درد در تمام بدن باعث می‌شود هر فعالیتی سخت‌تر شود، از ساده‌ترین کار‌های روزانه گرفته تا خواب شب. گاهی بدن ما در اثر فعالیت زیاد یا ورزش درد می‌گیرد، اما گاهی علت درد عضلات می‌تواند پیچیده‌تر و همراه با علائم دیگری باشد. اگر شما یا کسی که می‌شناسید دچار بدن درد هستید در این مطلب خواهیم گفت برخی از اصلی‌ترین علت‌های پنهان بدن درد چیست، از آرتروز گرفته تا فیبرومیالژیا و آنفلوآنزا.
آنفلوآنزا
آنفلوآنزا یک عفونت ویروسی است که ریه‌ها، بینی و گلو در آن دچار عفونت شده و علائم زیادی ایجاد می‌کند و بدن درد یکی از آنهاست.
چرا آنفلوآنزا باعث بدن درد می‌شود؟
وقتی آنفلوآنزا دارید و بدن درد می‌گیرید، دلیل دارد. بدن شما در اثر ترشح مواد شیمیایی خاصی برای کمک به مبارزه با عفونت دچار درد می‌شود. یکی از مواد شیمیایی تولید شده توسط سیستم ایمنی شما، پروستاگلاندین (PG) نام دارد. پروستاگلاندین به بدنتان کمک می‌کند با عفونت مبارزه کنید، اما می‌تواند سبب بدن درد نیز بشود. پروستاگلاندین می‌تواند علائم دیگری مانند تب نیز ایجاد کند.
آسپرین و سایر مسکن‌های غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن می‌توانند بدن درد و تب ناشی از آنفلوآنزا را تسکین بدهند، زیرا در تولید پروستاگلاندین مداخله می‌کنند.
مشکلات تیروئید
اگر دچار کم کاری تیروئید باشید، بدن درد می‌تواند اولین علامتی باشد که تجربه می‌کنید. کم کاری تیروئید اختلالی است که زمانی روی می‌دهد که بدن فرد به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. این اتفاق می‌تواند چندین علامت داشته باشد از جمله گرفتگی عضلانی، سفتی و دردناک شدن مفاصل و بدن درد. گاهی این بدن درد، مبهم و نامشخص است.
کم کاری تیروئید بیماری بسیار شایعی است، اما خوشبختانه این مشکل تیروئیدی با تجویز دارو قابل درمان بوده و دارودرمانی می‌تواند سطح هورمون را به حالت نرمال برگردانده و بدن درد و احساس خستگی را تسکین بدهد. این دارو‌ها باید در تمام طول زندگی مصرف شوند و می‌توانند جلوی پیامد‌های خطرناک این بیماری را بگیرند که در آخرین حد خود سبب کُما و مرگ می‌تواند بشود.
نارسایی جریان خون
اگر متوجه شدید پاهای‌تان بعد از پیاده روی درد می‌گیرند می‌تواند نشاندهنده‌ی مشکل گردش خون باشد. انسداد در یکی از عروق می‌تواند سبب احساس سوزش، گرفتگی و یا درد در یکی از پا‌ها یا هر دو پا شود که بعد از استراحت تسکین می‌یابد. این عارضه نتیجه‌ی تصلب شرایین است. تصلب شرایین بیماری‌ای است که منجر به باریک و سفت شدن عروق به دلیل تجمع پلاک می‌شود.
افرادی که این عارضه در آن‌ها تشخیص داده می‌شود ممکن است دارو مصرف کنند یا به آن‌ها توصیه شود بیشتر راه بروند و ضمنا سیگار نکشند و چربی‌های اشباع را از رژیم غذایی خود حذف کنند. اگر علائم شدت بگیرند ممکن است پزشک عمل جراحی را توصیه نماید.
لوپوس
دردی که در مفاصل‌تان احساس می‌کنید ممکن است با یک بیماری خود ایمنی به نام لوپوس مرتبط باشد. لوپوس باعث می‌شود سیستم ایمنی شما به بافت‌های سالم حمله ور شده و بدن درد به همراه داشته باشد. طی پروسه‌ی فعال لوپوس، بدن دچار التهاب می‌شود. بخشی از این پروسه‌ی التهابی شامل ضخیم شدن مخاط اطراف مفاصل می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود مفاصل و تاندون‌ها متورم شده و درد ایجاد شود.
برخی از بیماران دچار لوپوس درد‌هایی مشابه درد آرتریت را تجربه می‌کنند. اما لوپوس برخلاف آرتریت معمولا موجب آسیب دائمی به استخوان‌ها و مفاصل نمی‌شود. اولین خط درمانی برای این نوع احساس ناراحتی، دارو‌های ضد التهابی معمولی هستند مانند آسپرین و ایبوپروفن. پد حرارتی و وان آب گرم نیز می‌تواند سفتی مفاصل را کاهش بدهد.
