هر کس دارای بوی بدن منحصربهفرد خودش است که میتواند مطبوع و یا نامحسوس باشد؛ اما اغلب وقتی از بوی بدن حرف میزنیم این طور برداشت میشود که منظور یک بوی ناخوشایند است.
علائم و نشانههای تغییر ناگهانی بوی بدن
تغییر ناگهانی بوی بدن به طور معمول در مناطق خاصی از بدن اتفاق میافتد. مناطق مشترک عبارتاند از:
- ناحیه تناسلی
- زیر بغل
- پاها
- دهان و گلو
- ناف شکم
همچنین ممکن است یک تغییر ناگهانی در بوی مدفوع، ادرار، ترشحات گوش و یا ترشحات دستگاه تناسلی متوجه شوید. محل تغییر بو خیلی مهم نیست و ممکن است متفاوت باشد و بو میتواند تند، ماهی مانند، زننده، ترش، تلخ یا حتی شیرین باشد.
علائم دیگری که تجربه میکنید بستگی به علت تغییر بو دارد. اگر تغییر بو ناشی از عفونت باشد، ممکن است با موارد زیر نیز روبرو شوید:
- قرمزی
- بثورات
- خارش
- سوزش، ترشح یا تغییر رنگ
محیط زندگی شما، چیزهایی که میخورید، داروهایی که مصرف میکنید، تغییرات هورمونی شما، و یا اختلالات اساسی همگی ممکن است از دلایل پشت پردهی تغییر ناگهانی بوی بدن باشند.
تغییرات در بوی بدن میتواند بخشی طبیعی از فرایند رشد باشد، مثل زمانی که نوجوانان به بلوغ میرسند. در دوران بلوغ، هورمونها و غدد عرق فعالتر میشوند و باعث به وجود آمدن بوی بدن میشوند.
اگر در حال انجام تمرینات بدنی هستید، عرق بیش از حد ممکن است مقصر این تغییر بو باشد. در واقع اگر لباس ضد عرق مناسبی نپوشیده باشید و نکات بهداشتی لازم را رعایت نکنید، عرق میتواند با باکتریها ترکیب شود و باعث به وجود آمدن بوی ناخوشایندی شود.
اگر بوی بدن مداوم و همراه با علائم دیگری باشد، ممکن است دلیلش چیز دیگری باشد.
رژیم غذایی
غذاهایی که میخورید گاهی اوقات میتوانند تغییرات ناگهانی و موقتی را در بوی بدن ایجاد کنند. بهعنوان مثال، بسیاری از مردم پس از خوردن مارچوبه بوی ناگهانی و شدیدی را در ادرار خود تجربه میکنند. بو زمانی که مادهی غذایی متابولیزه میشود، از بین میرود مگر اینکه روزانه خورده شود.
برخی غذاها هم میتوانند تولید گاز بیشتری کنند که ممکن است منجر به آروغ یا نفخ شکم شود. بسته به غذاهایی که میخورید و مقدار گازی که در بدن شما تولید میشود، اینها میتوانند بوی نامطبوعی ایجاد کنند.
برخی از این غذاها عبارتاند از:
- کلم بروکلی
- گل کلم
- کلم برگ
- بوک چوی
- مارچوبه
اگر شما به غذایی آلرژی یا عدم تحمل دارید، باید بدانید که حساسیت شما میتواند موجب تشکیل گاز اضافی شود.
رژیم غذایی کلی شما نیز میتواند بر بوی بدنتان تأثیر بگذارد. برخی تحقیقات نشان دادهاند مردانی که رژیم غذایی سالمی دارند و میوه و سبزی بیشتری میخورند، بدون توجه به اینکه چقدر عرق میکنند، عرق خوشبوتری دارند.
از سوی دیگر، گزارشهای فردی نشان میدهد که مصرف زیاد کربوهیدرات با بوی عرق نه چندان خوشایندی همراه است.
تحقیقات دیگری نیز نشان داد که مصرف بالای گوشت، در مقایسه با رژیم غذایی گیاهی، ممکن است بر بوی بدن تأثیر منفی داشته باشد.
تنفس بد بو نیز میتواند به راحتی به علت مصرف برخی غذاهای خاص با طعمهای قوی مانند ادویه، سیر، پیاز یا تربچه رخ دهد. سیگار کشیدن نیز ممکن است باعث نفس بدبو شود.
