صراط: جزیرهای در شرقیترین موقعیت جغرافیای کشور، بخشی از تمدن کهن ایرانزمین، بناهای کمنظیر تاریخی و آثار ارزشمند طبیعی به قدمت چند قرن را در خود جایداده است؛ جزیرهای که هرچند بنبستهای بسیار برای گردشگری دارد اما جاذبههای کمنظیر و تاریخ بکرش گردشگران بسیاری را به خراسان جنوبی میخواند.
به گزارش مهر، بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران باستانشناسی به این نتیجه رسیدهاند که غنای تاریخی آثار کشفشده در خراسان جنوبی نشان از تاریخ و تمدن کهنی دارد که چون گنجی ناشناخته یا در لایههای زمخت خاک پنهان است یا در صنعت گردشگری کشف نشده باقیمانده است.
خراسان جنوبی از مناطق تاریخی و بناهای معماری قابلتوجهی برخوردار است. بیرجند، خوسف، سربیشه و نهبندان هر یک دربرگیرنده جاذبههای تاریخی بااهمیتی هستند که به لحاظ معماری و ظرفیت تاریخی، استان خراسان جنوبی را غنی و پربار ساختهاند.
آسمان بشرویه، در دل کویر یکی از پاکترین آسمانها برای رصد است و آبگرم فردوس و لوت، بهترین مواد معدنی را به مشتریاش میدهد.
خراسان جنوبی را بهعنوان سرزمین زیبای طلای سرخ زعفران، عناب و زرشک میشناسند. این استان کویری دارای جاذبههای تاریخی و فرهنگی بسیار زیبایی شامل قلعهها، باغها، موزهها، غارها، مساجد تاریخی، کاروانسراها، آبانبارها و روستاهای گردشگری زیبا است که در طول سال بهویژه ایام تابستان و نوروز مسافران و گردشگران زیادی از داخل کشور و همچنین کشورهای اروپایی به این دیار سفر میکنند.
این گزارش برخی از جاذبههای این استان را در دل واژهها به تصویر کشیده است.
سرزمین چشمههای آبگرم
آبگرمهای معدنی خراسان جنوبی مرهم طبیعت بر خستگی گردشگران و چشمههایی منحصربهفرد برای درمان رماتیسم و بیماریهای گوارشی هستند.
چشمههای آبگرم بهعنوان یکی از ظرفیتهای بزرگ گردشگری طبیعی کشور، میتواند سهم زیادی در جذب گردشگر، درآمدزایی و رونق اقتصادی داشته باشد.
بر اساس پژوهشهای انجامشده در حال حاضر در کشور بالغبر ۲۳۱ چشمه معدنی و آب گرم شناختهشده وجود دارد که در سراسر استانهای کشور پراکندهشده است. خراسان جنوبی بیش از ۹ چشمه معدنی (گرم و سرد) دارد که زیبایی بکر و خلقت بینقص طبیعت را به انسان نشان میدهد.
چشمهای با آب گرم و سرد
چشمه آبگرم مرتضی علی از جاذبههای گردشگری طبیعی در شهرستان طبس است. این چشمه در مسیر گردشگری روستای خرو و در فاصله ۲۷ کیلومتری طبس واقع شده است.
وجود این چشمه جوشان با دو نوع آب گرم و سرد در کنار هم، در دل کویر ایرانزمین جاذبه گردشگری بسیار زیبا و شگفتانگیزی ایجاد کرده است. پس از گذر از شهر طبس برای رسیدن به این چشمه حدود پنج کیلومتر مسیر را باید پیاده طی کرد که عمده آن یک مسیر آبی است.
در طول مسیر چشمه آبگرم مرتضی علی، دیوارههای بلند دره مانندی در دو طرف خودنمایی میکند و روی این دیوارهها حفرههایی است که به نظر میرسد با نظم خاصی بنا شده است. پس از دقایقی پیادهروی به منطقهای میرسیم که چشمههای متعدد آب بهویژه چند چشمه آب گرم و سرد قرار دارد و بزرگترین آنها از درون حفرهها نشات میگیرد که به حمام مرتضی علی معروف شده است.
آبگرم چشمه از دیواره سمت راست به داخل رودخانه میریزد و همین اختلاف دمایی را در چشمه ایجاد میکند که گاهی به ۱۰ درجه هم میرسد چشمه آب گرم مرتضی علی و طاق شاهعباسی ازجمله مناطق نمونه گردشگری استان خراسان جنوبی و از جاذبههای گردشگری کشورمان بهحساب میآیند.
