عوارض جانبی داروها گاهی باعث میشوند که استفاده از آنها را متوقف کنید. با اینکه اضافه وزن عارضه خاصی محسوب نمیشود، اما ممکن است باعث بروز استرس شود. در ادامه فهرستی از داروهای رایج آمده که همگی میتوانند منجر به اضافه وزن شما شوند.
۱. قرصهای ضد افسردگی سهحلقهای
داروهایی شامل آمی تریپتیلین، دوکسپین و نوروتریپتیلین میتوانند با افزایش اشتها، سبب اضافهوزن شوند. مصرف داروهای ضدافسردگی را به یکباره قطع نکنید، بلکه ابتدا با پزشکتان مشورت کنید. در صورت مشاهده اضافه وزن از پزشکتان بخواهید که داروهای دیگری برایتان تجویز کند. مثلا داروهایی مانند بوپروپیون و دولوکستین به کاهش وزن کمک میکنند.
۲. کورتیکواستروئیدها
کورتیکواستروئیدهای یا داروهای کورتونی خوراکی مانند پردنیزون در موارد مختلفی مانند درمان آسم یا آرتریت روماتوئید (التهاب مفاصل) مورد استفاده قرار میگیرند که یکی از عوارض آنها افزایش وزن است؛ بنابراین این داروها را همراه با غذا یا مقداری ماست باید استفاده کرد. از آنجایی که دوره استفاده از این داروها کوتاه است، عوارض جانبی آن نیز چندان محسوس نیست، اما درصورت طولانی شدن دوره درمان، باید حتما از ورزش و رژیم غذایی مناسبی پیروی کنید.
۳. آنتی هیستامینها
آنتی هیستامینها برای کاهش علائم آلرژی یا خارش استفاده میشود. طبق مطالعات افرادی که بصورت منظم از این داروها استفاده میکنند، وزن و اندازه دور کمر بالاتری نسبت به دیگران دارند. میتوان بجای این داروها از اسپریهای استروئیدی مانند فلوتیکاسون استفاده کرد.
۴. داروهای ضد صرع
داروهایی مانند گاباپنتین یا پرگابالین که برای درمان تشنج استفاده میشوند، اشتها را افزایش میدهند. در صورت عدم تمایل به اضافه وزن میتوانید از پزشکتان بخواهید که داوری دیگری مانند توپیرامات یا لاموترژین را جایگزین آن کند.
۵. مسدود کنندههای گیرنده بتا
از این داروها برای درمان فشار خون استفاده میشود. برخی از آنها مانند آتنولول و متوپرولول باعث افزایش وزن میشوند. این قرصها با ایجاد حس خستگی، ضربان قلب را کاهش داده و تحمل ورزش را کاهش میدهند. حس خستگی زودرس باعث عدم تحرک و افزایش وزن میشود.
۶. داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین
داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین یا SSRIها مانند سیتالوپرام و پاروکستین از انواع داروهای ضدافسردگی محسوب میشوند که باعث افزایش سروتونین در مغز شده و با تاثیر روی اشتها و عادات غذایی، باعث افزایش وزن میشوند. در صورت تمایل برای کاهش وزن، با پزشک خود مشورت کنید.
۷. داروهای مهارکننده آنزیم مونوآمین اکسیداز
داروهای مهارکنننده آنزیم مونوآمین اکسیداز یا MAOIها نوعی از داروهای ضدافسردگی هستند که مهار یک آنزیم مهم تجزیهکننده آمینهای مغزی باعث افزایش این آمینها مانند سروتونین، دوپامین و... و درمان افسردگی میشوند. از این دارو برای درمان میگرن هم استفاده میشود. اما با تحریک اشتها باعث افزایش وزن میشوند.
۸. انسولین
استفاده از انسولین برای درمان دیابت باعث افزایش وزن میشود. زیرا این هورمون بدن را در جذب گلوکز یاری میدهد. بعد از جذب شدن شکر و وارد شدن آن به داخل سلول، در صورت عدم استفاده توسط بدن، به چربی تبدیل میشود. با افزایش غذاهای شیرین اضافه وزن نیز بیشتر میشود. میتوان با تغییر سبک زندگی این تداخل را برطرف نمود.
۹. سولفونیلاورهها
این داروها مخصوص درمان دیابت بوده و سطح قند خون را تا ۲۰درصد کاهش میدهند، اما باعث اضافه وزن هم میشوند. این داروها با آزاد کردن انسولین، باعث انباشته شدن قند در سلولها و در نتیجه چاقی میشوند. میتوان داروهایی مانند متفورمین را جایگزین آن کرد.
۱۰. داروهای آرام بخش
این داروها برای درمان اختلالات دوقطبی یا شیزوفرنی استفاده میشوند. داورهایی مانند اولانزاپین باعث افزایش کلسترول و تری گلیسرید و در نتیجه افزایش وزن میشوند.