به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، هر یک از این دختران و پسران برای مجرد ماندن خود دلایل مختلفی را مطرح می‌کنند از بیکاری و وضعیت اقتصادی گرفته تا تحصیلاتی که قصد پایان ندارد.
این مسئله که می‌توان به آن به عنوان یک معضل اجتماعی نگاه کرد که می‌تواند در آینده تاثیرات منفی زیادی داشته باشد در شهر‌هایی همچون تهران و کلانشهر‌ها بیشتر مشاهده می‌شود؛ هنگامیکه از آنان می‌پرسی که چرا به ازدواج فکر نمی‌کنند می‌گویند تو این وضعیت چه کسی می‌تواند ازدواج کند؟
اوضاع نابسامان اقتصادی بر کاهش ازدواج جوانان بی تاثیری نیست، ولی نه به قدری که فرد هرگز نتواند ازدواج کند یا به آن فکر نکند. مشکلات فرهنگی، اقتصادی، نبودن انگیزه برای ازدواج، سربازی، مهریه، ادامه تحصیلات و خیلی از مسائل مشابه این از دلایل موانع ازدواج جوانان ایرانی است که با گذشت زمان روز به روز به آمار آن افزوده می‌شود؛ همچنین خانواده‌هایی هستند که در این راه جوانانشان را همراهی می‌کنند و سخن از کمرشکن بودن هزینه‌های جهاز و برپایی یک عروسی می‌زنند.
با کمی تامل می‌توان به این موضوع اندیشید که اگر خانواده‌ها و جوانان به تجملات و هزینه‌های زیادی توجه نکنند و ساده‌تر یک زندگی مشترک را آغاز کنند دیگر با هزینه‌های گزاف یا به اطلاح کمرشکن رو به رو نخواهند شد.
هنگامیکه فرد مسئولیت یک زندگی را می‌پذیرد و تشکیل زندگی می‌دهد؛ وارد دنیای جدیدی می‌شود، دنیایی که پر از وظیفه و تعهد است که برای عده‌ای پذیرفتن این تعهد‌ها دشوار است. عده دیگری با خیال اینکه ازدواج مانع رشد پیشرفت آن‌ها می‌شود به ازدواج فکر نمی‌کنند با وجود اینکه می‌توان به همان آرزو‌هایی که در دوران مجردی وجود دارد در زمان تاهلی هم رسید.
این تفکر که ازدواج دست پای افراد را می‌بندد و آزادی فرد را سلب می‌کند در بسیاری از جوانان وجود دارد و هنگامیکه پای حرف‌های آنان می‌نشینی می‌گویند: وقتی ازدواج کنی آزادی که دوران مجردی داشتی را هرگز نخواهی داشت و این تفکر نادرست به این دلیل است که افراد درک درستی از ازدواج و زندگی مشترک ندارند.
تمام این دلایل و بهانه‌ها در کنار یک دیگر دست به دست یک دیگر داده اند تا تجرد در ایران نمودار صعودی خود را پیش گیرد طبق گفتهی آمار‌های بین المللی و داخلی ۱۳ میلیون جوان مجرد ایرانی از سن مناسب ازدواج گذر کردند و دیگر به فکر ازدواج نخواهند بود.
براساس بررسی‌های مرکز آمار ایران، تجرد قطعی در سال ۱۳۷۵ برای مردان حدود ۱ر۱ درصد و برای زنان ۲ر۱درصد بوده است. روند افزایشی تجرد قطعی در زنان خیلی بیشتر از مردان بوده به طوری که طی سال‌های ۱۳۷۵تا ۱۳۹۵ این شاخص برای مردان حدود دو برابر شده، اما برای زنان بیش از سه برابر شده است. در واقع نسبت تجرد قطعی زنان به حدود ۶ر۱ برابر مردان رسیده‌است.
البته باید در نظر گرفت که جمعیت‌شناسی سن بالای ۴۰سال را برای زنان تجرد قطعی می‌داند. طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، ۱۰ درصد زنان ۳۵ تا ۳۹ساله کشور مجردند. این در حالی است که در گروه سنی ۴۰ تا ۴۴ساله ۸ر۶ درصد، در گروه سنی ۴۰ تا ۴۴ساله ۸ /۶ درصد و ۵۰ تا ۵۴ساله‌ها نیز ۱/۳ درصد مجرد هستند.
همچنین آمار‌هایی از بالا رفتن سن ازدواج به گوش می‌خورد و در این میان معضل‌های دیگر همچون ازدواج سفید یا هم باش‌های سیاه باعث افزایش این آمار شده است، تغییرات فرهنگی و تغییر کردن معنای رابطه‌ها باعث معضلی به نام ازدواج سفید شده است، معضلی که مبدا آن کشور‌های نروژ، سوئد، فرانسه و اسپانیا بوده است و حال شاهد آن در کشور خودمان هستیم.
