنیم یا مثل سال 58 اگر آمریکایی‌ها دوباره دفتری در ایران باز کردند برویم و آن را اشغال کنیم در هر حال باید طرف مقابل را بشناسیم و متأسفانه این یکی از مشکلات و ضعف‌های ماست.
او با اشاره به اظهارات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مجلس خبرگان، تصریح کرد: چرا باید مذاکراتی در این سطح انجام شود و بعد از آن رهبری در رابطه با چگونگی لغو تحریم‌ها نقطه نظر داشته باشند و بگویند بحث ما لغو تمامی تحریم‌هاست نه تعلیق آن‌ها. این موضوع مهمی است که باید به طور جدی به آن پرداخته شود.
ایزدی در رابطه با تقابل کنگره و دولت آمریکا با اشاره به تعداد آرای جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در موافقت یا مخالفت با برجام، گفت: جمهوری‌خواهان به نظر می‌رسد توافق را رد می‌کنند و تاکنون مشخص شده که آن‌ها نمی‌توانند وتوی اوباما را بشکنند و حتی الان بحث است که اساساً قانون برای وتو به میز اوباما می‌رسد یا نه.
این استاد دانشگاه ادامه داد: مخالفان با توافق سه دسته‌اند؛ یک گروه جمهوری‌خواهانی هستند که به استثنای یک نفرشان به توافق رأی منفی می‌دهند. گروه دوم جمهوری‌خواهانی هستند که قصد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارند و اساساً کسی که می‌خواهد از حزب مخالف در انتخابات شرکت کند تمام سیاست‌های رییس‌جمهور فعلی را زیر سوال می‌برد و مخالفت با برجام امری طبیعی و منطقی به نظر می‌آید. این افراد علاوه بر سیاست‌های ملی سیاست‌های حزبی را هم دنبال می‌کنند در ایران هم این مسأله وجود دارد. وقتی آقای روحانی در روز تأیید برجام از انتخابات مجلس خبرگان صحبت می‌کند یعنی دغدغه سیاسی دارد.
ایزدی افزود: این گروه دوم دعوای سیاست‌گذاری دارند و معتقدند روش صحیح برخورد با ایران فشار بیش‌تر است. من اساسا در میان فضای سیاسی آمریکا در رصدی که در دانشگاه داریم ندیده‌ام که آمریکا به دنبال تعامل سیاسی با ایران باشد. حتی در رابطه با اعمال تحریم‌های بیش‌تر پس از اجرای برجام جان کری در کمیسیون روابط خارجی اظهار کرد که اگر می‌خواهید در بخش‌های تروریسم و حقوق بشر تحریمی علیه ایران اعمال کنید می‌توانید و یا معاون پیشین وزیر خزانه‌داری آمریکا در مقاله‌ای اعلام کرده است که توافق راه‌های دیگری را برای کنترل و اعمال فشار بر ایران باز نگه داشته است.
این استاد دانشگاه گروه سوم از مخالفان توافق در آمریکا را گروه‌های نزدیک به صهیونیست‌ها و اسراییلی‌ها دانست و گفت: این‌ها مشکلی با کاهش یا محدودیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارند، بلکه نگرانند که خدای ناکرده اگر ایران به تعهداتش طبق برجام عمل کرد آمریکا باید به تعهدات خود در برداشتن تحریم‌ها عمل کند و این امری خطرناک است. از طرفی شاهد هستیم که نتانیاهو با جوسازی به دنبال گرفتن پول بیش‌تر از آمریکا به این بهانه است و آمریکایی‌ها هم به نظر می‌آید تاکنون با افزایش کمک‌ها موافق کرده‌اند.
ایزدی در پاسخ به این پرسش که آیا رییس‌جمهور بعدی آمریکا می‌تواند برجام را اجرا نکند، گفت: موارد متعددی در تاریخ وجود دارد که نشان می‌دهد این امر به سادگی اتفاق می‌افتد. در مذاکرات با کره شمالی که کلینتون انجام داد بوش آن مذاکرات و تعهدات را لغو کرد و یا در "سالت 2" که کاملاً آمریکا تعهداتش را زیر پا گذاشت بنابراین پاسخ این سوال مثبت است. در خصوص برجام نیز آمریکایی‌ها هیچ الزام حقوقی را به عهده نگرفته‌اند و تعهد حقوقی طبق قطعنامه 2231 برای ایران است. علاوه بر این قرار نیست برجام امضا شود و طرف‌ها تعهدی را بپذیرند و کلاً تلاش تیم اوباما در مذاکرات این بود که تعهد حقوقی برای آمریکا ایجاد نکند تا رییس‌جمهور بعدی مجبور نباشد که برجام را لغو کند.
