تشعشعات ماوراءبنفش آقتاب عامل اصلی ابتلا به سرطان پوست است، اما می‌تواند مزایایی نیز داشته باشد از جمله تولید ویتامین ضروری D و بهبود خلق و خو. گزارشی که به تازگی در مجله Cell منتشر شده، نشان می‌دهد این تشعشعات، در بهبود یادگیری و قدرت حافظه نیز موثرند.
به گزارش ایسنا، محققان کشف کرده‌اند تماس موش‌ها با نور UV با فعال‌سازی مسیرهای مولکولی مربوط به تولید گلوتامات در مغز، قدرت یادگیری و حافظه را افزایش می‌دهد.
"آندرج اسلومینسکی" درماتولوژیست، از دانشگاه آلاباما که در این تحقیق مشارکت دارد، می‌گوید: این مسئله برای دانشمندان جالب توجه است، زیرا نشان می‌دهد فرضیاتی که به تازگی در خصوص قدرت اشعه ماوراءبنفش در تنظیم عملکرد مغز مطرح شده، درست است.
"ارتین اشتین هاف" از مرکز مهندسی زیست پزشکی دانشگاه دوبلین که بخشی از این کار تحقیقاتی را بر عهده داشته نیز می‌گوید: مشاهدات ما نشان می‌داد تماس اندک با UV، با تولید اوروکانیک‌اسید مولکلولی مرتبط است. بنابراین، این فرضیه مطرح شد که این مولکول احتمالا وارد مغز می‌شود و با رهاسازی گلوتامات، نورون‌های گلوتامینرژیک را فعال و توانایی یادگیری را بهتر می‌کند.
محققان دانشگاه علوم و تکنولوژی چین که سرپرستی این تحقیق را برعهده داشته‌اند، ضمن کاربرد روش‌های اسپکترومتری که به تازگی برای آنالیز محتوای مولکولی نورون‌ها ارائه شده، متوجه شدند اورگانیک‌اسید به طرز غیرمنتظره‌ای در این نورون‌ها وجود دارد. اورگانیک اسید مولکول کمتر شناخته‌شده‌ای است که در پوست، در پاسخ به نور UV تولید می‌شود.
وی زیونگ، سرپرست این تحقیق می‌گوید: این واقعا شگفت‌انگیز بود، زیرا ما همه مقالات را بررسی کردیم و هیچ گزارشی مبنی بر وجود این مولکول کوچک در سیستم عصب مرکزی نیافتیم.
فرضیه این بود که آیا نور UV می‌تواند مقدار اورگانیک اسید را در مغز افزایش دهد. به همین منظور، محققان موش‌ها را در معرض دوز پایین تشعشعات UVB خورشید قرار دادند. دو ساعت تماس با این اشعه در انسان‌ها موجب بروز آفتاب‌سوختگی می‌شود. پس از آن، سلول‌های مغز موش‌ها را با اسپکترومتری جرمی بررسی کردند و دریافتند مقدار اورگانیک اسید در نوورن‌های مغز موش‌ها در اثر تماس با نور افزایش می‌یابد.
اورگانیک اسید با جذب نور UV، از پوست در برابر تشعشعات مضر خورشید محافظت می‌کند. اما در کبد و دیگر بافت‌های پیرامونی، یک مولکول حد واسط است که در مسیرهای متابولیکی که هیستیدین را به گلوتامات تبدیل می‌کنند، نقش دارد. با توجه به نقش گلوتامات در مغز به عنوان یک انتقال‌دهنده عصبی تحریک‌شونده، محققان دریافتند افزایش اورگانیک اسید در نورون‌ها در اثر تماس با نور UV می‌تواند با افزایش تولید گلوتامات همراه باشد.
محققان نشان دادند که نور UV انتقالات الکتریکی بین نورون‌های گلوتامینرژیک را افزایش می‌دهد. با غیرفعال کردن فعالیت آنزیم اوروکاناز که اورگانیک اسید را به گلوتامات تبدیل می‌کند، این اثر متوقف می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که اسید اورگانیک، در افزایش فعالیت گلوتامینرژیکی مغز، نقش واسطه دارد.
در نهایت مشخص شد موش‌هایی که در معرض UV قرار گرفته‌اند، در کارهایی که با یادگیری حرکتی و حافظه شناختی مرتبط است بهتر از موش‌های شاهد عمل می‌کنند.
هنوز مشخص نیست که نتایج به دست آمده از آزمایش بر روی موش‌ها، در انسان‌ها نیز صدق می‌کند یا نه، اما در صورتی که این‌طور باشد، اورگانیک اسید به تنهایی می‌تواند برای بهبود حافظه و یادگیری در انسان‌ها به کار رود.
