چند روزی است که اقتصاد ایران دلارهای تک نرخی را تجربه می کند. دولت نرخ را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرده و با ارائه ۱۱ بخشنامه ارزی تاکنون ضوابط و مقررات جدیدی را برای خرید و فروش ارز قرار داده است. بر مبنای آنچه که بانک مرکزی اعلام کرده صرافی ها دیگر اجازه خرید و فروش اسکناس ارز را ندارند و این کار تنها از سوی بانک ها مجاز است. آنگونه که بانک مرکزی اعلام کرده هر فردی که بیش از ۱۰ هزار یورو به صورت نقدی در اختیار داشته باشد باید آن را نزد بانک ها سپرده گذاری کند در غیر این صورت هر گونه تبادل آن به مفهوم کالای قاچاق بوده و برخوردهای قانونی با آن صورت می گیرد.
به گزارش مهر همین یک بند در بخشنامه های بانک مرکزی کافی است تا بازار را برای سپرده گذاری های ارزی داغ کند البته این بار دیگر شرایط به حالت قبل نیست، نه مردم اعتماد سابق را به سپرده گذاری ارزی دارند و نه دیگر کار در اختیار بانک هاست بلکه بانک مرکزی خود راسا وارد عمل شده و سود و بازگشت اسکناس های سپرده گذاران با همان نوع ارز سپرده گذاری شده، را تضمین می کنند؛ با این وجود میزان استقبال مردم به گفته بانک داران از سپرده گذاری های ارزی کم است.
بررسی های میدانی حکایت از آن دارد که بازار داغی برای جذب دلارها و یوروهای در اختیار مردم از سوی بانک ها به راه افتاده و آنها نرخ های جذابی را ارائه می دهند که دامنه آن حتی تا ۵ و ۶ درصد هم می رسد،. آنگونه که متصدیان شعب بانکی می گویند، تعداد مراجعه کنندگان برای سپرده گذاری ارزی بالا نیست اما به هر حال هر چقدر که میزان اسکناس ها بالاتر باشد نرخ های سود نیز می تواند از سوی بانک ها جذاب تر شود اما به طور میانگین نرخ ۴ تا ۵ درصدی در بسیاری از شعب به مشتریان پیشنهاد می شود.
این متصدی بانک می گوید: البته هنوز هم تردیدهای بسیاری از سوی سپرده گذاران برای سپرده گذاری ارزی وجود دارد چرا که طی سنوات گذشته مردم دلار یا یورو به بانک ها ارائه می دادند و در مقابل هر زمان که قصد داشتند بخشی یا تمام سپرده ارزی خود را مسدود کنند بانک به آنها معادل ریالی، آن هم به نرخی پایین تر از نرخ بازار آزاد یا همان نرخ دولتی، می داد و همین امر خاطر بسیاری از مردم را در مورد سپرده های ارزی مکدر کرده است.
کسرایی پور مدیرکل سیاست ها و مقررات ارزی بانک مرکزی نیز می گوید: نرخ اعلام شده از سوی بانک مرکزی برای سپرده گذاری یورو سه درصد و برای سپرده گذاری دلاری ۴ درصد است که البته این نرخی است که بانک ها می توانند نزد بانک مرکزی سپرده گذاری کنند.
وی می افزاید: ولی به هر حال نرخی که از سوی بانک ها برای جذب سپرده های ارزی مردم پیشنهاد می شود حتما باید در چارچوب های مشخصی باشد که بانک مرکزی اعلام کرده است.
رونق ارائه نرخ های متنوع از سوی بانک ها برای سپرده های ارزی در شرایطی است که تجربه بازار رقابتی برای جذب سپرده های ریالی کارنامه مردودی را از سوی نظام بانکی بر جای گذاشته و وضعیت بدی را در ترازنامه بانک ها ایجاد کرده است. حال این نگرانی وجود دارد و سوال این است که چه کنترل و نظارتی بر روی نرخ سود سپرده های ارزی از سوی دولت و بانک مرکزی وجود دارد؛ باید امیدوار بود این بار بانک ها دقت کافی را در رعایت ضوابط و قوانین به خرج دهند.
