رواج ویزیت فله ای بیماران در اردبیل

در حالی که ویزیت همزمان فله ای بیماران در مراکز درمانی و مطبها ناقض اخلاق حرفه ای پزشکی و اصول علمی بوده و وضعیت سلامت کشور را به لحاظ روانی با مشکلاتی مواجه کرده است، رواج این پدیده بویژه در بین پزشکان متخصص در اردبیل نگران کننده است.

به گزارش صراط نیوز به نقل از مهر، شهروندان اردبیلی امروزه علاوه بر مواجهه با مشکلات متعدد در مراجعه به مراکز درمانی و حوزه سلامت، با پدیده در حال رشد و کنترل نشده ویزیت و معاینه فله ای و همزمان چند بیمار در مراکز درمانی بویژه در مطب پزشکان عمومی و تخصصی مواجه هستند که این امر ناقص تعهدات و سوگند پزشکی است.

این در حالی است که براساس تعهدات اخلاقی و علمی و نیز قوانین و مقررات وزارت بهداشت و درمان کشور پزشکان ملزم به معاینه فردی بیماران هستند و اجازه ورود چندین بیمار در اتاق معاینه را ندارند.

این مقررات پزشکان را به عنوان محرم اسرار بیماران ملزم کرده که باید بیماران به صورت انفرادی و با رعایت اصول علمی، روانشناسی و رعایت اخلاق حرفه ای معاینه شوند و اینکه چند بیمار همزمان در اتاق معاینه حضور داشته باشند، این خلاف قوانین پزشکی است، چراکه با وجود چندین بیمار در اتاق معاینه، آنها نتوانند مسایل و مشکلات خود را با آرامش به پزشک بیان کنند.

چنانچه در بخشی از سوگند نامه بقراط که پزشکان در زمان ورود به کسوت پزشکی به آن قسم می خورند، آمده است: "آنچه را که در حین انجام حرفه خود و حتی خارج از آن درباره زندگی مردم خواهم دید یا خواهم شنید که نباید فاش شود، به هیچ کس نخواهم گفت، زیرا این قبیل مطالب را باید به گنجینه اسرار سپرد".

مطابق با این سوگند پزشکان باید از خیانت و تضییع حقوق بیماران به طور جدی پرهیز کرده و نسبت به حفظ اسرار آنان جز در مواقع ایجاب ضرورت شرعی پایبندی کامل داشته باشند، اما به نظر می رسد ویزیت همزمان و فله ای بیماران در مطبها دقیقا خلاف آن است.

اجبار بیماران به ویزیت همزمان

یکی از شهروندان اردبیلی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به مشکلات و گرفتاریهای بسیار بیماران برای تعیین وقت و صرف هزینه های گزاف اظهار داشت: با تمام این مسائل ویزیت فله ای از سوی پزشکان باعث می شود بیمار مشکلاتش را با آرامش و کامل به پزشک منتقل نکند و به دلیل رعایت موارد اخلاقی و... سربسته بیماری خود را عنوان کند.

ناصر سرمد با تاکید بر این موضوع که ویزیت همزمان بیماران حتی مغایر با نوع تعاملات شهروندان اردبیلی و فرهنگ آنهاست، افزود: در اردبیل شهروندان به این موضوع که دیگری از مسائل شخصی آنها اطلاع یابد علاقه ای ندارند، اما پزشکان به راحتی این مسئله فرهنگی را نادیده گرفته و مشکلات پزشکی بیماران را با حضور چند بیمار دیگر از او جویا می شوند.

وی اضافه کرد: بارها برایم پیش آمده که در ویزیت همزمان به سوالات پزشک پاسخ درست و شفافی نداده ام، چرا که در کنار بیماران دیگر احساس راحتی نداشته ام.

همچنین طبق اظهارات یکی دیگر از شهروندان این استان پزشکان بهانه ویزیت فله ای را تعداد زیاد بیماران می دانند در حالی که با این نوع درمان هیچ یک از بیماران نسبت به پزشک خود اعتماد نمی کنند و زمانی که بین بیمار و پزشک اعتمادی برقرار نباشد، مقوله درمان با مشکلات زیادی همراه خواهد شد.

نازیلا دادمنش با بیان اینکه برخی بیماریها ایجاب می کند بیمار در یک فضای امن و راحت بیماری خود را مطرح کند، ابراز داشت: این حق طبیعی بیمار است که نخواهد مشکلاتش پیش کس دیگری مطرح شود، با این حال اکثر پزشکان عمومی و حتی بسیاری از پزشکان متخصص در زمینه تخصص داخلی و زنان زایمان برای معاینه بیشتر بیماران و کسب درآمد به ویزیت فله ای رو می آورند.

