بررسی گزارش رسمی بانک مرکزی نشان می دهد که میزان درآمدها در سال گذشته ۱۲ درصد و مخارج نیز ۷.۲ درصد افزایش یافته است. در عین حال، ۳۵.۵ درصد از مخارج ۴۲۱ میلیون و ۳۰۸ هزار و ۵۲۴ ریالی خانوار در بخش مسکن به میزان ۱۴۹ میلیون و ۳۷۶ هزار و ۵۵۴ ریال بوده و پس از مسکن، بالاترین هزینه خانوار شهری در سال گذشته خوراکی ها و آشامیدنی ها به میزان ۹۹ میلیون و ۱۳۰ هزار و ۲۶۸ ریال بوده است.
وضعیت مخارج خانوار
بر پایه این گزارش، حمل و نقل با رقم ۴۴ میلیون و ۶۴۱ هزار و ۱۵۶ ریال ۱۰.۶ درصد و کالا و خدمات متفرقه نیز با ۳۴ میلیون و ۵۹۲ هزار و ۱۶۵ ریال، ۸.۲ درصد مخارج سال گذشته یک خانوار شهری کشور را تشکیل داده است.
کمترین هزینه خانوار در سال گذشته مربوط به دخانیات با یک میلیون و ۳۸۸ هزار و ۶۴۶ ریال معادل ۰.۳ درصد و همچنین تحصیل به میزان ۷ میلیون و ۵۹۹ هزار و ۲۶۱ ریال معادل ۱.۸ درصد بود. بیشترین میزان رشد هزینه خانوار در سال گذشته مربوط به خوراکی ها و آشامیدنی ها با ۱۰.۲ درصد بوده و هزینه مسکن نیز ۷.۱ درصد رشد داشته است.
به صورت کلی، خوراکی ها و آشامیدنی ها، دخانیات،پوشاک و کفش، مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت ها، لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه، بهداشت و درمان، حمل و نقل، ارتباطات، تفریح و امور فرهنگی، تحصیل، رستوران و هتل و کالا و خدمات متفرقه؛ ۱۲ قلم اصلی در سبد مخارج خانوار را تشکیل می دهند.
وضعیت درآمد خانوار
در بخش درآمد خانوار در سال گذشته، کل درآمد ناخالص به میزان ۴۳۹ میلیون و ۲۷۵ هزار و ۵۰۲ ریال بوده که از این میزان ۳۰۹ میلیون و ۹۱۸ هزار و ۵۴۳ ریال درآمد پولی ناخالص با رشد ۱۳.۹ درصدی بوده است. درآمد غیرپولی خانوار در سال گذشته ۱۲۹ میلیون و ۳۵۶ هزار و ۹۵۹ ریال بود و در این بخش ۷.۵ درصد رشد به ثبت رسید.
به صورت کلی، طبق اعلام بانک مرکزی میزان درآمد خانوار در سال گذشته به رقم ۱۷ میلیون و ۹۶۶ هزار و ۹۷۶ ریال از هزینه ها پیشی گرفته است. بر پایه این گزارش، متوسط درآمد یک خانوار شهری در سال گذشته ۳۶ میلیون و ۶۰۶ هزار و ۲۹۱ ریال و متوسط هزینه نیز ۳۵ میلیون و ۱۰۹ هزار و ۴۳ ریال بوده است؛ بنابراین درآمد هر خانوار در سال قبل، ماهیانه یک میلیون و ۴۹۷ هزار و ۲۴۸ ریال از هزینه ها بیشتر بوده است.
گزارش بانک مرکزی
در گزارش بانک مرکزی پیرامون موضوع نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران در سال ۹۶ آمده است: آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران در سال ۱۳۹۶ با مراجعه به حدود ۱۳ هزار خانوار نمونه انجام گرفت و برخی از نتایج به دست آمده به شرح ذیل است:
متوسط تعداد افراد خانوار
در سال مورد بررسی متوسط تعداد افراد خانوار ۳.۲۸ نفر بود که نسبت به سال قبل کاهش داشته است. از کل تعداد خانوار ها، خانوارهای چهار نفری با ۲۸.۹ درصد بیشترین و خانوارهای نه نفر و ده نفر و بیشتر هر یک با ۰.۱ درصد کمترین سهم را به خود اختصاص داده اند.