استرس
استرس و اضطراب گاهی اوقات باعث تعریق بیشتر و درنتیجه بوی بدن قویتری میشوند.
اگر اختلال هیپرهیدروزیس (تعریق بیش از حد) دارید، بعضی مواقع بدون علت ظاهری، به صورت بیش از حد و غیر قابل کنترل عرق میکنید. این اختلال در برخی افراد به علت ژنتیکی، وضعیت سلامتی عمومی و یا مصرف برخی داروها به وجود میآید.
بر اساس تحقیقات سال 2016، هیپرهیدروزیس و استرس به هم مرتبطاند. بسیاری از افرادی که دچار این مشکل میشوند، استرس را تجربه میکنند، بهویژه اگر تعریق بیش از حد بر اعتمادبهنفس آنها اثر بگذارد.
هیپرهیدروزیس اغلب در افراد مبتلا به بیماریهای روانی مانند اضطراب اجتماعی تشخیص داده میشود که ممکن است بر آغازش تأثیرگذار باشد.
دیابت (کتواسیدوز دیابتی)
دیابت شرایطی است که بدن شما به اندازه کافی انسولین تولید نمیکند یا نمیتواند به طور مؤثر از آنچه تولید کرده، استفاده کند و این منجر به افزایش قند خون میشود.
اگر سطح قند خون بسیار بالا باشد، ممکن است عارضهای به نام کتواسیدوز دیابتی (DKA) رخ دهد که در آن کتونها به سطح خطرناکی در بدن میرسند و در خون و ادرار ترشح میشوند. علاوه بر این، کتواسیدوز دیابتی موجب میشود نفس شما بوی میوهای بگیرد.
فوریتهای پزشکی: اگر دچار دیابت هستید و بوی ناخوشایند میوه مانندی را به طور ناگهانی در تنفستان تجربه کردید، و این عارضه با تکرر ادرار و سطح قند خون بسیار بالا همراه بود، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. کتواسیدوز دیابتی یک اورژانس پزشکی است.
یائسگی، قاعدگی و بارداری
آیا تا به حال فکر کردهاید ممکن است در طول چرخهی قاعدگیتان بوی متفاوتی داشته باشید؟ تحقیقات نشان داده است زنان در طول دورانی که دارای قدرت باروری بالایی در چرخه قاعدگی خود هستند، یعنی همان حول و حوش تخمکگذاری، نسبت به دیگر مواقع دارای بوی جذابتری هستند و جالب است بدانید که این بو حتی برای خانمهای دیگر هم جذاب بود؛ زیرا باروری ظاهراً برای همه بوی خوبی دارد!
از طرف دیگر نوسانات هورمونی ممکن است موجب تغییر در بوی بدن یا واژن فرد شود که لزوماً ناخوشایند نیستند و ممکن است فقط متفاوت باشند. بوی نامحسوس و لطیف معمولاً دلیلی برای نگرانی ندارد و در عوض ممکن است به علت بارداری، یائسگی و یا قاعدگی باشد.
عفونتهای واژینال
عفونتهای واژنی مختلف، مانند عفونت انگلی واژن یا واژینوز باکتریایی، ممکن است موجب تغییر ناگهانی بوی واژن شوند. انواع دیگر عفونتهایی که در خارج از واژن اتفاق میافتد نیز ممکن است باعث تغییر در بوی بدن در منطقه آسیب دیده شود.
عفونت قارچی واژن معمولاً تغییری در بوی واژن ایجاد نمیکنند. با این حال، خارش، قرمزی و یا سوزش از عوارض آن است.
واژینوز باکتریایی شایعترین عفونت واژن زنان در سن باروری است و اغلب بویی شبیه ماهی تولید میکند. علائم دیگر آن شبیه عفونت قارچی واژن است.
تریکومونیازیس، یک نوع عفونت منتقله از راه جنسی است که اغلب بدون علامت است؛ اما ممکن است بوی واژن را تغییر دهد. در این بیماری ترشحات ممکن است بدبو و کف مانند شوند و تغییر رنگ نیز مشاهده میشود.
عفونتهای پوستی
اگر پوست شما عفونتی را ایجاد کند، چه جدید باشد چه به دلیل شرایط قبلی، ممکن است تغییر بوی ناگهانی در محل عفونت را احساس کنید.
