مسعود اسماعیلی کارشناس مذهبی، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه تعیین سال‌های شمسی و میلادی قراردادی است، گفت: سال و ماه قمری نزد خداوند اعتبار دارد. عمده تعالیم و اعمال دینی در همین ماه‌ها صورت می‌گیرد؛ برای نمونه حج در ماه ذی الحجه و روزه در ماه مبارک رمضان اتفاق می‌افتد.
این کارشناس مذهبی افزود: تعیین اول سال و ابتدای ماه از منظر دینی یک موضوع عقلی، استدلالی و یا قراردادی نیست؛ بلکه مسئله‌ای کشفی و نقلی است که باید با اتکا به تعالیم وحیانی به حقیقت آن رسید.
او گفت: شروع سال قمری به اعتبار تقویم در ماه محرم و یا به اعتبار هجرت پیامبر(ص) در ماه ربیع‌الاول تعیین شده است. این موارد بیشتر قراردادهایی بشری به شمار می‌روند، ولی با بررسی روایات به نظر می‌رسد سال حقیقی با ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر آغاز می‌شود.
اسماعیلی توضیح داد: امام صادق (ع) می‌فرمایند «لَیْلَةُ اَلْقَدْرِ هِیَ أَوَّلُ اَلسَّنَةِ وَ هِیَ آخِرُهَا (۱)؛ شب قدر آغاز و انجام سال است»، زیرا تقدیر‌های یک ساله پیشِ رو از سوی ملائکه و روح در آن شب نازل می‌شوند و به نوعی می‌توان تحویل سال حقیقی را لحظه‌های بی نظیر نزول ملائکه دانست.
این کارشناس مذهبی اضافه کرد: در حدیث دیگری از امام صادق (ع) آمده است که «رَأْسُ السَّنَةِ لَیْلَةُ الْقَدْرِ یُکْتَبُ فِیهَا مَا یَکُونُ مِنَ السَّنَةِ إِلَى السَّنَةِ (۲)؛ آغاز سال، شب قدر است، در آن شب هر چه از این سال تا سال بعد رخ می‌دهد، نوشته می‌شود».
او تأکید کرد: بر اساس روایاتی معتبر، نزول فرشتگان الهی در شب قدر بر امامِ هر زمان- امام زمان کنونی، حضرت مهدی (عج) هستند- انجام می‌شود؛ در همین باره حدیث امام باقر(ع) قابل استناد است که فرموده‌اند «لاتَخفی عَلَینا لَیلَةُ القَدرِ، إنَّ المَلائِکةَ یطوفونَ بِنا فیها (۳)؛ شب قدر بر ما پوشیده نمی‌مانَد و فرشتگان در آن شب، گِرد ما می چرخند».
وی بیان کرد: در سوره قدر هم خداوند می‌فرماید که «تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْر (۴)؛ فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند» آنچه که از مقدرات مانند بلاها، بیماری‌ها از یک سو و همچنین رزق و روزی گسترده، توفیق‌هایی مثل زیارت اهل بیت (ع) و کسب معرفت خدا و ائمه از سوی دیگر وجود دارد، همه در شب قدر به پیشگاه ولی خدا عرضه می‌شود؛ به همین جهت در ادعیه ماه مبارک رمضان تقاضای حج از خداوند به فراوانی وجود دارد (۵).
اسماعیلی تصریح کرد: در مفاتیح الجنان، مرحوم شیخ عباس قمی به نقل از کتاب زاد المعاد علامه مجلسى بیان کرده است که امام کاظم (ع) فرموده‌اند در ماه مبارک رمضان در اول سال یعنى ابتدای ماه، دعای مذکور خوانده شود؛ در ویژگی قرائتش ذکر شده است که هر کس این دعا را از براى رضاى خدا با نیت صحیح و بدون ریا بخواند، در آن سال فتنه، گمراهى و آفت به دین او یا بدنش نمی‌رسد. همچنین خداوند او را از شرّ آنچه در آن سال واقع مىشود، حفظ خواهد کرد.
او ادامه داد: در بخشی از این دعا که با عبارت «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی دَانَ لَهُ کُلُّ شَیْءٍ» آغاز می‌شود، آمده است «اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ فِی حِفْظِکَ وَ فِی جِوَارِکَ وَ فِی کَنَفِکَ» که ترکیب مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی تأیید کننده آغازگر سال بودنِ ماه رمضان است.
این کارشناس مذهبی در پایان اظهار کرد: تقدیر ما در ابتدای سال و در شب قدر به پیشگاه امام زمان(عج) عرضه می‌شود و شایسته است در این شب‌ها با خواندن دعای یاد شده و سایر ادعیه از پروردگار بهترین تقدیرها برای همه مسلمانان و بلکه اهل عالم تقاضا شود.
