دکتر بشیر حاجی‌‌بیگی در گفت‌‌وگو با تسنیم با بیان این‌‌که در کشور ما از سن 18 تا 60 سالگی می‌توان خون اهدا کرد، اظهار کرد: اهداکنندگان مستمر خون که حداقل در سال دو بار موفق به اهدای خون شده‌‌اند تا سن 65 سالگی با نظر پزشک مستقر در انتقال خون و مشاور اهداکنندگان می‌توانند خون اهدا کنند.
وی افزود: در کشور ما میزان اهدای خون در افراد 18 تا 25 سال 17 درصد، 26 تا 35 سال 38 درصد، 36 تا 45 سال 27 درصد، 46 تا 55 سال 15 درصد و 56 تا 60 سال سه درصد است.
وی با بیان این‌‌که در هشت ماهه امسال 1399 یک میلیون و 591 هزار و 213 نفر برای اهدای خون به مراکز انتقال خون سراسر کشور مراجعه کرده‌‌اند بیان داشت: از این تعداد یک میلیون و 257 هزار و 846 واحد خون اهدا شده است.
حاجی بیگی خاطرنشان کرد: همچنین در طی این مدت 2 میلیون و 172 هزار واحد خون و فرآورده شامل گلبول قرمز فشرده شده، پلاکت و پلاسما به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور توزیع شده است.
اهدای خون در پاندمی کرونا
حاجی‌‌بیگی با اشاره به این‌‌که مهم‌ترین دغدغه مراکز انتقال خون در دوران پاندمی کووید 19 حفظ توازن میان تولید و تقاضا است، تصریح کرد: اعداد اهداکنندگان ممکن است کاهش پیدا کند که نرخ این کاهش در بعضی از کشورها 30 درصد بوده است اما این کاهش تا حدی در هفته‌های پس از شروع پاندمی به دلیل کاهش نیاز به انتقال خون و لغو شدن عمل‌های جراحی غیر اورژانسی جبران شده است. با توجه به مطالعات موجود و رفتار کروناویروس‌‌های قبلی احتمال انتقال بیماری از طریق انتقال خون نزدیک به صفر است.
وی افزود: همچنین در مواقع کاهش ذخایر خونی در دنیا ممکن است لازم باشد بیمارستان‌ها نیاز به خون بیماران را اولویت‌‌بندی کنند. تشکیل کمیته‌های بیمارستانی برای کاهش هدررفت خون و محصولات خونی و مدیریت بهینه مصرف خون باید در دستور کار قرار گیرد.
کاهش 7 درصدی اهدای خون در ایام کرونا
سخنگوی سازمان انتقال خون ایران، تاکید کرد: در دوران شیوع کرونا در کشور در هشت ماهه 1399 نسبت به 8 ماه مدت مشابه سال قبل در ایران هفت درصد کاهش اهدای خون داشتیم.
وی افزود: در هشت ماهه سال 1399 بیشترین میزان خون اهدایی در کشور مربوط به استان‌های تهران با 15 درصد، فارس با 8 درصد و خراسان رضوی 7 درصد بوده است.
بیشترین میزان اهدای خون در کدام سنین است؟
وی ادامه داد: بیشترین میزان اهدای خون در کشور متعلق به 26 تا 35 ساله‌هاست. ایران به‌‌عنوان اولین کشور منطقه مدیترانه شرقی توانست در سال 2007 میلادی به شاخص صددرصدی اهدای خون داوطلبانه و بدون چشمداشت دست پیدا کند.
رگ‌‌ها، بهترین محل نگهداری خون!
حاجی‌‌بیگی با بیان این‌‌که در مرکز انتقال خون کیفیت نباید فدای کمیت شود، بهترین محل برای ذخیره سازی خون در کشور را رگ‌های اهداکنندگان دانست و گفت: هر وقت به خون و فرآورده‌های آن احتیاج پیدا کردیم مردم یار و یاور سازمان انتقال خون بودند.
نیاز به خون دائمی است
وی تصریح کرد: با توجه به نیاز بیمارستان‌ها به پلاکت که یکی از فرآورده‌های مشتق از خون است و در خارج از بدن و درون کیسه‌های خون تا سه روز پایدار است و همچنین وجود بیماران تالاسمی در کشور که باید خون تازه تزریق کنند و20 درصد خون تهیه شده و اهداشده در کشور به مصرف بیماران تالاسمی می‌رسد، اهدای اهدای خون باید همیشگی و به صورت روزانه باشد.
حاجی بیگی با بیان این‌‌که در زمان حاضر اهدای خون هیجانی در کشور جای خود را به تصمیم آگاهانه و اهدای خون مسئولانه داده است، خاطرنشان کرد: حجم هر کیسه خون اهدایی 450 سی‌‌سی است که البته 63 میلی لیتر آن را ماده ضد انعقاد درون کیسه‌های خون تشکیل می‌دهد.
O مثبت فراوانترین گروه خونی کشور
وی با بیان این‌‌که در ایران 90 درصد اهداکنندگان خون گروه خونی مثبت و تنها 10 درصد گروه خونی منفی دارند، گفت: فراوانی گروههای خونی A مثبت 27 درصد، B مثبت 22 درصد، A منفی سه درصد، B منفی دو درصد، O مثبت 34 درصد، O منفی چهار درصد، AB مثبت هفت درصد و AB منفی یک درصد است.
سخنگوی سازمان انتقال خون ایران یادآور شد: فراوانترین گروه خونی O مثبت است.
نوبت‌‌دهی برای اهدای خون در زمستان
وی تأکید کرد: با توجه به فرا رسیدن فصل سرما و زمستان و درخواست‌های فراوان اهدای خون، مراکز انتقال خون سراسر کشور در حال برنامه ریزی جهت نوبت دهی اهدای خون مردم نوع‌‌دوست و ایثارگر به صورت منظم و مرتب و با فواصل تعیین شده هستند.
