لق شدن دندان در کودک اغلب نشانگر گذر از کودکی است. با این وجود وقتی فرد به بزرگسالی رسید، یک دندان لق دیگر یک اتفاق طبیعی نیست. بزرگسالان ممکن است هنگام مشاهده دندان‌های لق شده دچار اضطراب شوند. دندان‌های بزرگسالان دائمی هستند و برای ماندگاری کامل طراحی شده اند.
برخی از دلایل لق شدن دندان در بزرگسالان بی ضرر است. برخی دیگر برای نجات دندان، برداشتن آن یا جایگزینی آن با ایمپلنت یا پل، نیاز به یک متخصص دندانپزشکی دارند.
عوامل زیر اغلب باعث لق شدن یک یا چند دندان را به عهده دارند:
• بیماری لثه
همچنین به عنوان پریودنتیت شناخته می‌شود، این بیماری شامل التهاب و عفونت لثه‌ها است. این بیماری معمولاً در اثر عادت‌های بهداشتی ضعیف دندان ایجاد می‌شود.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) در ایالات متحده گزارش می‌دهد که نیمی از بزرگسالان کشور در سن ۳۰ سال و بالاتر دارای بیماری لثه هستند.
اگر هنگام مسواک زدن و نخ دندان، پلاک را برطرف نمی‌کنید، ممکن است بیماری لثه ایجاد شود. پلاک حاوی باکتری است. به دندان می‌چسبد و با گذشت زمان سخت می‌شود تا فقط یک متخصص بهداشت دندان بتواند آن را از بین ببرد.
پلاک سخت شده، معروف رسوب، باعث می‌شود لثه‌ها از دندان جدا شوند و شکاف‌هایی ایجاد می‌کنند که می‌توانند آلوده شوند. با گذشت زمان، این فرایند می‌تواند استخوان و بافت‌های پشتیبان دندان‌ها را تجزیه کند و باعث لق شدن دندان‌ها شود.
علائم دیگر بیماری لثه عبارتند از:
لثه‌هایی که نازک، قرمز، دردناک یا متورم هستند.
لثه‌هایی که هنگام مسواک زدن دندان‌ها خونریزی می‌کنند.
پست رفت لثه
تغییر در نحوه قرارگیری دندان‌ها در کنار هم
هر گونه علائم بیماری لثه باید در اسرع وقت توسط دندانپزشک بررسی شود. تشخیص زودرس و درمان می‌تواند از لق شدن دندان جلوگیری کند.
• بارداری
افزایش سطح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری می‌تواند بر استخوان‌ها و بافت‌های دهان تأثیر بگذارد. داشتن بیشتر این هورمون‌ها می‌تواند بافت پریودنشیم را تغییر دهد، یعنی مجموعه استخوان‌ها و رباط‌ها که از دندان‌ها حمایت می‌کنند و آن‌ها را در جای خود نگه می‌دارند. هنگامی که پریودنشیم تحت تأثیر قرار می‌گیرد، ممکن است یک یا چند دندان لق شود.
تغییرات در این قسمت از بدن پس از بارداری برطرف می‌شود و دلیلی برای نگرانی نیست. اما، هر کس در دوران بارداری دچار درد یا لق شدن دندان می‌شود، باید به دندانپزشک مراجعه کند تا بیماری لثه و سایر مشکلات بهداشت دهان را رد کند.
در حقیقت، به دلیل ارتباط احتمالی بین بیماری لثه و زایمان زودرس، افراد باردار تشویق می‌شوند که مرتباً به دندانپزشک مراجعه کنند.
• صدمه به دندان
صدماتی که در اثر ورزش‌های تماسی متحمل شده است، ممکن است باعث لق شدن دندان‌ها شود. دندان‌های سالم قوی هستند، اما ضربه به صورت یا تصادف رانندگی می‌تواند به دندان‌ها و بافت اطراف آسیب برساند. نتیجه ممکن است خرد یا لق شدن دندان باشد.
به همین ترتیب، فشردن دندان‌ها در مواقع استرس یا دندان قروچه در شب می‌تواند باعث سست شدن بافت‌ها و لق شدن دندان‌ها شود.
بسیاری از افراد تا زمانی که منجر به درد فک نشوند، از عادت‌های فشردن دندان‌ها یا دندان قروچه آگاه نیستند. ممکن است یک دندانپزشک بتواند قبل از آسیب دائمی دندان‌ها مشکل را تشخیص دهد. هرکسی که گمان می‌کند صدمه‌ای به دندان آن‌ها وارد شده است، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کند.
