عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: اگر هم اکنون دست به انتشار اوراق سلف ریالی نفتی و اوراق ارزی نفتی بزنند، جذبه زیادی را برای جذب نقدینگی به وجود می‌آورد، زیرا نوسان قیمت نفت حکایت از این دارد که شاهد بالا رفتن قیمت بین المللی نفت خواهیم بود.
به گزارش میزان سیاست‌های پولی و ارزی دچار یک بی انضباطی بسیار سنگین شده‌اند/ طی ۱۳ سال گذشته، نقدینگی ۲۵ برابر شده است/ شاهد بالا رفتن قیمت بین المللی نفت خواهیم بود/ نرخ سود بانکی در چنین شرایطی نباید افزایش یابدحجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفتگو با خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری میزان، با اشاره به این موضوع که عامل حوادث اقتصادی اخیر تحریم‌های خارجی نیست، حوادث درونی است، بیان داشت: سیاست‌های پولی و ارزی دچار یک بی انضباطی بسیار سنگین شده است.
وی با بیان اینکه در باره سیاست‌های پولی از قبل از انقلاب دچار مشکل هستیم، افزود:، ولی این مشکل در طول سال‌ها شدت و ضعف داشته است. نقدینگی که به اقتصاد تزریق می‌شود، هیچگونه تناسبی با رشد تولید سالانه کالا‌ها و خدمات ندارد لذا این نقدینگی شدید موجب شده تا اقتصاد ما دچار فراوانی نقدینگی شده است. به طور مثال طی ۱۳ سال گذشته، نقدینگی ۲۵ برابر شده‌اند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه خاطرنشان کرد: رشد اقتصادی متوسط سالانه ۴ درصد است، این‌ها هیچگونه تناسبی با هم ندارد، وقتی نقدینگی ۲۵ برابر می‌شود کالا‌ها ۲۵ برابر نمی‌شوند معلوم است که هم تورم به وجود می‌آید و هم قیمت ارز و سکه مستقلات و امثال این‌ها افزایش می‌یابد.
مصباحی مقدم اضافه کرد: علاوه بر این بی انضباطی در تزریق نقدینگی، این نقدینگی پشت سد بانک‌ها قرار گرفته بود و یکی دو شوک که به بانک‌ها وارد شد، نقدینگی از بانک‌ها خارج شد و مشکل نرخ ارز و سکه و این‌ها را به وجود آورد.
وی تاکید کرد: البته کاهش نرخ سود بانکی به صورت یکباره هم بخشی از منابع بانکی را از بانک‌ها خارج و آزاد کرد و نتیجه اش این شد که این منابع به سمت خرید ارز رفت. یکی دیگر از عوامل این شرایط اینکه، آن نقدینگی جدیدی که دولت بابت پاسخگویی به مطالبات سپرده گذاران موسسات مالی و اعتباری تزریق کرد به آن نقدینگی قبلی موجود، شدت بخشید و پول به جای اینکه مجددا به سمت بانک‌ها برود، مجددا به سمت خرید سکه و ارز رفت، همین موجب می‌شود که چنین شوک‌هایی به وجود بیاید و سو مدیریت شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: این اوضاع در شرایطی بود که هنوز تحریم‌های آمریکا کلید نخورده بود تا اینکه ما شاهد اثرگذاری تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد مان باشیم، پس این ضعف مدیریت داخلی است.
وی در ادامه افزود: چنین اتفاقی هم در باره ارز رخ داده است، وقتی قیمت ارز در یک شرایطی مثلا ۳ هزار و ۸۰۰ تومان در هر دلار بود، بانک مرکزی از تزریق ارز به بازار امساک کرد و نتیجه‌اش این شد که مشتری‌ها و متقاضیان ارز متوجه مشکل کمبود ارز شوند.