وی با اشاره به رشد این پدیده طی چند سال اخیر در اردبیل عنوان کرد: به نظر می رسد کسب درآمد بیشتر و راحتی در ویزیت بیمار با توجه به تعداد زیاد بیماران دلیل قانع کننده ای برای پزشکان باشد.

دادمنش آشنایی بیماران به حقوق شرعی، اخلاقی و قانونی را مهمترین ابزار برای کاهش این پدیده عنوان کرد و یادآور شد: عدم تشخیص صحیح بیماری، اشتباه در تجویز دارو، جابه جایی نتایج آزمایشها و عکس بیماران، عدم ویزیت مناسب و... نتیجه ویزیت فله ای همزمان جند بیمار در مراکز درمانی است.

دادمنش افزود: در حال حاضر به غیر از مطب پزشکان عمومی و متخصص برخی بیمارستانها نیز با وجود عدم بهره گیری از پزشکان متخصص و زبده با نادیده گرفتن شان بیمار در امر درمان او کوتاهی می کنند و چندین بیمار را همزمان و در کمترین زمان ممکن ویزیت می کنند.

اشتباه در درمان پیامد ویزیت فله ای بیماران

یک شهروند که به بیمارستان تامین اجتماعی اردبیلی مراجعه کرده بود، با انتقاد بی حرمتی و از عدم برخورد صحیح با بیماران در این بیمارستان گفت: در حال حاضر شرایطی پیش آمده که بیمار همیشه احساس می کند درمان او به طور قطع انجام نشده است.

سارا نافذ که با خبرنگار مهر گفتگو می کرد، با اشاره به ذهنیت و افزایش مراجعه بیماران این استان به مراکز درمانی شهرهای بزرگ از جمله تهران و تبریز در درمان بیماریهای حاد متذکر شد: همه شهروندان بر این موضوع اذعان دارند که درمان بیماریهای حاد و مهم خود را نباید در بیمارستان ها پیگیری کنند، چرا که احتمال خطا و سهل انگاری هست.

وی در عین حال نظارت نهادهای مرتبط را در این خصوص کافی ندانست و بیان داشت: عدم کنترل و نظارت در این زمینه باعث شده پزشکان به صورت عادی و با فراغ بال به اخلاق حرفه ای خود پشت کرده و به ویزیت فله ای و چند دقیقه ای بیماران بپردازند.

شهروندان در رواج این پدیده مقصرند / عدم نظارت و کنترل از سوی نهادهای مرتبط

این شهروند اضافه کرد: صرف نبود  نظارتها بر درمان دلیل قانع کننده ای برای کاهش تخلفات نیست، زیرا خود شهروندان نیز بی تقصیر نیستند و با پذیرش خواسته های غیر قانونی و اخلاقی چنین پزشکانی باعث رشد و گسترش این رفتار و پدیده در جامعه سلامت کشور می شوند.

وی مراکز درمانی شلوغ و ازدیاد مراجعه کنندگان، کمبود پزشک متخصص در اردبیل و... را از دیگر عوامل افزایش این پدیده برشمرد و تاکید کرد: اردبیل از کمبود پزشک متخصص و زبده رنج می برد، به همین دلیل برخی پزشکان با بیماران زیادی مواجه بوده و این دلیل موجب شده تخلف این پزشکان از جمله ویزیت فله ای و یا پدیده زیر میزی از سوی بیمار نادیده و گزارش نشود.

نافذ افزود: زمانی که پزشک با آرامش و در خلوت بیمار خود را درمان نکند، بی شک تشخیص نادرست بیماری، تجویز داروی بی مورد در پی خواهد داشت و تحقق این مهم باعث نارسایی در روند و چرخه سلامت خواهد شد.

اما آنچه که بیش از هر چیز در این مقوله مورد تاکید شهروندان و بیماران بود، ضعف مشهود اهرمهای نظارتی و کنترلی است. چنانچه در صورتی که نظارت مستمر و مداوم بدون هر گونه اغماض در این زمینه اعمال می شد، هیچ پزشکی با هر بهانه ای هرگز نمی توانست اقدام به ویزیت فله ای بیماران یا تخلفاتی دیگر نظیر زیر میزی کند.

