صراط: پیش از این، برخی زنان از اینکه انواع و اقسام طلاجات و زیورآلات را خریده و در مهمانیها و جشنهای آن چنانی پز آن را بدهند و زندگی لوکس داشته باشند افتخار میکردند، از اینکه هر روز در بازار گرمیها و مصرفگرایی خود غرق بوده و یک کالای تجاری را زودتر از بقیه زنان فامیل استفاده کنند دلخوشی ویژهای برایشان داشت که قابل مقایسه با دیگر خوشیهای آنان نبود و یا از اینکه در اثر این گونه رفتارها و چشم و هم چشمیها میتوانستند خودی نشان دهند و خود را مطرح کنند سرمست بودند.
اما این روزها دلخوشی آنان فقط در تجملات زندگی لوکس، ماشینهای شاسی بلند آن چنانی، تلفن همراه، تبلت و ... نیست آنان دیگر اینگونه موارد را باکلاسی و باشخصیتی نمیدانند و برخلاف روحیه حساس و لطیف خود وارد حوزه مصرف دخانیات شدهاند.
به گونهای که مصرف دخانیات را در مجالس مهمانی، جشنها و عروسیها یک نوع باکلاسی و تیپ شخصیتی برای خود قلمداد میکنند. آنها مصرف سیگار و قلیان را در مجالس خصوصی و حتی در جشنهای عمومی یک نوع هنجار اجتماعی به شمار میآورند و به دیده یک کار لوکس و با کلاسی به آن مینگرند.
متاسفانه اکنون در برخی کافیشاپها، بوستانها، رستورانها، خانه باغها و تالارهای عروسی مکانی برای مصرف سیگار و قلیان زنان در نظر گرفته میشود و متاسفانه مشاهده میگردد که زنان و دختران جوان در یک رقابت تنگاتنگ پا به پای مردان اقدام به مصرف سیگار و قلیان کرده و عنوان میکنند مصرف تفننی هیچ اشکال و عارضهای ندارد و حتی مصرف قرصهای مختلف را به بهانه کاهش وزن، لاغری و تناسب اندام به دیگر دوستان خود نیز پیشنهاد میکنند.
رواج مصرف سیگار در بین زنان زنگ خطر را برای جامعه ما به صدا در آورده است به گونهای که متولیان امر بهداشت و درمان با تمام توان در مورد اثرات و مضرات مصرف سیگار و قلیان در میان مردان و زنان هشدار میدهند.
اکنون تولیدکنندگان و فروشندگان محصولات دخانی بیش از پیش زنان را هدف هجوم تبلیغات فریبنده و جذاب خود قرار میدهند، زیرا زنان علاوه بر اینکه خود میتوانند در شمار مصرفکنندگان جدید درآیند، الگوی مناسبی برای سیگاری شدن سایر اعضای خانواده نیز خواهند بود.
متاسفانه در سالهای اخیر، شاهدیم که با کم شدن زشتی مصرف دخانیات در جامعه، مصرف دخانیات به ویژه قلیان میان پسران و دختران نوجوان و زنان جوان افزایش یافته و حتی در مواردی، اعضای خانواده بدون توجه به اثرات سوء قلیان در کنار یکدیگر از آن به عنوان یک وسیله تفریحی یا وسیلهای برای افزایش صمیمیت بین خود استفاده میکنند.
رئیس گروه بیماریهای غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز در گفتوگو با خبرنگار فارس در تبریز با اشاره به این که مصرف دخانیات نقش بسیار مهمی در ابتلا به انواع بیماریهای قلبی و عروقی و انواع سرطان از جمله سرطان ریه دارد، خاطرنشان کرد: در جامعه ما با وجود این که هشدارهای زیادی در مورد منع مصرف دخانیات برای کاهش ابتلا به انواع بیماریها انجام میگیرد ولی با این وجود 10 تا 11 درصد جامعه ما در رده سنی 15 تا 64 سال دخانیات مصرف میکنند.
2.5 درصد زنان در استان آذربایجانشرقی دخانیات اعم از سیگار و قلیان مصرف میکنند
جبرئیل شعربافی با اظهار تاسف از اینکه در سالهای اخیر مصرف سیگار در بین زنان جامعه ما به شدت افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: متاسفانه 2.5 درصد زنان در استان آذربایجانشرقی دخانیات اعم از سیگار و قلیان مصرف میکنند.
وی اظهار داشت: رده سنی زنان سیگاری استان بین 15 تا 64 سال بوده و این آمار هر روز افزایش مییابد.