گروه های سنی
توزیع افراد خانوار بر حسب گروه های سنی نشان می دهد که در سال مورد بررسی، ۷.۲ درصد از افراد خانوارها ۵ سال و کمتر، ۶.۴ درصد ۱۰-۶ سال، ۶.۳ درصد ۱۵-۱۱ سال، ۶.۸ درصد ۲۰-۱۶ سال، ۱۶.۸ درصد ۳۰-۲۱ سال، ۳۱.۱ درصد ۵۰-۳۱ سال و ۲۵.۴ درصد ۵۱ سال و بیشتر سن داشته اند.
تحصیلات
توزیع افراد شش ساله و بیشتر خانوارها بر حسب میزان سواد در سال ۱۳۹۶ نشان می دهد که ۱۰.۹ درصد بی سواد،۲.۲ درصد قادر به خواندن و نوشتن، ۲۱.۱ درصد دارای تحصیلات ابتدایی، ۴۱.۹ درصد دارای تحصیلات راهنمایی و متوسطه و ۲۳.۹ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی بوده اند.
اشتغال
بر اساس نتایج بررسی، ۲۷.۹ درصد خانوار ها بدون فرد شاغل، ۵۵.۳ درصد دارای یک نفر شاغل، ۱۴.۰ درصد دارای دو نفر شاغل و ۲.۸ درصد دارای سه نفر شاغل و بیشتر بوده اند. در مقایسه با سال ۱۱۳۹۵ درصد خانوارهای بدون فرد شاغل افزایش و درصد خانوارهای با یک نفر شاغل و با دو نفر شاغل کاهش داشته است. ضمنا درصد خانوارهای با سه نفر شاغل و بیشتر بدون تغییر بوده است.
مسکن
بررسی نحوه تصرف محل سکونت خانوارها در سال ۱۳۹۶ نشان می دهد که ۶۴.۸ درصد از خانوارها در مسکن شخصی (مالک نشین)، ۲۵.۹ درصد در مسکن اجاری، ۶۴.۸ درصد از خانوارها در مسکن در برابر خدمت و ۸.۹ درصد در مسکن رایگاه سکونت داشته اند. در مقایسه با سال ۱۱۳۹۵، درصد سکونت در مسکن شخصی افزایش و درصد سکوننت در مسکن اجاری، رایگان و در برابر کاهش داشته است.
بر اساس نتایج بررسی مزبور، ۲.۷ درصد خانوارها از یک اتاق، ۲۹.۶ درصد از دو اتاق، ۵۰ درصد از سه اتاق ، ۱۴.۲ درصد از چهار اتاق، ۲.۲ درصد از پنج اتاق و ۱.۳ درصد از شش اتاق و بیشتر استفاده می نموده اند.
تسهیلات محل سکونت و لوازم زندگی مورد استفاده خانوارها
بررسی تسهیلات محل سکونت خانوارها نشان می دهد که در سال مورد بررسی، ۹۹.۴ درصد خانوارها از آب لوله کشی، ۱۰۰.۰ درصد از برق، ۹۴.۵ درصد از گاز شهری، ۵۳.۳ درصد از فاضلاب شهری، ۹۹.۲ درصد از آشپزخانه، ۹۹.۶ درصد از حمام ۸۲.۶ درصد از کولر صابت، آبی یا گازی، ۱۹.۳ درصد از شوفاژ یا پکیج، شافژ دیواری، ۴۵.۰ درصد از انباری، ۷۴.۹ درصد از تلفن، ۶۴.۱ درصد از اینترنت بهرمند بوده و ۶۱.۶ درصد از خانوارها نیز در شبکه های اجتماعی عضویت داشته اند.
در سال ۱۳۹۶ از نظر لوازم زندگی ۴۹.۴ درصد خانوارها از اتومبیل شخصی، ۱۶ درصد از موتور سیکلت، ۱۳.۱ درصد از دوچرخه، ۴۹.۲ درصد از چرخ خیاطی، ۲۵.۵ درصد از رادیو، رادیو ضبط و ضبط صوت، ۹۸.۳ درصد از تلویزیون سیاه و سفید و رنگی، ۴۱.۶ درصد از ویدئو و دستگاه پخش لوح فشرده، ۴۴.۶ درصد از رایانه، کامپیوتر ، ۹.۴ درصد از دوربین فیلم برداری، ۹۹.۶ درصد از یخچال، فریزر یخچال فریزر ، ۹۹.۷ درصد از اجاق گاز، ۹۴.۲ درصد از جارو برقی، ۸۸.۶ درصد از ماشین لباسشویی و ۹۶.۶ درصد از تلفن همراه استفاده می نموده اند.
