موسسات خیریه طی سال‌های گذشته روند قارچ گونه‌ای داشته اند و تعداد قابل توجهی موسسه برای کمک و یا بهانه‌هایی دیگر راه اندازی شده اند.
به گزارش میزان هر کدام از موسسات خیریه در یک زمینه مشخص فعالیت می‌کنند و در این میان، موسساتی هستند که در چندین زمینه ورود پیدا کرده و اقداماتی را در دستور کار دارند.
افزایش تعداد موسسات خیریه و عدم نظارت جامع بر نحوه فعالیت این موسسات سبب شده تخلفات در این حوزه افزایش یابد.
برخی با سوء استفاده از عناوین موسسات خیریه و یا نام نهاد‌هایی مانند بهزیستی و یا کمیته امداد امام خمینی (ره) اقدام به جمع آوری کمک‌های مردمی کرده، اما این کمک‌ها هیچ گاه برای نیازمندان هزینه نمی‌شود.
در این میان، هستند موسسات خیریه‌ای که طی سال‌های گذشته در پوشش یک موسسه خیریه، اقدام به پولشویی کرده و سبب سلب اعتماد عمومی به خیریه‌ها شده اند.
در میان تمامی روش‌های سوء استفاده از شهروندان برای جذب کمک‌های مردمی، چند روش رایج‌تر از سایر راهکارها شده است.
در قالب یکی از این راهکارها، افرادی در اماکن مختلف از جمله معابر پر تردد حاضر شده و با نشان دادن برگه‌هایی که حاوی اطلاعاتی مرتبط با کودکان و یا سالمندان است، کمک مردمی جمع می‌کنند.
همچنین عده‌ای هستند که با مراجعه به در منازل افراد، قلک‌هایی را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند تا صدقات و یا سایر کمک‌های خود را در داخل آن‌ها بیاندازند و بعد از مدتی برای جمع آوری قلک‌ها به محل مراجعه می‌کنند.
اگر چه برخی از خیریه‌های دارای مجوز نیز طی سال‌های گذشته از این روش‌ها برای جذب کمک استفاده کرده اند، اما در موارد متعددی گزارش شده که استفاده از این روش‌ها سبب سو استفاده از شهروندان شده است.
طی سال‌های گذشته تذکرات متعددی در رابطه با موسسات خیریه فاقد مجوز ارائه شده و نهاد‌های حمایتی درخواست کرده اند که خیرین به هر موسسه‌ای برای ارائه کمک اعتماد نکنند.
سید محمد رضا هاشمی نیا، مدیرکل دفتر مرکزی حراست سازمان بهزیستی کشور با ارائه هشداری در رابطه با سو استفاده از عنوان نهاد‌هایی همانند بهزیستی می‌گوید: سازمان بهزیستی هیچ گونه برنامه‌ای برای دریافت کمک‌های نقدی در سطح معابر شهر و در منازل ندارد و مردم می‌توانند برای آگاهی از وضعیت موسسات خیریه به پایگاه اطلاع‌رسانی بهزیستی کشور به عنوان مرجع رسمی، مراجعه کنند.
وی می‌افزاید: اخیرا شاهد تکرار سو استفاده از عنوان بهزیستی هستیم و در برخی مواقع، سو استفاده‌هایی از مردم در فضای مجازی تحت عنوان موسسات خیریه و مراکزی از این دست صورت می‌گیرید.
مدیرکل دفتر مرکزی حراست سازمان بهزیستی کشور با اشاره به عدم صدور مجوز برای جمع آوری کمک از در منازل و یا سطح خیابان‌ها می‌گوید: سازمان بهزیستی هیچ برنامه‌ای برای دریافت کمک‌های نقدی در سطح معابر شهر و در منازل ندارد و در این خصوص هیچ مجوزی صادر نشده است.
هاشمی نیا می‌افزاید: گزارش شده افراد کلاهبردار با صدور قبض و کارت شناسایی با عنوان بهزیستی، کمک‌های مردمی را جمع‌آوری می‌کردند. این افراد ضمن سو استفاده از عنوان بهزیستی در سطح معابر شهری با مراجعه به در منازل و مغازه‌ها، مبالغ نقدی شهروندان خیر را به نفع خود جذب می‌کنند.
وی در رابطه با نحوه مقابله با سو استفاده کنندگان می‌گوید: شهروندان می‌توانند در صورت مشاهده هر گونه تخلف، ضمن خودداری از مساعدت، برای جلوگیری از سو استفاده از عواطف نوع دوستانه مردم، موضوع را از طریق سامانه ستاد خبری دفتر مرکزی حراست به شماره ۶۶۷۱۳۶۹۳ اطلاع دهند.
پیش از این، پلیس فتا نیز بار‌ها تذکراتی را در رابطه با سو استفاده کنندگان در قالب دریافت کمک‌های مردمی مطرح کرده و به شهروندان هشدار داده است که بسیاری از این موسسات حتی مجوز نیز ندارند.
در همین رابطه، سرهنگ علی نیک نفس، معاون تشخیص و پیشگیری جرائم سایبری پلیس فتا به خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری میزان گفت: برخی افراد اقدام به ساخت سایت، گروه و یا کانال تحت عنوان موسسات خیریه برای دریافت کمک‌های مالی کرده و یا از مخاطبان خود می‌خواهند فرم‌های خاصی را پر کنند که در بین سوالات فرم تعدادی سوال شخصی و اطلاعات محرمانه نیز وجود دارد.
وی در خصوص روش‌های کلاهبرداری در رابطه با خیریه‌ها می‌افزاید: در این زمینه، روش‌های مختلفی وجود دارد. در روش اول، مجرمین با ارسال ایمیل، پیامک از طریق موبایل و مطالبی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند با برانگیختن حس ترحم کاربران، مدعی اند که دچار مشکل هستند و تقاضای کمک‌های مالی دارند.
نیک نفس می‌افزاید: مجرمین در روشی دیگر با ارسال ایمیل‌های به ظاهر رسمی، پیامک‌های موبایلی و پست‌های شبکه‌های اجتماعی و حتی تماس‌های تلفنی، مدعی می‌شوند نماینده سازمان خیریه برای کمک به افراد داری مشکل هستند.
در روشی دیگر، سو استفاده گران با قرار دادن فرم‌هایی که به ظاهر حمایتی است اقدام به جمع آوری اطلاعات محرمانه از کاربران و در نهایت سرقت اطلاعات می‌کنند.
موسسات خیریه، فی نفسه برای کمک راه اندازی شده اند، اما سودجویی‌های عده‌ای سبب شده اعتماد عمومی خدشه دار شود. بهتر است افرادی که قصد هر گونه کمک را دارند ابتدا از وضعیت موسسه خیریه و مجوز آن مطلع شده و پس از آن، اقدام به ارائه کمک‌های نقدی و یا حتی غیر نقدی خود کنند.
