محمد مهدی زاهدی عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع میزان کاربردی و مفید بودن خروجی‌های آموزش و پرورش اظهار کرد: وقتی بیماری به پزشک مراجعه می‌کند و پزشک بیماری را به درستی تشخیص می‌دهد و نسخه می پیچد اگر بیمار تبعیت کرد، حتما رو به بهبودی می‌رود اما اگر امتناع و حتی ضد آن عمل کرد ممکن است نه تنها خوب نشود بلکه به قهقهرا برود یا از سرمنزل مقصود فاصله بگیرد. اگر منابع انسانی درست پرورش نیابند معلوم نیست آینده کشور چگونه رقم بخورد.
زاهدی با بیان اینکه مقصر عملیاتی نشدن سند تحول یقینا یک فرد نیست، بلکه یک جمع مقصر هستند، گفت: سال 90 سند تحول بنیادین به تصویب رسید و از زمان ابلاغ آن حدود هشت سال می گذرد؛ دولت در این مدت چه کرده است؟ به نظر می‌رسد اکنون میزان اجرای سند به 10 درصد هم نمی‌رسد.
وی افزود: از این مدت، هفت سال در دولت آقای روحانی گذشته است. وزرایی که ایشان معرفی کرده‌اند را مرور کنیم؛ چند درصد از خود خانواده آموزش و پرورش بوده‌اند؟ منظور کسی است که زندگی‌اش را در آموزش و پرورش گذاشته باشد.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وزیر در دستگاه خودش نقش کلیدی دارد و اوست که سیاست‌های وزارتخانه را ترسیم می‌کند. وزیر اگر باوری داشته باشد دنبال آن باور می‌رود. ما باید آموزش و پرورش را به آموزش و پرورشی‌ها بسپاریم.
وی با اشاره به عدم باور بسیاری از مسئولان آموزش و پرورش به سند تحول بنیادین گفت: هشت سال از ابلاغ سند تحول گذشته است. در بند سوم فصل ششم سندتحول به فرایند طراحی، تدوین و اجرای زیرنظام‌های سندتحول اشاره شده است که شامل برنامه درسی، تربیت معلم و تامین منابع انسانی، راهبری و مدیریت مالی، تامین فضا و تجهیزات و پژوهش و ارزشیابی میشود.تاکید شده است که باید ظرف یک سال زیرنظام‌ها تدوین و تصویب بشوند که باید نهایت تا سال 92 انجام می‌شد.
کارگروهی برای اجرای سند تحول باید تشکیل شود
وی افزود: از سال 92 باید این کارها شروع می‌شد. پس چرا این کار اینقدر به طول انجامید؟ مشکل همین "باور" است. ما باید کارگروهی ایجاد کنیم که کاملا از اینکه چه کسی وزیر و معاون وزیر است مستقل باشد و مسئولیت اجرای برنامه و راهکارهای عملیاتی را برعهده داشته باشد و به وزیر ابلاغ کند تا برنامه ها را به اجرا دربیاورد. ساختار اصلی این کارگروه باید در آموزش و پرورش باشد اما حتما نمایندگانی از شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در آن حضور داشته باشند.
9 سال است رتبه‌بندی معلمان را وعده می‌دهند
وی با اشاره به اینکه نمی‌توان بحث کتب درسی را از مابقی زیرنظام‌های سندتحول مجزا فرض کرد، گفت: اینها یک در هم تنیدگی و به هم پیوستگی دارند. به عنوان مثال 9 سال است که دولت دارد رتبه بندی فرهنگیان را وعده می‌دهد ولی کامل اجرا نمی‌کند. اینگونه با فرهنگیان برخورد می‌کنیم. بر فرض اگر سرفصل‌های سندتحول را آماده کردیم، معلم و مدیر باید آن را اجرا کنند وقتی انگیزه را لازم را ندارند این کار چگونه انجام میشود؟
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی ادامه داد: فرض کنیم به لحاظ تئوری همه 6 زیرنظام تدوین شده باشد؛ در عمل تا چه حد پیاده شده است؟
زاهدی افزود: دروس ملی از نظر عملیاتی تا چه حد اجرا شده است؟ اگر به سندتحول بنگریم، فرمایشات رهبری همه در آن وجود دارد. مثلا در سند تحول آمده است که دانش‌آموز بعد از فارغ التحصیلی دارای حداقل یک مهارت مفید برای معاش حلال باشد و توانایی اداره خود و خانواده را داشته باشد. متناسب سازی حجم و محتوای آموزشی و ساعات با توانمندی دانش‌آموزان و گسترش و تنوع بخشی به حرف و مهارت های مورد نیاز جامعه، بازنگری و اصلاح برنامه درسی و .... از جمله دیگر بندهای سندتحول هستند.
