بستنی فروشها و شیرینی فروشها از دوران عثمانی و شاید قبل از آن در خیابانهای این شهر رفت و آمد داشتند و حالا هم اگر مسافر تور استانبول باشید و بخواهید به خیابانهای استانبول بروید امکان ندارد در هر کیلومتر چند دکه یا گاری فروش غذا و خوراکی نبینید. به اکثر این اغذیه فروشهای ثابت در زبان ترکی بوفه (büfe) میگویند. اکثر خوراکیها و غذاها در همان جا پخته میشوند و برای یک میان وعده یا حتی وعدهی کامل مناسب هستند. در این مطلب چند مورد از غذاهای خیابانی استانبول را در دو دستهی غذاهای گرم و سرد که محبوبیت بیشتری را دارند، معرفی میکنیم و در انتها مواردی که باید در خوردنشان احتیاط کنید را معرفی میکنیم.
غذاهای گرم خیابانی استانبول
۱. کباب (Kebap)
ترکها در پخت انواع کباب مهارت دارند و همین باعث شده کباب را در هر جایی عرضه کنند. کبابهای خیابانی بیشتر گوشت گاو، گوسفند و مرغ هستند. از کبابهای محبوب هم میتوان به ایسکندر کباب (İskender Kebap)، آدانا کباب (Adana Kebap)، پاتلیجان کباب یا کباب بادمجان (Patlıcan Kebap) و شیش کباب (Şiş Kebap) اشاره کرد.
۲. دونِر کباب (Döner)
این نوع کباب در ایران با نام کباب ترکی هم شناخته میشود اما در ترکیه به آن دونر یا چرخان میگویند. لایههای گوشت فشرده شده در سیخ عمودی در میان آتش میچرخد و ادویههای خوش طمی هم به آن اضافه میکنند. این گوشت کبابی را به عنوان یک میان وعده همراه با نان و سبزیجات یا به عنوان یک وعدهی کامل همراه با برنج (Pilav Üstü Döner) سرو میکنند. برای پیدا کردن بهترین دونر کبابها بهتر است به ابتدای خیابان استقلال یا همان ایستیکلال به زبان ترکی (Istiklal Caddesi) در محله تاکسیم (Taksim) بروید.
۳. بورک یا بورکاس (Börek )
بورک متشکل از لایههای خمیر نازک شیرین است که به شکلهای مختلفی تهیه میشود. معمولاً در صبحانه مصرف میشود و یک اغذیهی سریع برای توقفهای کوتاه است. داخل بورک را با چیزهای مختلفی مثل اسفناج، پنیر، گوشت خرد شده، سیبزمینی و ... پر میکنند.
۴. پیده (Pide )
پیده انواع مختلفی دارد اما شکل اصلی آن شبیه پیتزا است. روی خمیر آن را با پنیر آب شده، سسهای ادویهدار و سبزیجات پر میکنند. پیده به شکل لقمهای هم طرفداران زیادی دارد.
۵. لهمجون، لحمعجین یا پیتزای ترکی (Lahmacun )
لحمعجین به زبان عربی یعنی گوشت و خمیر. این غذا منحصر به ترکیه نیست. در کل منطقههای اطراف ترکیه به ویژه در سوریه و ارمنستان این غذا متداول است هرچند نام آن در طول زمان تغییر کرده باشد. در تهیهی آن از گوشت، پیاز، گوجه فرنگی، فلفل، جعفری و انواع ادویه استفاده میکنند. لحمعجین همراه با لیمو یا سالاد سرو میشود. اگر برای خوردن پیتزای ترکی به دکههای خیابانی مراجعه کنید میبینید که محلیها سالاد را روی آن میریزند و بعد به شکل ساندویچ لولهاش میکنند. این روشی عالی برای افرادی است که وقتی برای نشستن و تکه تکه خوردن این غذا را ندارند.