مصباحی مقدم خاطرنشان کرد: طبعا تحریم تاثیر داشته و نمی‌گوییم تاثیر نداشته است، خود این تحریم‌ها روی انتقال دلار اثر می‌گذارد، ولی درچنین شرایطی بانک مرکزی باید صحنه را مدیریت کند. نبایداجازه دهد تا شوکی به یکباره به بازار وارد شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: بانک مرکزی وقتی این شوک را به بازار وارد کرد، در عین حال مقدار ارزی که روزانه به بازار تزریق می‌کرد را نیز کاهش داد؛ این کاهش موجب عطش بیشتر متقاضیان شد و در اینجا دلال‌ها نیز وارد شدند، کسانی که به فکر افتادند ارزش پول‌شان کاهش پیدا نکند، تقاصای ارز را اضافه کردند نتیجه اش این شد که این مشکلات رخ داد.
وی تصریح کرد: لذا باید مدیریت نقدینگی، ارز درست صورت بگیرد و سیاست‌های پولی طوری باشد که اجازه ندهد این مقدار نقدینگی به اقتصاد تزریق شود تا به شکل سیل ویرانگری تبدیل بشود.
مصباحی مقدم با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی براینکه «راه حل هست و این راه حل‌ها در اختیار مسئولان است» که می‌توانندآن را اجرا کنند نیز افزود: درباره نقدینگی که فعلا وجود دارد، راه حل اصلی این است که اولا جلوی رشد بیشتر نقدینگی را بگیرند. چند سال قبل می‌گفتند منابع بانک مرکزی سه قفله و یا ۶ قفله شد، جنین تعابیری را به کار می‌بردند، هم اکنون نیز از تزریق منابع بانک مرکزی به صورت جدی خودداری شود، این گام اول است.
وی ادامه داد: گام دوم هم این است که نقدینگی که در دست مردم است را به سمت تولید هدایت کنند. البته بخشی از آن به سمت بانک‌ها می‌رود. بخش قابل توجهی به دلیل اینکه نرخ سود بانکی افزایش ندارد و نباید هم در چنین شرایطی افزایش داشته باشد به سمت تولید برود و شرایط جذب این نقدینگی را فراهم کرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کردَ: پیشنهادی داده‌ایم که سابقه هم دارد، حدود ۵-۶ سال قبل سازمان بورس، اوراق سلف ریالی نفتی و اوراق ارزی نفتی را طراحی کرد. اوراق سلف نفتی دستور العملش آماده است. آن زمان با مخالفت بانک مرکزی اجرا نکردند.
وی عنوان کرد: اگر هم اکنون دست به انتشار اوراق سلف ریالی نفتی و اوراق ارزی نفتی بزنند، جذبه زیادی را برای جذب نقدینگی به وجود می‌آورد، زیرا نوسان قیمت نفت حکایت از این دارد که شاهد بالا رفتن قیمت بین المللی نفت خواهیم بود. از زمان تصویب بودجه که نفت را ۵۵ دلار برای هر بشکه در نظر گرفتند، الان به قیمت ۷۴ دلار رسیده است، به نظر می‌رسد که هنوز امکان افزایش قیمت نفت هست.
مصباحی مقدم یادآور شد: هر مقدار که امکان افزایش قیمت نفت وجود داشته باشد، می‌توانند این اوراق را که منتشر کنند و به خریدارانش وعده بدهند تمام مابه ازای تفاوت قیمت را که سود خواهد بود به شما بازمی‌گردانیم. اگر خرید اوراق به صورت ارزی صورت گرفته باشند، سود هم ارزی بدهند و اگر ریالی بود معادل ریالی بدهند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان تصریح کرد:، چون بازدهی سرمایه دربازار‌های جهانی ۳ تا ۵ درصد است اگر این کار انجام شود و کسی ۶ درصد سود ارزی و بالاتر بدهد، یک جاذبه قوی ایجاد می‌کند تا ارز را به سمت بازار سرمایه ایران جاری کند. حتی این احتمال را می‌دهم عده‌ای ارز را از خارج از کشور انتقال دهند تا چنین سود خوبی را بدست بیاورند. هرچقدر نقدینگی جمع شود ارزش پول ملی بیشتر می‌شود.