شیب منفی اجرای سند تحول
وی در پاسخ به اینکه تئوری‌ها را قبول داریم؛ اما چه زمانی قرار است تحول واقعی رخ دهد؟ مطرح کرد: ایکاش برای اجرای سند تحول با شیب ملایم جلو می‌رفتند ما در برخی موارد شیب منفی مشاهده می‌کنیم . راهکار عملی این است که کارگروهی تشکیل شود و مرتب رصد کند و نظر بدهد که سندتحول اجرا شود. اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کند کار راحت تر جلو می‌رود. با دبیرخانه شورای عالی هماهنگ می‌کنیم و اگر مشکلی نباشد حتما در مجلس دنبال می‌کنیم که این اتفاق بیفتد و وزیر پاسخگو باشد و طوری نباشد که فقط زمان رأی‌گیری درباره سند صحبت کند.
امیدواریم وزیر بعدی آموزش و پرورشی باشد
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی افزود: امیدواریم وزرای غیرآموزش و پرورشی در دولت بعدی نباشند وزیر از دل آموزش و پرورشی‌ها انتخاب شود. در هم تنیدگی زیرنظام ها هم بحث بسیار مهم است.
نفوذ باندهای مافیایی در آموزش و پرورش
وی با اشاره به اینکه حذف قانون کنکور در سال 87 مطرح شد، گفت: باندهای مافیایی با درآمد بالای 10 هزار میلیارد در سال در درون آموزش و پرورش نفوذ می‌کنند. مشکلی با مجلس ندارند و در مجلس قانون حذف کنکور تصویب شده است و مجلس محکم است. مشکل ما این است که مثلا گفته‌ایم آزمون استاندارد در سه سال آخر دبیرستان برگزار شود اما آموزش و پرورش در 12 سال گذشته فقط آزمون‌های یک مقطع تحصیلی را استاندارد کرده است که همان پا یه دوازدهم است. آیا آموزش و پرورش نمی‌توانست در طول 12 سال گذشته آزمون استاندارد برگزار کند ؟
زاهدی ادامه داد: بارها وزیر را خو استه‌ایم که پاسخگو باشد. مرتب می‌گویند چشم و نه نگفته‌اند اما نتیجه‌اش همین است که می‌بینید . آیا هر روز می‌توانیم وزیر را استیضاح کنیم؟ آیا به مصلحت است هر روز یک وزیر را استیضاح کنیم؟ باید یک تعاملی میان آموزش و پرورش و نهادهای بیرونی که شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون آموزش مجلس در راس آن هستند برقرار شود. اما باز هم کافی نیست. وزارت ارتباطات باید پای کار بیاید یا قوه قضائیه هم این مافیاها را شناسایی و با آنها برخورد کند.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اشاره به سند 2030 گفت: چند سال قبل این بحث در همین برنامه پرسشگر مطرح شد. وزیر نقش مهمی دارد و وقتی دنبال سند 2030 می‌رود و امضا می‌کند و 70 کارگروه تشکیل می‌دهد و برخی مسئولان از شورای عالی آموزش و پرورش عضو کارگروه‌ها می شوند که روی سند 2030 کار کنند ، آن وقت انتظار دارید آنها اولویت را به سندتحول بدهند؟ کلی چالش برای حل مسئله داشتیم که در نهایت رهبری وارد شدند.
چرا در کتاب درسی گفته بودند، اول موسیقی بعد دعا؟!
وی ادامه داد: وزیر وقت در آن زمان به کمیسیون آموزش آمد و متنی از کتاب سبک زندگی کلاس یازدهم را جلویش گذاشتیم . محتوای متن این بود که اگر دچار استرس و ناراحتی روحی هستید موسیقی گوش کنید، دانشمندان ثابت کرده اند تا 67 درصد نگرانی را برطرف می‌کند و ذکر و دعا 30 درصد. در واقع کتاب درسی به صراحت می‌گوید اول موسیقی گوش کنید و لزومی ندارد اول به سمت دعا و معنویت بروید. پس جریان نفوذ جدی است. باید اینها شناسایی شوند که کار آموزش و پرورش و مسئولین ذیرربط است.
