مسجد نور در میدان فاطمی مسجد معروفی که همیشه شلوغ است و علاوه بر اهالی محل، آدمهای معروف دیگری از هنرمندان گرفته تا رجال سیاسی کشور حداقل یک بار گذرشان به آن افتاده است. مسجدی که بارها شاهد حضور یکجای افراد از جناحهای سیاسی مخنلف در سایه آرامش بوده است تا نشان دهد هنوز هم مسجد مهمترین مکان برای همدلی و دوری از اختلافات است.
این مسجد خوشنام در طول سال بارها میزبان سیاسیون و هنرمندانی میشود که دوست دارند در فضایی آرام و بیحاشیه ختم عزیزان خود را برگزار کنند. میزبانی خوب متولیان آن، اسم این مسجد را بر سر زبان انداخته تا افراد زیادی از مرم عادی گرفته تا هنرمندان و مسئولان کشور مراسمهای خود را در این مسجد برگزار کنند. «محمد مصطفی سید شبستری» متولی ۸۲ساله این مسجد است که تقریبا از سالهای اول احداث مسجد حضور داشته و اشکهای سیاسیون زیادی را به چشم دیده است.
در ماه دو ختم سیاسی داریم
مسجد نور در ضلع جنوبی میدان فاطمی و در مرکز شهر و به قول اقای شبستری در منطقه استراتژيکی قرار دارد و همین باعث شده که از همان اوایل میزبان مهمانان مهمی شود. آقای شبستری درباره تاریخچه این مسجد میگوید: «کار ساخت مسجد نور از سال ۶۳ شروع شده و تا سال ۷۵ طول کشیده است. من هم از سال ۷۶ در اینجا شروع به کار کردم. حضرت آیت الله مجتهد شبستری تولیت اینجا را بر عهده دارند. به علت مرکزیت و موقعیت استراتژیک، مسجد نور از همان ابتدا پاتوق بسیاری از رجال و سیاسیون شده و بسیاری از ختم های معروف در این مسجد برگزار شده است. «ما اینجا سعی میکنیم با افراد رفتار مناسب داشته باشیم، سیاسی صحبت نکنیم و مراسم را به خوبی مدیریت کنیم.»
کمکم که آوازه میزبانی این مسجد به گوش مسئولین میرسد، افراد زیادی تصمیم میگیرند مراسمهای خود را در آنجا برگزار کنند و حالا بعد از ۱۸ سال آنقدر به این مسجد رفتوآمد داشتهاند که آقای شبستری به درستی آنها را به یاد نمیآورد. در مسجد نور، هر روز دو الی سه ختم برگزار میشود که این مقدار در روزهای تعطیل بیشتر هم میشوند. معمولا از تعداد کل ختمهای یک ماه یکیدو تا به افراد معروف مملکتی تعلق میگیرد که این مسجد را برای مراسم خود انتخاب میکنند: «رجال و چهرههای زیادی همیشه این مسجد را رای مراسمهای خود انتخاب میکنند و برای همین حداقل ماهی دو بار مسئولان کشور را در مسجد میبینیم؛ گرچه ممکن است گاهی این تعداد بیشتر هم شود. مثلا در هفته اخیر مسئولان سیاسی سه ختم داشتند. پدر آقای آل اسحاق و قشقاوی و برادر آقای رحمانی فضلی از آخرین افرادی بودند که ختم آنها در این مسجد برگزار شد.»
امضا گرفتن در مراسم ترحیم!
هزینه هر مراسم ختم در این مسجد ۹۰۰ هزار تومان برای خانواده متوفی آب میخورد و مسجد هم در مقابل امکاناتی مانند آب در لیوانهای یک مصرف، جزء قرآن و گلاب به حاضرین در مراسم خود اختصاص میدهد. وظیفه هماهنگ کردن با سخنران، قاری و مداح هم با مسجد است. علاوه بر تمام این امکانات مسجد نور یک در پشتی هم دارد برای مواقع ویژه. «مراسم ختم پدر علی دایی اینجا برگزار شد که خیلی شلوغ شد و مردم به دنبال امضا گرفتن از این بازیکن افتادند. ما هم برای اینکه اذیت نشود، ایشان را از در پشتی به بیرون هدایت کردیم.»
معمولا ختمهای متعلق به سیاسیون شلوغ و پرسروصدا بوده؛ اما کم نبودهاند ختمهای غیرسیاسیهای معروفی که حسابی صدا کردهاند: «ختم پدر مدیر نمایندگی نوکیا را در ایران اینجا بود که یکی از شلوغترین مراسمهای ما بود یا ختم پدر آقای سیف، رئیس بانک مرکزی هم فوق العاده اینجا شلوغ شد.»
وقتی «حسن حبیبی» برای «گلآقا» اشک ریخت!
