حفظ حریم و حرمت یک نهاد اجتماعی از جمله خانواده قطعأ بستگی به یک سری نیازهای اولیه و ثانویه دارد که کوشش در این راستا میتواند سلامت اجتماعی را تضمین کند. بانوان بهعنوان رکن اساسی یک خانواده، نقشی اساسی در این بنیان داشته و سایه عفت و پاکدامنی را بر گستره جامعه میافکنند اما باید توجه داشت که اگر این نقش مهم با پارهای از معضلات روبرو شود و دامنه آن گسترش یابد آن وقت، تصور مشکلاتی که در جامعه پدیدار خواهد شد بسیار سخت است.
امروزه بر همگان آشکار است که اوضاع معیشتی و اقتصاد بر سلامت خانواده به عنوان یکی از نهادهای اصلی اجتماعی تاثیر فراوانی دارد و اگر این موضوع با اختلال همراه باشد، بیشک افراد خانواده را با مشکلات عدیدهای مواجه میکند. این قبیل مشکلات برای آن دسته از زنان و دخترانی که علاوه بر مشکلات عمیق اقتصادی، مشکلات خانوادگی نیز دارند، بیشتر مشاهده میشود.
متاسفانه امروزه، در سراسر شهر شاهد افرادی هستیم که ناچار به تنفروشی شدهاند. افرادی که گاه ناخواسته و بنا به شرایط خاص زندگی به این سمت و سو کشیده شدهاند و گاه خواسته و... .
ارتباط ابتذال و مشکلات اقتصادی
ابتذال، در وهلهی اول ریشه در حوزه اقتصاد دارد پس اگر اشتغال در جامعه آن هم برای اقشار آسیبپذیر، همانند زنان سرپرست خانوار، این مشکلات ملموستر شود میتواند آنها را به مسیرهای انحرافی کشانده و زمینهساز فساد اجتماعی شود.
فساد و فحشا؛ در بسیاری از موارد ریشه در فقر، اعتیاد و معضلات اینچنینی دارد که علیرغم تلاش گسترده نهادهای زیربط، هنوز شاهد افزایش زنان خیابانی در جامعه مخصوصأ کلانشهرها هستیم که با گشتی مختصر در مناطق خاص، چهره زنندهای از این امر را میبینیم.
قطعأ پیشگیری همواره بهتر از درمان است پس باید به این نکته اساسی توجه داشت که اگر مسئله رفاه حداقلی اقتصادی و اجتماعی را در جامعه با ایجاد معیارهای زندگی آسان به نتیجه برسانیم، قرار گرفتن در مسیر سلامت اجتماعی کار دشواری نخواهد بود. پرداختن به مسئله زنان خیابانی و معضلات پیرامونی آن آنقدر مهم است که در مبحث امروز به برخی از جنبههای مختلف آن خواهیم پرداخت.
معضلات پیش روی جامعه
اولین مسئلهای که در این رابطه ذهن همه را به خود مشغول میسازد، ایجاد فساد فراگیر در جامعه است. یعنی افرادی که به تنفروشی رو آوردهاند، نه تنها خود که یک جامعه را به گودال فحشا میبرند. این موضوع زمانی بحرانیتر میشود که این قبیل زنان، نقش مادر را نیز بر عهده داشته باشند. زیرا کوچکترین رفتار مادر، الگویی برای فرزندان خواهد بود، چه بسا که به ظاهر این امر پنهانی و در خفا صورت پذیرد. اما براستی چرا این معضل در جامعهی ما رو به افزایش گذاشته است؟
البته باید توجه داشت که امروزه نه تنها به خاطر مشکلات اقتصادی، که بسیاری برای رفع نیازهای متنوع جنسی، به این مسیر کشانده میشود. متاسفانه چند سالی است که شاهد روابط افراد متاهل با دیگری هستیم که البته این معضل نیز جای بحث فراوان دارد که در این یادداشت مجال آن نیست.
فرزندان، آینه تمام نمای والدین خود هستند که اگر احساس امینت در محیط خانواده داشته باشند و سایه والدین، بر سر آنها باشد میتوانیم انتظار جامعهای سالم با افرادی سالم را داشته باشیم و در غیر این صورت، باید آمادهی مشاهدهی جامعهای بزه باشیم که تدریجا کنترل آن از دست خارج خواهد شد.
به راستی با این معضل چه باید کرد؟
افزایش تعداد زنانی خیابانی یعنی مواجه شدن با بحرانی خاص که دو علت عمده دارد؛ یا پیشگیریهای صورت گرفته مؤثر نبوده و یا راههای انتخابی درست و راهبردی نبوده است. بیشک باید آموزشهای عمومی در این راستا افزایش یافته و با کمک مددجویان تلاش شود تا این قبیل معضلات کاهش یابد. ایجاد اشتغال و کاهش مشکلات اقتصادی نیز به نوبهی خود نقشی اساسی در رفع این معضل دارد.
"نیره توکلی" جامعهشناس و عضو انجمن جامعهشناسی ایران درباره مسئله زنان خیابانی میگوید:"ما درباره زنان خیابانی با دو موضوع درگیریم، اولین آن پیشگیری و دومین نحوه برخورد با این افراد است، که متاسفانه در سالهای اخیر در هر دوی اینها با مشکل روبرو بودهایم. پدیده زنان خیابانی در همه جای دنیا وجود دارد، اما نحوه پیشگیری، دلایل به وجود آمدن و برخوردِ با آن است که اهمیت زیادی دارد. بحرانهای اقتصادی میتواند پدیده زنان خیابانی را تشدید کند و از آنجایی که این بحران در سالهای اخیر در کشور ما شدت یافت، پدیده روسپیگری نیز زیاد شد."(1)
اما تمام اینها مربوط به افرادی است که بنا به مشکلات، تن فروشی میکنند و آن دسته از افراد که با مشکلات اخلاقی و هنجار شکنی همراهاند، قضیهای کاملا متفاوت دارند که ریشهی آن به تربیت خانوادگی و نیز تاثیر پذیری از فرهنگ غربی بر میگردد. مشکلی که بیش از یک دهه سخن از آن به میان آمد اما تدبیر خاصی برای آن ارائه نشد.
پینوشت:
1. چه نسخهای برای "زنان خیابانی" باید پیچید؟، فرارو، شهریور94
منبع : تبیان