وجود این چشمه جوشان با دو نوع آب سرد و گرم کنار هم در دل کویر ایرانزمین انسان را به تفکری عمیق وامیدارد. این چشمه مبدأ آبی اغلب مزارع و تأمین آب باغات طبس است که از طریق نهر آبی به این شهر منتقل میشود.
چشمه آب گرم مرتضی علی طبس از مناطق طبیعی است که با داشتن چشمههای آبدرمانی به لحاظ توریست درمانی موردتوجه ویژه است. گردشگران داخلی و خارجی از این مناطق که طبیعت زیبایی نیز دارد استقبال میکنند.
غلظت بیشتر آب گرم و تفاوت ساختاری آن با آب سرد جاری در کف رودخانه باعث میشود که این آبها تا مسافت حدود ۳۰۰ متری بستر رودخانه هم پیش بروند، درحالیکه بهطور کامل باهم مخلوط نشدهاند و در بستر رودخانه قابلتفکیک هستند.
آب گرم لوت در قلب کویر
آب گرم لوت خوسف یکی دیگر از مکانهایی است که میتواند بهعنوان یک مقصد مهم گردشگران مطرح شود چراکه علاوه بر داشتن آب گرم قرارگیری در محیط کویر پتانسیل این منطقه را دوچندان کرده است.
درواقع بیابان و کویر برای گردشگران اروپایی، آمریکایی و ژاپنی معنای خاصی را تداعی میکند، ماسههای روان، شترسواری و آفتاب درخشان همگی بسیار جذاب و رؤیایی جلوه کرده و اینکه این جاذبه مهم طبیعی با چشمه آب گرم همراه شدهاند تأثیر و جاذبه این منطقه را دوچندان کرده است.
به سبب قرارگیری این آب گرم در دشت لوت آن را به همین اسم، نام گذاشتهاند این چشمه دارای آبمعدنی گرم بوده و به آب گرم لوت معروف است.
فاصله آب گرم لوت تا شهرستان خوسف ۱۰۹ کیلومتر بوده و دارای آبوهوای گرم و خشک کویری است. از بیرجند تا آب گرم لوت حدود ۲.۵ ساعت رانندگی نیاز بوده و از خوسف تا آب گرم حدود ۲ ساعت رانندگی لازم است.
مراحل اجرایی و ساخت و ساز چشمه آب گرم لوت برای پذیرایی از مسافران و گردشگران در اواسط سال ۹۲به پایان رسیده و هماکنون مجتمع خدماتی رفاهی در محل این آبگرم برای میزبانی از مسافران نوروزی مهیا شده است.
آبگرم لوت ازجمله آبهای معدنی معتدل کشور محسوب میشود که در درمان بیماریهای گوارشی و پوستی نقش مهمی دارد و مسافران و مردم خراسان جنوبی با فراهم شدن امکانات در این منطقه میتوانند برای حضور در آب گرم لوت اتاق و سوئیت رزرو کنند.
آبگرم۲۰۰ ساله فردوس
آبگرم معدنی فردوس، یک چشمه آبگرم با خواص درمانی است که در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری شمال شهر فردوس واقع شده است.مجتمع آبدرمانی آبگرم معدنی فردوس در کیلومتر ۲۲ جاده اصلی فردوس به مشهد واقعشده و بیش از دویست سال سابقه تاریخی دارد.
مجتمع آبدرمانی و تفریحی آبگرم معدنی هلال فردوس بهعنوان قطب آبدرمانی و گردشگری شرق کشور دارای امکانات اقامتی ویژهای نظیر ۵۰ واحد اقامتی با تجهیزات کامل، ۱۰ اتاق، ۲۷ کانکس، رستوران سنتی، فروشگاه، استخرهای آبدرمانی، وانهای خصوصی، پارکینگ و ۲۰۶ تخت اقامتی است.
در خصوص ماهیت آبمعدنی فردوس باید گفت که یکی از معدود چشمههای شفابخش ایران و جهان است که بیماران دارای دردهای مفصلی و روماتیسمی و همچنین کسانی که از بعضی از بیماریهای پوستی نظیر اگزما و عفونتهای قارچی رنج میبرند، نتایج خوبی از این چشمه میگیرند.
دمای آب بهقدری بالاست که تقریباً حرارتی گزنده دارد و اقامت در آن بیش از ۱۰ دقیقه ممکن نیست. از اینکه بگذریم باید به ترکیبات موجود در این آبگرم ازجمله به املاح سدیم، پتاسیم، منیزیم، مس، روی و ترکیبات گوگرد اشاره کرد.
با مقایسهای که نسبت به نمکهای محلول در آب این چشمه با نمکهای موجود در لجنها با خاصیت درمانی ساحل دریاچه ارومیه در ناحیه بندر شرفخانه بهعملآمده، این نتیجه به دست آمد که بعضی از این ترکیبات در هر دو مشترک هستند. این موضوع میتواند عامل مهمی در درمان بیماریهایی باشد که به بعضی از آنها اشاره شد.