• پوکی استخوان
پوکی استخوان بیماری است که باعث می‌شود استخوان‌ها ضعیف شده و متخلخل شوند. در نتیجه، حتی ضربه‌های جزئی نیز می‌توانند منجر به شکسته شدن استخوان شوند. در حالی که پوکی استخوان معمولاً بر ستون فقرات، باسن و مچ دست تأثیر می‌گذارد، همچنین می‌تواند به استخوان‌های موجود در فک که از دندان‌ها پشتیبانی می‌کند آسیب برساند.
اگر استخوان‌های فک کمتر متراکم شوند، ممکن است دندان لق شود و خارج شود. موسسه ملی بهداشت (NIH) در آمریکا نیز ارتباط احتمالی بین پوکی استخوان و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را گزارش کرده اند. برخی از دارو‌های مورد استفاده برای درمان پوکی استخوان می‌توانند باعث مشکلات دندان شوند، اگرچه این موارد غیر معمول است. در موارد نادر، دارو‌های موسوم به بیس فسفونات، که به درمان پوکی استخوان کمک می‌کند، می‌تواند منجر به لق شدن دندان‌ها شود.
راه‌های پیشگیری از لق شدن دندان در بزرگسالی:
دندان‌های لق همیشه قابل پیشگیری نیستند، اما فرد می‌تواند برای کاهش خطر گام بردارد. نکاتی درباره سلامتی دندان و لثه شامل موارد زیر است:
• روزانه دو بار مسواک بزنید
• نخ دندان یک بار در روز
• خودداری از سیگار کشیدن
• معاینات دندانپزشکی هر چند وقت یکبار توصیه می‌شود
• پوشیدن یک محافظ دهان مناسب هنگام ورزش
• پوشیدن محافظ دندان، هنگام دندان قروچه در شب
• برای کمک به جلوگیری از پوکی استخوان از پزشک در مورد مکمل کلسیم و ویتامین D سؤال کنید.
• نگه داشتن دیابت تحت کنترل، دیابت یک عامل خطر برای بیماری‌های لثه است.
• آگاهی از دارو‌هایی که ممکن است روی دندان‌ها تأثیر بگذارد.
راه‌های درمانی دندان لق:
طیف وسیعی از درمان‌ها می‌توانند کمک کنند و بهترین گزینه به علت لق بودن بستگی دارد.
درمان شامل موارد زیر است:
• مقیاس گذاری و برنامه ریزی ریشه‌ای: این نوعی روش تمیز کردن عمیق است که می‌تواند بیماری لثه را معالجه کند.
• شستشوی دهان با دارو‌ها: این‌ها می‌توانند به لثه‌های آلوده در بهبود و مبارزه با باکتری‌های موجود در دهان کمک کنند.
• جراحی: هدف از بین بردن بافت لثه و استخوان آسیب دیده به بیماری لثه خواهد بود.
• پیوند استخوان: این‌ها می‌توانند به بازسازی استخوان‌های از دست رفته در بیماری لثه کمک کنند.
• پیوند بافت نرم: این‌ها می‌توانند از آسیب بیشتر لثه یا دندان در افراد مبتلا به بیماری لثه جلوگیری کنند.
• وسایل دندانپزشکی، مانند اسپلینت دندان: این‌ها می‌تواند آسیب ناشی از دندان قروچه را کاهش دهد و ممکن است به بهبودی دهان بعد از جراحی دندان کمک کند.
• درمان دیابت: درمان مناسب برای سلامتی دندان مهم است.
اگر دندان دائمی از بین برود، دندانپزشک اغلب می‌تواند لبخند شخص را با این موارد بازگرداند:
• بریج دندان: یک دندان در بین دو تاج دندان افتاده باشد، فاصله ایجاد شده را می‌توان با یک بریج دندانی پر کرد. بریج شامل یک مجموعه تکی از دو روکش همراه با یک دندان که در میان آن‌ها قرار گرفته است می‌باشد. دو روکش بیرونی بر روی دندان‌های دو طرف قرار داده شده و نقش تکیه‌گاه بریج یا نگهدارنده دندان در محل خود را بر عهده دارند.
• کاشت دندان: این شامل دندان و ریشه مصنوعی است که به استخوان فک وصل شده است.
در حالی که این گزینه‌ها مؤثر هستند، برای درمان علت اصلی افتادن دندان ضروری است و سایر اقدامات لازم برای جلوگیری از آسیب بیشتر ضروری است.