برخی از انواع عفونتهای پوستی یا شرایطی که ممکن است باعث به وجود آمدن بو شوند عبارتاند از:
- تریکومایکوزیس آگزیلاری؛ عفونت باکتریایی فولیکول مو زیر بغل
- اریتراسما؛ عفونت باکتریایی سطحی پوست
- اینترتریگو؛ بثورات پوستی که ممکن است بودار و متعفن باشند و در اثر عفونت جانبی مانند کاندیدیازیس (عفونت قارچی) به وجود آید.
پای ورزشکار
اگر پایتان به طور ناگهانی شروع به بدبو شدن و خارش کرد، ممکن است دچار یک عفونت قارچی رایج به نام پای ورزشکار شده باشید.
قارچ در محیط گرم و مرطوب کفش و جوراب شما رشد میکند. اگر نکات بهداشتی لازم را رعایت نکنید، به احتمال بیشتری به آن مبتلا خواهید شد.
سرطان
آیا سرطان بو دارد؟ برخی از افراد مبتلا به سرطان پیشرفته بوی ناخوشایند بدن را گزارش کردهاند، اما آنها معمولاً به دلیل عفونت زخمهای مرتبط با سرطان هستند. این زخمها حدود 5 درصد از افراد مبتلا به سرطان را تحت تأثیر قرار میدهند.
بعضی از افراد مبتلا به تومورهای تخمدان، از ترشحات بدبوی واژن شکایت دارند. این بوی ناخوشایند درنتیجهی برخی اسیدهای خاص رخ میدهد که میتواند با استفاده از آنتیبیوتیک مترونیدازول کاهش یابد.
ویتامینها یا مکملها
کمبود ویتامینها و مواد معدنی (هنگامی که شما به اندازه کافی ویتامین یا مواد معدنی را از رژیم غذایی خود دریافت نمیکنید) یا سوء جذب (هنگامی که بدن شما نمیتواند مواد مغذی موجود در آنچه میخورید را جذب کند) آنها گاهی اوقات میتواند باعث ایجاد بوی بد در بدن، مدفوع یا ادرار شود؛ بهعنوان مثال اسکوروی، کمبود ویتامین C، میتواند موجب تعریق بدبو شود.
دیگر دلایل
- عفونت دستگاه ادراری یا UTI :UTI باکتریایی زمانی اتفاق میافتد که باکتری به داخل دستگاه ادراری وارد شده و تکثیر شود. این نوع عفونت میتواند باعث به وجود آمدن بوی قوی در ادرار شود و همچنین بر ظاهر، تکرر و فوریت دفع آن نیز اثر بگذارد.
- ذاتالریه: ذاتالریه یک عفونت ریه است که گاهی اوقات باعث نفس بدبو و خلط سینه میشود.
- سل (TB): سل یک عفونت باکتریایی است که در ریهها، گلو و گردن اتفاق میافتد و باعث به وجود آمدن تنفس بدبو میشود. تورم در گرههای لنفاوی نیز ممکن است باعث تولید بویی شبیه آبجوی مانده شود.
- مسمومیت: اگر سم خاصی را وارد بدنتان کنید، بوی بدنتان نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد. بهعنوان مثال بلع سیانید میتواند باعث شود نفستان بوی بادام تلخ بگیرد. آرسنیک و برخی از حشرهکشها میتوانند یک بوی قوی مانند سیر ایجاد کنند. مسمومیت با ترپانتین نیز بویی بنفشه مانند را در ادرار ایجاد میکند.
- اورمی: اورمی نشانهای از نارسایی کلیه است. این اختلال میتواند موجب بوی آمونیاک یا اوره در تنفس شود.
- انسداد روده: اگر رودهها مسدود شوند، بعضی افراد ممکن است محتوای معدهشان را استفراغ کنند و این موجب میشود که تنفسشان بوی مدفوع بگیرد.
- عفونت ناف شکم: اگرچه با رعایت بهداشت هم عموماً ناف بوی خوشایندی نمیدهد؛ اما اگر نافتان شروع به بویی تهاجمی کند، ممکن است عفونی شده باشد. در صورت عفونی شدن، علائم دیگری نیز ممکن است مشاهده شود؛ علائم میتواند شامل ترشحات، قرمزی، خارش، تورم و حتی خونریزی باشد.
- عفونت گوش: در حالی که وجود جرم گوش طبیعی است؛ اما جرم گوش بودار ممکن است به دلیل وجود یک مشکل یا عفونت باشد. علائم دیگر در عفونت میتواند شامل قرمزی، خارش، درد، عدم تعادل، مشکلات شنوایی و چرک باشد.