مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق و عضو هیات مدیره شرکت توانیر در گفت و گو با رادیو اقتصاد پیرامون عرضه برق مصرف کنندگان بزرگ در بورس انرژی گفت: دستورالعمل مقررات ترانزیت انرژی الکتریکی در شبکه برق کشور توسط وزیر نیرو ابلاغ شده و سازوکارهای حضور مصرف‌کنندگان در بورس فراهم است.
به گزارش فارس وی افزود: از سال 1391 سازوکار عرضه برق در بورس انرژی ایران فراهم بوده و شرکت‌های توزیع نیروی برق نیاز خود را از بورس انرژی خریداری می‌کردند که با ابلاغ مصوبه هیات وزیران در سال 1394 و وزیر نیرو در سال 1395 امکان تامین برق مصرف‌کنندگان بزرگ برق نیز از طریق بورس انرژی ایران فراهم شد.
این مقام مسئول ادامه داد: با توجه به اینکه ابلاغ مصوبات هیات دولت و وزیر نیرو به منظور تحقق بند «و» ماده 133 قانون برنامه پنج ساله توسعه کشور صورت گرفته بود، بعد از سال 96 که این بند منقضی شد و فعالیت مصرف‌کنندگان بزرگ برق در بورس انرژی ایران نیز متوقف ماند.
به گفته وی با ابلاغ برنامه ششم توسعه کشور، در بند ب ماده 44 این قانون بر استفاده از سازوکارهای بورس انرژی ایران جهت تعیین قیمت برق تاکید شده بود و مصوبه هیات وزیران نیز به شورای اقتصاد اختیار داده بود نرخ ترانزیت را مشخص کنند.
نرخ 15 تومانی ترانزیت هر کیلو وات ساعت برق
عضو هیات مدیره شرکت توانیر یادآور شد: به منظور اجرایی نمودن بهتر این قانون و کاهش نقش دولت در زمینه قیمت‌گذاری کالای برق سازوکار جدیدی برای آن تعیین شد و قیمت ترانزیت برق از نیروگاه‌ها به خریداران تقریباً 15 تومان به ازای هر کیلووات ساعت مشخص شد و دستورالعمل اجرایی آن توسط وزیر نیرو با فراگیری بیشتر ابلاغ شد، به طوری که دستورالعمل جدید شامل تمامی مصرف‌کنندگان برق اعم از مشترکان قدرت قراردادی بیشتر و کمتر از 5 مگاوات و مشترکان صنعتی و غیر صنعتی می‌باشد.
رجبی مشهدی با اشاره به جزییات سازوکار جدید برای عرضه برق به مصرف کنندگان بزرگ در بورس انرژی افزود: بر اساس سازوکار تعیین شده ، شیوه انجام کار به این شکل است که نیروگاه های بخش خصوصی می توانند برق خود را در بورس عرضه و مصرف‌کنندگان برق نیز به عنوان خریداران بر اساس قیمت‌های عرضه شده، برق مورد نیاز خود را خریداری کنند.
به باور وی ، با توجه به این سازوکار نقش دولت در تجارت برق کاهش می یابد و تنها به ترانزیت برق می پردازد که این موضوع به پررنگ‌تر شدن نقش بخش خصوصی در تجارت برق کمک شایانی می‌نماید. در سازوکار بورس کشف قیمت بر اساس مکانیزم بازار و به صورت شفاف‌تر اتفاق می‌افتد.
وی در برابر این پرسش که معاملات برق بورس انرژی ایران در گذشته چه عملکردی داشته ،گفت: ممکن است هر کاری در شروع فراز و فرودهایی را در پی داشته باشد. از سال 1391 بازار برق بورس انرژی ایران در حالی تاسیس شد که بیشترین حجم و ارزش معاملات آن مربوط به سال 94 است که حدود 19 میلیارد مگاوات ساعت برق به ارزش 750 میلیارد تومان در بازار عمده فروشی که شرکت‌های توزیع نیروی برق در آن اقدام به خرید بخشی از برق مورد نیاز خود می‌کردند معامله شده است .
