دکتر محمداسماعیل مطلق در جلسه شورای سلامت خوزستان که شامگاه چهارشنبه (۱۱ اردیبهشت ماه) در استانداری خوزستان برگزار شد، اظهار کرد: طبق بررسی که بین سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۰ در خصوص وضعیت کشورها از نظر مخاطرات انجام شد، مشخص شد که ۶۱ درصد مخاطرات در ایران مربوط به سیل، ۲۸ درصد زلزله، ۳ درصد طوفان، ۲ درصد رانش زمین، ۲ درصد تخریب جنگل‌ها و یک درصد موارد دیگر است.
به گزارش ایسنا وی افزود: در بررسی دیگری نیز از نظر وضعیت ایران در مرگ و میر ناشی از بلایا مشخص شد که اگر سطح همه مرگ و میرها در جهان را ۱۰ حساب کنیم، سطح خطر ایران هشت از ۱۰ است؛ یعنی سطح ایمنی ایران از نظر مرگ ناشی از بلایا ۲ گزارش شده است.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: بیشترین افرادی که تحت مخاطرات طبیعی قرار می‌گیرند مادران باردار، کودکان، سالمندان، معلولین و بیماران خاص هستند. در زلزله کرمانشاه بیشترین آسیب را افرادی دیده‌اند که در مناطق محروم بوده و از نظر اقتصادی وضعیت پایینی دارند.
وی گفت: در بررسی در مورد مقایسه مرگ و میر در بم طی پنج سال و روزی که زلزله رخ داد، مشخص شد که طی پنج سال ۱۶ مورد مرگ زنان باردار رخ داده است، اما در یک روز زلزله، ۱۷۳ مورد مرگ زنان باردار داشته‌ایم. همچنین مرگ کودکان زیر پنج سال، طی پنج سال در بم ۴۲ مورد بوده اما در روز زلزله ۶ هزار و ۷۰۰ مورد مرگ کودکان زیر پنج سال داشته‌ایم. همچنین مرگ افراد زیر ۱۹ سال در پنج سال ۹۱۲ مورد بوده، اما در روز زلزله ۱۴ هزار و ۷۹۹ نفر بوده است. بنابرابن باید در پیشگیری توجه بیشتری شود.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به مرگ و میر ناشی از زلزله در کشورهای دیگر در مقایسه با ایران، عنوان کرد: در سال ۲۰۰۱ در واشنگتن زلزله‌ای به بزرگی ۶.۸ ریشتر رخ داد که تنها یک کشته بر جای گذاشت. همچنین در سال ۱۹۹۴ بر اثر زلزله به بزرگی ۶.۷ ریشتری ۵۸ کشته گزارش شد، اما در سال ۲۰۰۲ در زلزله بم با بزرگی ۶.۶ ریشتر، ۲۶ هزار و ۲۰۰ نفر کشته شدند.
وی با تشکر از خدمات ارائه شده در پی سیلاب در اهواز، گفت: بیش از ۱۶۷ میلیارد تومان به مراکز آبادان، اهواز، دزفول و شوشتر خسارت وارد شده است که پیگیر آن هستیم. در فروردین ماه امسال ۳۵۲ شهرستان در کشور درگیر حوادث شدند. همچنین ۲۵۶ شهرستان و ۳ هزار و ۴۴۴ روستا از مخاطرات متاثر شدند. همچنین نوع حادثه سیل بیشترین مورد بوده است.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت با تاکید بر لزوم آمادگی لازم در مقابل مخاطرات و بلایا در خانواده‌ها گفت: آیا تمام اعضای خانواده حداقل سالیانه دو بار برای آمادگی در مقابل مخاطرات تمرین می‌کنند یا کیف استراتژی برای بلایا تهیه شده است؟ اگر بتوانیم آمادگی لازم در مقابل مخاطرات و بلایا را در خانواده‌ها داشته باشیم، می‌توانیم سطح ایمنی را تا ۳۰ درصد افزایش دهیم. اگر یک دلار برای پیشگیری در حوادث سیل و زلزله هزینه شود، با ۶ دلاری که اکنون پس از این حوادث هزینه می‌شود، مطابقت می‌کند.