زاهدی با بیان اینکه باید افرادی پای کار بیاید که سندتحول را با تمام وجود باور داشته باشند، اظهار کرد: دولت در برنامه ششم توسعه در ماده 63 فقط یک جمله واگذاری مدارس دولتی به غیردولتی را آورده بود. وقتی نگاه دولت این باشد انتظار تحول دارید ؟
وی افزود: باید هم وزارتخانه و هم فراتر از آن ، دولت به سند تحول باور داشته باشد . ما ماده 63 را اصلاح کردیم و هفت تا هشت بند انقلابی مطابق با سندتحول به آن افزودیم . مهارت آفرینی، رتبه بندی معلمان و ... در قانون توسعه قرار گرفت. در برنامه ششم جدولی مشخص کردیم که طبق آن آموزش مهارتی سال به سال انجام شود.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیا ن اینکه وقتی باوری نباشد حرکتی انجام نمی‌شود، متذکر شد : وزیر قبلی تعهد داد این کار را انجام دهد که کنار رفت. با وزیر جدید هم صحبت کرده‌ایم که انجام دهد و او هم قول داده و حرکتی را برای مهارت آفرینی شروع کرده است .
زاهدی ادامه داد: ما می‌توانیم از وزیر سوال یا او را استیضاح کنیم اما واقعیت این است که آیا اینها حتما می‌تواند کارگشا باشد. چاره کار ایجاد باور است.
وی با بیان اینکه اکنون پیش دبستانی‌ها و مهدکودک‌ها در سند تحول مورد اشاره قرار گرفته‌اند و قانون اختیار صدور مجوز را به بهزیستی و محتوا و نظارت را به آنوزش و پرورش داده که دوگانگی ا یجاد کرده است، گفت: اینها قانون است و باید اجرا شود. ما به این نتیجه رسیده‌ایم که یک تجدیدنظر جدی کنیم، تحول باید از پیش دبستانی شروع شود و همه زیرنظر آموزش و پرورش برود، باید به یک تفاهم برسیم.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سبک زندگی باید قبل از دبستان شروع شود، افزود: به ویژه در حوزه دروس ملی باید یک چارچوب کلی ایجاد کنیم مثلا انتظار داریم در مهدکودک‌ها، کودک به چه سطحی از فهم و سبک زندگی برسد و همینطور در سایر دوره‌ها و پایه‌ها. باید نگاه‌های دولت تحولی و انقلابی باشد و نه نگاه‌هایی که ما را به عقب برگرداند.
زاهدی با بیان اینکه مقصر عملیاتی نشدن سند تحول یقینا یک فرد نیست، بلکه یک جمع مقصر هستند، گفت: سال 90 سند تحول بنیادین به تصویب رسید و از زمان ابلاغ آن حدود هشت سال می گذرد؛ دولت در این مدت چه کرده است؟ به نظر می‌رسد اکنون میزان اجرای سند به 10 درصد هم نمی‌رسد.
وی افزود: از این مدت، هفت سال در دولت آقای روحانی گذشته است. وزرایی که ایشان معرفی کرده‌اند را مرور کنیم؛ چند درصد از خود خانواده آموزش و پرورش بوده‌اند؟ منظور کسی است که زندگی‌اش را در آموزش و پرورش گذاشته باشد.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وزیر در دستگاه خودش نقش کلیدی دارد و اوست که سیاست‌های وزارتخانه را ترسیم می‌کند. وزیر اگر باوری داشته باشد دنبال آن باور می‌رود. ما باید آموزش و پرورش را به آموزش و پرورشی‌ها بسپاریم.
وی با اشاره به عدم باور بسیاری از مسئولان آموزش و پرورش به سند تحول بنیادین گفت: هشت سال از ابلاغ سند تحول گذشته است. در بند سوم فصل ششم سندتحول به فرایند طراحی، تدوین و اجرای زیرنظام‌های سندتحول اشاره شده است که شامل برنامه درسی، تربیت معلم و تامین منابع انسانی، راهبری و مدیریت مالی، تامین فضا و تجهیزات و پژوهش و ارزشیابی میشود.تاکید شده است که باید ظرف یک سال زیرنظام‌ها تدوین و تصویب بشوند که باید نهایت تا سال 92 انجام می‌شد.
