امام باقر (ع) می فرمایند: «در تورات نوشته شده است : . . . اى موسى! . . . در تنهايى ها و هنگام شادى، لذّت ها و خوشى هايت مرا ياد كن تا در غفلت هايت به ياد تو باشم.»
ایشان همچنین فرموده اند: «سه چيز از سخت ترين كارهاى بندگان است: انصاف داشتن مؤمن، كمك مالى انسان به برادرش و به ياد خدا بودن در همه حال، و آن به اين معناست كه آدمى به گاه رو به رو شدن با گناه و تصميم به انجام آن خدا را ياد كند ، و ياد خدا او را از آن گناه باز دارد. اين است سخن خداوند عزّ و جلّ كه مى فرمايد: «كسانى كه پروا مى كنند، چون وسوسه اى از شيطان به آنها برسد خدا را ياد مى كنند؛ زيرا مردمى صاحب بصيرتند.»
بنابر نقل بحار الأنوار در حديث معراج آمده است: «اى احمد! . . . بر ياد من مداومت كن.» عرض كرد: «پروردگارا! چگونه ياد تو را مداومت بخشم؟» فرمودند: «با خلوت گزينى از مردم و بيزارى از ترش و شيرين و تهى داشتن شكم و خانه ات از دنيا.»
اگرچه ذکر و یاد خدا حال آدمی را خوب کرده و برکات بسیاری برایش به ارمغان می اورد اما متاسفانه گاه عواملی مانع از آن و نیز سد بهره مندی های انسان از یاد خدا می شوند.
امیرمومنان امام على (ع) فرموده اند: «در ميان اعضاى بدن ناسپاس تر از چشم وجود ندارد؛ پس ، خواسته هاى آن را برآورده مسازيد كه شما را از ياد خدا باز مى دارد.»
و نیز مولای متقیان (ع) در این باره می فرمایند: «در ميان گناهان [گناهى] سخت تر از پيروى شهوت نيست، پس آن را فرمان نبريد كه شما را از خدا غافل مى سازد.»
ایشان همچنین فرموده اند: «هر كه به ياد مردم سرگرم شود، خداوند سبحان او را از ياد خود جدا كند.»
و نیز از حضرت زین العابدین (ع) است که فرمودند: «پُر خورى و سستى اراده و مستى سيرى و غرور قدرت، از عوامل بازدارنده و كُندكننده در عمل است و ياد [خدا] را از دل مى برد.»
علاوه بر این، امیرمومنان امام علی (ع) می فرمایند: «هر چيزى كه از ياد خدا غافل كند، در شمار مَيسر (قمار) است.»
و نیز از ایشان است که: «هر آنچه از ياد خدا غافل كند، از ابليس است.»
و مهم آنکه اعراض از یاد خدا و غفلت از ذکر او آسیب هایی جدی دارد چنانکه خداوند در آیه 36 سوره مبارکه زخرف می فرماید: «هر كس كه از ياد خداى رحمان روى گرداند، شيطانى بر او مى گماريم تا همدم او باشد».
همچنین در اصول کافی آمده است: «از جمله نجواهاى خداوند متعال با موسى عليه السلام است كه: «اى موسى! در هيچ حالى مرا فراموش نكن و به دارايى زياد شادمان مشو؛ زيرا از ياد بردن من، دل ها را سخت مى كند و همراه ثروتِ زياد گناهانِ زياد است.»
منابع:
الأمالي للصدوق، صص 327/384.
الخصال، صص 131 و138.
غرر الحكم، 7520، 8234 و 7519.
بحار الأنوار، ج 78.
میزان الحکمه، ج 4، صص 24- تا 250