پروانه طبابت پزشکان متخلف لغو می شود

معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی استان اردبیل در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به گزارشهای متعدد رسیده از این تخلفات از سوی پزشکان گفت: به پزشکان متخلف تذکراتی داده شده که در صورت بی توجهی روند قانونی طی خواهد شد.

پرویز توکلی یادآور شد: آیین نامه های انتظامی برای تخلفات پزشکی متناسب با نوع تخلفات از تذکر شفاهی گرفته تا لغو پروانه طبابت تنظیم شده و در صورت مشاهده تخلفاتی مانند ویزیت دسته جمعی یا زیرمیزی با پزشک متخلف برخورد قانونی می شود.

وی با بیان اینکه در تخلفاتی از این دست یک طرف قضیه خود شهروندان هستند، عنوان کرد: شهروندان با عدم مراجعه به مطب پزشکان متخلف می توانند به نحوه درمان آنها اعتراض کنند.

معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی استان بیان داشت: ویزیت دسته جمعی بی احترامی به حقوق بیمار و جامعه پزشکی و یک تخلف است و در صورت مشاهده پیگرد قانونی دارد.

وی همچنین در خصوص رواج پدیده زیر میزی پزشکان گفت: همه پزشکان ملزم به درمان بیمار طبق تعرفه پزشکی هستند و تمام مبالغی که از بیمار جهت درمان دریافت می شود در پرونده او درج می شود و اگر مبلغ درج شده بالاتر از تعرفه باشد گران فروشی است و بیمار می تواند از پزشک و بیمارستان مربوطه شکایت کند.

توکلی عنوان کرد: اگر مبلغی از بیمار گرفته شود و در پرونده درج نشود زیرمیزی است و تخلف محسوب می شود و هیچ پزشکی براساس سوگند یاد شده و اخلاق حرفه ای خود و طبق قوانیین موجود حق کوتاهی در درمان یا ویزیت بیمار را ندارد.

ضرورت توجه به اخلاق پزشکی نوین

هم اکنون در بسیاری از کشور های پیشرفته، اخلاق پزشکی نوین به صورت علمی و عملی با شیوه های جدید مبتنی بر حل مسئله مطرح و به درجات متفاوت فعال شده است. بگونه ای که در برخی کشور های غربی و اروپایی طی سه دهه اخیر کمیته های بالینی اخلاق پزشکی با سیر رو به رشدی تشکیل و به فعالیت پرداخته اند.

عملکرد این کمیته ها شامل شکل دهی سیاست بیمارستانها در موضوعات و مسائل اخلاقی و قانونی، نظارت و مشاوره های فردی در موارد بالینی خاص  و سازماندهی تعلیم و تربیت متخصصین امر اخلاق پزشکی است.

به نظر می آید در اردبیل علاوه بر اینکه جدیت و اقدامی در راستای پیاده سازی و عمل به منشورهای اخلاقی پزشکی دیده نمی شود، بلکه موارد تخلف نیز به چند تذکر محدود شده و پرونده آن سریعا بسته می شود. این کوتاهی در حالی است که شهروندان به صورت جدی از نحوه درمان خود ناراضی بوده و همین امر موجب افزایش مراجعه به پزشکان سایر شهرها شده است.

از طرفی بی اطلاعی از حقوق شهروندی بویژه در حوزه سلامت و درمان به دلیل پیچیدگی و عدم اطلاع رسانی و فرهنگ سازی از سوی متولیان باعث شده است برخی پزشکان از این موضوع سو استفاده کرده و منافع شخصی و کسب درآمد را به جای مولفه های انسانی و اخلاق حرفه ای در نظر بگیرند.

باید اذعان داشت در حالی که حوزه درمان و سلامت استان با مشکلاتی نظیر کمبود پزشک متخصص، سطح پایین بهداشت، عدم پایبندی پزشکان به اخلاق حرفه ای، برخورد غیر اصولی با بیمار، تعرفه های معلق و نامشخص، افزایش زیرمیزی، پدیده غیر انسانی درمان به شرط واریز هزینه، برخورد نامناسب در مراکز درمانی بویژه بیمارستانهای دولتی و... روبروست، ویزیت فله ای بیماران می تواند این مشکلات را دو چندان کند.

باید بپذیریم که در این شرایط درمان بیماران نه تنها به طور قطع انجام نخواهد گرفت، بلکه بیماران و خانواده های آنها را با مشکلات روحی، روانی ، مالی و... روبرو خواهد کرد که بی شک تاثیرات منفی بر جامعه سلامت بر جای می گذارد.