ارتقای تجهیزات دفاعی یکی از کارهایی است که نیروهای مسلح در طول تاریخ انجام میدهند تا تسلیحات نظامی با قابلیتهای جدید وارد میدان شوند، این موضوع در بین سلاحهای انفرادی هم وجود دارد.
مهمتر از ارتقای تجهیزات قدیمی، ساخت تجهیزات جدید بر اساس پلتفرم قدیمی، اما با دانش روز جهان است؛ چرا که فرآینده ارتقا هر قدر هم سنگین باشد و بخشهای مختلف یک سلاح تغییر پیدا کند باز هم قادر نیست به نیروهای عملکننده قدرتی که یک سلاح جدید میدهد را بدهد، به همین خاطر بسیاری از متخصصان جهان امروز تسلیحات جدید را طراحی میکنند.
این موضوع در کشور ما هم که در منطقهای پرالتهاب قرار دارد بسیار مهم است و مدنظر قرار گرفته، به نحوی که امروز شاهد هستیم بهترین تجهیزات دفاعی با بالاترین دانش روز دنیا و تکیه بر دانش بومی ساخته میشوند که یک نمونه آن، سلاحهای تکتیرانداز هستند که فرآیند ساخت آن چند سالی می شود که در کشور شروع شده است.
اسلحههای تکتیرانداز در نبرد نقش بسیار ویژهای دارند و به همین خاطر تا امروز این تجهیزات در کالیبرهای ۷.۶۲، ۱۲.۷، ۱۴.۵ و ۲۰ میلیمتری ساخته شدهاند که در جمهوری اسلامی ایران هم نمونههایی، چون شاهر، حیدر و آرش را به دست متخصصان جوان وزارت دفاع و ارتش ساخته و در اختیار نیروهایش قرار داده است.
البته متخصصان کشورمان در تولید سلاح تکتیرانداز یک گام فراتر از جهان رفتهاند و توانستهاند به عنوان اولین کشور در جهان کالیبر ۲۳ میلیمتری را برای این سلاح با ساخت باهر به کار ببرند؛ این سلاح توسط جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش در ابتدای سال ۱۳۹۴ ساخته شد.
ساخت این گونه اسلحهها در کالیبرهای مختلف همچنان در کشورمان ادامه دارد و امروز به جرات میتوان گفت که جمهوری اسلامی ایران دارنده کلکسیونی از سلاحهای تکتیرانداز است که یک نمونه جدید آن سیاوش نام دارد که در چند سال اخیر ساخته و تست شده است.
سیاوش ایرانی؛ رقیب اصلی اسنایپرهای غربی
یکی دیگر از سلاحهای تکتیرانداز ایرانی که در چند سال قبل به دست متخصصان جوان نیروهای مسلح کشورمان ساخته شده است سیاوش نام دارد که مانند اسلحه بومی طاهر از کالیبر ۷.۶۲ میلیمتر استفاده میکند، با وجود این که اطلاعات زیادی از این سلاح در دست نیست، اما از روی ظاهر میتوان حدس دست که این سلاح شباهتهای زیادی به طاهر دارد که یک نمونه آن لوله دو سلاح است.
سلاح سیاوش همچون طاهر ایرانی یک تکتیرانداز سبک است که احتمالا حدود ۵ کیلوگرم وزن و بالغ بر یک و نیم متر طول دارد و در برد هم مانند نمونه اولیه برد نهایی این سلاح بیش از ۱ هزار متر است که در رده خود بسیار خوب بوده و هست، اما احتمالا برد مؤثر آن با دوربین ۸۰۰ متر و بدون دوربین ۴۰۰ متر است.
البته این دو سلاح تفاوتهایی هم با هم دارند که سیاوش را بسیار جلوتر از طاهر قرار میدهد، برای نمونه با وجود شباهت در نوع قنداق، در اسلحه سیاوش بر خلاف نمونه قبلی در مکان اتصال قنداق به بدنه سوراخی تعبیه شده است که بخشی از دست تیرانداز در آن قرار میگیرد که این موضوع باعث افزایش کنترل تیرانداز به سلاح و در نتیجه افزایش دقت میشود.
