گروهی از محققان در بریتانیا به ترکیب جدیدی از یک آنتیبیوتیک دست یافتهاند که ریشه در یک روش معالجه قدیمی در قرون وسطی دارد.
به گزارش فرارو یافتههای این دانشمندان روز چهارشنبه در نشریه علمی معتبر «نیچر» به چاپ رسیده است.
این داروی طبیعی هزار ساله که از پیاز، سیر، شراب و نمکهای صفراوی تشکیل شده، در آزمایشهای از خود خاصیت آنتی باکتریایی نشان داده و دانشمندان توانستهاند به کمک آن عفونتهای دست و پای حاصل از دیابت را معالجه کنند.
پژوهشگران میگویند این روش معالجه که در قدیم برای ضماد چشم استفاده میشده است میتواند عفونت زیستلایهای حاصل از تجمع باکتریهای مقاوم به آنتی بیوتیک را هدف قرار دهد.
تخمین زده میشود که عفونتهای سطح زیست لایهای سالانه بیش از ۱ میلیارد پوند هزینه بر دست دولت بریتانیا بگذارند.
بی اثر شدن آنتی بیوتیکها در مهار عفونتها یکی از بزرگترین مشکلات دنیای پزشکی امروز به شمار میرود و انتظار میرود مقاومت در برابر آنتی بیوتیکها جان دستکم ۱۰ میلیون نفر را تا سال ۲۰۵۰ بگیرد.
محققان هشدار دادهاند در صورتی که روند مقاومت باکتریها در مقابل آنتی بیوتیکها به همین منوال ادامه یابد، بسیاری از جراحیها و شیمی درمانیها تا حد مرگ برای بیماران خطرناک خواهند شد چرا که در غیاب آنتی بیوتیکهای قوی بدن نخواهد توانست به تنهایی باعفونت مقابله کند. از این رو دانشمندان در تلاش اند تا برای آنتی بیوتیکهای موجود جایگزینی بیابند.
دستورالعمل داروی جدید از کتاب «تجویزهای طبی بالد» استخراج شده است که کتابی است متعلق به قرن ۹ و ۱۰ میلادی و مورخان احتمال میدهند در جریان اصلاحات آموزشی آلفرد بزرگ، پادشاه بریتانیا، تنظیم شده باشد.
نسخههای این کتاب تقریبا به تمامی از بین رفته اند و تنها یک نسخه از آن باقی مانده است که اکنون در تملک کتابخانه سلطنتی بریتانیا قرار دارد.
فریا هریسون، میکروبیولوژیست در دانشگاه ورویک در بریتانیا و از نویسندگان مقاله پژوهشی میگوید: «این دارو روی عفونتهای پای حاصل از دیابت جواب داده است. این عفونتها سختترین عفونتهای زیست لایهای مقاوم به آنتی بیوتیک هستند و معضلی هم به لحاظ سلامتی و هم اقتصادی به شمار میروند که میتوانند لاعلاج باقی بمانند.»
وی درباره این شیوه درمان قدیمی در کتاب میگوید: «وقتی شما به عنوان یک میکروبیولوژیست آن را میخوانی فکر میکنی که باید به دردی بخورد. چرا که به هنگام آزمایش میتوانیم ببینیم هر جزء تشکیل دهنده داروی معالج به تنهایی خواص آنتی باکتریایی دارد و در نتیجه محتمل است که ترکیب همه آنها با هم خواص جدیدی را باعث شده باشد.»
توانایی این ترکیب دارو در کشتن ابرمیکروبها برای اولین بار در سال ۲۰۱۵ توجه دانشمندان را به خود جلب کرد، با این حال تحقیق جدید زوایای جدیدی از نحوه عملکرد این دارو را جلوی چشمان دانشمندان گذاشته است.
استفاده از کتب تاریخی برای کشف روشهای درمان تازه موردی غیرمعمول به شمار نمیرود. «آرتیمیسینین»، داروی معالج ضد مالاریا، از نوعی ترکیب گیاهی به دست آمده است که «تو یویو» پژوهشگر چینی آن را در کتابهای باستانی چینی یافته بود.