صراط: آلبرت بغزیان با بیان اینکه قدرت خرید مردم نسبت به سالهای گذشته کمتر شده و این به روشنی قابل مشاهده است گفت: این مسئله به این دلیل است که درآمدها به آن صورت رشدی نداشته و در نتیجه قدرت خرید افزایش پیدا نکرده است.
به گزارش نسیم آنلاین، ارائه برخی آمارها از سوی دولت در آخرین روزهای اسفند ماه سال 1395 که منتهی به ایام نوروز و همزمان با اوج دادو ستدهای اقتصادی مردم درکشور بود توجه برخی رسانه‌ها را به خود جلب کرد. آمارهایی که هدف از ارائه آن نشان دادن وضعیت مطلوب و حرکت رو به جلوی اقتصادی دولت یازدهم بوده است، موضوعی که به دلیل شواهد و قرائن موجود در جامعه نه تنها غیر واقعی به نظر آمد بلکه واکنش برخی سیاست مداران و اقتصاددانان کشور را نیز در پی داشت. در همین راستا گفتگویی را با یک اقتصاددان و استاد دانشگاه ترتیب دادیم تا عملکرد اقتصادی دولت را در آخرین روزهای دولت یازدهم مورد بررسی قرار دهیم. متن زیر حاصل گفتگوی «نسیم آنلاین» با "آلبرت بغزیان" است که از نظر می‌گذرد.
* در شرایطی که دولت خبر از رشد اقتصادی و عبور از رکود داده است، به نظر می‌آید مردم از نظر اقتصادی عید سختی را سپری کردند یا حداقل از نظر اقتصادی نسبت به سالهای قبل با شرایط سخت‌تری رو به رو هستند. ارزیابی شما از این مساله چیست؟
بغزیان: بعضا با توجه به مقایسه ای که با سالهای قبل می شود حداقل امسال مراکز خرید تهران که چنان هجومی نداشتند و بیشتر مشتریان انگار تنها ویترین نگاه می‌کردند تا اقدام به خرید کنند. اما این احساس وجود دارد که احتمالا مردم بیشتر توان خرید خود را در بخش مواد غذایی بگذارند.
به نظر من خود تولید کنندگان باید روش های فروش بهتری را پیدا کنند ، آن کارت‌های اعتباری و خریدی که بانک‌ها به بعضی از اقشار جامعه دادند الان از خیلی ها می‌شنوم که کماکان در انتظار پاسخ بانک هستند که متعاقبا بانک هم منتظر تامین اعتبار است، این یعنی اینکه این طرح موفق نبود و نتوانست تاثیری در افزایش قدرت خرید جامعه داشته باشد. اما در کل به عقیده من احتمال خرید در شهرستان‌ها و انتقال بستر خرید مردم جامعه از شهر های مبداء به شهرهای مقصد بیشتر است و میتوان این انتظار را داشت که مردم در مسافرت و مکان‌های هدف اقدام به خرید کنند که در این صورت باید بازارهای شهرهای مختلف را در ایام عید بررسی کرد.
اما در کل قدرت خرید مردم نسبت به سالهای گذشته کمتر شده و این به روشنی قابل مشاهده و درک است. این هم به آن دلیل است که درآمدها به آن صورت رشدی نداشته و در نتیجه قدرت خرید افزایش پیدا نکرده است. از طرفی تورم موجود در سالهای قبل مردم را بسیار محتاط کرده و جامعه را به سمتی پیش برده است که مردم بیشتر به فکر پس انداز باشند تا خرید، یا به نوعی روی هزینه های دیگر به جز پوشاک و لوازم خانگی ورود کنند.
از سوی دیگر آمار پایین خرید در شب عید کمی هم به مسافرت‌ها برمی‌گردد. بعضی از مردم قبل از عید و مسافرت اقدام به خرید عید نکرده‌اند و گذاشتند تا بعد از مسافرت که به شهرهای خودشان بازمی‌گردند این کار را انجام دهند. قسمتی هم همانطور که گفته شد برای شهرهای مقصد برنامه ریزی کرده‌اند تا خریدشان را در آنجا انجام دهند.