یکی دیگر از تفاوتهای سیاوش با نمونههای ایرانی در بحث تغذیه سلاح است، متخصصان کشورمان در ساخت سیاوش از یک خشاب ۵ تیری استفاده کردند و این در حالی است که اکثر اسلحههای قبلی، فاقد خشاب بوده و تیرانداز بایستی گلولههای مورد نظر را دانه به دانه در درون لوله اسلحه به صورت دستی قرار میداد، اما در سلاح جدید و به لطف استفاده از خشاب ۵ تیر سرعت مسلح کردن و تیراندازی افزایش چشم گیری یافته است.
یکی دیگر از تفاوتهای آشکار بین سیاوش و نمونههای سابق، ریلهای نصب شده بر رو و کنار اسلحه تک تیرانداز سیاوش است که به منظور نصب انواع دوربینها، سامانههای اپتیک و هدف گیرهای لیزری استفاده میشود؛ البته این موضوع در برخی نمونههای قبلی هم وجود داشت، اما یک نکته باعث شده تا این ویژگی در سیاوش بیشتر به چشم بخورد.
به صورت سنتی امکان نصب این سامانهها بر روی انواع سلاحها وجود دارد، اما نکته ظریف و در عین حال حیاتی که در سلاح ایرانی سیاوش دیده شده پایین آمدن زمان نصب دوربین است، چرا که این فرآیند در سلاحهای قبلی کاری زمانبر بود که باعث میشد تا تیرانداز در میدان نبرد به راحتی ضربه بخورد که این موضوع با طراحی خاص سیاوش از بین رفته است.
جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر با برخی تهدیدات تروریستی در مناطق غرب و جنوب شرق کشور رو به رو بوده که همین موضوع باعث شد تا جوانان کشورمان دست به کار ساخت دوربینهای مختلف از جمله سلاحهای تکتیرانداز بزنند که در این زمینه هم موفق عمل کردند، گواه این موضوع دوربین غدیر است که تا امروز روی بسیاری از سلاحهای تکتیرانداز بومی نصب شده؛ با وجود این تفاوتها، اما مهمترین ویژگی سیاوش ایرانی نوع گلوله آن است.
گلولهای که هیچ دشمنی را زنده نمیگذارد
گلولهای که در سلاح سیاوش استفاده میشود از روی یک نوع گلوله آلمانی با نام DM-۱۱۱ به صورتی بومی ساخته شده است که به دلیل نوع روکش، نحوه عملکرد و قدرت تخریب فوقالعاده به هیچ هدفی رحم نمیکند و هدف در صورت اصابت با این گلوله صددرصد جان خود را از دست میدهد.
برای ساخت روکش گلوله DM-۱۱۱ از ترکیب مس و فولاد استفاده شده که این موضوع باعث کاهش ضخامت بدنه گلوله نسبت به سایر گلولههای موجود در نیروهای نظامی جهان شده است، از طرف دیگر DM-۱۱۱ پس از اصابت به هدف برخلاف نمونههای موجود به میزان ۸ سانتیمتر در هدف نفوذ میکند و سپس به صورت ترکشی درون بدن هدف منهدم میشود.
نکته جالب دیگر این که این گلوله پس از نفوذ ۸ سانتیمتری به گونهای منفجر میشود که اندازه حفره موقتی آن تا ۲۲ سانتیمتر و حفره ثابت میتواند تا ۱۱ سانتیمتر رشد کند و البته این موضوع را هم باید گفت که طول نفوذ ماکزیمم در بدن انسان میتواند تا ۵۸ سانتیمتر برسد که این خود باعث نابودی هدف میشود.
بسیاری از کشورها نام جمهوری اسلامی ایران را با موشک و قایقهای تندرو میشناسند و شاید تصور کارشناسان نظامی این باشد که کشور ما فقط بر روی این گونه تجهیزات تمرکز کرده است، اما معرفی چنین دستاوردهایی ثابت کرده ساخت سلاحهای انفرادی جهت انجام ماموریتهای دفاعی، چون ساخت سلاحهای سنگین برای نیروهای مسلح ایران مهم است و در این راه پیش خواهد رفت.