آبترش سربیشه
چشمه آبترش سربیشه از دیگر چشمههای معدنی خراسان جنوبی است، این چشمه در فاصله ۷۰ کیلومتری بیرجند و در فاصله ۲۰کیلومتری شمال سربیشه و در کنار روستای آبترش قرار دارد.
آب این چشمه از شکاف سنگهای آندزیت بازالت از دل زمین خارج میشود که بالا بودن مقدار گاز co۲ و سیلیس نشاندهنده منشأ عمیق آب این چشمه است.
آب این چشمه مزهای ترش و مطبوع و سرد دارد که در ردیف چشمههای آب کلرو سدیم و سولفات کلسیم قرار داشته و برای رفع امراض گوارشی، عضلانی، پوستی، بیماریهای مزمن بانوان، رماتیسم، دردهای مفصلی و اختلالات غدد داخلی مؤثر است.
مجتمع آبدرمانی شهرستان سربیشه در سال ۹۱ بهمنظور فراهم کردن امکانات رفاهی برای مسافران و گردشگران بااعتباری بالغبر ۶ میلیارد ریال و در فضایی به مساحت ۴۷۵ مترمربع زیربنا بهرهبرداری شده است.
آب سبز و سفید در آبگرم دیگ رستم
آبگرم «دیگ رستم» یکی دیگر از چشمههای آب گرم خراسان جنوبی بوده که در آن آب سبز و سفید در کنار یکدیگر است. این چشمه در فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهر طبس، ۱۰ کیلومتری روستای راور و در روستای دیهوک قرار دارد.
این چشمه از دهان یک آتشفشان سرچشمه میگیرد که آب سبز آن بسیار داغ و آب سفید آن بسیار سرد است. گوگرد این چشمه به حدی زیاد است که فضای اطراف آن آکنده از بوی گوگرد است. درجه حرارت آب این چشمه بسیار بالا و در محل خود چشمه در حالت جوشیدن است!
آب این چشمه جوشان بعد از طی کردن حدود ۲۰۰ متر وارد استخری میشود که بر اثر طی این مسیر آب کمی از گرمای خود را از دست میدهد و در محل استخر حرارت آن به حدی است که میتوان در داخل آب شنا کرد.
چشمه آبدرمانی دیگ رستم در درمان دردهای رماتیسمی مناسب بوده و همچنین از امکانات رفاهی برای ارائه خدمت به مسافران نوروزی برخوردار است.
آبگرم گزیک
آبگرم گزیک در روستای آبگرم بخش گزیک شهرستان درمیان واقعشده و بخش گزیک یکی از بخشهای مرزی شهرستان درمیان است که از شرق ۹۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد و در فاصله ۲۵ کیلومتری اسدیه (مرکز شهرستان درمیان) و ۱۳۰ کیلومتری بیرجند (مرکز استان) قرار دارد.
در مجاورت چشمه آبمعدنی گزیک آرامگاه سلطان ابراهیم رضا(ع) قرار دارد و همین امر سبب حضور چشمگیر زائران و مسافران از سراسر نقاط کشور برای زیارت و استفاده از این چشمه معدنی شده است.
چشمههایی که در بالا به آن اشارهشده از مشهورترین چشمههای آبگرم خراسان جنوبی هستند که امکانات رفاهی و تفریحی برای مسافران در آنها فراهمشده است.
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان جنوبی به جاذبههای این آثار تاریخی و طبیعی اشاره میکند و از آمادگی خراسان جنوبی برای استقبال از گردشگران و مسافران نوروزی خبر میدهد.
حسن رمضانی میگوید: با توجه به افزایش گردشگران در استان ظرفیت اسکان روزانه مسافران را افزایش دادهایم و مدارس، هتلها، اقامتگاهها، خانههای مسافر و کمپها موقت و بقاع متبرکه استان برای پذیرایی از مسافران و گردشگران نوروزی آماده است.
وی به افزایش اقامتگاههای بوم گردی در استان اشاره میکند و ادامه میدهد: کیفیت خدماترسانی در این اقامتگاهها افزایشیافته است و در بکرترین نقاط کویر استان پذیرای گردشگران هستند.
رمضانی برپایی سیاهچادرها، ایجاد ایستگاههای فروش صنایعدستی استان در ورودی شهرها، برپایی نمایشگاههای صنایعدستی و معرفی جاذبههای تاریخی و گردشگری استان در بروشورهای دوزبانه را ازجمله اقدامات برای استقبال از نوروز ۹۷ عنوان کرد.