پزشکانی که در بخشهای اورژانس در بیمارستانهای آمریکا با بیماران مبتلا به عفونت ویروس کرونا سروکار دارند، میگویند بیمارانی با «علائم خفیف» مراجعه میکنند که قابل درمان در خانه است، اما یکی دو روز بعد این بیماران به بخش اورژانس باز میگردند در حالیکه حالشان بسیار بدتر شده است.
به گزارش تبیان یک پزشک اورژانس این روند را این چنین توصیف میکند: «بیماری ابتدا سیر کندی دارد و علائم بیمار خفیف است، بعد ناگهان بیمار به شدت بیمار میشود و از پا میافتد. دیدن چنین روندی واقعا ترسناک است.»
برخی از بیماران تجربه مشابهی را توصیف میکنند. این بیماران ممکن است برای چند روز علائم خفیفی مانند سرفه، خسنگی و درد عضلانی داشته باشند، بعد ناگهان دچار تنگ نفس شدید میشوند و تقریبا پر کردن ریههایشان با هوا ناممکن میشود.
پزشکان همچنین گزارش میکنند که برخی از بیماران پس از حدود یک هفته از شروع علائم خفیف بیماری احساس میکنند کمی بهتر شدهاند، بعد در طول یکی دو روز علائمشان باز میگردد و شدت پیدا میکنند و نیاز به بستری در بیمارستان برای دریافت اکسیژن با غلظت بالا و لولهگذاری تنفسی برای اتصال به دستگاه تنفس مصنوعی پیدا میکنند.
طیف علائم بیماران کووید-۱۹ به چه شکل است؟
بر اساس دادههای فعلی به نظر میرسد که حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد بیماران مبتلا به کووید-۱۹ بیعلامت یا «در مرحله پیش از بروز علائم» باشند و خبری از دچار بودنشان به بیماری ندارند.
حدود ۸۰ درصد بیماران علائم خفیف تا بیماری متوسط پیدا میکند و در همین مرحله باقی میمانند. اما حدود ۱۶ درصد بیماران حالشان بدتر میشود و در ادامه این روند دچار بیماری وخیمتر میشوند.
با توجه به گزارشهای فعلی در بیماران کووید-۱۹ علائم خفیف بیماری به صورتی شبیه به سرماخوردگی بروز میکند، آبریزش بینی، سرفه، گلودرد. در موارد بیماری خفیف تا متوسط بیماری بیشتر شبیه آنفلوانزا یا «ذاتالریه سرپایی» میشود: فرد برای روزها دچار سرفه خشک و شدید، تب و تنگ نفس میشود و چند هفته طول میکشد تا بهبود یابد و بالقوه ممکن است نیاز به مراقبت در بیمارستان داشته باشد. بالاخره در موارد شدید- بحرانی بیماری فرد دچار تنگ نفس شدید، عطش هوا و سرفه شدید میشود و نیاز به بسترش شدن در بیمارستان، اکسیژندرمانی، انتقال به بخش مراقبتهای ویژه، اتصال به دستگاه تنفسی مصنوعی پیدا میکندن و در خطر بالای مرگ ناشی از بیماری قرار میگیرد.
توجه داشته باشید که اکنون میدانیم علائم احتمالی بیماران فقط به تب، سرفه یا تنگ نفس محدود نمیشود و ممکن است شامل: سردرد، آبریزش بینی، گلودرد، ضعف، خستگی، درد عضانی، تهوع، دلآشوبه، استفراغ، اسهال، از دست رفتن حس بویایی و چشایی و قرمزی چشمها هم باشد.
چه کسانی در معرض خطر پیشرفت بیماری هستند؟
پاسخ کوتاه این است که نمیدانیم.
هنوز نمیدانیم چه کسانی دچار بدتر شدن ناگهانی بیماری میشوند و حالشان وخیم میشود. چنین روندی هم در افراد در دهههای ۲۰ تا ۴۰ زندگی دیده است و هم در افراد در سنین بالاتر. این بدتر شدن ناگهانی هم در افراد دچار بیماریهای زمینهای مانند بیماری قلبی و ریوی دیده میشود، هم در افرادی که پیش از ابتلا به کووید-۱۹ کاملا سالم بودهاند.
بر اساس آنچه پزشکان خط مقدم گزارش میکنند اغلب بیماران دارای بیماری خفیف در روز سوم تا پنجم بیماری علامتدار میشوند، پس از حدود یک هفته نشانههای بهبودی را نشان میٔهند و پس از ۲ هفته «بهبودی کامل» پیدا میکنند.
برخی گزارشها نشان میدهندد افرادی که بیماری شدیدتر را تجربه میکنند (که نیاز به بستری شدن دارد) پس از روز پنجم یا در طول هفته دوم از روز ۷ تا ۱۰ علائمشان بدتر شدن بیماری را بروز میدهند.
همچنین دادههایی وجود دارد که نشان میدهند که افرادی که علائمشان شامل خستگی شدید، سردرد، درد شکمی و تنگ نفس است از مرحله بیماری خفیف به سمت بیماری شدید میروند، به خصوص اگر سنشان بالای ۶۰ سال باشد و بیماری زمینهای (مانند بیماری قلبی، ریوی، سرطان و ضعف دستگاه ایمنی) داشته باشند.
یک یافته دیگر که ممکن است بیانگر بیماری شدیدتر باشد، این است که سرعت تنفس فرد (شمار نفسها در هر دقیقه) در هنگام استراحت از ۲۴ تنفس در دقیقه بیشتر میشود. اگز سرعت تنفس فرد کمتر از ۲۰ تنفس در دقیقه باشد، به نظر میرسد وضعیت فرد پایدارتر باشد.
برای حفاظت خودتان چه باید بکنید؟
آز آنجایی که احتمال بدتر شدن ناگهانی بیماری بدون هیچ عامل خطرساز واضحی وجود دارد، اگر دچار علائم خفیف بیماری کووید-۱۹ هستید و خودتان را در خانه ایزوله کردهاید، باید چند بار در روز علائمتان را وارسی کنید. دمای بدنتان، سرعت تنفستان، شدت سرفهتان و شدت تنگنفستان را به طور مرتب وارسی کنید.
اگر هر یک از علائمی را که برای کووید-۱۹ ذکر شد دارید (چه آزمایش داده و آزمایشتان مثبت شده است و چه آزمایش ندادهاید)، به دقت مراقب خودتان باشید و اگر وضعیتتان دارد بدتر میشود، به سرعت به پزشکتان اطلاع دهید.
تنگنفس ناگهانی و شدید، سرفه شدید و غیرقابل کنترل، سیاهی رفتن چشمها و احساس درد در قفسهسینه نشانههایی هستند که نیاز به مراجعه به بخش اورژانس را مطرح میکنند. بنابراین اگر دچار این علائم شید، فورا به دنبال درمان بروید.