رئیسجمهور کشورمان جهت شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر خواهد کرد. این سفر به دلایل خاصی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این نوشتار به بایستگی، الزامات و ابعاد این سفر میپردازیم؛
1- به لحاظ ماهیتی، اینقبیل سفرهای روسای جمهوری ایران تابع شرایط خاصی بوده است، چرا که سیاست خارجی ایران مبتنی بر اصول حاکم که همان اصل لایتغیر و همیشگی انقلاب اسلامی که در یک کلام نفی هرگونه سلطهپذیری و سلطهگری است.
همانطور که رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از مسئولان وزارت امور خارجه در تبیین اصول سیاست خارجی ایران میفرمایند: «ما همان هدفی را که از اول انقلاب تا امروز در امر سیاست خارجی دنبال کردهایم، الان هم دنبال همان هدفیم ... اصول سیاست خارجی ما از اصول انقلاب ما جدا نیست ... ما همچنان که نظام سلطه را در درون کشورمان با انقلاب برهم زدیم... ما با نظام سلطه مخالفیم ...»(25/5/1383).
با این تفاسیر نقشه راه و مبانی خطوط کلی راهبردی نظام برای حضور و مواجهه مسئولان کشور در چنین عرصههایی از پیش تعیین و ترسیم شده است.
2- رئیس جمهور قرار است در نشست شورای امنیت که گفته میشود به ریاست دونالت ترامپ برگزار میشود شرکت نماید. فرصت راهبردی برای حضور فعال هیئت ایرانی در این نشست و دفاع از حقانیت جمهوری اسلامی ایران فراهم است.
تأکید روحانی بر نقض قطعنامه 2231 توسط آمریکا از این تریبون میتواند حقانیت و برتری دیپلماتیک کشورمان را در عرصه بینالملل به جهانیان اثبات نماید.
3- با توجه به اهمیت نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، بسیاری از رسانههای تأثیرگذار جهان در این مجمع حضور خواهند داشت و نطقها و مواضع دولتمردان و شخصیتهای سرشناس را ضریب میدهند.
در این بین سخنان رئیس جمهور ایران و آمریکا بیشتر مورد توجه رسانهها قرار دارد. از آنجایی که به لحاظ منطقی، اخلاقی، حقوقی و سیاسی ایران دست برتر را دارد مواضع روحانی باید جریانسازتر و موثرتر بیان شود و این هماورد سیاسی به یک پیروزی دیپلماتیک برای ایران و انزوای بیشتر ترامپ تبدیل شود.
4- آمریکا اکنون ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل را برعهده دارد و قصد دارد در نشست شورای امنیت که گفته میشود چهارم مهر به ریاست ترامپ برگزار میشود بر روی موضوع ایران تمرکز و از این فرصت استفاده بهینه کند. اما ایران باید از این فرصت تاریخی استفاده نماید، چرا که آمریکا بعد از خروج از برجام تحریمهای یکسویه و یکجانبه جدیدی را وضع کرده است، اما برخی اروپاییها و کشورهای بزرگ مایل به همراهی با آمریکا نمیباشند و لذا روحانی میتواند با استفاده از انشقاق بین این کشورها به اجماعی در زمینههای سیاسی و اقتصادی دست پیدا کند.
5- سال گذشته ترامپ در سخنرانی سخیف خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با لحنی عامیانه و غیردیپلماتیک از ایران به عنوان خطری برای امنیت منطقه نام برد و به رسم قاعده، تکرار این موضع دور از ذهن نیست. لذا روحانی باید در مجمع عمومی سازمان ملل با اشاره به بدعهدی آمریکا، خروج از برجام و زیر پا گذاشتن بسیاری از تعهدات بینالمللی، پاسخی محکم و دندانشکن به این بیقاعدگی و نقض قوانین و مقررات بدهد و ترامپ را در این عرصه بینالمللی به چالش کشد.
6- هیئت ایرانی حاضر در سازمان ملل میتواند از فرصت حضور مقامات و مسئولان سیاسی کشورها بهرهبرداری نماید.
در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل با هزینهای اندک و بدون تجملات و آداب سیاسی مرسوم، میتوانند به برگزاری نشستها، جلسات و مصاحبههای مطبوعاتی با سران کشورهای همدل و همسو و ایجاد اتحادها و ائتلافهای منطقهای و جهانی برای پیشگیری از برخی اقدامات یکجانبه غرب اقدام نمایند.
7- در شرایط پیچیده اقتصادی و افزایش تحریمها و فشار آمریکا بر کشورها و شرکتهایی که با ایران همکاری و قرادادهای اقتصادی دارند، تشکیل یک ائتلاف فراگیر و قدرتمند برای مقابله با تحریمها و محدودیتهای اقتصادی ضرورت دارد.
حضور هیئتهای سیاسی و فعالین اقتصادی و انجام توافقات، بهترین فرصت برای مقابله با تحریمهای یکجانبه و خنثیسازی سیاستهای آمریکا است.
8- طی ماههای گذشته نطقها و تلاشهای ترامپ برای تحریم و تحدید کردن جمهوری اسلامی و همراه ساختن 1+4 به اوج خود رسیده است.
بسیاری از ناظران سیاسی معتقدند که ترامپ با توجه به ریاست دورهایاش در شورای امنیت درصدد محکومیت ایران در حوزه تروریسم، حقوق بشر و فعالیت موشکی و نقض برجام است.
با این تفاسیر هیئت باید با قدرت اطلاعات حقوقی کافی و مشاورت دیپلماتیک حقوقی و با منطق محکمهپسند از مبانی منطقی جمهوری اسلامی ایران در حوزههای مذکور دفاع نمایند.
9- نکته آخر اینکه اصلیترین الزام و راهبرد اینگونه سفرهای خارجی روسای جمهوری گشایش برای کشور است. در دولت سوم به گفته رئیس جمهور وقت آیتاللهخامنهای، سیاست خارجی متضمن مناسبات عقلایی موجه و سالم با کشورهاست و هدفش خدمت به مصالح و ایدئولوژی ایران است.
همانطور که در اصل 152 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حفظ استقلال همهجانبه و تمامیت ارضی کشور و روابط صلحآمیز با دول غیرمحارب تجلی یافته است. لذا در یک کلام، دفاع از تمامیت ارضی و حفظ منافع ملی و استقلال کشور و مقابله مقتدرانه با دشمنان نظام بعنوان اصلیترین راهبرد و الزام این سفر تعریف میشود.
منبع: فارس