این نخستین بار نیست که شهردار تهران در یکی از روزهای آلوده سال دوچرخه سواری می کند. نخستین بار که این حرکت شهردار مورد نقد قرار گرفت و آن را الگوسازی اشتباه آقای شهردار توصیف کردند. رسانه های نزدیک به شهرداری به پژوهش های جهانی اسناد کردند که فعالیت بدنی شدید در روزهای آلوده را مضر نمی داند.
به گزارش مهر ناهید خداکرمی رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران نیز آن زمان در گفتگو با رسانه ها اعلام کرد :دوچرخهسواری در هوای آلوده برای افراد سالم ضرر ندارد. در همین راستا ۲ مطالعه بزرگ منتشر شده که یکی در بعضی مناطق آلوده نیویورک و دومی مقایسه کشورهایی با آلودگی بالا و کشورهایی با آلودگی کمتر بوده.
به گفته او در این مطالعات افرادی مورد نظر بودهاند که بهصورت حرفهای دوچرخهسواری میکردند. هر دو مطالعه نشان داده که دوچرخهسواری در هوای آلوده بهتر از بیتحرکی است و میزان مرگومیر در گروهی که در هوای آلوده دوچرخهسواری میکنند به شرط آنکه آسم یا بیماری قلبی نداشته باشند کمتر است. بنابراین دوچرخهسواری اگر عادت باشد زیر ۳ساعت و نیم و در افرادی که دوچرخهسوار حرفهای نیستند بین ۱۰تا ۳۰دقیقه ضرری ندارد.
طبق مطالعات انجام شده در مرکز تحقیقات دانشگاه کمبریج نیز فواید دوچرخهسواری و پیادهروی برای سلامت بر تأثیر منفی آلودگی هوا بر بدن غالب است. بنابراین انجام این ورزشها حتی در شهرهای آلوده بهصورت کلی به پیشرفت سلامتی کمک میکند. هرقدر فرد سریعتر حرکت کند، سختتر نفس میکشد و برای مدت زمان کوتاهتری نیز در معرض ترافیک قرار میگیرد.
اما همچنان متخصصان حوزه سلامت تاکید دارند که در هوای آلوده رکاب زدن بیشتر به بدن زیان می رساند تا فایده.
افراد پیر و میانسال و مریض در روزهای آلوده بهتر است از خانه خارج نشوند
محمدرضا زاهد پورانارکی متخصص بیماری های داخلی و فوق تخصص ریه درباره دوچرخه سواری در روزهای آلوده سال به مهر می گوید: موضوع روشن و واضحی است که افزایش فعالیت بدنی در هوای آلوده بیش از فوائد است، به ویژه برای افراد میانسال و پیر که بهتر است اصلا از خانه های خود بیرون نیایند.
وی ادامه می دهد : ممکن است جوانان به خاطر ذخیره قندی و ریوی که دارند بتوانند در هوای آلوده نیز دوچرخه سواری کنند که آن هم برای آنها مضر است اما توصیه می شود افراد میانسال یا پیر در روزهای آلوده سال فعالیت های شدید بدنی نداشته باشند.
به گفته این فوق تخصص ریه، با افزایش فعالیت های بدنی، تهویه ریه افزایش پیدا می کند، بنابراین در روزهای آلوده، آلاینده های بیشتری وارد ریه می شود برای همین است که یکی از توصیه های پزشکی در این روزها این است که از فعالیت شدید بدنی و ورزشی پرهیز کنند که دوچرخه سواری یکی از همان ورزش هایی است که توصیه می شود در روزهای آلوده سال انجام نشود و بدیهی است که فعالیت فیزیکی در زمانی که آلاینده ها در هوا افزایش پیدا می کنند، ضرر بیشتری دارند.
وقتی تمرینات ملی هم در روزهای آلوده تعطیل می شود
محمد گنج خانلو رکابزن تیم ملی دوچرخه سواری ایران نیز به مهر می گوید اگر در روزهای آلوده سال مجبور به تمرین شوم، به نقاطی که کمتر آلودگی هوا دارد مانند جاده چالوس و غیره می روم اما قطعا اگر در روزهای آلوده سال رکاب بزنم، با مشکل شدید ریوی روبرو می شوم.
هاشم کندی مربی دوچرخه سواری نیز به مهر می گوید در زمان هایی که هوا آلوده است معمولا تمرین دوچرخه سواری یا مسابقات متوقف می شود و اگر بازی ملی باشد، در فضاهای سربسته تمرین می شود. قطعا فعالیت های بدنی در روزهای آلوده آسیب های جدی به فرد ورزشکار می زند و این آسیب ها در درازمدت خود را نشان می دهد و ظرفیت ریوی را کاهش می دهد.
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند : ورزش در هوای آلوده سبب تشدید اثرات منفی آلودگی بر انسان می شود، چون زمینه ورود حجم بالایی از ذرات معلق و گازهای آلوده را به بدن فراهم میکند. هنگام ورزش کردن میزان رسوب ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در ریه انسان چند برابر بیشتر از حالت عادی است، در چنین شرایطی انجام حرکات ورزشی در فضای باز نه تنها برای بدن مفید نیست بلکه مضر است .
عوارض ورزش در هوای آلوده
در صورت بالا بودن میزان دی اکسید کربن در هوا، ممکن است با فعالیت بدنی شدید و افزایش تعداد و عمق تنفس، زمینه ورود هر چه بیشتر این گاز به ریه ها و در نهایت مسمومیت ناشی از آن افزایش یابد.
همچنین افزایش غلظت مونواکسید کربن به ویژه در مناطق پرتردد بسیار آسیبزا بوده و به علت تمایل فراوان این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون، میزان اکسیژن مورد نیاز بافتها کاهش یافته و در نتیجه ممکن است به عوارضی نظیر سردرد و سرگیجه و در موارد شدیدتر افزایش ضربان قلب دچار شویم.
تنفس هوایی که حاوی مقادیر کمتر از یک پی. پی. ام گاز دی اکسید گوگرد باشد، در مدت ۱۰دقیقه موجب افزایش ضربان قلب و سرعت حرکات تنفسی میشود و بر این اساس فعالیت بدنی در چنین هوایی به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
در هوای آلوده هر چه حجم هوای ریوی ورزشکاران بالاتر باشد، بیشتر تحت تاثیر آلایندهها قرار خواهند گرفت و از آنجا که در هنگام ورزش شدید، تنفس بیشتر از طریق دهان انجام می گیرد، در نتیجه موانع طبیعی موجود در بینی برای فیلتر کردن ذرات بزرگ تر مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
سه شنبه های بدون مترو
شهردار تهران در سه شنبه های بدون خودرو یا دوچرخه سوار می شود و اگر امکان دوچرخه سواری نبود تاکسی . تا به امروز کم تر به ایستگاه های مترو و اتوبوس سر زده است. کاش آقای شهردار در سه شنبه های بدون خودرو گاهی هم به ایستگاه های شلوغ مترو و اتوبوس های فرسوده تهران سری می زند پای درد دل های مسافران می نشست.