آرتریت
آرتریت یکی از شایع‌ترین علت‌های بدن درد است و به بیش از ۱۰۰ بیماری که مفاصل و عضلات را درگیر می‌کند گفته می‌شود. معمول‌ترین نوع آرتریت، اوستئوآرتریت است که آرام آرام استخوان و غضروف را از بین می‌برد. اوستئوآرتریت علاوه بر بدن درد موجب سفتی، تورم و محدودیت حرکت مفاصل نیز می‌شود. آرتریت از بیماری‌های قابل کنترل است که برخی از آن‌ها شامل دارودرمانی، کاهش وزن و ورزش می‌شود.
بثورات پوستی روی پلک‌های‌تان دارید؟
اگر درد‌های عضلانی و استخوانی‌تان همراه با بثورات پوستی روی پلک‌هاست ممکن است دچار درماتومیوزیت شده باشید. درماتومیوزیت یک بیماری خود ایمنی است که سبب درد‌های عمومی می‌شود، زیرا رگ‌های خونی زیر پوستی را ملتهب می‌کند. این بیماری می‌تواند باعث سخت شدن عمل بلع و بلند شدن از وضعیت نشسته شود. علائم شایع درماتومیوزیت شامل خستگی و بثورات پوستی می‌شود. این بثورات می‌توانند قرمز یا بنفش باشند و معمولا خارش دارند. بثورات ناشی از درماتومیوزیت فقط روی پلک‌ها ظاهر نمی‌شوند بلکه ممکن است روی گونه‌ها، آرنج‌ها، زانوها، بند انگشتان، کمر و بالای سینه نیز ظاهر شوند.
پزشک ممکن است دارو‌هایی مانند کورتیکواستروئید تجویز کند تا علائم کنترل شوند. ورزش‌هایی نیز وجود دارند که می‌توانید با کمک آن‌ها قدرت و انعطاف بدنی‌تان را بهتر کنید. فرآورده‌های خونی تصفیه شده نیز ممکن است برای تزریق تجویز شوند و این فرآورده‌ها می‌توانند جلوی آسیب به عضلات و پوست را برای مدتی بگیرند. اما باید به طور مرتب انجام شده و پُرهزینه‌اند.
فیبرومیالژیا
بارزترین علامت فیبرومیالژیا، درد‌های عضلانی قابل توجه، سفتی و حساس شدن در تمام بدن است. سر درد، کرخت شدن دست‌ها و پا‌ها و شکم درد نیز از دیگر علائم آزاردهنده‌ی این بیماری‌اند.
بنا به دلایلی که هنوز شناخته شده نیست، افرادی که دچار فیبرومیالژیا هستند نسبت به درد حساس‌ترند. زنان بیشتر از مردان به فیبرومیالژیا دچار می‌شوند و برای برخی از این افراد، این بیماری چنان ناتوان کننده است که نمی‌توانند از رختخواب خود بیرون بیایند. اما برای عده‌ای دیگر از بیماران، درد گاهی هست و گاهی نیست. فیبرومیالژیا معروف است که به سختی تشخیص داده می‌شود و هنوز معلوم نیست چه چیزی سبب این بیماری می‌شود.
ضعف عضلانی ناشی از پلی میوزیت
افرادی که دچار پلی میوزیت هستند دچار ضعف در شانه‌ها، گردن و کمر و ران‌ها و باسن می‌شوند. این ضعف ممکن است به طور تدریجی طی چند ماه بروز کند یا اینکه طی چند روز برطرف شود. گاهی بدن درد و تحریک پذیری نیز همراه این بیماری است. هرچند پلی میوزیت احساس ناراحتی زیادی ایجاد می‌کند، اما معمولا خطرناک نیست.
پلی میوزیت به دلایل نامعلوم سبب می‌شود سیستم ایمنی بدن به فیبر‌های عضلانی حمله کند. این بیماری معمولا بعد از بیست سالگی ظاهر شده و بیشتر در میان زنان شایع است. خوشبختانه پلی میوزیت به مرور زمان بهتر شده یا رفع می‌شود.
سندرم خستگی مزمن
افرادی که سندرم خستگی مزمن دارند علاوه بر احساس خستگی زیاد اغلب با علائمی مانند مفصل درد ادامه دار و درد‌های عضلانی نیز روبرو هستند. پوست این افراد ممکن است هنگام لمس دردناک شود و سر درد نیز از دیگر علامت‌های این سندرم می‌باشد.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها توصیه می‌کند بیماران از مسکن‌هایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و آسپرین استفاده کنند و از حرکات کششی، ماساژ‌های ملایم، گرما و تکنیک‌های ریلکسیشن برای تسکین درد کمک بگیرند. بیشتر پزشکان عقیده دارند علت سندرم خستگی مزمن، فیزیولوژیکی است.