کارگروهی برای اجرای سند تحول باید تشکیل شود
وی افزود: از سال 92 باید این کارها شروع می‌شد. پس چرا این کار اینقدر به طول انجامید؟ مشکل همین "باور" است. ما باید کارگروهی ایجاد کنیم که کاملا از اینکه چه کسی وزیر و معاون وزیر است مستقل باشد و مسئولیت اجرای برنامه و راهکارهای عملیاتی را برعهده داشته باشد و به وزیر ابلاغ کند تا برنامه ها را به اجرا دربیاورد. ساختار اصلی این کارگروه باید در آموزش و پرورش باشد اما حتما نمایندگانی از شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در آن حضور داشته باشند.
9 سال است رتبه‌بندی معلمان را وعده می‌دهند
وی با اشاره به اینکه نمی‌توان بحث کتب درسی را از مابقی زیرنظام‌های سندتحول مجزا فرض کرد، گفت: اینها یک در هم تنیدگی و به هم پیوستگی دارند. به عنوان مثال 9 سال است که دولت دارد رتبه بندی فرهنگیان را وعده می‌دهد ولی کامل اجرا نمی‌کند. اینگونه با فرهنگیان برخورد می‌کنیم. بر فرض اگر سرفصل‌های سندتحول را آماده کردیم، معلم و مدیر باید آن را اجرا کنند وقتی انگیزه را لازم را ندارند این کار چگونه انجام میشود؟
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی ادامه داد: فرض کنیم به لحاظ تئوری همه 6 زیرنظام تدوین شده باشد؛ در عمل تا چه حد پیاده شده است؟
زاهدی افزود: دروس ملی از نظر عملیاتی تا چه حد اجرا شده است؟ اگر به سندتحول بنگریم، فرمایشات رهبری همه در آن وجود دارد. مثلا در سند تحول آمده است که دانش‌آموز بعد از فارغ التحصیلی دارای حداقل یک مهارت مفید برای معاش حلال باشد و توانایی اداره خود و خانواده را داشته باشد. متناسب سازی حجم و محتوای آموزشی و ساعات با توانمندی دانش‌آموزان و گسترش و تنوع بخشی به حرف و مهارت های مورد نیاز جامعه، بازنگری و اصلاح برنامه درسی و .... از جمله دیگر بندهای سندتحول هستند.
شیب منفی اجرای سند تحول
وی در پاسخ به اینکه تئوری‌ها را قبول داریم؛ اما چه زمانی قرار است تحول واقعی رخ دهد؟ مطرح کرد: ایکاش برای اجرای سند تحول با شیب ملایم جلو می‌رفتند ما در برخی موارد شیب منفی مشاهده می‌کنیم . راهکار عملی این است که کارگروهی تشکیل شود و مرتب رصد کند و نظر بدهد که سندتحول اجرا شود. اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کند کار راحت تر جلو می‌رود. با دبیرخانه شورای عالی هماهنگ می‌کنیم و اگر مشکلی نباشد حتما در مجلس دنبال می‌کنیم که این اتفاق بیفتد و وزیر پاسخگو باشد و طوری نباشد که فقط زمان رأی‌گیری درباره سند صحبت کند.
امیدواریم وزیر بعدی آموزش و پرورشی باشد
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی افزود: امیدواریم وزرای غیرآموزش و پرورشی در دولت بعدی نباشند وزیر از دل آموزش و پرورشی‌ها انتخاب شود. در هم تنیدگی زیرنظام ها هم بحث بسیار مهم است.