حاجی بیگی ادامه داد: باید توجه کرد به هیچ وجه در مراکز انتقال خون کیفیت فدای کمیت نشود. با توجه به درخواست جهت تیم‌های سیار انتقال خون و استقرار تیم‌های خونگیری در مراکزی که مردم از ما می‌خواهند در حال نوبت دهی با فواصل مرتب هستیم تا بتوانیم جوابگوی آنها باشیم و موظف هستیم در مراکز انتقال خون تکریم ارباب رجوع به نحو احسن صورت پذیرد.
شرایط اهدای خون چیست؟
سخنگوی سازمان انتقال خون ایران درباره شرایط اهدای خون تشریح کرد: اهداکنندگان هنگام مراجعه برای اهدای خون حتماً کارت ملی همراه داشته باشند؛ وزن اهداکنندگان بالای 50 کیلوگرم باشد؛ آقایان در سال چهار بار و خانم‌ها به خاطر مسائل فیزیولوژیک سه بار در سال می‌توانند خون اهدا کنند؛ افرادی که تحت عمل جراحی قلب باز قرار گرفته‌‌اند معاف دائم از اهدای خون هستند و زنان شیرده از اهدای خون معاف هستند.
حاجی بیگی ادامه داد: حفظ سلامت داوطلبین اهدای خون و تکریم ارباب رجوع برای سازمان انتقال خون ایران اهمیت ویژه‌‌ای دارد و به هیچ وجه از افرادی که شرایط اهدای خون ندارند و اهدای خون برای سلامتی آنها مضر است، خون دریافت نخواهد شد.
وی افزود: استانداردهای سازمان انتقال خون ایران به خاطر افزایش ضریب امنیت و سلامت خون اهدایی سختگیرانه است. ضریب امنیت و سلامت اهداکنندگان مستمر خون بسیار بیشتر از اهداکنندگان بار اول است، اهداکنندگان مستمر خون اصول خود مراقبتی را به خوبی رعایت می‌کنند.
میانگین شاخص اهدای خون در ایران
وی بیان کرد: مطابق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی برای هر 1000 نفر جمعیت در هر کشور تعداد 20 اهداکننده مورد نیاز است تا نیازهای اساسی به انتقال خون تأمین شود که این نیاز نیز بستگی به عرضه و تقاضا در کشورها دارد. تقاضا برای خون در کشورهای با درآمد بالا بیشتر به دلیل جراحات و بیماری‌های قلبی است.
حاجی بیگی خاطرنشان کرد: در ایران میانگین شاخص اهدای خون به هزار نفر جمعیت در ادارات کل انتقال خون کشور در سال 98 نزدیک به 25 بوده است. این در حالی است که در بعضی از استان‌های ما این عدد بسیار بالاتر از نرم کشوری است.
وی ادامه داد: در استان سمنان شاخص اهدای خون به هزار نفر جمعیت 40 نفر است که بسیار بالاتر از میانگین کشوری است، این عدد در استان مازندران 38 نفر، استان یزد 32 نفر، گیلان 31 نفر، فارس 30 نفر و هرمزگان 29 نفر است.
رشد یک درصدی اهدای خون بانوان
حاجی بیگی با اشاره به رشد یک درصدی اهدای خون بانوان در هشت ماهه سال 99 نسبت به مدت مشابه سال 98 در کشور، گفت: بیشترین میزان رشد در این هشت ماه در استان‌های چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، فارس، گلستان و هرمزگان بوده است.
وی افزود: همچنین بیشترین میزان شاخص اهدای خون بانوان در کشور مربوط به استان‌های لرستان 8 درصد، کردستان 8 درصد، خراسان جنوبی 8 درصد بوده است.
حاجی بیگی گفت: میانگین شاخص اهدای خون بانوان در کشور طی 8 ماهه سال جاری، 5.2 درصد نسبت به مدت مشابه سال 98 یک درصد افزایش را نشان می‌دهد.
تنها 2 درصد از بهبودیافتگان کرونا پلاسما اهدا کرده‌‌اند
وی افزود: از ابتدای اردیبهشت 99 و آغاز اهدای پلاسمای بهبودیافتگان از کرونا تاکنون نزدیک به 16 هزار نفر به 25 مرکز انتقال خون مراجعه کرده‌‌اند که از این تعداد 13 هزار و 100 واحد پلاسما اهدا شده است که بیشترین میزان اهدای پلاسما در استان‌های تهران، آذربایجان غربی، یزد، خوزستان، اصفهان و خراسان رضوی بوده است.
حاجی بیگی گفت: تنها دو درصد از بهبود یافتگان از بیماری کرونا برای اهدای پلاسما به مراکز انتقال خون مراجعه کرده‌‌اند که آمار بسیار پایینی است با توجه به درخواست بالای پلاسمای بهبود یافتگان از بیماری کرونا از طرف بیمارستان‌ها بالاخص در کلانشهرها از این عزیزان درخواست می‌کنیم که برای اهدای پلاسما به مراکز انتقال خون مراجعه کنند.
وی افزود: عزیزانی که 28 روز از بهبودی آنان از بیماری کرونا گذشته است می‌توانند برای اهدای پلاسمای خودشان به شکرانه سلامتی و نجات جان بیماران بستری در بیمارستان‌ها به مراکز انتقال خون مراجعه کنند.
سخنگوی سازمان انتقال خون ایران گفت: در حال حاضر بیشترین مراجعه بهبودیافتگان در استان‌های تهران، اصفهان، آذربایجان غربی، خوزستان، یزد، خراسان رضوی و مازندران بوده است.
