رضا ملک زاده، در مراسم رونمایی از سامانه یکپارچه مدیریت اطلاعات سرطان، در خصوص وضعیت شیوع سرطان در ایران و جهان، گفت: خوشبختانه امروزه با ثبت اطلاعات سرطان و راه اندازی سامانه یکپارچه اطلاعات سرطان، اطلاعاتمان در خصوص بیماری سرطان دقیق تر است. براساس آمار، میزان بروز سرطان در مردان و زنان ایرانی از کل دنیا و کشورهای منطقه، کمتر است. در کشورهای دنیا، میزان بروز سرطان در مردان ۲۱۹ سرطان در هر ۱۰۰ هزار نفر و در زنان ۱۹۸ سرطان در هر ۱۰۰ هزار نفر است، در حالی که این عدد در در ایران در مردان و زنان به ترتیب ۱۵۵ و ۱۲۸ نفر به ازای هر یک صد هزار نفر است. به طورکلی، شیوع سرطان در ایران از متوسط دنیا کمتر است.
نایب رئیس کمیته ملی مدیریت سرطان وزارت بهداشت، در خصوص شایع ترین سرطان ها در مردان و زنان ایرانی، خاطرنشان کرد: سرطان پروستات، پوست، معده، روده بزرگ و مثانه شایع ترین سرطان ها در میان مردان و سرطان پستان، روده بزرگ، تیرویید، پوست و معده، پنج سرطان شایع در بین زنان ایرانی است و چنانچه هر دو جنس را باهم در نظر بگیریم، سرطان پستان، پروستات، روده بزرگ، پوست و معده، پنج سرطان شایع در بین ایرانیان است. اینکه بدانیم کدام سرطان ها در کشور از شیوع بیشتری برخوردار است، بسیار مهم است، چراکه می توان برای کاهش آمار آنها برنامه ریزی و اقدام کرد.
وی در خصوص عوامل ایجاد سرطان ها و راهکار مدیریت و کنترل آنها، بیان کرد: اینکه چطور می توان در میزان بروز سرطان ها تغییر ایجاد کرد به عوامل محیطی موثر بر سرطان ها و شیوه زندگی افراد مربوط است.
ملک زاده تاکید کرد: طبق آمار، بعداز سکته های قلبی و مغزی و بیماری های قلبی و عروقی که عامل ۴۳ درصد از مرگ و میرها و ناتوانی ها در کشور است، ۱۶ درصد از مرگ و میرها در سطح جهان ناشی از سرطان ها بوده و سرطان ها به عنوان دومین عامل مرگ و میر در جهان شناخته می شوند.
وی درخصوص میزان بروز، مرگ و میر و بهبودی ناشی از سرطان در ایران و جهان، گفت: میزان بروز سرطان در جهان ۲۰ درصد و در ایران ۱۴ درصد است، مرگ و میر ناشی از آن در جهان، ۱۰ درصد و در ایران، ۷ درصد است، اما میزان بهبودی آماری ۵۰ درصدی را به خود اختصاص داده است، یعنی تقریبا می توان نیمی از سرطان ها را بهبود بخشید و این موضوع ناشی از پیشرفت های علمی و پزشکی در کشورمان است که امیدواریم در سال های آینده بتوانیم درصد بیشتری را به این آمار بیفزاییم.
ملک زاده در خصوص وضعیت سرطان ها در ۲۰ سال آینده در ایران، گفت: چنانچه با روند فعلی پیش رویم، پیش بینی می شود که میزان سرطان ها در ایران در ۲۰ سال آینده نسبت به سایر کشورها افزایش بیشتری داشته باشد و این موضوع به افزایش طول عمر ایرانیان، شیوه غلط زندگی، چاقی، آلودگی های محیطی و عادات نادرست مربوط است.
