«ماریا سالومیا اسلودوسکا»، ملقب به ماری کوری یکی از بنام‌ترین فیزیک‌دانان و شیمی‌دانان جهان است که به‌طور حتم درباره کشفیات و خدماتش بسیار شنیده و خوانده‌اید. حتما می‌دانید که همسرش، پیر کوری نیز یک فیزیک‌دان برجسته بود که او هم برنده نوبل فیزیک به‌صورت مشترک با همسرش شد.
به گزارش همشهری اما شاید کمتر کسی بداند که دختر این زوج دانشمند هم راه آن‌ها را ادامه داد و توانست در رشته شیمی، جایزه نوبل را فتح کند.
نوبلیست مشهور
ماری کوری و داستان نوبل گرفتنش در جهان مشهور است. او در ورشو- پایتخت لهستان- به‌دنیا آمد و با اینکه شهروند فرانسه بود، هرگز ملیت اصلی خود را فراموش نکرد. کشف ۲ عنصر پلونیوم و رادیوم و همچنین روش‌هایی برای جداسازی ایزوتوپ ازجمله مهم‌ترین فعالیت‌های این دانشمند لهستانی - فرانسوی است.
او همچنین نظریه‌ای را ارائه کرد که طبق آن می‌شد به تومور‌ها به‌وسیله تابش پرتو‌های رادیواکتیو حمله کرد. درحالی‌که ماری نخستین عنصری که کشف کرد را به افتخار نام کشورش، پلونیوم گذاشت، کشف رادیوم انقلابی درباره خواص و ساخت ماده بود.
این کشف بزرگ منجر به شناخت و دستیابی به انرژی اتمی شد. ماری کوری، تنها فردی است که ۲ جایزه نوبل را در ۲ رشته مختلف کسب کرده است. او ابتدا در سال ۱۹۰۳ در رشته فیزیک و سپس در سال ۱۹۱۱ در رشته شیمی موفق به دریافت جایزه نوبل شد.
ژن خوب
«ایرن ژولیو - کوری»، فرزند ماری و پیر کوری، روز دوازدهم سپتامبر ۱۸۹۷ (۲۱ شهریور ۱۲۷۶) در پاریس متولد شد. در ۹ سالگی پدرش را به‌دلیل تصادف با درشکه از دست داد و بین سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ به‌عنوان تکنیسین رادیولوژی مشغول به‌کار شد. او به دانشگاه پاریس رفت و در رشته شیمی تحصیل کرد.
ایرن بیشتر اوقات در آزمایشگاه به مادر خود کمک می‌کرد، اما در سال ۱۹۲۴ زمانی که مدرک دکتری شیمی گرفت، از او خواسته شد به مهندس جوانی به نام ژان فردریک ژولیو تکنیک‌های دقیق آزمایشگاهی مورد نیاز برای تحقیقات رادیوشیمیایی را آموزش دهد. این موضوع زمینه آشنایی و ازدواج ایرن و فردریک در سال ۱۹۲۶ شد.
آن‌ها در ادامه به‌صورت مشترک روی هسته‌های اتمی تحقیق کردند. این زوج دانشمند نام خانوادگی ژولیو - کوری را برای خود برگزیدند.
گرفتن نوبل مثل خانواده
به گزارش همشهری، در سال ۱۹۳۳ آن‌ها برای نخستین بار در جهان موفق به کشف اندازه‌گیری وزن دقیق نوترون شدند. در سال ۱۹۳۴ بود که ایرن و فردریک در یک آزمایش خارق‌العاده و بدیع، با پرتو آلفا، آلومینیوم را بمباران کردند. آن‌ها با این آزمایش نشان دادند که هسته آلومینیوم با انتشار یک نوترون به هسته فسفر تبدیل می‌شود، اما در کمال تعجب، فسفر به‌دست آمده رادیواکتیو بود و به انتشار پوزیترون ادامه می‌داد.
آن‌ها با این آزمایش موفق به کشف رادیواکتیویته مصنوعی شده بودند. در همان سال، ماری‌کوری بر اثر سرطان خون از دنیا رفت، اما یک سال بعد و در سال ۱۹۳۵ ایرن و فردریک به‌خاطر کشف رادیواکتیویته مصنوعی، جایزه نوبل شیمی را دریافت کردند.
نخستین وزیر زن در دولت فرانسه
با قدرت گرفتن جناج چپ در فرانسه، جبهه خلق در انتخابات سال ۱۹۳۶ به پیروزی رسید و لئون بلوم به‌سمت رئیس‌جمهوری فرانسه برگزیده شد. او از ایرن درخواست کرد که پست وزارت آموزش و پرورش را در کابینه‌اش بپذیرد و بدین‌ترتیب نخستین زن در تاریخ فرانسه به‌عضویت هیأت دولت این کشور درآمد.
ساخت پیل اتمی
در سال ۱۹۴۶ ژولیو- کوری‌ها، برنامه تشکیل مرکز انرژی اتمی را ارائه کردند. تلاش‌های ایرن و فردریک منجر به ساخت نخستین پیل اتمی فرانسه در سال ۱۹۴۸ شد. در سال ۱۹۵۰ و پس از پایان جنگ‌جهانی دوم، چپ‌ها در فرانسه تضعیف شده بودند و به همین دلیل و همچنین اتهام تمایلات کمونیستی، ایرن و فردریک ژولیو - کوری از مرکز انرژی اتمی فرانسه اخراج شدند.
ایرن ژولیو - کوری همچون مادرش بر اثر قرار گرفتن در معرض پرتو‌های رادیواکتیو دچار سرطان خون شد و در ۱۷ مارس سال ۱۹۵۶ و در ۵۹ سالگی از دنیا رفت. همسرش که ۳ سال از خودش کوچک‌تر بود نیز ۳ سال بعدتر درگذشت.
ادامه داستان ژن خوب
ایرن و فردریک صاحب ۲ فرزند شدند. دخترشان، هلن لانگوین - ژولیو یکی از دانشمندان فیزیک اتمی فرانسه است که اکنون ۹۱ سال دارد. همچنین پیر ژولیو، پسرشان اکنون ۸۷ ساله و یکی از نامدارترین زیست‌شناسان فرانسوی است.
پیدایش رادیواکتیویته مصنوعی در سال ۱۹۳۴
ایرن و فردریک در یک آزمایش خارق‌العاده و بدیع، با پرتو آلفا، آلومینیوم را بمباران کردند. آن‌ها با این آزمایش نشان دادند که هسته آلومینیوم با انتشار یک نوترون به هسته فسفر تبدیل می‌شود، اما در کمال تعجب، فسفر به‌دست آمده رادیواکتیو بود و به انتشار پوزیترون ادامه می‌داد.
