«رویا‌های امروز، واقعیت‌های فردای زندگی شماست»، «آرزو‌های بزرگ داشته باشید، توانایی انجامش خواهد آمد»، «تکنیک‌های موفقیت در پک ۵ لوح فشرده فقط ۵۰۰ هزار تومان»، «با پکیج بازاریابی ما در کمتر از ۶ ماه ثروتمند شوید» و... فضای مجازی و بازار نشر پر شده از این تبلیغات جذاب و کذایی. موضوعاتی که با ادعای روان شناسی و موفقیت و در حقیقت در چهارچوبی کاملاً بازاری، از نیاز مردم برای کسب موفقیت و درآمد سوءاستفاده می‌کنند و در نهایت چیزی جز سرخوردگی برای مخاطب‌شان ندارند. پیش از این‌ها بار‌ها درباره آثار سوءکتاب‌های روان شناسی زرد و بازاری که محتوایی فست‌فودی و جذاب، اما ضعیف و شعاری دارند در همین صفحه گفته‌ایم. این‌بار از زاویه‌ای متفاوت و با تمرکز روی روان شناسی زرد در فضای مجازی به این موضوع می‌پردازیم.
رونق لایوهای انگیزشی با شیوع کرونا
به گزارش باشگاه خبرنگاران با شیوع کرونا، گرایش مردم به مشاغلی که بتوان در منزل آن‌ها را انجام داد، رشد چشمگیری یافته است؛ در این بین حضور بیشتر مردم در منزل باعث رونق انواع لایو‌ها شد که بخشی از لایوهای انگیزشی هم خیلی مورد توجه قرار گرفت. تنبلی ما هم زمینه را برای پذیرش بسته‌های فست‌فودی و بازاری را فراهم می‌کند، چون حوصله نداریم کتاب خوب بخوانیم، وقت بگذاریم و پیش افراد متخصص برویم؛ مشکلات مالی، بیکاری و ... هم که فراوان، در این شرایط وقتی می‌بینیم یک نفر حین رانندگی با پورشه می‌گوید حاضر است راز‌های موفقیتش را با ما در میان بگذارد؛ لایوش را دنبال می‌کنیم، لایوی که تکرار صحبت‌های جذاب سخنرانان انگیزشی خارجی در آن برای قلاب انداختن به ذهن مخاطب مدام بیان می‌شود. بعد هم که خوب عطش موفقیت در مخاطب ایجاد شد، سخنران انگیزشی عزیز که داعیه علم روان شناسی دارد شما را دعوت می‌کند به‌صورت غیر حضوری در کلاس‌هایش شرکت کنید یا بسته‌های آموزشی را بخرید.
چرا جذب روان شناسی بازاری می‌شویم؟
افراد فعال در این حوزه‌ها مدام به ما القا می‌کنند هزینه کلاس در برابر رشد فکری و ارتقای اقتصادی و اجتماعی ما چیزی نیست. ما هم که مشتاق پیشرفت شغلی و اقتصادی هستیم، و از طرفی اگر احساس کنیم کتابی فروش بالایی داشته، همایشی مخاطب زیاد داشته، سخنرانی خوب حرف می‌زند و آدم‌های زیادی را جذب می‌کند حتی اگر حرف خوب نزند، کاملاً بدون سوال و ابهام مقهور محتوای کتاب، پیج یا جلسه سخنرانی وی می‌شویم.
در حالی که هر کتاب پرفروش، هر پیج پر فالوئر یا هر همایش گران قیمتی الزاماً پرمحتوا هم نیست. چون ما دنبال کمترین تلاش و بیشترین نتیجه هستیم زمینه سوءاستفاده چنین افرادی فراهم می‌شود و بعد از این‌که توصیه‌های‌شان ما را پولدار و موفق نکرد خسته و دلزده فکر می‌کنیم مسیر موفقیت مسدود است و بعد از صرف هزینه و وقت، باور به هدف گذاری صحیح را از دست می‌دهیم.
چطور روان شناسی زرد را تشخیص بدهیم؟
افرادی که به‌هر شکل، در پیج انگیزشی، فروش بسته‌های موفقیت، سخنرانی و همایش‌های این چنینی فعال هستند و محتوای‌شان علمی نیست تحصیلات مرتبط با حوزه اقتصاد رفتاری، روان شناسی، مدیریت و... ندارند، اما درباره همه این چیز‌ها صحبت می‌کنند.
از تغییرات سریع و حتمی و بزرگ صحبت می‌کنند. برای موفقیت فرمول‌های ثابت ارائه می‌کنند. در حالی که مسیر تغییر و موفقیت هر کسی می‌تواند براساس ویژگی‌های شخصیتی و محیطی متفاوت باشد.
بیشتر از گوش دادن اهل صحبت کردن هستند، در مقابل مشاور واقعی، به‌جای آن‌که با ارائه فرمول حتمی به جای ما تصمیم بگیرد و فکر کند، به‌حرف‌های ما گوش می‌دهد، کمک می‌کند راه درست موفقیت در حوزه‌های مختلف مثل تربیت فرزند، رابطه زوج و موفقیت تحصیلی و شغلی را پیدا کنیم، اما افراد فعال در حوزه روان شناسی زرد اهل گوش دادن به صحبت مخاطب نیستند و نسخه کلی صادر می‌کنند.
تاکید زیادی بر زرق و برق دفتر، سالن همایش، شکل ارائه مولتی مدیایی محتوا و حتی ساعت و عینک و کت و شلوار خود دارند. برخی از این موارد به خودی خود بد نیست، اما این افراد می‌خواهند پشت ساعت و کت و شلوار میلیونی مخفی شوند تا ما متوجه عمیق نبودن محتوای‌شان نشویم.