* امروز بیان شده که رشد اقتصادی کشور 11.6 درصد بوده و همچنین با اعتنای به این مسئله بیان می‌شود که کشور از رکود خارج شده است. ارزیابی شما از این مساله چیست؟
بغزیان: ببینید رکود چیزی نیست که بگوییم اگر رهایش می‌کردیم بیشتر و عمیق‌تر می‌شد یا ما توانسته‌ایم آن را جبران کنیم، چون به هر حال همین که چند دوره رشد منفی متوقف شده و به صفر رسیده و هم اینکه سیاست‌های انقباضی توانسته آن وضعیت را مهار کند و دولت با سیاست انقباضی هم مالی و هم پولی توانسته تورم را هدف قرار دهد، به معنی خروج از رکود است. اما در این میان عدم موفقیت در تولید ملی و ایجاد رونق اقتصادی خود به خود رکود را یک مقدار عمیق‌تر کرد در حالی که ما انتظار اینکه رشد منفی متوقف شود را داشتیم.
این رشد یاد شده احتمالا از بخش نفت می‌توانسته تامین شود چون وقتی تولید نفت ما دو برابر شود، یعنی ظرفیت کامل است و طبیعتا این رشد می‌تواند حاصل شود، اما چون در بخش اشتغال زایی، تولید و تکنولوژی این رشد محسوس نبوده نبوده و در مقابل یک کاهش عمده ای هم در بخش صادرات داشتیم که با برجام به حالت نرمال خودش بازگشت، خب این رشد حاصل شد.
در اینجا موضوعی مطرح می‌شود که اگر چنین اتفاقی در اقتصاد افتاده چرا آثار آن قابل مشاهده نیست. به دلیل اینکه این رشد با فروش نفت رخ داده و در بخش تولید و صنعت نبوده است. ببینید ما این رشد را داشتیم که نیمی از آن به نفت وفروش آن برمی‌گردد، درنتیجه میتوان با توجه به این مسئله رشد 11 درصدی را داشته باشیم.
* در نامه آقای جهانگیری به آقای جنتی در جمع بندی اقتصاد مقاومتی عنوان شده که اقتصاد کشور طی سال 95 مقاومتی تر شده است، ارزیابی و دلایل شما در تایید یا رد این مساله چیست؟
بغزیان: اگر مقاومتی شدن را اینطور فرض کنیم که بیشتر به ساخت داخل اتکا کنیم و تکنولوژی را در داخل توسعه دهیم و بتوانیم ابداع کنیم و اینکه مثلا در بخش صادرات یک قدم‌هایی را برداشته باشیم میتوان اسم مقاومتی به آن اطلاق شود، اما مهمتر از اطلاق نام مقاومتی به یک عملکرد بحث ماندگاری این اقدام است، اینکه آیا ما سال بعد هم می‌توانیم این صادرات را حفظ کنیم و سال بعد هم می‌توانیم این را ادامه دهیم و استمرار داشته باشد یا نه ؟ چون در ابتدا شاید رشد ها خیلی شدید باشد ولی حفظ این اسئله مهمتر از ایجاد آن است، به همین دلیل است که من معتقدم در این بخش دولت موفق بوده و تنها ایرادی که من می‌توانم بگیرم این است که چرا با ایجاد این همه تاکید بر این که باید به تولید توجه شود صنایع ما مخصوصا صنایع پوشاک، صنایع کفش و پارچه ما دچار رکود هستند و مازاد عرضه دارند چرا چنین واردات بی رویه ای داشتیم به خصوص حتی ما در بخش کشاورزی هم شاهد واردات بد موقع محصولات کشاورزی بودیم، چرا باغدار ما و یا کشاورز ما نتواند به قیمت بفروشد و در واقع تسلیم میدانی ها و دلال های کشاورزی شود؟
به نظر من عملکرد دولت از دید واردات خیلی باید مورد نقد قرار بگیرد که چرا با توجه به این قضیه و اینکه اینقدر رشد داشتیم شاهد واردات بی رویه و بی‌کیفیت بودیم؟
یا در بخش خودرو با اینکه ما در خصوص خودروهای چینی و اینکه بخش عمده ای از سرمایه ها را دارند تلف می‌کنند و خدمات پس از فروش‌شان بسیار ضعیف است تذکر دادیم و فریاد زدیم اما متاسفانه واردات انجام شد و رشد موجود نتوانست خودش را نشان دهد.
