دیدارهای کری با ظریف این روزها مورد توجه رسانههای ایرانی و آمریکایی قرار گرفته است، دیدارهایی که با عنوانهای بیسابقه، غیرقانونی و غیر ضروری از آن یاد میشود. دیدارهایی که مشابه آن در تاریخ دو کشور پیدا نمیشود.
به گزارش صبح نو «جان کری» که یکی از معماران توافق هستهای برجام است در مصاحبهای با «رادیو سالم» چند روز پیش گفته بود در ماههای گذشته در چند رویداد بینالمللی سه تا چهار بار با محمدجواد ظریف دیدار کرده است.
حال این دیدارها به کشمکش و مناقشه در آمریکا تبدیل شده است. ترامپ روز جمعه در واکنش به این موضوع نوشته است: «جان کری دیدارهایی غیرقانونی با ایران داشته که این اقدام تنها میتواند به معنی تضعیف اقدامات فوقالعاده ما و زیان رساندن به مردم آمریکا باشد. او به آنها گفته صبر کنید تا دولت ترامپ به پایان برسد! آیا فعالیتهایش را ذیل «قانون ثبت عوامل خارجی» ثبت کرده است؟ وزیرخارجه ترامپ نیز در واکنش به دیدارهای کری گفت: «کاری که وزیر کری انجام داده نامناسب و بیسابقه بوده است. کاری که او کرده این است که یک وزیر خارجه آمریکا با ایران وارد تعامل شده و طبق گفته خودش به آنها گفته که صبر کنند تا دوران این دولت تمام شود. شما نمیتوانید برای این در تاریخ آمریکا مورد مشابهی پیدا کنید و وزیر خارجه کری، نباید این رفتارها را انجام بدهد. این کار، با سیاست خارجی این رییسجمهوری مغایر است.»
البته جان کری این انتقادات را بیپاسخ نگذاشت و خطاب به ترامپ گفت: «آقای رییسجمهوری بهتر است بیشتر نگران دیدار پال مانافورت با رابرت مولر باشی تا دیدار من با وزیر خارجه ایران. ولی اگر میخواهی چیزی درباره توافق هستهای یاد بگیری که دنیا را امنتر کرده، کتاب جدید من «هر روز موهبتی دیگر است» را بخر.»
«پال مانافورت» رییس سابق ستاد انتخاباتی ترامپ است که دادگاه او را متهم کرده که گروهی از سیاستمداران پیشین اروپایی را برای لابی غیرقانونی به نفع دولت روسگرای وقت اوکراین اجیر کرده است. او همچنین در ارتباط با افشا نکردن حسابهای بانکی خارجی و پنج فقره تقلب مالیاتی، مجرم شناخته شده و ممکن است به ۸۰سال زندان محکوم شود.
البته کری بعد از تهدیدهای ترامپ، در مصاحبه با برنامه «در پیشگاه ملت» گفت که کارش «مذاکره» نبوده و فقط نظراتش را به ظریف منتقل کرده است. بر اساس قانون آمریکا، اگر احدی از اتباع آمریکا بدون مجوز دولت مستقر، در سیاست خارجی این کشور دخالت کند، قاضی میتواند وی را به پرداخت ۵هزار دلار جریمه یا پرداخت ۵هزار دلار و حداکثر سه سال زندان محکوم کند.
اما مشاوره کری به ظریف چه بوده است و چه موضوعی میتوانسته موجب چندبار دیدار وزیر بازنشسته آمریکا با وزیرخارجه ایران شده باشد. موضوعی که البته ترامپ در توییتی از آن پرده برداشته است. دونالد ترامپ در صفحه شخصی خود در توییتر نوشته است که «جان کری به همتای ایرانی خود توصیه کرده که تا زمان پایان یافتن دوره ریاستجمهوری ترامپ صبر کند؛ رییسجمهوری آمریکا گفته که این کار در حکم تضعیف دولت است و از کری پرسیده که آیا قانون ثبت فعالیتهای خارجی را رعایت کرده یا نه؟»
البته شاید ترامپ خیلی خوش بینانه به این موضوع نگاه کرده باشد و پیشنهاد کری به وزیر امور خارجه ایران مبنی بر صبر تا استیضاح ترامپ بهدلیل پرونده «پال مانافورت» باشد. پیشنهادی که البته به نظر، دولت ایران هم از آن استقبال کرده و عدم فعالیت و تلاش دولت برای مقابله با تحریمها و رفع مشکلات اقتصادی شاید دلخوشی به همین استیضاح باشد. اما استیضاح ترامپ با توجه به سیطره جمهوریخواهان بر کنگره، دموکراتها برای برکناری ترامپ مسیر دشواری خواهند داشت.
مطرح شدن احتمال برکناری ترامپ، که سیاست سختگیرانهای در برابر ایران دارد و از توافق هستهای خارج شده است به نقطه امید تیم مذاکرهکننده هستهای و همچنین دولت تبدیل شده چراکه چنین اتفاقی سیاست سختگیرانه کنونی واشنگتن علیه تهران را سست خواهد کرد. انتخابات میان دورهای کنگره نیز بر این امید افزوده است؛ چرا که اگر دموکراتها بتوانند کرسیهای بیشتری در کنگره بهدست بیاورند، استیضاح ترامپ برای آنان تسهیل خواهد شد.
اما فارغ از نزاعهای حزبی درون آمریکا و اینکه استیضاح ترامپ تا چه حد محتمل است و قانون آمریکا در اینباره چیست، خوشبینی و نگاه همچنان به کدخدا و غرب در دولت تعجببرانگیز است. دیگر آمریکا و اروپا باید چه بلایی سر ایران بیاورند که امیدمان را از آنها قطع کنیم.
همین ایام که آقای ظریف مشغول مذاکره با کری است همان کسی که امضای او تضمینی برای برجام بود و در کتاب خاطراتش گفته است «وقتی حسن روحانی در انتخابات ایران پیروز شد، شگفتزده و دلگرم شدیم و تا حدی خیالمان آسوده شد.» ایران در دو کشور چین و هند که بزرگترین شرکای تجاری ما هستند سفیر ندارد و دولت ایران بیتوجه به دیپلماسی گسترش روابط با همسایگان همچنان به غرب نگاه میکند. غربی که هنوز تحریمهای آمریکا اعمال نشده شرکتهایشان از ترس یکی پس از دیگری ایران را ترک کرده و خرید نفت از ایران را کاهش دادهاند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان موضوع استیضاح ترامپ موضوعی انحرافی است برای تنفس و ایجاد فرصت در افکار عمومی؛ درحالیکه شرایط فعلی کشور به فرموده رهبرانقلاب کار و تلاش شبانهروزی میطلبد تا با نگاه به درون و استفاده از ظرفیت و با یک مدیریت صحیح از این گردنههای سخت عبور کرد. دل بستن به اینکه پایان ترامپ نزدیک است یا انتخابات کنگره معجزه میکند خوشخیالی بیش نیست و ما باید این بازی را با پذیرش واقعیتی بهنام ترامپ ادامه دهیم.