وی با بیان اینکه امید به زندگی ایرانیان نسبت به متوسط جهانی بیشتر است، گفت: در سال ۲۰۱۷ امید به زندگی در دنیا ۷۲ و در ایران ۷۶ سال بوده است. البته جمعیت بالای ۶۵ سال در ایران سالانه افزایش پیدا کرده و به همین دلیل، میزان سرطان ها نیز افزایش داشته است.
ملک زاده، عدم مصرف میوه در پنج وعده، عدم تحرک بدنی کافی، افزایش وزن، کلسترول بالا، مصرف تریاک و سیگار را از جمله عواملی عنوان کرد که به شیوه زندگی غلط در ایرانیان دامن می زند و افزود: ۸۰ درصد ایرانیان ورزش نمی کنند، ۷۰ درصد ایرانیان اضافه وزن دارند و ۵۵ درصد ایرانیان ۵۰ سال به بالا، به کلسترول بالای خون مبتلا هستند.
وی با بیان اینکه ۱۰ درصد از ایرانیان ۴۰ سال به بالا به نوعی، تریاک مصرف می کنند، ادامه داد: مصرف تریاک عادت دیگری است که مخصوص ایرانیان است و متاسفانه ایرانیان بیشترین مصرف کنندگان تریاک در دنیا هستند. تریاک یکی از عوامل مهم سرطان زاست و سرطان زایی آن از سیگار بیشتر است. مصرف قلیان نیز عامل سرطان زای دیگری است که حتی دامن گیر زنان ایرانی نیز شده است.
نایب رئیس کمیته ملی مدیریت سرطان وزارت بهداشت اظهار کرد: برخی عوامل دیگر نیز در ایجاد سرطان ها نقش دارند، مانند، میزان مصرف انرژی، سرانه تولید گاز CO۲ و آلودگی هوا که به تغییرات آب و هوایی در دنیا منجر می شود و مشکلات زیادی مانند همین بیماری سرطان را برای بشر به وجود می آورد.
ملک زاده بیان کرد: امروزه سرطان در ایران و جهان به عنوان یک بیماری پرهزینه شناخته شده است؛ طبق آمار، دو سوم افراد برای درمان این بیماری از نظر اقتصادی دچار هزینه کمرشکن می شوند.
وی تصریح کرد: برنامه ملی مدیریت سرطان به عنوان برنامه ای است که برای پیشگیری و درمان سرطان مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این یک برنامه کلیدی برای موفقیت در درمان سرطان است که طی ۶ الی ۷ سال گذشته برای به ثمر رسیدن آن، تلاش های زیاده شده است. براین اساس، پیشگیری، تشخیص زود هنگام و درمان سرطان مهم ترین ویژگی این برنامه است.
نایب رئیس کمیته ملی مدیریت سرطان وزارت بهداشت، تاکید کرد: بخش مهم برنامه ملی مدیریت سرطان، مدیریت نظام اطلاعاتی و ثبت سرطان است. آمار و ارقامی که در ابتدای صحبت ها اعلام شد، براساس همین نظام ثبت سرطان برآورد شده است. این برنامه ۱۰۰ درصد کشور را پوشش می دهد و روند سرطان ها را در نقطه نقطه کشور مانیتور می کند تا بتوانیم برای پیشگیری از سرطان ها، برنامه ریزی های پیشگیرانه داشته باشیم.
وی در پایان گفت: در این راستا، دبیرخانه ملی سرطان تشکیل شده و نظام اطلاعات دقیق سرطان برای کشور تهیه شده و به صورت آنلاین در اختیار همه قرار خواهد گرفت تا محققین برای اقدامات از آنها استفاده کنند. همچنین، داشبورت اطلاعات سرطان از ابتدای مهر در اختیار سیاستگذاران و محققین کشور قرار گرفته و نسخه الکترونیک سرطان از مهرماه به صورت آزمایشی و بعد به صورت سراسری تهیه و منتشر می شود. چراکه بسیاری از اقدامات از جمله فرهنگسازی، پیشگیری و آموزش ها در سیستم الکترونیکی با سهولت بیشتری قابل اجرا است.