* عملکرد دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ دولت را کم کار میدانید ؟
بغزیان: بنده معتقدم دولت یک مقدار از اختیارات خودش کمتر استفاده کرده و می‌توانست با آن بخش های فعال اقتصادی که بیشتر دنبال رانت و مجوز بودند مخصوصا در بخش واردات محکم تر عمل کند که متاسفانه عملکرد دولت نشان میدهد نتوانست در مقابل آنها مقاومت کند و از سوی دیگر دولت تمام تلاش خود را در اجرایی سازی برجام و اعتماد سازی گذاشت و این زمان کمتری را به او داد تا بتواند اثرات مثبت را ظاهر کند.
به نظر من در بخش گشایش ها شاید یک انتظار خیلی بالایی در ابتدا تصور شد که اثرات برجام زودتر ظاهر می‌شود ولی خب به هر حال دست‌های خارجی بی تاثیر نبوده است. یعنی تغییرات سیاسی آمریکا هم نشان میدهد که دولت باید در سال جاری در واقع در دو جبهه تلاش کند ، حالا هر دولتی که سر کار بیاید،
بخش اول در برابر وقایع غیر قابل پیش بینی از سوی آمریکا و بخش دوم در برابر آن بخش داخل که به دنبال بی تاثیر کردن برجام و آثار آن در داخل هستند.
اگر دولت از اختیارات خود استفاده می‌کرد شاید جلوی آن رانت‌ها و زیاده خواهی‌های برخی گروه‌های اقتصادی که وجوه زیادی را هم در دست دارند و قبل از قضیه برجام و در زمان تحریم سودهای کلانی به جیب می‌زدند و بعد از امضای برجام نیز دست آنها کوتاه نشده را می‌توانست بگیرد. اما در کل در این موضوع من احساس می‌کنم عملکرد دولت موفق نبوده است.
به گزارش نسیم آنلاین، ارائه برخی آمارها از سوی دولت در آخرین روزهای اسفند ماه سال 1395 که منتهی به ایام نوروز و همزمان با اوج دادو ستدهای اقتصادی مردم درکشور بود توجه برخی رسانه‌ها را به خود جلب کرد. آمارهایی که هدف از ارائه آن نشان دادن وضعیت مطلوب و حرکت رو به جلوی اقتصادی دولت یازدهم بوده است، موضوعی که به دلیل شواهد و قرائن موجود در جامعه نه تنها غیر واقعی به نظر آمد بلکه واکنش برخی سیاست مداران و اقتصاددانان کشور را نیز در پی داشت. در همین راستا گفتگویی را با یک اقتصاددان و استاد دانشگاه ترتیب دادیم تا عملکرد اقتصادی دولت را در آخرین روزهای دولت یازدهم مورد بررسی قرار دهیم. متن زیر حاصل گفتگوی «نسیم آنلاین» با "آلبرت بغزیان" است که از نظر می‌گذرد.
* در شرایطی که دولت خبر از رشد اقتصادی و عبور از رکود داده است، به نظر می‌آید مردم از نظر اقتصادی عید سختی را سپری کردند یا حداقل از نظر اقتصادی نسبت به سالهای قبل با شرایط سخت‌تری رو به رو هستند. ارزیابی شما از این مساله چیست؟
بغزیان: بعضا با توجه به مقایسه ای که با سالهای قبل می شود حداقل امسال مراکز خرید تهران که چنان هجومی نداشتند و بیشتر مشتریان انگار تنها ویترین نگاه می‌کردند تا اقدام به خرید کنند. اما این احساس وجود دارد که احتمالا مردم بیشتر توان خرید خود را در بخش مواد غذایی بگذارند.