۶. ذرت (Mısır)
ذرت به صورت آبپز شده شبیه ذرت مکزیکی یا کبابی روی آتش تهیه میشود و همراه با انواع ادویه در کنار خیابان خورده میشود. ذرت بیشتر در تابستانها طرفدار دارد.
۷. بلوط (Kestane)
اکثر ذرت فروشها، بلوط را هم در کنار بساط خود دارند. در فصل زمستان وقتی که ذرت فروشها دیگر ذرتی ندارند، به سراغ بلوط میروند و آن را به صورت سرخ شده یا کباب شده آماده میکنند.
۸. ماهی با نان (Balık ekmek)
ماهی سرخ شده یا کباب شده در جلوی چشمان شما به همراه نان، به همین سادگی. اکثر دکههای ماهی فروشی در محلهی امینونو (Eminönü) و در نزدیکی ساحل هستند.
- غذاهای سرد خیابانی استانبول
۹. سیمیت (Simit)
نان حلقهای شکل و ترد و خوشمزهای که در همهی خیابانها میشود آن را پیدا کرد. در واقع دو نوع سیمیت در استانبول وجود دارد. سیمیت خیابانی (sokak simit) و سیمیت فروشگاهی (pastane simit)، تفاوت خاصی بین این دو نیست چون سیمیتها با طعم و شکل مختلف در هردو حالت خیابان یا فروشگاه به فروش میرسد. خوردن سیمیت به همراه چای بسیار دلچسب است.
۱۰. آچما (Açma )
آچما نوعی نان یا شیرینی خوشمزه است که میتوان گفت همان دونات ترکی است. البته کمی نرم و روغنیتر است.
۱۱. پوآچا یا پوغاچا (Poğaça)
پوغاچا هم محدود به ترکیه نیست و در کشورهای شرق اروپا به شکلهای مختلفی تهیه میشود و نامهای متفاوتی هم دارد. پوغاچا نوعی نان شیرین است که به صورت ساده یا پر شده با پنیر، گوشت یا زیتون تهیه میشود.
۱۲. چی کوفته (Çiğ köfte)
این غذای محلی با گوشت چرخ کردهی خام و همراه با فلفل قرمز و گندم ساییده شده درست میشود. به دلیل این که در تهیهی آن از گوشت خام استفاده میشود، عرضهی آن ممنوع شده است و بیشتر در خانهها پخته میشود. توصیه میشود در صورت تمایل به امتحان کردن این غذا، حتماً از مراکز معتبر و افراد شناخته شده خرید کنید چون گوشت خام میتواند برخی بیماریهای خطرناک را منتقل کند.
غذاهای خیابانی کم طرفدار که بهتر است با احتیاط مصرف کنید
برخی دیگر از غذاهای خیابانی استانبول که سنتی هم هستند طرفدار زیادی بین گردشگران ندارند و اگر هم هوس مزه کردن طعم آنها را داشتید بهتر است از راهنمایی افراد بومی برای پیدا کردن عرضه کنندگان معتبر استفاده کنید.
۱۳. میدیه دولما یا صدف پر شده (Midye dolma)
صدف پرشده همانطور که از نامش پیدا است صدف دریایی پر شده با گوشت، برنج یا سایر مخلفات را میگویند که همراه با لیمو سرو میشود. برای خوردن این غذا بهتر است به سراغ رستورانها بروید.
۱۴. کوکورچ (Kokorec)
کوکورچ را هر کسی دوست ندارد چون تمیز کردن روده گوسفند نیاز به ضرافت و مهارت بالایی دارد. روده گوسفند را به صورت لایه لایه و تابیده شده به سیخ میکشند و روی ذغال به آرامی میپزند. این یک غذای شبانه است که به طور معمول با مقدار زیادی نوشیدنی سرو میشود.
اگر در خیابانهای استانبول سیخهای در حال چرخیدن را دیدید و شک کردید که کوکورچ است یا دونر کباب یادتان باشد که دونر همیشه عمودی است و کوکورچ همیشه افقی.