پلی میالژیا روماتیکا (PMR)
اگر گرفتار سفتی مفاصل و درد در ناحیه بالای بازو، گردن، ران‌ها و پایین کمر هستید و این درد‌ها صبح‌ها شدت می‌گیرند، احتمالا دچار پلی میالژیا روماتیکا هستید. درد در تمام بدن معمولا فورا بروز می‌کند و گاهی حتی تمام طول شب وجود دارد و می‌تواند باعث شود دست‌ها را به سختی بتوانید بالاتر از شانه‌ها ببرید.
علت بیماری پلی میالژیا روماتیکا هنوز شناخته شده نیست. اما چیزی که می‌دانیم این است که از مفاصل شروع می‌شود و برخلاف فیبرومیالژیا، التهاب برانگیز است. این بیماری در میان زنان شایع‌تر از مردان است.
متاسفانه دارو‌های مسکن ضد التهابی معمول مانند ایبوپروفن و آسپرین کمک چندانی به تسکین درد‌های پلی میالژیا روماتیکا نمی‌کنند. برای همین پزشکان معمولا کورتیکواستروئید‌ها را تجویز می‌کنند. اگر مشکل فرد واقعا همین بیماری باشد، دارو‌های کورتیکواستروئید می‌توانند فورا جواب بدهند و گاهی بعد از یک دوز مصرف دارو، درد تسکین می‌یابد. اما همیشه هم اینطور نیست و درمان ممکن است به زمان طولانی‌تری نیاز داشته باشد تا التهاب رفع شود.
دارو‌های تجویزی (استاتین‌ها و دارو‌های افیونی)
یکی از دارو‌های رایجی که برا درمان کلسترول بالا به کار می‌رود منجر به درد‌های مفاصل و عضلانی در ۲۰ تا ۳۰ درصد از بیماران می‌شود: استاتین‌ها کاربرد گسترده‌ای در کمک به پیشگیری از تشکیل پلاک در عروق که می‌تواند منجر به بیماری قلبی شوند دارند. استاتین‌ها به این علت سبب ایجاد درد می‌شوند که کمک آنزیم تولید کننده‌ی انرژی به نام Q۱۰ را کاهش می‌دهند. دانشمندان دریافته‌اند که استاتین‌ها، تولید طبیعی کمک آنزیم Q۱۰ را کاهش می‌دهند.
دارو‌های افیونی بابت تاثیر ضد دردی که دارند معروف‌اند، اما در برخی موارد موجب بدن درد نیز می‌توانند بشوند. مصرف طولانی مدت از دارو‌های افیونی و اعتیاد به آن‌ها می‌تواند باعث شود اثری به نام هایپرآلژزیای ناشی از اوپیود (OIH) در بدن ایجاد شود. این اثر، بدن را نسبت به درد حساس‌تر می‌کند. این احتمال هم وجود دارد که مصرف دارو‌های افیونی، عملکرد‌های طبیعی ضد درد را در بدن سرکوب می‌نمایند و در نتیجه فرد را بعد از اینکه تاثیر دارو از بین رفت، نسبت به درد تحریک پذیرتر می‌نمایند.
استرس
استرس و اضطراب می‌توانند طیفی از درد‌های بدنی را ایجاد کنند که شامل درد فک، گردن، قفسه سینه، شکم درد و کمر درد همراه با سر درد و درد‌های عضلانی می‌شود. درد‌های بدنی ناشی از اضطراب و استرس، قابل کنترل‌اند. خواب کافی، ورزش منظم و تغذیه‌ی درست می‌توانند تا حدود بسیار زیادی این درد‌ها را تسکین بدهد. تکنیک‌های ریلکسیشن نیز به حل این مسئله کمک می‌کنند.
افسردگی
افسردگی می‌تواند درد را طولانی‌تر و شدیدتر کند؛ و هر چه فرد، درد شدیدتری را تجربه کند، احتمال اینکه افسرده‌تر شود بیشتر است. درد‌های بدنی یکی از شکایت‌های معمول در افراد دچار افسردگی‌اند. تقریبا ۷۰ درصد از افرادی که افسردگی در موردشان تسشخیص داده می‌شود دچار علائم بدنی نیز هستند. دلیل این امر پیچیده‌تر از آن است که شناخته شده باشد.