به نظر من خود تولید کنندگان باید روش های فروش بهتری را پیدا کنند ، آن کارت‌های اعتباری و خریدی که بانک‌ها به بعضی از اقشار جامعه دادند الان از خیلی ها می‌شنوم که کماکان در انتظار پاسخ بانک هستند که متعاقبا بانک هم منتظر تامین اعتبار است، این یعنی اینکه این طرح موفق نبود و نتوانست تاثیری در افزایش قدرت خرید جامعه داشته باشد. اما در کل به عقیده من احتمال خرید در شهرستان‌ها و انتقال بستر خرید مردم جامعه از شهر های مبداء به شهرهای مقصد بیشتر است و میتوان این انتظار را داشت که مردم در مسافرت و مکان‌های هدف اقدام به خرید کنند که در این صورت باید بازارهای شهرهای مختلف را در ایام عید بررسی کرد.
اما در کل قدرت خرید مردم نسبت به سالهای گذشته کمتر شده و این به روشنی قابل مشاهده و درک است. این هم به آن دلیل است که درآمدها به آن صورت رشدی نداشته و در نتیجه قدرت خرید افزایش پیدا نکرده است. از طرفی تورم موجود در سالهای قبل مردم را بسیار محتاط کرده و جامعه را به سمتی پیش برده است که مردم بیشتر به فکر پس انداز باشند تا خرید، یا به نوعی روی هزینه های دیگر به جز پوشاک و لوازم خانگی ورود کنند.
از سوی دیگر آمار پایین خرید در شب عید کمی هم به مسافرت‌ها برمی‌گردد. بعضی از مردم قبل از عید و مسافرت اقدام به خرید عید نکرده‌اند و گذاشتند تا بعد از مسافرت که به شهرهای خودشان بازمی‌گردند این کار را انجام دهند. قسمتی هم همانطور که گفته شد برای شهرهای مقصد برنامه ریزی کرده‌اند تا خریدشان را در آنجا انجام دهند.
* امروز بیان شده که رشد اقتصادی کشور 11.6 درصد بوده و همچنین با اعتنای به این مسئله بیان می‌شود که کشور از رکود خارج شده است. ارزیابی شما از این مساله چیست؟
بغزیان: ببینید رکود چیزی نیست که بگوییم اگر رهایش می‌کردیم بیشتر و عمیق‌تر می‌شد یا ما توانسته‌ایم آن را جبران کنیم، چون به هر حال همین که چند دوره رشد منفی متوقف شده و به صفر رسیده و هم اینکه سیاست‌های انقباضی توانسته آن وضعیت را مهار کند و دولت با سیاست انقباضی هم مالی و هم پولی توانسته تورم را هدف قرار دهد، به معنی خروج از رکود است. اما در این میان عدم موفقیت در تولید ملی و ایجاد رونق اقتصادی خود به خود رکود را یک مقدار عمیق‌تر کرد در حالی که ما انتظار اینکه رشد منفی متوقف شود را داشتیم.
این رشد یاد شده احتمالا از بخش نفت می‌توانسته تامین شود چون وقتی تولید نفت ما دو برابر شود، یعنی ظرفیت کامل است و طبیعتا این رشد می‌تواند حاصل شود، اما چون در بخش اشتغال زایی، تولید و تکنولوژی این رشد محسوس نبوده نبوده و در مقابل یک کاهش عمده ای هم در بخش صادرات داشتیم که با برجام به حالت نرمال خودش بازگشت، خب این رشد حاصل شد.
در اینجا موضوعی مطرح می‌شود که اگر چنین اتفاقی در اقتصاد افتاده چرا آثار آن قابل مشاهده نیست. به دلیل اینکه این رشد با فروش نفت رخ داده و در بخش تولید و صنعت نبوده است. ببینید ما این رشد را داشتیم که نیمی از آن به نفت وفروش آن برمی‌گردد، درنتیجه میتوان با توجه به این مسئله رشد 11 درصدی را داشته باشیم.
