محمدرضا مسجدی، امروز، ۲۶ دی‌ماه، در نشست هم‌اندیشی جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران که در سالن جلسات شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان خراسان رضوی برگزار شد، عنوان کرد: کار جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در قم، از چندماه قبل آغاز شده و قرار بر این است تا مشهد و قم به‌عنوان دو شهر بدون دخانیات کار خود را آغاز کنند. جلسات متعددی با مسجد جمکران و مجموعه حضرت معصومه آغاز شده و پلاکاردهایی با عنوان شهر بدون دخانیات، در قم پخش شده است. زمینه در مشهد بیشتر فراهم است و استعدادهای بیشتری برای فعالیت وجود دارد.
وی افزود: امیدواریم جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات مشهد فعال شود و اساتید و محققان در این زمینه فعالیت کنند. قطعاً ابتکاراتی که در مشهد وجود خواهد داشت کلید و راهنمای کارها خواهد بود.
مسجدی با اشاره به اینکه «در کشور ما، رقمی بالاتر از ۳۰ هزار میلیارد تومان در سال، افراد خرج سیگار می‌کنند»، عنوان کرد: دو برابر این مبلغ را دولت خرج بیماری‌های ناشی از آن می‌کند، قلیان ضرربخش‌تر و گران‌تر از سیگار است و ۲.۷ دهم میزان شیوع اعتیاد در استان خراسان رضوی داریم که رقم بالایی است و از نظر معیارهای سلامتی ابعادی تکان‌دهنده است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران خاطرنشان کرد: حدود ۲۲ تا ۲۴ درصد مردم در جامعه ما سیگار می‌کشند که کمتر از ۴ درصد خانم‌ها سیگار می‌کشند. تا ۶۵ درصد سابقه مصرف قلیان در پسران گزارش شده است و تا ۳۸ درصد در دختران این آمار وجود دارد. سن جمعیت ما در مصرف پایین‌تر آمده، با این تفاوت که مصرف سیگار در جامعه ما هنوز حجب و حیایی دارد، اما قلیان دسته‌جمعی کشیده می‌شود که این امر بنیان خانواده را هم برهم می‌زند.
وی با بیان اینکه «دود سیگار ۴ هزار ماده سمی دارد»، اظهار کرد: با این وجود، دود قلیان ۷ هزار ماده سمی دارد. نوک قرمز سر سیگار ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد است و دچار سوخت زنجیره‌ای می‌شود. مردم گمان می‌کنند چون دود قلیان از آب رد می‌شود، آسیب‌رسانی کمتری دارد که این اشتباه است، شعله‌ای که برای سوخت قلیان مصرف می‌شود، تصعیدی و بیش از ۵۰ نوع مواد سرطان‌زا دارد.
مسجدی اذعان کرد: ۵۵ تا ۶۰ میلیارد نخ سیگار سالانه در کشور مصرف می‌شود و از هر یک میلیون نخ سیگار، یک مرگ داریم. حداقل ۶۰ هزار نفر در سال به دلیل مصرف سیگار در کشور از بین می‌روند. 20 درصد این رقم، سهم کسانی است که در معرض دود سیگار و قلیان قرار می‌گیرند، خصوصاً خانم‌های افراد سیگاری و کودکان زیر ۱۴ سال در معرض آسیب‌های زیادی هستند.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با اشاره به اینکه «دود سیگار و قلیان برای خانم‌های باردار بسیار خطر دارد»، گفت: اگر خانم بارداری در معرض دود سیگار و قلیان قرار گیرد، این مواد سمی به جنین می‌رسد و رشدش متوقف می‌شود، همچنین احتمال اینکه با رشد نوزاد، همراه با نارسایی ریه به‌دنیا بیاید وجود دارد و احتمال بروز آسم در بزرگ‌شدن کودک بسیار وجود دارد.
وی با تأکید بر اینکه «بخش مهمی از موضوع دخانیات، اقتصادی است»، عنوان کرد: سالانه در استان، سه میلیارد نخ سیگار مصرف می‌شود و با توجه به همین امر، حداقل ۳۰ هزار نفر به دلیل مصرف سیگار دراستان از بین می‌روند.
مسجدی مطرح کرد: اولین مبارزه با سیگار در دنیا، در سال ۱۹۶۸ از آمریکا شروع شد. بیش از ۶۰ سال است که آن‌ها این حرکت را شروع کرده‌اند، این درصد در آن زمان ۵۵ درصد بوده و الان به ۲۲ درصد رسیده است. در کشورهایی که اهرم‌های نظارتی جدی نیست، میزان مصرف دخانیات، افزایش پیدا کرده و در ایران و در دانشگاه علوم‌پزشکی ایران نیز، بیش از ۳۰۰ نوع از توتون‌های معطر را تست کرده‌اند که انواع شراب، موادمخدر و دیگر موارد را در آن پیدا کرده‌اند.
وی با اشاره به سیاسی‌بودن دخانیات خاطرنشان کرد: ایران در بسیاری از موارد تحریم است اما تنها چیزی که تحریم نیست، سیگار است. به دلیل تحریم‌های اعمال‌شده، در 6 سال اخیر بیش از ۵۰ درصد صنایع کشور یا تعطیل شده است، یا با یک‌سوم توان در حال فعالیت هستند. این اعداد و ارقام در حالی‌ست که تعداد کارخانجات سیگار از ۷ به حدود 27 کارخانه رسیده‌است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران اظهار کرد: دولت در زمینه مبارزه با دخانیات، بسیار ضعیف عمل کرده و نقش سازمان‌های مردم‌نهاد و روحانیت بسیار مهم است تا مردم را مطلع کنند. دخانیات، بحث، سیاسی، اجتماعی و بسیاری از دیگر موارد است.
