عصبانیت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا از استعفای اعتراضی «برت مکگورک»، نماینده آمریکا در ائتلاف اصطلاحاً ضد داعش ادامه دارد.
به گزارش فارس، ترامپ که پیش از این ادعا کرده بود مکگورک را اصلاً نمیشناسد، این بار ادعا کرده که او مسئول ارسال 1.8 میلیارد دلار پول نقد به ایران، به عنوان بخشی از توافقات مربوط به توافق هستهای برجام بوده است.
ترامپ نوشت: «هواداران برت مکگورک به یاد داشته باشند او همان منصوب اوباما است که هواپیماها را با 1.8 میلیارد دلار پول نقد پر کرده و آنها را به عنوان بخشی از توافق هستهای وحشتناک ایران-که به تأیید باب کورکر حقیر هم رسید- به ایران ارسال کرد.»
اکثر پیامهایی که ترامپ این روزها در توئیتر منتشر کرده به تصمیم او درباره خروج نظامیان آمریکا از سوریه و جنجالهای مرتبط با آن مربوط است.
ترامپ چهارشنبه هفته گذشته (28 آذرماه) اعلام کرد قصد دارد نظامیان این کشور را به طور کامل از سوریه خارج کند.
این تصمیم با واکنشها و جنجالهای گستردهای رو به رو شد. شمار زیادی از نمایندههای کنگره آن را با عناوینی مانند «هدیه به ایران» یا «پیروزی بزرگ برای ایران و سوریه» توصیف کردند.
دامنه اعتراضها حتی به داخل دولت خود ترامپ هم رسید. «جیمز متیس»، وزیر دفاع آمریکا و «برت مکگورک» احتمالاً در واکنش به همین تصمیم اعلام کردند که قصد دارند از سمتشان کنارهگیری کنند.
ترامپ که معمولاً حفظ وجهه و اقتدار شخصی را به تصمیمگیریهای سیاسی اولویت میدهد در چند پیام توئیتری به متیس و مکگورک حمله کرد. او دیروز در توئیترش نوشت که مکگورک را اصلاً نمیشناخته و متیس هم اخراجی دولت اوباما بوده است.
ترامپ نوشت: «برت مگ گورک، که من او را نمیشناسم، در سال 2015 توسط رئیسجمهور [باراک] اوباما انتخاب شده بود. قرار بود ماه فوریه از کارش کنار برود، اما زودتر از موعد استعفا داد. آیا او به دنبال جلب توجه است؟ رسانههای اخبار جعلی دارند از این اتفاق که هیچ اهمیتی ندارد، داستان بزرگی میسازند».
او «جیمز متیس» را هم بینصیب نگذاشت و با یادآوری «اخراج» او در دولت اوباما، موضع وی در حمایت از حفظ روابط گرم با متحدان را زیر سوال برد.
او در توئیتر نوشت: «وقتی رئیسجمهور اوباما به طرزی شرمآور جیمز متیس را اخراج کرد، من به او یک فرصت دوباره دادم. برخی فکر میکردند که من نباید چنین کاری میکردم، ولی من فکر میکردم که باید چنین بکنم. روابط جالبی داشتیم، اما من به او همه منابعی که او واقعا هرگز نداشت، دادم. متحدان (آمریکا) برای ما خیلی مهم هستند، اما نه وقتی که آنها از آمریکا سودجویی کنند».
انتقاد امروز ترامپ از مکگورک که پای توافق هستهای ایران را هم به آن باز کرده، در ادامه همین واکنشهای عصبی او است. اما 1.8 میلیارد دلار که او به آن اشاره کرده، در واقع ادعای تأییدنشدهای است که بارها در سخنانش مطرح کرده است.
ماجرای ۱.۷ میلیارد دلار
رقمی که ترامپ ذکر میکند در واقع ۱.۷ میلیارد دلار است که او به اشتباه آن را 1.8 میلیارد دلار ذکر میکند. این پول در واقع پولی نیست که آمریکا به ایران به عنوان پیشکش داده باشد، بلکه پول خود ایران است که آمریکا از پرداخت آن امتناع کرده بود.
ایران و آمریکا روز ۲۶ دیماه سال ۱۳۹۴، مصادف با روز «اجرای برجام»، اعلام کردند به توافقی برای تبادل زندانیان دست پیدا کردهاند. در این توافق مقرر شده بود در ازای آزادی چهار زندانی از ایران، چند تن از ایرانیان بازداشت شده در آمریکا آزاد شوند.
همزمان با این توافق، دولت آمریکا اعلام کرد با پرداخت ۱.۷ میلیارد دلار به ایران برای حل و فصل یک دعوای حقوقی قدیمی هم موافقت کرده است. هرچند در ظاهر تبادل زندانیان از اتمام این مناقشه حقوقی مستقل بود اما این همزمانی شاید نشانگر آن بود که دو موضوع بههم بیربط نبوده و در چارچوبی مشترک دنبال شدهاند.
ایران و آمریکا سال ۱۳۵۷، در بحبوحه تحولات انقلاب اسلامی توافق کرده بودند تمامی پرداختهای مربوط به قراردادهای تسلیحاتی فیمابین را متوقف و بسیاری از خریدهای باقیمانده را لغو کنند.
در این توافق همچنین مقر شده بود وجه هزینهنشده مربوط به برنامه فروشهای نظامی خارجی آمریکا در یک حساب بانکی که سود به آن تعلق میگیرد قرار داده شود.
دولت «جیمی کارتر»، رئیسجمهور وقت آمریکا در همان سال پس از تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان پیرو خط امام (ره) تمامی داراییهای ایران در آمریکا را مسدود کرد.
ایران در سال ۱۹۸۲ شکایتی را علیه آمریکا در ارتباط با وجه امانی مربوط به برنامه فروشهای نظامی خارجی آمریکا در یک دادگاه بینالمللی مطرح کرد تا مناقشات مالی و بازرگانی سردرگم میان دو طرف در ارتباط با قراردادهای خرید سلاح حل و فصل شود.
بخشی از بدهیهای دولت آمریکا به ایران بابت لغو یک قرارداد تسلیحاتی ایران از آمریکا در دهه ۱۹۷۰ بود که مبلغ اصلی آن چهارصد میلیون دلار بود. دولت آمریکا پس از حدود ۳۷ سال از گذشت این پرونده مالی سال ۲۰۱۶ موافقت کرده بود که اصل این پول به همراه سود بانکی آن را که جمعا حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار برآورد شده بود به ایران پرداخت کند.
اخیراً جان کری، وزیر خارجه سابق آمریکا در فصل هجدهم کتاب خود که به موضوع ایران و مذاکرات با این کشور اختصاص دارد درباره پرداخت مبلغ ۱.۷ میلیارد دلار به ایران توضیح داده و تصریح کرده در صورتی که این مبلغ پرداخت به ایران پرداخت نمیشد ممکن بود واشنگتن به پرداخت ۱۰ میلیارد دلار محکوم میشد.