فرارسان‌های عصبی مواد شیمیایی هستند که پیام‌های عصبی را از عصبی به عصب دیگر منتقل می‌کنند. فرارسان‌های عصبی که هم به درد و هم به خلق و خو واکنش نشان می‌دهند، یکی هستند: سروتونین و نورپی نفرین. به همین دلیل گاهی دارو‌های ضد افسردگی برای افرادی که دچار درد‌های مزمن هستند تجویز می‌شوند.
بیخوابی، بدن درد را بدتر می‌کند
عجیب نیست که با درد و ناراحتی زندگی کردن، خواب خوب شبانه را نیز دشوار کند. ما وقتی که دردی داریم به سختی می‌توانیم آرام شویم و به خواب برویم. ضمنا کمبود خواب نیز می‌تواند درد‌ها را بدتر کند. یافته‌ها نشان می‌دهند خواب ناکافی و بی‌کیفیت می‌تواند باعث شود درد را شدیدتر احساس کنیم. دلیل این امر ناشناخته است، اما به هر حال این ارتباط وجود دارد و کاری که می‌توانید بکنید این است که دردتان را تسکین بدهید تا شب‌ها بهتر بخوابید.
عدم تحرک بدنی
درست است که ورزش و تمرین شدید می‌تواند سبب بدن درد بشود، اما نداشتن فعالیت بدنی نیز همین اثر را دارد. طبق پژوهشی در نروژ، افرادی که بیش از سه بار در هفته ورزش می‌کردند، ۲۸ درصد کمتر در معرض درد‌های مزمن بدنی قرار داشتند. آن‌هایی که به طور مرتب ورزش می‌کردند نیز ۵۰ درصد کمتر در معرض تجربه‌ی علائم دردناک در بدن بودند.
کمبود ویتامین D
هر قسمتی از بدن گیرنده‌ای برای ویتامین D دارد، از استخوان‌ها گرفته تا عضلات و سلول‌های مغز. به نظر می‌رسد میان سطح پایین ویتامین D در بدن و درد‌های مزمن ارتباط وجود دارد که البته هنوز معلوم نیست کدامیک موجب آن دیگری می‌شود، اما از آنجایی که مهم است محققان عقیده دارند منطقی به نظر می‌رسد کسی که درد مزمن دارد، مکمل ویتامین D مصرف کند.
افرادی که دچار آرتریت هستند به دو دلیل باید به مصرف ویتامین D کافی اهمیت زیادی بدهند: ویتامین D محافظ کلسیم خون است و استخوان‌ها را سفت و قوی نگه می‌دارد و دیگر اینکه کورتیکواستروئید‌هایی که برای درمان آرتریت به کار می‌روند، سطح ویتامین D بدن را پایین می‌ِآورند.
دریافت ویتامین D در فصل تابستان کار سختی نیست و می‌توانید با در معرض قرار دادن ۵۰ درصد از پوست‌تان مقابل نور خورشید به مدت ۱۵ دقیقه، بدنتان را وادار کنید که دوز مورد نیاز روزانه‌اش از این ویتامین مهم را بسازد. اما در ماه‌های فصل سرد سال با مصرف ماهی‌های چرب و مواد غذایی غنی شده با ویتامین D و در صورت نیاز مصرف مکمل می‌توانید این ویتامین را برای بدنتان تامین نمایید.
دهیدراسیون
دهیدراسیون، از دست دادن آب بدن در اثر اسهال، استفراغ یا ادرار زیاد است. شما به مقدار کافی آب در بدنتان نیاز دارید تا حجم خون‌تان حفظ شود، غذا را گوارش کنید و دما بدنتان تنظیم شود و خیلی دیگر از عملکرد‌ها در بدنتان به خوبی صورت بگیرند. اگر آب و الکترولیت‌ها را از دست بدهید، دچار بدن درد خواهید شد. از کجا بدانید دهیدراته شده‌اید؟ علائم و نشانه‌ها شامل خشکی دهان، خستگی، گود افتادن چشم‌ها، کاهش ادرار، تشنگی مفرط، تیرگی ادرار، سرگیجه و پریشانی می‌شود. اگر دچار علائم دهیدراسیون شدید هستید و نمی‌توانید از طریق نوشیدن، مایعات از دست رفته را جبران کنید، نیاز به تزریق سرُم خواهید داشت.
درد‌های تاخیری عضلانی
درد‌های تاخیری عضلانی درد‌هایی هستند که تقریبا یک تا دو روز بعد از انجام تمرین ورزشی شدید یا جدید ظاهر می‌شوند. این درد‌ها به دلیل آسیب‌های بسیار ریز در عضله روی می‌دهند که حین تمرین ایجاد شده‌اند. دارو‌های ضد التهابی غیراستروئیدی و ماساژ می‌تواند به تسکین این درد‌ها کمک کند. بعد از تمرین به بدنتان فرصت بدهید تا استراحت کرده و ریکاروی شود.