نفوذ باندهای مافیایی در آموزش و پرورش
وی با اشاره به اینکه حذف قانون کنکور در سال 87 مطرح شد، گفت: باندهای مافیایی با درآمد بالای 10 هزار میلیارد در سال در درون آموزش و پرورش نفوذ می‌کنند. مشکلی با مجلس ندارند و در مجلس قانون حذف کنکور تصویب شده است و مجلس محکم است. مشکل ما این است که مثلا گفته‌ایم آزمون استاندارد در سه سال آخر دبیرستان برگزار شود اما آموزش و پرورش در 12 سال گذشته فقط آزمون‌های یک مقطع تحصیلی را استاندارد کرده است که همان پا یه دوازدهم است. آیا آموزش و پرورش نمی‌توانست در طول 12 سال گذشته آزمون استاندارد برگزار کند ؟
زاهدی ادامه داد: بارها وزیر را خو استه‌ایم که پاسخگو باشد. مرتب می‌گویند چشم و نه نگفته‌اند اما نتیجه‌اش همین است که می‌بینید . آیا هر روز می‌توانیم وزیر را استیضاح کنیم؟ آیا به مصلحت است هر روز یک وزیر را استیضاح کنیم؟ باید یک تعاملی میان آموزش و پرورش و نهادهای بیرونی که شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون آموزش مجلس در راس آن هستند برقرار شود. اما باز هم کافی نیست. وزارت ارتباطات باید پای کار بیاید یا قوه قضائیه هم این مافیاها را شناسایی و با آنها برخورد کند.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اشاره به سند 2030 گفت: چند سال قبل این بحث در همین برنامه پرسشگر مطرح شد. وزیر نقش مهمی دارد و وقتی دنبال سند 2030 می‌رود و امضا می‌کند و 70 کارگروه تشکیل می‌دهد و برخی مسئولان از شورای عالی آموزش و پرورش عضو کارگروه‌ها می شوند که روی سند 2030 کار کنند ، آن وقت انتظار دارید آنها اولویت را به سندتحول بدهند؟ کلی چالش برای حل مسئله داشتیم که در نهایت رهبری وارد شدند.
چرا در کتاب درسی گفته بودند، اول موسیقی بعد دعا؟!
وی ادامه داد: وزیر وقت در آن زمان به کمیسیون آموزش آمد و متنی از کتاب سبک زندگی کلاس یازدهم را جلویش گذاشتیم . محتوای متن این بود که اگر دچار استرس و ناراحتی روحی هستید موسیقی گوش کنید، دانشمندان ثابت کرده اند تا 67 درصد نگرانی را برطرف می‌کند و ذکر و دعا 30 درصد. در واقع کتاب درسی به صراحت می‌گوید اول موسیقی گوش کنید و لزومی ندارد اول به سمت دعا و معنویت بروید. پس جریان نفوذ جدی است. باید اینها شناسایی شوند که کار آموزش و پرورش و مسئولین ذیرربط است.
زاهدی با بیان اینکه باید افرادی پای کار بیاید که سندتحول را با تمام وجود باور داشته باشند، اظهار کرد: دولت در برنامه ششم توسعه در ماده 63 فقط یک جمله واگذاری مدارس دولتی به غیردولتی را آورده بود. وقتی نگاه دولت این باشد انتظار تحول دارید ؟
وی افزود: باید هم وزارتخانه و هم فراتر از آن ، دولت به سند تحول باور داشته باشد . ما ماده 63 را اصلاح کردیم و هفت تا هشت بند انقلابی مطابق با سندتحول به آن افزودیم . مهارت آفرینی، رتبه بندی معلمان و ... در قانون توسعه قرار گرفت. در برنامه ششم جدولی مشخص کردیم که طبق آن آموزش مهارتی سال به سال انجام شود.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیا ن اینکه وقتی باوری نباشد حرکتی انجام نمی‌شود، متذکر شد : وزیر قبلی تعهد داد این کار را انجام دهد که کنار رفت. با وزیر جدید هم صحبت کرده‌ایم که انجام دهد و او هم قول داده و حرکتی را برای مهارت آفرینی شروع کرده است .
زاهدی ادامه داد: ما می‌توانیم از وزیر سوال یا او را استیضاح کنیم اما واقعیت این است که آیا اینها حتما می‌تواند کارگشا باشد. چاره کار ایجاد باور است.
وی با بیان اینکه اکنون پیش دبستانی‌ها و مهدکودک‌ها در سند تحول مورد اشاره قرار گرفته‌اند و قانون اختیار صدور مجوز را به بهزیستی و محتوا و نظارت را به آنوزش و پرورش داده که دوگانگی ا یجاد کرده است، گفت: اینها قانون است و باید اجرا شود. ما به این نتیجه رسیده‌ایم که یک تجدیدنظر جدی کنیم، تحول باید از پیش دبستانی شروع شود و همه زیرنظر آموزش و پرورش برود، باید به یک تفاهم برسیم.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سبک زندگی باید قبل از دبستان شروع شود، افزود: به ویژه در حوزه دروس ملی باید یک چارچوب کلی ایجاد کنیم مثلا انتظار داریم در مهدکودک‌ها، کودک به چه سطحی از فهم و سبک زندگی برسد و همینطور در سایر دوره‌ها و پایه‌ها. باید نگاه‌های دولت تحولی و انقلابی باشد و نه نگاه‌هایی که ما را به عقب برگرداند.