رجبی مشهدی ادامه داد: در سال‌های بعد به علت کمبود منابع مالی برای تامین اعتبار خرید شرکت‌های توزیع نیروی برق حجم و مقدار معامله شده کمتر بوده است. قیمت‌ها در بورس انرژی ایران به علت ماهیت نقدی بودن معاملات نسبت به بازار عمده‌فروشی برق در شرکت مدیریت شبکه برق ایران که به طور نسیه است، پایین تر است. بنابراین نزولی بودن معاملات در این بازار به این دلیل بوده که وضعیت اقتصادی برق به نحوی بود که تزریق منابع مالی لازم به شرکت‌های توزیع نیروی برق جهت تامین برق خود از طریق بورس انرژی ایران صورت نگرفت.
این مقام مسئول در برابر این پرسش که آیا عرضه برق خارج از مکانیزم بورس منجر به رانت و فساد نمی شود،پاسخ داد: بازار برق عمده فروشی ، رانتی ندارد و از سال 83 راه اندازی شده و نیروگاه‌ها در هر ساعت می توانند در 10 پله قیمت خود را اعلام کنند و با توجه به میزان مصرف خریداران ، معاملات صورت می گیرد. البته معاملات خارج از بورس عمدتاً مربوط به معاملات شرکت‌های توزیع است و رویکرد وزارت نیرو سوق دادن معاملات مصرف‌کنندگان بزرگ برق صرفاً در بورس انرژی است.
وی با تاکید بر جزییات ابلاغ دستورالعمل تعیین نرخ ترانزیت توسط وزارت نیرو ، تصریح کرد: سازوکارهای حضور مصرف‌کنندگان برق در بورس انرژی ایران هم اکنون تا حدی فراهم شده و پیشرو است ولی بطور قطع و یقین نیاز است ملاحظاتی در این خصوص در نظر گرفته شود تا به تدریج این موارد اثرات خود را نشان دهند و قطعاً شرایط بهتر خواهد شد.
سخنگوی صنعت برق تاکید کرد:به نظر می رسد با دستور العمل و مقررات جدیدی که وضع و ابلاغ شده مصرف‌کنندگان بزرگ برق بتوانند برق خود را به صورت مستقیم از بورس انرژی ایرن تامین نمایند که این فرصت خوبی برای توسعه معاملات است و نقش بخش خصوصی پر رنگ تر خواهد شد و با کمرنگ شدن نقش دولت در تجارت برق دولت متمرکز بر توسعه شبکه های برق و پایدار کردن شرایط خواهد شد تا معاملات برق به شکل مناسبی صورت بگیرد.
به گزارش فارس؛ با توجه به تایید خبر دریافت مصوبه وزیر نیرو در مورد ترانزیت برق، انتظار می‌رود معاملات برق مصرف‌کنندگان بزرگ در بورس انرژی ایران به زودی از سر گرفته شود.
بر همین اساس با توجه به ابلاغ احتمالی مصوبه مذکور به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع نیروی برق در چند روز آینده، مصرف‌کنندگان بزرگ برق می‌توانند با مراجعه به شرکت‌های برق منطقه‌ای نسبت به تمدید الحاقیه یا درخواست معرفی‌نامه جهت صدور کد معاملاتی برق در بورس انرژی ایران اقدام نمایند.
پیش از این نیز مدیر عملیات بازار برق بورس انرژی ایران با اشاره به تکلیف وزارت نیرو مبنی بر تعیین قیمت خرید برق با توجه به سازوکار بازار در بورس به منظور افزایش بازدهی و ضریب بهره وری نیروگاه‌ها،گفته است :«از مزایای حضور مصرف کنندگان در بازار برق بورس انرژی ایران می توان به معافیت مالیاتی عرضه کنندگان برق، ترک تشریفات برگزاری مناقصه و مزایده خرید کالای برق توسط مصرف کنندگان برق، انعطاف پذیری در شرایط قرارداد و مقدار برق تحویلی، افزایش شفافیت در مورد شرایط و قیمت‌های کشف شده، امکان انعقاد قراردادهای با دوره تحویل کوتاه مدت تر نسبت به قراردادهای دوجانبه خارج از بورس، وجود شبکه بازاریابی متشکل و حرفه‌ای شرکت‌های کارگزاری و حضور 70 شرکت کارگزاری در حوزه معاملات بورس انرژی ایران اشاره کرد».