مطلق با اشاره به طرح جامع مدیریت سیل در کشور، گفت: اگر این طرح را مبنای کار قرار دهیم، کمترین آسیب به مردم و اماکن وارد می شود. در فیلیپین پس از سیل بدترین بیماری‌ها رخ داد. در سودان نیز با وجود اینکه مالاریا ریشه کن شده بود، اما پس از وقوع سیل بیشترین مبتلایان به مالاریا را داشته‌اند.
وی با بیان اینکه باید توجه ویژه‌ای به بیماری‌های پس از سیل شود، افزود: یکی از این بیماری‌ها، هاری است. استان خوزستان پس از استان گلستان رتبه دوم گزش حیوانات مهم از نظر انتقال هاری را به خود اختصاص داده است و این درحالیست که در سیل نیز این حیوانات جایگاه قبلی خود را از دست داده‌اند و احتمال مواجهه با حیوانات متواری وجود دارد. در سالیان پیش یک مورد مرگ بر اثر هاری در استان خوزستان رخ داده است.
مطلق افزود: طبق اطلاعات سازمان دامپزشکی کشور، ویروس هاری بین حیوانات وحشی منطقه در حال گردش است. بنابراین یکی از تهدیدهای جدی، گزش حیوانات درنده است و احتمال انتقال هاری وجود دارد.
وی ادامه داد: دومین بیماری، التور است. التور نوعی بیماری اسهالی واگیر است که توان ایجاد همه گیری‌های سریع را دارد. بهترین اقدام، کنترل آن پیش از همه‌گیری است. این بیماری بومی خوزستان است و هرساله موارد تک گیری آن بروز پیدا می‌کند. از نشانه‌های قریب‌الوقوع بودن همه‌گیری التور، پیدا شدن ناگ است و در نمونه گیری‌های خوزستان گویا ناگ انسانی مشاهده شده است. همچنین تا زمانی که کلر باقیمانده و کدورت آب آشامیدنی در روستاهای سیل زده به بیش از ۸۰ درصد نرسد، موقعیت بحران وجود دارد و این روستاها را از حیث بهداشتی از بحران خارج نخواهیم کرد.
وی بیان کرد: یکی از موضوعات دیگر این است که برخی مصوبات شورای تامین و مدیریت بحران مانند سمپاشی از حیث بهداشتی مشکل ساز است. اکنون شهرستان‌ها با شدت تحت فشار سمپاشی هستند؛ در حالی که چنین مصوباتی باید نظر مراکز بهداشت را داشته باشند.
مطلق با اشاره به خطر بیماری سالک نیز عنوان کرد: بیماری سالک به واسطه نیش پشه خاکی آلوده منتقل می شود. این بیماری همیشه و از دیرباز در خوزستان شایع بوده و به ویژه در مناطق جنوبی و غرب استان خوزستان بیشتر رخ داده است. خوزستان همواره جزو پنج استان پرشیوع سالک در کشور بوده است. همچنین بروز این بیماری در هویزه، شوش و شادگان بیش از مناطق دیگر خوزستان است. پس از سیل نیز به علت تراکم جمعیتی در کمپ‌ها و شرایط مناسب برای تکثیر پشه‌ها، احتمال بروز بیماری بیشتر است. همچنین بیماری‌های اسهالی یکی از مشکلات عدیده است که باید به آنها توجه ویژه‌ای شود.
مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت بیان کرد: شپش و گال نیز از بیماری‌هایی هستند که احتمال بروز آنها در محل‌های تجمعی افزایش می‌یابد. این بیماری از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی خارش‌دار در جهان است. استفاده از البسه دست دوم در اماکن عمومی و تجمعی بر احتمال بروز همه‌گیری این بیماری‌ها می‌افزاید. همچنین کمبود حمام، تشدیدکننده این وضعیت است.
مطلق بیان کرد: یکی از مهم‌ترین مسائل پس از سیل و زلزله در کشورها بحث بهداشت روان است. آسیب دیدگان بلایا، واکنش‌های زیادی از جمله پرخاشگری، اختلال خواب، کاهش اعتماد به نفس و ترس را از خود نشان می‌دهند که در برخی افراد پایدار و به صورت مشکلات عاطفی مزمن در آینده می‌شود. همچنین در برخی افراد ابتدا واکنش‌ها چشمگیر نیست، اما پس از گذشت زمان آشکار می‌شود. طبق آمار، شیوع اختلالات روانی تا ۷۵ درصد در بازماندگان وجود دارد.
