صراط: جمعی از شاعران و هنرمندان آذربایجانی در پی ماجرای برنامه فتیله و اتفاقاتی که پس از آن در آذربایجان رخ داد، نامهای سرگشاده نوشتهاند که متن ترکی و در ادامه ترجمه فارسی آن میآید:
باغیشلایاریق آنجاق اونوتماریق
آذربایجان اولوسو اوچون «فتیله» ایلک اولای دئییلدی، تکی سون اولای اولسون دئیه بیلردیک آمما اوزگونلوکله بو اولایلارین آرد- آردا یئنهلهنمهیینی گؤروروک. «فتیله» آدلی برنامهنین یاییمیندان و اونون آردیجا اورتایا گلمیش اولان اعتراضلاردان توپلوموموزون خبری وار. بو نئچه گونده هامینین گؤردویو کیمی اعتراضلارین گئنلی او برنامهده رول اوینایان نئچه هنرمنده دئییل، توپلوموموزدا بلیرگین حالدا گؤرونمکده اولان سویچولوغا قارشی ایدی. بیزجه او برنامهنین اؤزو و اؤزللیکله اوندا رول اوینایان او نئچه نفر اویونچو دا بو سویچولوغون قوربانیلریندن ساییلیرلار. بیز بو آچیدان یولا چیخاراق سویچولوغون و آیری سئچگیلییین بوتون چئشیدلرینه قارشی اولدوغوموزو بیر داها دا وورغولاماقلا برابر، ایللرجه چالیشمیش اولان بیر نئچه هنرمندین توپلادیقلاری حؤرمتی بیر یانلیشلا _اولسون کی اولدوقجا بؤیوک_ هئچه توتماق و اونلارین ایندی اولدوقلاریندان داها چوخ ازیلمکلرینی ایستهمیریک.
شوبههسیز دونیادان اینسانلارا اهانت ائدن هر بیر شخص محکمهیه تاپشیریلار. آنجاق امینیک آذربایجان خالقی بو سوچو باغیشلایا بیلر. بیز سیبل آردینجا دئییل، مسئلهنین کؤکلرینی قوروتماغی اؤزوموزه آماج سئچمهلیییک و بو اوزدن او نئچه نفری محکمهیه چکمهیی _هم ده قونونون داها درینلردن قایناقلاندیغینی اونوتدورا بیلهجه یینه گؤره_ یانلیش بیر ایزلم آردیجا اولماق کیمی گؤروروک. بیزجه او تلوزیون وئریلیشینین یئنیدن ایشه باشلاماسی دا _عوذور ایستهییب و داها سوروملو داوراناجاقلارینا سؤز وئردیکلریندن سونرا_ تمامی ایله اولاسیدیر. بئلهلیکله اولسون کی بیر بیریمیزله داها دوستجاسینا داورانماغا ساری بیر آددیم گؤتورموش اولاق و بوتون امکلریمیزی سویچولوق و هر تورلو تبعیض و آیری سئچگیلییین کؤکلرینی ایزله ییب قالدیرماسینا اوداقلایاق.
آیدین آراز، علیرضا آقازاده، سپیده ابوطالبی، لیدا احمدی، راضیه افتخاری، نوشین اکرامی، سحر بارانی، فائضه بهادری، سید حیدر بیات، علی محمد بیانی، رضا جوان، عباد رأفتی گرگری، اصغر زارع، روزبه سعادتی، محمد سیامک نیا، صالح سجادی، حمید قرایی، نسیم کهنسال، حامد لطفی، رحیمه محمد فرد، سئودا مدد نژاد، شریف مردی، وحید ملکی، ائلیاد موسوی، سعید موغانلی، طاهر میرابی، نیما میرابی
میبخشیم اما فراموش نمیکنیم
این اولین بار نیست که مردم آذربایجان هدف برنامههایی همچون فتیله قرار میگیرند؛ کاش حداقل میشد آرزو کرد که هر بار، واپسین بار باشد. اما با نهایت تاسف میبینیم که خطاهایی از این دست مکررا اتفاق میافتد. امروز اکثریت جامعهی ما از پخش شوی تلویزیونی فتیله و اعتراضهای مردمی در واکنش به آن اطلاع دارند و همانطور که همگان شاهد بودند اعتراضها بیش از آنکه روی هنرمندان بازیگر آن نمایش تمرکز داشته باشد، علیه نژادپرستی مدرن، نرم و آشکاری بود که در تار و پود جامعه رخنه کرده است. به نظر ما آن برنامه و علی الخصوص بازیگرانش خود از قربانیان این نژادپرستی به شمار میآیند.
ما ضمن مخالفت شدید با هر گونه نژادپرستی و تبعیض، موافق نیستیم حرمت هنرمندانی که سالهای سال در ساحت هنر تلاش کردهاند، بیش از این خدشهدار شود. اگرچه کسانی که اقدام نژادپرستانه می کنند و به حقوق و کرامت انسانی اهانت میکنند، در همه نظامهای قضایی دنیا محاکمه میشوند؛ اما ما به عنوان نویسندگان، روزنامه نگاران و شاعران آذربایجانی اعتقاد داریم که مردم آذربایجان، همچون همیشه با بزرگمنشی و رواداری این جرم را می بخشند.
ما اعتقاد داریم باید در چنین شرایطی به جای هدف قرار دادن سازندگان این برنامه، به فکر خشکاندن ریشههای هرگونه اهانت قومی و انواع نژادپرستی باشیم؛ از این رو به دادگاه کشاندن آن چند هنرمند را، دنبال کردن آدرس اشتباه میدانیم چون در سوی دیگر، این موضوع میتواند باعث به فراموشی سپردن ریشههای عمیق این مساله شود.
ما میبخشیم اما فراموش نمیکنیم. حتی ادامه فعالیت آن برنامه تلویزیونی، پس از عذرخواهی و تعهد به رفتاری مسئولانهتر و عدم تکرار اهانت در هیچ زمان دیگری، امکانپذیر است. باشد که از این رهگذر برای رفتاری دوستانهتر با همدیگر گامی برداشته و تمام تلاشمان را به ریشهکن کردن هر نوع نژادپرستی و تبعیض معطوف کنیم.
آیدین آراز، علیرضا آقازاده، سپیده ابوطالبی، لیدا احمدی، راضیه افتخاری، نوشین اکرامی، سحر بارانی، فائضه بهادری، سید حیدر بیات، علی محمد بیانی، رضا جوان، عباد رأفتی گرگری، اصغر زارع، روزبه سعادتی، محمد سیامک نیا، صالح سجادی، حمید قرایی، نسیم کهنسال، حامد لطفی، رحیمه محمد فرد، سئودا مدد نژاد، شریف مردی، وحید ملکی، ائلیاد موسوی، سعید موغانلی، طاهر میرابی، نیما میرابی