بازار ارز هرچند که دولتیها آن را قاچاق میدانند و غیررسمی اعلامش کردهاند، ولی معاملات در آن همچنان ادامه دارد و متقاضیان خرید ارز از هر گروهی از واردکننده تا مسافر و حتی خانهدار در آن رفت و آمد میکنند. بعد از آن که در جریان اجرای سیاست جدید ارزی دولت، صرافیها ممنوعالمعامله شده و جریان ارزی به بانکها حرکت کرد، به مرور قیمتها نیز در بازار آزاد رو به افزایش رفت که دلایل متفاوتی برای آن مطرح شد.
به گزارش ایسنا، از جمله غیرشفاف بودن بازار و نوع معاملاتی که به طور پنهانی انجام میشد و در سوی دیگر افزایش تقاضایی که به دلیل انتظارات متقاضیان برای افزایش قیمت دلار در نتیجه اعمال احتمالی تحریمهای آمریکا وجود داشت، درنهایت شرایط را این گونه رقم زد که در هفتههای گذشته قیمت دلار حتی به مرز ۹۰۰۰ تومان هم رسید.
اما چند روزی است که بازار کمی آرامتر شده و قیمتها کاهشی پیش میرود. دلار به حدود ۸۰۰۰ تومان و کمتر رسید و یورو که تا مرز ۱۰ هزار تومان پیش رفته بود، اکنون تا حدود ۹۵۰۰ تومان معامله میشود. آخرین بررسیها از معاملات بازار ارز نشان میدهد که امروز قیمت دلار به حدود ۷۹۰۰ هم رسیده و یورو تا ۹۳۰۰ تومان معامله شده است، هرچند که این روند تا حدی نزولی بوده، اما قیمتها در مقایسه با آنچه که دولت برای این ارزها تعیین و معامله میکند، تا دو برابر اختلاف دارد. قیمت دلار رسمی حدود ۴۳۱۰ تومان و یورو تا ۵۰۰۰ تومان میرسد. همین اختلاف قیمت خود موجب ایجاد رانتهایی در بین دریافتکنندگان ارز دولتی شده است.
اینکه چرا این روزها قیمت دلار تا حدی نزولی شده و رو به کاهش پیش میرود، موضوعی است که تحلیلگران بازار ارز معتقدند بازار این روزها تا حد زیادی تحت تاثیر اخبار سیاسی قرار گرفته است. اینکه احتمال معافیتهای خاص دولت آمریکا به بعضی از خریداران نفت ایران وجود دارد، خود باعث تداوم فروش نفت و برگشت ارز حاصل از آن خواهد شد. این موضوع میتواند تا حدی طرف عرضه را تقویت کند.
از سوی دیگر در روزهای گذشته بازار ثانوی ارز فعالیت خود را آغاز کرده است، در این بازار قرار است ۲۰ درصد ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در سامانه یکپارچه ارزی (نیما) برای تامین ارز کالاهای غیرضروری اختصاص پیدا کند که با توجه به اینکه تامین بخشی از تقاضای ارز انجام میشود، خود بر بازار ارز اثرگذار بوده است. هر چند که در این مدت هیچ شفاف سازی در رابطه با قیمت معامله دلار در سامانه نیما برای گروه سوم کالایی از سوی بانک مرکزی انجام نشده، اما ظاهرا این قیمت توافقی بین صادرکننده و واردکننده خواهد بود.
جالب اینجاست که صرافیها میگویند کاهش ساعت کاری بانکها و رسیدن آن از ۱۶ به ۱۴ خود عاملی شده تا معاملات ارزی تحت تاثیر قرار گیرد. این در حالی است که بر اساس ابلاغیه استانداری در راستای مدیریت مصرف انرژی قرار است تا پایان تیرماه سازمانها و از جمله بانکها ساعت کاری خود را از روال معمول به ۱۴ تغییر داده که در این بین معمولا ساعت ۱۳ فعالیت بانکها متوقف میشود. صرافان میگویند همین موجب شده تا نقل و انتقالات پول که این روزها به عمدتا به صورت حضوری توسط صرافیها در بانکها انجام میشود، به مشکل زمانی خورده و درنهایت معاملات کند شود.
در حالی که برخی از انتظارات موجب آرامش بازار ارز شده که در مجموع تحلیلگران پیشبینی مشخصی از آینده بازار نداشته و میگویند هرگونه خبری که متناقض با انتظارات کنونی است، میتواند بازار را دستخوش تغییرات جدی قرار دهد.