بر اساس آمار میزان قابل توجهی از تصادفات و جرائم رانندگی به دلیل خطاهای انسانی رخ می‌دهد. در این شرایط انتظار می‌رود که در راستای ارتقای فرهنگ عمومی جامعه اقدامات اساسی در دستور کار نهادهای مربوطه قرار گیرد. چندی است که مدیران و مسئولان در راهبر ناجا از اعمال مجازات برای مخدوش کردن پلاک خودرو می‌گویند. در حالی که این قانون شکنی همچنان در جامعه مشاهده می‌شود. غافل از اینکه طراحان محدود طرح ترافیک برای مهار ترافیک در محدوده‌های پر رفت و آمد اقدام کرده و هر فردی در صورت تمایل به تردد در محدوده باید هزینه آن را پرداخت کند. در این وضعیت هر گونه قانون شکنی منجر به تشدید بی‌قانونی، حوادث رانندگی، ترافیک، آلودگی هوا و... می‌شود. با بررسی وضعیت رانندگی در کشور ما باید گفت که آستانه تحمل مردم ما به شدت کاهش یافته است. به عبارت دیگر افرادی که در زندگی روزانه خود برای رفت و آمدهای ساده به یکدیگر تعارف تیکه پاره می‌کنند، اما برخی از آنها در رانندگی به یکدیگر رحم نمی‌کنند و همین قضیه باعث بروز تصادفات و نا به هنجاری‌های متعدد می‌شود.
کنار خیابان سید خندان یک پژو 206 پارک شده است. خانمی اسپری خامه کیک پزی را از کیفش در آورده و در حال مخدوش کردن پلاک خودرو است تا بتواند از محدوده عبور کند. او درباره چرایی این اقدام به «آرمان» می‌گوید: بنده به ندرت به محدوده طرح ترافیک وارد می‌شوم، در این شرایط خریداری طرح برایم چندان به صرفه نیست. این زن جوان می‌افزاید: اغلب سازمان‌ها و نهادهای مهم پایتخت در محدوده طرح ترافیک است، در این شرایط باید برای افرادی که به ندرت خواستار تردد در این محدوده هستند فکر اساسی کرد. این اقدام در حالی در جامعه انجام می‌شود که چندی قبل جانشین رئیس پلیس راهور تهران بزرگ گفت: برابر مقررات کسانی که پلاک وسیله نقلیه خودروی خود را مخدوش کرده باشند، حتما به مقام قضائی معرفی می‌شوند و روند قانونی آن پیگیری می‌شود. برابر ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی، مخدوش کردن پلاک وسیله نقلیه، برای متخلف از ۶ ماه تا یک سال حبس در پی دارد. حسین عابدی تاکید کرد: پوشش پلاک جریمه ۶۰ هزار تومانی را در پی دارد و افزون بر اعمال قانون، هم خودرو توقیف می‌شود و هم فرد متخلف به مقام قضائی معرفی می‌شود.
دور زدن قانون در روز روشن
در حوالی اتوبان چمران زیر پل نصر موتور سواران ایستاده‌اند. آنها با اخذ هزار تومان خودروی بدون طرح را برای تردد در محدوده طرح ترافیک همراهی کرده تا رانندگان بتوانند بدون جریمه به کارشان برسند. محمد یکی از موتور سواران است. او در روز بارها این مسیر را رفته و آمد می‌کند و به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: این اقدام غیر قانونی است، اما برخی از افراد تمایلی به خریداری طرح ندارند و نمی‌خواهند به شکل قانونی طرح خریداری کنند. به باور آنها خریداری طرح برایشان چندان مقرون به صرفه نیست. با این تفاسیر برای گذر از یک محدوده تمایلی به خریداری طرح ندارند. این در حالی است که بر اساس قانون ورود به طرح ترافیک و هر گونه اقدام برای دور زدن قانون جرم محسوب می‌شود. بر اساس بازدیدهای میدانی خبرنگار «آرمان» باید گفت که در ماه‌های اخیر نه تنها تعداد تخطی کننده از قانون در راستای مخدوش کردن پلاک خودرو و اقداماتی از این نوع کاهش نیافته است، بلکه در اتوبان‌های منتج به محدوده طرح ترافیک افزایش یافته است.
موتور سواران و اقدامات پلیس
موتور سواران در هر مسیری به سهولت تردد می‌کنند. به بیان دیگر شهر در اختیار آنهاست، چون برای این افراد پیاده رو، خیابان، اتوبان، تونل، محدوده طرح ترافیک و... فرقی ندارد. همچنین این وسیله نقلیه سهم قابل توجهی در بروز و تشدید آلودگی هوا و تصادفات تهران دارد. با توجه به فعالیت گسترده موتورسواران و مطرح شدن مسائل آنها در شورای چهارم و پنجم شهر تهران اما تاکنون اقدام مناسبی برای آنها انجام نشده است. احمد در خیابان فاطمی با پلاک مخدوش اقدام به مسافرکشی می‌کند. او می‌گوید: بارها جریمه شده و موتورش ضبط شده است، اما همچنان به فعالیتش ادامه می‌دهد. او می‌افزاید: باید برای افرادی که از طریق موتور سیکلت به امرار معاش می‌پردازند، مسئولان تصمیم گیری کنند، چون بسیاری از این افراد بیمه درمانی نیستند و امنیت شغلی هم ندارند. در مرداد سالجاری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ از آغاز طرح برخورد ساماندهی پلاک موتورسیکلت سواران در پایتخت خبر داد و درباره جزئیات اجرای این طرح اظهار کرد: به هیچ عنوان قابل قبول و پذیرش نیست که مالکان موتورسیکلت‌ها پلاک موتورسیکلت را بپوشانند. محمد رضا مهماندار افزود: مشاهده می‌شود، تعدادی از موتورسیکلت سواران به وسیله قفل، زنجیر و حتی پارچه و طلق پلاک موتورشان را می‌پوشانند. او ادامه داد: پلاک اساسا همان چیزی است که راهنمایی و رانندگی تحویل مالکان موتورسیکلت و خودرو می‌دهد و کسی حق ندارد، چیزی اضافه روی پلاک بچسباند. این مقام مسئول گفت: بر اساس قانون جرم پوشاندن و مخدوش کردن پلاک‌ها شش ماه تا یکسال حبس است. به گزارش میزان، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ گفت: علاوه بر معرفی افراد به دادسرا بر اساس قانون رانندگان ۶۰ هزار تومان نیز جریمه می‌شوند.
مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو
در روزهای اخیر هم جانشین رئیس پلیس راهور تهران بزرگ از تشدید برخورد پلیس با خودروهای پلاک مخدوش خبر داد. عابدی گفت: برخورد با همه تخلفات به صورت روزانه انجام می‌شود و پلاک مخدوش نیز یکی از مواردی است که پیش از این نیز با آن برخورد می‌شده است. او خبر داد: مصادیق این تخلف شامل مواردی همچون استفاده از پلاک زیر سپر یا پشت شیشه، استفاده از طلق روی پلاک، همچنین ناخوانا بودن پلاک، مخدوش کردن پلاک یا استفاده از پلاک‌های غیر مجاز از جمله تعمیر است که برخورد با این گونه موارد تشدید شده است. او با اشاره به اینکه در ورودی‌های طرح ترافیک و زوج و فرد تخلفاتی از این دست وجود دارد، اظهار کرد: در روزهای اخیر شاهد بارندگی‌هایی بودیم و برخی از شهروندان عمدا یا سهوا نسبت به پاک‌سازی و تمیز کردن پلاک خودروی خود اقدام نمی‌کنند که این امر باعث ناخوانا بودن پلاک می‌شود. گفتنی است عوامل پلیس راهنمایی و رانندگی با رانندگان متخلف مطابق قانون برخورد می‌کنند.
دوربین‌ها تنها درورودی طرح نیستند
این مقام مسئول با یاد آوری اینکه دوربین‌های ثبت تخلف در سطح شهر فعالند، گفت: ممکن است، برخی از شهروندان تصور کنند که با پوشش پلاک می‌توانند از این دوربین‌ها رد شوند و تخلفشان نیز پیگیری نشود. در صورتی که بسیاری از مواردی که وسیله نقلیه از دوربین رد شده و پوشش پلاک داشته، با توجه به سیستم موجود مشخص شده که شماره پلاک چه بوده است. عابدی با تاکید بر فعال بودن تمام دوربین‌های سطح شهر تاکید کرد: اگر وسیله نقلیه‌ای با پلاک مخدوش از یک دوربین رد شود، دوربین بعدی شماره پلاک را بررسی می‌کند و در صورتی که آن خودرو برای ورود به محدوده طرح مجاز نبوده باشد، تخلفش ثبت می‌شود. افزون بر دوربین‌های ورودی طرح، دوربین‌های داخل محدوده نیز پلاک‌ها را رصد کرده و در مورد مجاز بودن برای ورود به طرح زوج و فرد و طرح ترافیک آنها را بررسی می‌کنند.
اعمال قانون برای تخطی کنندگان
در ماه‌های اخیر با همکاری مشترک معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری و پلیس راهور تهران بزرگ، دارندگان بیش از هزار خودرو که پلاک خودروهایشان را برای ورود به محدوده‌های طرح ترافیک و زوج یا فرد مخدوش یا پنهان کرده بودند، شناسایی و به دستگاه قضائی معرفی شدند. بر اساس ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی، هر کس ارقام و مشخصات پلاک وسایل نقلیه موتوری را تغییر دهد یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به‌آن الصاق نماید یا برای آن پلاک تقلبی به‌کار برد... به حبس محکوم خواهد شد. بر اساس مصوبه طرح ترافیک سال ۹۷، خودرو‌هایی که بدون خرید مجوز وارد محدوده طرح ترافیک شوند، علاوه بر اعمال جریمه از سوی پلیس راهور، هزینه عوارض طرح ترافیک را نیز به شهرداری بدهکار خواهند شد. ورود مجاز به محدوده طرح ترافیک، تنها با ثبت‌نام در سایت «تهران من» به نشانی my.tehran.ir و شارژ حساب از طریق کارت‌های بانکی امکان‌پذیر است. کسانی که تاکنون بدون مجوز وارد طرح ترافیک شده‌اند نیز می‌توانند در همین سایت با پرداخت بدهی و شارژ حساب، از جریمه‌های بعدی خود جلوگیری کنند.
جامعه نیازمند راهکار اساسی
از سوی دیگر می‌توان برای افرادی که با استفاده از یک وسیله همچون کاغذ، ماژیک و... اقدام به مخدوش کردن پلاک خودرو می‌کند و افرادی که به شکل گروهی اقدام به بی‌قانونی می‌کنند، تفاوت قائل شد. هر چند هر گونه بی‌قانونی و هر اقدامی در این راستا جرم محسوب می‌شود، اما اقدامات دسته جمعی نشان دهنده فعالیت یک سری افراد بزهکار حرفه‌ای است که خود می‌توانند منشا بروز دیگر جرائم باشند. با این وجود، تاکنون اقدامات فراوانی برای تسهیل در رفت و آمد در محدوده طرح ترافیک اعمال شده است. هرچند انگار اقدامات فرهنگی بیش از پیش می‌تواند در ارتقای فرهنگ ترافیکی شهروندان موثر باشد.
آرمان