* در نامه آقای جهانگیری به آقای جنتی در جمع بندی اقتصاد مقاومتی عنوان شده که اقتصاد کشور طی سال 95 مقاومتی تر شده است، ارزیابی و دلایل شما در تایید یا رد این مساله چیست؟
بغزیان: اگر مقاومتی شدن را اینطور فرض کنیم که بیشتر به ساخت داخل اتکا کنیم و تکنولوژی را در داخل توسعه دهیم و بتوانیم ابداع کنیم و اینکه مثلا در بخش صادرات یک قدم‌هایی را برداشته باشیم میتوان اسم مقاومتی به آن اطلاق شود، اما مهمتر از اطلاق نام مقاومتی به یک عملکرد بحث ماندگاری این اقدام است، اینکه آیا ما سال بعد هم می‌توانیم این صادرات را حفظ کنیم و سال بعد هم می‌توانیم این را ادامه دهیم و استمرار داشته باشد یا نه ؟ چون در ابتدا شاید رشد ها خیلی شدید باشد ولی حفظ این اسئله مهمتر از ایجاد آن است، به همین دلیل است که من معتقدم در این بخش دولت موفق بوده و تنها ایرادی که من می‌توانم بگیرم این است که چرا با ایجاد این همه تاکید بر این که باید به تولید توجه شود صنایع ما مخصوصا صنایع پوشاک، صنایع کفش و پارچه ما دچار رکود هستند و مازاد عرضه دارند چرا چنین واردات بی رویه ای داشتیم به خصوص حتی ما در بخش کشاورزی هم شاهد واردات بد موقع محصولات کشاورزی بودیم، چرا باغدار ما و یا کشاورز ما نتواند به قیمت بفروشد و در واقع تسلیم میدانی ها و دلال های کشاورزی شود؟
به نظر من عملکرد دولت از دید واردات خیلی باید مورد نقد قرار بگیرد که چرا با توجه به این قضیه و اینکه اینقدر رشد داشتیم شاهد واردات بی رویه و بی‌کیفیت بودیم؟
یا در بخش خودرو با اینکه ما در خصوص خودروهای چینی و اینکه بخش عمده ای از سرمایه ها را دارند تلف می‌کنند و خدمات پس از فروش‌شان بسیار ضعیف است تذکر دادیم و فریاد زدیم اما متاسفانه واردات انجام شد و رشد موجود نتوانست خودش را نشان دهد.
* عملکرد دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ دولت را کم کار میدانید ؟
بغزیان: بنده معتقدم دولت یک مقدار از اختیارات خودش کمتر استفاده کرده و می‌توانست با آن بخش های فعال اقتصادی که بیشتر دنبال رانت و مجوز بودند مخصوصا در بخش واردات محکم تر عمل کند که متاسفانه عملکرد دولت نشان میدهد نتوانست در مقابل آنها مقاومت کند و از سوی دیگر دولت تمام تلاش خود را در اجرایی سازی برجام و اعتماد سازی گذاشت و این زمان کمتری را به او داد تا بتواند اثرات مثبت را ظاهر کند.
به نظر من در بخش گشایش ها شاید یک انتظار خیلی بالایی در ابتدا تصور شد که اثرات برجام زودتر ظاهر می‌شود ولی خب به هر حال دست‌های خارجی بی تاثیر نبوده است. یعنی تغییرات سیاسی آمریکا هم نشان میدهد که دولت باید در سال جاری در واقع در دو جبهه تلاش کند ، حالا هر دولتی که سر کار بیاید،
بخش اول در برابر وقایع غیر قابل پیش بینی از سوی آمریکا و بخش دوم در برابر آن بخش داخل که به دنبال بی تاثیر کردن برجام و آثار آن در داخل هستند.
اگر دولت از اختیارات خود استفاده می‌کرد شاید جلوی آن رانت‌ها و زیاده خواهی‌های برخی گروه‌های اقتصادی که وجوه زیادی را هم در دست دارند و قبل از قضیه برجام و در زمان تحریم سودهای کلانی به جیب می‌زدند و بعد از امضای برجام نیز دست آنها کوتاه نشده را می‌توانست بگیرد. اما در کل در این موضوع من احساس می‌کنم عملکرد دولت موفق نبوده است.