آقای شبستری میگوید تا به حال در این ۱۸ سال حتی یک بار هم درگیری و اختلاف به وجود نیامده و برخورد آدمها اینجا با هم دوستانه است؛ حتی اگر ما به ظاهر آنها را دشمن هم بدانیم. «من در اینجا فهمیدم بسیاری از اختلافها و درگیریها فقط ظاهری است. آقای کیومرث صابری یا همان «گل آقا» یکی از افرادی بود که ختم او در این مسجد برگزار شد. مرحوم گل اقا یکی از کسانی بود که به انتقاد و کشیدن کاریکاتور و شوخی با معاون وزیر، دکتر حسن حبیبی معروف بود. من به سهم خودم فکر میکردم که این شوخیها آقای حبیبی را اذیت کند و میانه خوبی با گل آقا نداشته باشد. وقتی گل آقا فوت شد، آقای حبیبی در مسجد آمدند و در صف اول نشستند و گریه میکردند حتی از ما درخواست کردند که چند کلمهای سخنرانی کنند. رفتند پشت میکروفون و کلی از گلآقا تقدیر کردند و گفتند که انتقادهای ایشان در قالب طنز بسیار شریف بود.»
اینجا افراد بدون در نظر گرفتن گرایشهای سیاسی در غم هم شریک میشوند. «اینجا همه در صلح و آشتی هستند و کوچکترین عکسالعملی نشان نمیدهند. مثلاجناب آقای دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات، فردی است که در تمام مراسمهای ختم خانوادههای رجال بدون در نظر گرفتن خط مشی سیاسی شرکت میکند.»
سیاستمدارانی که بدون محافظ میآمدند
آقای شبستری خاطرات زیادی از برخورد مستقیم با برخی مدیران و مسئولان کشوری دارد. از کسانی که مثل سایر مردم و بدون محافظ در ختمها حضور پیدا میکنند. «وزیر کشور سابق، آقای پورمحمدی وقتی پدرشان فوت شد، برای شرکت در مراسم پدر خود بدون محافظ و اسکورت آمدند. یک بار هم آقای حداد عادل و آقای توکلی برای شرکت در مراسم ختمی در این مسجد حاضر شدند. برای این دو مسئول، مامور انتظامی برای محافظت آمده بودند. آقای حداد عادل از من پرسیدند: چرا از این ها دعوت کردید؟ من هم گفتم: ما دعوت نکردیم این ها به احترام شما آمدهاند. گفتند: نه مردم به اندازه کافی به ما ارادتی ندارند دیگر آنها حضور داشته باشند، بدتر هم میشود. چرا دو ساعت به خاطر ما اینجا بایستند؟ در نهایت هم با فرمانده این ماموران تماس گرفتند و آنها را مرخص کردند.»
ختم شهیدی که وزیر نفت بود
شهیدان زیادی هم بودهاند که مسجد نور میزبان مراسم ترحیم آنها شده است. مسجد، یک کار ویژه برای این ختم ها انجام میدهد و آن اهدای چند شاخه گل به خانواده های این شهداست: «شهیدان زیادی در این مسجد بوده است تا جایی که اسم تک تک آنها را به خاطر نمیآورم. اما یکی که به یاد میآورم، شهید تندگویان، وزیر نفت سابق بودند که نه تنها مراسم ترحیم که تا مدت ها سالگردهای شهادت ایشان هم در اینجا برگزار میشد.» به غیر از ختمها گاهی سخنرانها و پیشنمازهای مسجد هم از سیاسیون هستند. «قبلترها آقای حداد عادل چندین سال در سالن کتابخانه ما هفتهای یک روز شرح نهجالبلاغه میگفتند. پیشنماز مسجد ما هم الان جناب آقای محمدیان معاون وزیر آموزش و پرورش هستند.»
«حداد عادل» و «ظریف» را بیشتر از همه دوست داشتم
متولیان مسجد نور تمام سعی خود را میکنند که در اجرای مراسم نظر مردم را جلب کنند و مطابق با میل و سلیقه آنها عمل کنند. «یکی از سخنرانان معروف ما حاج آقای یاری هستند که برادر و پسرشان بازیگر هستند. برای مراسمهای هنرمندان و موسیقیدانها و هنرپیشهها معمولا از ایشان دعوت میکنیم. چون با اطلاعاتی که ایشان دارند بهتر میتوانند با این قشر ارتباط بگیرند و همه هم راضی هستند و خود هنرمندان هم همیشه از ما میخواهند سخنران مراسم ایشان باشند. مادر آقای شجریان و خانواده مرحوم «ایرج بسطامی» هم از هنرمندانی هستند که اینجا را برای مراسم ختم انتخاب کردهاند. علاوه بر این ما همیشه از مهمانان خود از زبان و شهرشان میپرسیم و مثلا برای آذریها از مداح آذریزبان دعوت میکنیم.»
متولی مسجد نور مسئولان و مدیران زیادی را از نزدیک دیده؛ اما از بین تمام آنها دو سه نفری را بیشتر دوست دارد: «آقای دکتر حداد عادل و ظریف افراد بااخلاص و شجاعی بودند که من بیشتر از همه دوست داشتم.»