ایزدی تأکید کرد: از نظر من ساختمان برجام قابل سکونت نیست و پیشنهاد ما این است که برجام به صورت مشروط پذیرفته شود. ما چنین اقدامی را قبلاً در 1997 در معاهده منع استفاده از سلاح‌های شیمایی انجام دادیم و این معاهده را با بیانیه دو صفحه‌ای که روی آن گذاشتیم پذیرفتیم. این بیانیه شاید تعهد حقوقی ایجاد نکند اما به لحاظ سیاسی مهم است و دست ایران را باز نگه می‌دارد.
وی گفت: به هر حال بخش‌های زیادی از این توافق قابل اجرا برای ایران نیست به ویژه در زمینه بازرسی‌ها و نظارت‌ها. بنابراین پیشنهاد می‌کنم مواردی که امکان اجرا شدن ندارد مثل بازرسی از مراکز نظامی، دانشگاه‌ها و... در فهرستی قید شود.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: متن فعلی در برخی مسائل برای ما سلطه ایجاد می‌کند و خلاف اصل 153 قانون اساسی است.
او در پاسخ به این که حادترین و خطرناک‌ترین تعهد ایران در برجام چیست؟ گفت: قرار بود مذاکره کنیم که فشار اقتصادی برداشته شود. اما در نهایت اتفاقی که افتاد این است که تحریم‌ها تعلیق می‌شوند نه لغو. از نظر ما توافقی خوب است که به یک سری از حداقل‌ها در آن توجه شود. اکنون در تعهد برجام 200 محدودیت که قبلاً نداشتیم قید شده است. فهرستی از اقلام با استفاده دوگانه در برجام است که قبلا می‌توانستیم آزادانه و بدون ارجاع به مرجعی خاص آن‌ها را از بازار آزاد خریداری کنیم. اما اکنون باید با اجازه شورای امنیت باشد.
وی در خصوص ضرورت بررسی برجام در مجلس، تأکید کرد: برجام تعهداتی را برای کشور در بلندمدت ایجاد می‌کند و بر اساس اصل 77 قانون اساسی مجلس باید نظر دهد و فکر می‌کنم این به نفع آینده این توافق است چنان چه بخواهد اجرایی شود.
این استاد دانشگاه در رابطه با قطعنامه 2231 خاطرنشان کرد: لغو قطعنامه‌های قبلی در چارچوب 2231 به معنی از بین رفتن مفاد آن قطعنامه‌ها نیست بلکه آن قطعنامه‌های در 2231 گلچین شده‌اند. البته برخی کلمات نسبت به قطعنامه‌های قبلی در این قطعنامه نرم‌تر شده است. ولی تفاوت آن‌جاست که ما قطعنامه‌های قبلی را نپذیرفتیم اما این قطعنامه را مورد تأیید قرار دادیم.
وی با بیان این که دولت معتقد است تا مشکلات‌مان با آمریکا را حل نکنیم هیچ مسأله‌ای پیش نمی‌رود، تصریح کرد: اصل این مسأله بد نیست و به نظر منطقی است اما مشکل اینجاست که آیا طرف مقابل هم برای بهبود روابط و حل مشکلات آمادگی دارد؟ بر اساس رصد ما چه قبل از برجام و چه بعد از آن هیچ نشانه‌ای در این رابطه دیده نمی‌شود که آمریکا به دنبال به رسمیت شناختن ایران باشد. مثال جوانی است که به خواستگاری می‌رود و بعد از آن می‌گوید از نظر ما حل است اما باید دید 50 درصد بقیه که نظر خانواده عروس هست هم مثبت است یا نه.
هرمیداس‌باوند در این هنگام خطاب به ایزدی گفت: باید ژست‌تان را عوض کنید تا عروس خانم خوشش بیاید.
ایزدی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم رابطه‌مان را با آمریکا خوب کنیم این را به صراحت بگویید و در لفافه و تحت عنوان تعامل با دنیا این موضوع را پیش نبریم.
او خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما به دولت این است که برجام را رد نکند و اساساً هم الان به صلاح نیست که چنین اتفاقی بیفتد اما توصیه می‌کنیم پذیرش آن را مشروط کند.
وی در پایان در رابطه با حق واکنش از طرف ایران در صورت نقض تعهدات، گفت: این موضوع به خوبی در برجام آمده است اما مسأله این است که زمانی که ما متوجه شویم آن‌ها نمی‌خواهند به تعهدات‌شان عمل کنند مقطعی است که ایران اقدامات هسته‌ای‌اش را انجام داده و آژانس نیز آن‌ها را راستی‌آزمایی کرده است.
