شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در گزارشی دلایل آلوده شدن هوا در روزهای اخیر در پایتخت را اعلام کرد که جزئیات آن به شرح ذیل است.
کیفیت هوای تهران در دو سال اخیر همچنان رو به بهبود است اما هنوز تا رسیدن به نقطهای که شهروندان بتوانند با خیال راحت در شهر نفس بکشند، تلاش بیشتری نیاز است.
همچنین در سه ماه و نیم ابتدایی سال جاری، تعداد روزهای هوای پاک از ۸ روز در سال ۹۷ به ۲۵ روز در سال ۹۸ رسیده و تعداد روزهای ناسالم برای گروههای حساس (شاخص بالاتر از ۱۰۰) از ۲۰ روز در سال قبل به ۱۵ روز در سال جاری کاهش یافته است.
با این حال در روزهای اخیر بالا رفتن میزان ازن در هوای شهر باعث افزایش تغییر وضعیت هوا از پاک و سالم به ناسالم شد. بنا به تعریف، وقتی شاخص هریک از آلایندهها از ۱۰۰ فراتر میرود، هوا «ناسالم برای گروههای حساس» و اگر از ۱۵۰ بالاتر برود، «ناسالم» برای همه گروهها میشود.
بر طبق این گزارش، تعداد روزهایی از سه ماه و نیم اخیر (تا ۱۵ تیر) که شاخص کیفیت هوا از ۱۰۰ فراتر رفت، از ۲۰ روز سال ۹۷ به ۱۵ روز امسال رسید. جزییات این گزارش نشان میدهد از ۲۰ روزی که سال قبل هوا ناسالم برای گروههای حساس بود، ۱۰ روز ناشی از ازن و ۱۰ روز دیگر ناشی از ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون بود. اما در تمام ۱۵ روزی که امسال هوا ناسالم برای گروههای حساس شد، آلاینده ازن بالاتر از ۱۰۰ بود؛ هرچند در هشت روز از این روزها، ذرات معلق و ۲ NO نیز از عدد ۱۰۰ فراتر بود.
برخلاف ذرات معلق که عمدتا از خروجی اگزوز خودروها ناشی میشود، ازن یک آلاینده ثانوی است که بر اثر تابش نور شدید آفتاب و با واکنشهای شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی ایجاد میشود.
کاهش ذرات معلق که باعث تابش بیشتر نور خورشید میشود و نیز بهبود فرایند احتراق خودروها که باعث افزایش تولید ترکیبات نیتروژن میشود، از جمله عوامل موثر بر افزایش میزان ازن برآورد شده است. کاهش کارآیی کاتالیست خودروها و اجرا نشدن طرح کهاب(کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین) نیز از دیگر عواملی است که باعث شده در روزهای اخیر، تهران شاهد آلودگی ناشی از ازدیاد ازن در هوا باشد.