شعربافی با اشاره به هشدارهای عنوان شده در مورد مصرف قلیان نیز افزود: مصرف یک بار قلیان معادل مصرف 70 تا 80 نخ سیگار است و با وجودی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در راستای آن دانشگاههای علوم پزشکی در سراسر کشور نسبت به خطر جدی بودن مصرف قلیان و اثرات مضر و خسارت جبرانناپذیر آن اطلاعرسانی میکنند ولی هنوز مصرف قلیان در سراسر کشور افزایش و رشد صعودی دارد.
هشدار؛ سیگار کشیدن دختران عادی میشود
کارشناسان در برشمردن دلایل گرایش دختران به سیگار، عوامل متعددی را دخیل
میدانند. مواردی مانند تغییر نقش زنان در جامعه و احساس استقلال از طریق
سیگار کشیدن از این دستهاند. بیتردید میتوان با انجام تحقیقات ویژه در
این زمینه، آسیبشناسی دقیقتری از این موضوع انجام داد و به راهکارهای
عملی دست یافت.
ترفندهای صنایع دخانی برای جذب زنان
صنایع دخانی برای جذب مصرفکنندگان بیشتر از بین نوجوانان و جوانان به ویژه
دختران و زنان جوان، از تبلیغات نادرست بسیاری کمک میگیرند، بعضی از این
تبلیغات نادرست مثل احساس جذاب شدن، مورد توجه بودن، مستقل شدن، بزرگ شدن،
اجتماعی شدن، پذیرفته شدن توسط همسالان، الگو گرفتن از هنرپیشهها، بعضی
باورهای غلط مثل این که سیگار کشیدن باعث رفع عصبانیت، خستگی، رفع دلشوره،
تقویت ذهن یا هضم غذا میشود و در نهایت ساده انگاری در مورد مصرف قلیان به
عنوان یک ماده دخانی کم خطرتر از سیگار؛ در حالیکه قلیان کم خطر نیست و هر
وعده مصرف آن تقریبا با مصرف 40 تا 80 نخ سیگار برابری میکند. ترویج مصرف
قلیان به عنوان یک وسیله تفریحی در خانواده، یکی از ترفندهایی است که
تولیدکنندگان و عرضهکنندگان محصولات دخانی برای فروش بیشتر به کار
میبندند.
البته علاوه بر تبلیغات صنایع دخانی، موارد دیگری نیز به افزایش مصرف دخانیات در جامعه دامن میزنند که از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
- عرضه روزافزون و شایع مواد دخانی در اماکن تفریحی، رستورانها و قهوهخانهها
- استفاده از قلیان بعنوان یک وسیله تفریحی و بی ضرر
- تبلیغات فریبنده در مورد قلیان و تنباکوهای میوههای و معطر
- تغییر مصرف قلیان از شکل سنتی در سنین بالا به شکل مدرن (میوهای و ...) در سنین پایینتر
- در دسترس بودن و ارزان بودن انواع مواد دخانی
- مصرف سیگار و قلیان توسط سایر افراد خانواده
- وجود تنشها و ناهنجاریهای خانوادگی در خانوادههای بیثبات و فقدان حمایتهای خانوادگی
- کاهش زشتی مصرف دخانیات میان زنان و دختران
- نداشتن مهارتهای زندگی لازم برای مقابله با استرسها و ناملایمات زندگی؛ از جمله مهارت «نه گفتن»
- وضعیت اقتصادی و معیشتی نامناسب
- نداشتن اعتماد به نفس کافی
اما آنچه امروز بیش از هر زمان دیگری آزاردهنده به نظر میرسد، خطر تبدیل این ناهنجاری به یک هنجار پذیرفته شده در جامعه است. مکانهای «مجاز» برای سیگار کشیدن دختران روز به روز وسعت بیشتری مییابد و نگاههای منفی به این پدیده به سرعت در حال کاهش است. این موضوع زنگ خطری است برای مسئولین امر که باید تا دیر نشده فکری به حال آن بکنند. صد البته که برخورد فیزیکی و آمرانه با این موضوع نتیجه مثبتی به همراه نخواهد داشت و در این خصوص نیازمند کار فرهنگی و زیرساختی کارآمدی هستیم.
سیگار کشیدن برای دختران، تفاوتی را به دنبال میآورد که بخواهند ماهیت وجود خودشان را به نظام مردسالارانه، اثبات کنند و هر قدر که این حس تحسین اطرافیان و توجهشان بیشتر باشد، نور افکن سیگار کشیدن برای آنان هم بیشتر خواهد بود.
شخصیت اصلی این داستان هم کسی نیست جز، رسانه! در سینما برای مخاطب، دختر تابوشکن، همیشه با سیگاری بر پشت لب را به تصویر میکشد. تیپ نیز یک ظاهرسازی دیگر خواهد بود. در جوامعی که ثروت، یک شخصیت اجتماعی را برای فرد میخرد، مارک سیگار نیز میتواند مانند مارک کتانی، شخصیتساز باشد.