مسائل اقتصادی یک نوع بهانه برای مانع ازدواج است
درخصوص این موضوع غفور شیخی جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: مسئله ازدواج در ایران یک بعدی نیست بلکه وابسته به ابعاد مختلفی، چون اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و... است نمیتوان گفت: کدام یک نقش پررنگ تری دارند و امروزه ما در مکالمات عادی مسائل اقتصادی را تاثیر گذار این امر می‌دانیم.
وی در ادامه بیان کرد: مسائل اقتصادی یک نوع بهانه برای مانع ازدواج است؛ در دوره‌ها و کشور‌هایی بوده است که مشکل اقتصادی وجود نداشته است، اما آمار ازدواج و رشد جمعیت پایین است بنابراین دلیل اقتصادی تنها دلیل آن نیست.
شیخی با اشاره به اینکه جامعه ایران در حال گذرا به سمت جامعه‌ی مدرن است افزود: ایران دارد از سوی جامعه سنتی به سمت جامعه مدرن و سرمایه داری پیش می‌رود. در جامعه سرمایه داری تاکید بر فرد و نیاز‌های فرد است و اهمیتی به تشکیل خانواده داده نمی‌شود؛ بنابراین یکی از عواقب رفتن به سمت جامعه سرمایه داری تجرد بودن است.
این جامعه شناس عنوان کرد: امید به آینده به شدت در کشورمان کاهش پیدا کرده است همچنین ساز و کار دولت برای جوانان ضعیف است به نوعی که فردی که می‌خواهد ازدواج کند به این موضوع فکر می‌کند آینده فرزندم را چگونه تامین کنم؟
وی هزینه‌های هنگفتی، چون مهریه را عامل دیگری برای ترس از ازدواج دانست و گفت: برخی از آداب و رسوم و مسائل قضایی نیز مانع ازدواج جوانان می‌شوند و این یک مشکل اساسی که مسئولان باید آن را حل کنند بنابراین بهتر است در مرحله‌ی اول مشکلات اقتصادی و اشتغال حل شود و دوم برای افزایش امید به زندگی جوانان برنامه ریزی شود.
این جامعه شناس در نهایت گفت: خانواده‌ها نیز باید آداب و رسوم و هزینه‌های هنگفت را تعدیل کنند تا برای جوانان ترسی نباشد.
کاهش رغبت به ازدواج در جوانان
حجت‌الاسلام حمید رضا رحمانی کارشناس مذهبی در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با عوامل ایجاد تجرد در ایران اظهار کرد: عواملی در مسئله تجرد در ایران تاثیر دارد که سبب تجرد ماندن جوانان می‌شوند که این عوامل باید بررسی شود در مرحله‌ی اول باید مشاهده کرد که آیا انگیزه ازدواج برا جوان وجود دارد یا خیر؛ اما در مسئله‌ای افراد انگیزه دارند، اما جایگزین برای ازدواج پیدا کرده اند و نیاز‌های خود را به گونه‌ی دیگر برطرف میسازند.
وی بیان کرد: در این میان افرادی هم هستند که انگیزه‌ی ازدواج دارند، اما ترس از آن مانع این می‌شود که به تشکیل خانواده فکر کنند که این موضوع مهم‌ترین عامل است.
رحمانی با اشاره به ترس‌های ازدواج گفت: ترس از جدایی و طلاق اولین ترسی است که با فکر ازدواج به ذهن جوانان می‌آید؛ اینکه وقتی من ازدوج کنم ممکن است به جدایی منجر شود که در پیشگیری از این مسئله اصحاب رسانه می‌توانند موثر باشند. همچنین ترس از اختلاف عامل دومی است که فرد از آن هراس دارد و ترس از مسائل اقتصادی، مسئله دیگری است که گریبان گیر ذهن جوانان است.
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: مهم‌ترین عامل در کم شدن میل جوانان به ازدواج در درجه اول، مسائل اقتصادی است که به سبک زندگی و تحولات فرهنگی ما برمی گردد.
رحمانی در خصوص راه‌های پیشگیری از این مسئله مطرح کرد: در اینجا رسانه‌ها موظفند تا به زیبایی‌های ازدواج بپردازند و حس انسانی که در ازدواج شکل می‌گیرد را برای جوانان به نمایش گذارند؛ همانقدر که علیه طلاق کار کردیم بر علیه تجرد کار کنیم، زیرا خطر آینده‌ی ما برای تجرد جوانان است.
وی افزود: مهم‌ترین نگرانی برای جوانان ترس از مراسمات اولیه ازدواج است و ارائه یک سبک زندگی برای ازدواج آسان می‌تواند برای کاهش این امر موثر باشد.
