"افسردگی" تغییر خلق به‌سمت غم و اندوهگینی است که معضلی رایج است و شیوع بالایی دارد و از علل پیشرو در ایجاد ناتوانی در دنیا به‌شمار می‌رود به‌طوری که در 20 سال آینده دومین عامل منجر به ناتوانی در جهان خواهد شد.
به گزارش تسنیم با وجود درمان‌های فعلی، بیش از 75 درصد بیماران، عود افسرگی را تجربه می‌کنند؛ درمان‌های جدید باید نتایج حاد و طولانی‌مدت را ارتقا بخشیده و دارای کمترین عوارض باشند؛ داروهای ضدافسردگی دارای عوارض گوناگونی از قبیل اقدام به خودکشی، اختلالات جنسی، افزایش وزن و عوارض مربوط به سیستم عصبی مرکزی هستند.
در سال 1984، مؤسسه بین‌المللی اختلالات روانی، اعلام کرد که افسردگی قابل پیشگیری نیست اما گزارش‌های بعدی این مرکز، به گروهی از مطالعات بالینی اشاره کرده که نشان می‌دهد می‌توان از بروز افسردگی جلوگیری کرد.
در سال‌های بعد، مطالعات بالینی اثبات کردند که این بیماری قابل پیشگیری است، به‌عبارت دیگر، برنامه‌های پیشگیری، باعث کاهش شیوع افسردگی می‌شود؛ درمان افسردگی حتی در بهترین شرایط، قادر نیست بیش از 50 درصد بار ناتوانی ایجادشده توسط این بیماری را بازگرداند.
نظر به این‌که از یک‌سو ابتلا به افسردگی به عوامل مختلفی مرتبط است و از سوی دیگر داروهای شیمیایی مورد مصرف دارای عوارض جانبی بالا، درصد اثر پایین و... هستند، به‌نظر می‌رسد استفاده از روش‌های مکمل می‌تواند نقش مؤثری در پیشگیری و درمان افسردگی داشته باشد.
غم که یکی از علائم اصلی اختلال افسردگی اساسی است در طب سنتی ایران مورد توجه قرار گرفته و یکی از حالات روحی و روانی است که در این حالت روح به‌تدریج به درون حرکت می‌کند.
طب سنتی ایران، توجه و اهمیت بیشتری برای پیشگیری، نسبت به درمان بیماری‌ها قائل است؛ نگاهداشت سلامتی از چنان اهمیتی برخوردار است که طب سنتی ایران، نقش طبیب را حفظ تندرستی به‌هنگام سلامتی و بازگرداندن آن به‌هنگام بیماری می‌داند؛ اصول پیشگیری بر شش اصل مهم استوار است که شامل هوا، خوردن و آشامیدن، ورزش، احتباس و استفراغ، خواب و بیداری و همچنین حالات روحی و روانی است.
بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد طب سنتی ایران نقش "هوا" را در بروز افسردگی، نقش مؤثری می‌داند.
هوا
از دیدگاه طب سنتی ایران، هوایی که معتدل و صاف باشد و عنصر خارجی با آن مخلوط نشود، عامل صحت و سلامتی فرد است؛ در صورتی که هوا مخلوط با گرد و غبار و بخار و دود و سایر آلاینده‌ها باشد، مضر سلامتی فرد بوده و بیماری‌های مختلفی را ایجاد خواهد کرد.
از دیدگاه حکمای ایران، هوایی که صاف و بدون مواد مضر باشد، تقویت‌کننده عملکرد اعضایی چون قلب و مغز خواهد بود و یکی از عملکردهای اصلی هوای معتدل و صاف، تقویت و بهبود عملکرد اعضای اصلی از جمله قلب و مغز است؛ در این حالت بدن در بهترین حالت و در اعتدال بوده و میزان غم و اندوه در حداقل ممکن خواهد بود؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش سطح ازن، دی‌اکسید نیتروژن و ذرات با قطر کمتر از 10 میکرومتر در هوا، منجر به افزایش علائم اختلالات عاطفی بیماران افسرده می‌شود همچنین ذرات با قطر کمتر از 10 میکرومتر باعث افزایش بروز علائم جسمانی و خلقی مبتلایان به افسردگی می‌شود.
تغییرات فصلی
بر اساس اصول مبتنی بر هواشناسی زیستی که اثرات رویدادهای هواشناسی را در زندگی انسان مورد بررسی قرار می‌دهد، ارتباط فصول سال و بیماری افسردگی مورد توجه قرار می‌گیرد؛ این در حالی است که حکمای ایران، سال‌ها قبل به ارتباط "اعراض نفسانی" مانند غم و اندوه با فصول مختلف سال تأکید کرده‌اند؛ به‌عبارت دیگر بروز غم در فصول سرد سال شدت بیشتری داشته و افراد با مزاج سوداوی بیشتر مستعد ابتلا به غم و افسردگی در این فصول هستند.
هواشناسان زیستی بر این باورند که افزایش بیش از حد یون‌های مثبت می‌تواند منجر به افسردگی شود؛ به‌لحاظ تئوری این یون‌ها با سروتونین که هورمون مؤثر در افسردگی است، ارتباط دارند؛ تحقیقات نشان می‌دهد که خلق در وضعیت آب‌وهوایی مختلف و فصول گوناگون سال متغیر است به‌عنوان مثال افراد در فصل بهار بیشترین احساس لذت از فعالیت روزمره را دارند که این حالت به‌تدریج در زمستان و پاییز کمتر می‌شود.
به‌طور خلاصه از دیدگاه حکمای طب سنتی ایران، هوایی که ذرات معلق و مواد در آن اندک بوده و صاف باشد، نقش مؤثری در حفظ سلامتی فرد، ایجاد نشاط و افزایش قدرت و انرژی داشته و باعث پیشگیری از خستگی می‌شود... .
