اتوبوسرانی تهران با حدود ۵۵۰۰ نیرو در بخش عمومی و خصوصی فعال است و هر چند در شرایط کرونا آمار مسافران کاهش یافته ولی یکی از پایه‌های اصلی حمل و نقل عمومی در پایتخت محسوب می‌شود.
تا قبل از کرونا آمار مسافران اتوبوس‌های به حدود یک میلیون و هشتصد هزار نفر در روز می‌رسید ولی اکنون از ترس ابتلا به کرونا و اجرای محدودیت‌های تردد به گفته مدیران شهری، مسافران آمارشان میانگین ۵۰۰ هزار نفر در طول روز است.
هرچند مسافران در استفاده از ماسک اهتمام دارند و تقریبا مسافر بدون ماسک نیست ولی نگرانی‌ها از ابتلا به کرونا در موج چهارم افزایش یافته و به دغدغه مسافران و رانندگان اتوبوس‌ها افزوده است.
مدیران شهری معتقدند امکان فاصله گذاری اجتماعی در زمان شلوغی و ازدحام جمعیت در اتوبوس‌ها و واگن‌های مترو وجود ندارد و راهکار مقابله با این موضوع توسعه حمل و نقل عمومی و خرید اتوبوس ها و واگن های جدید برای مترو است.
درباره آخرین پیگیری های انجام شده برای واکسیناسیون رانندگان اتوبوس، میزان مبتلایان و متوفیان کرونا در تاکسیرانی، ضدعفونی اتوبوس‌های پایتخت، آمار مسافران اتوبوس با توجه به اجرای محدودیت‌های تردد، سرانجام خرید اتوبوس برای پایتخت، تغییر نرخ بلیت اتوبوس و مباحث دیگر با محمود ترفع، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران به بحث و گفت‌وگو نشستیم که جزئیات آن به شرح ذیل است.
زمان واکسیناسیون رانندگان اتوبوس
سرانجام تأمین واکسن کرونا برای رانندگان اتوبوس به کجا رسید و چه زمانی قرار است راننده‌های اتوبوس در مقابل ویروس کووید ـ 19 واکسینه شوند؟
مدتی پیش یکی از دانشگاه‌‌های علوم پزشکی تهران آمار رانندگان اتوبوس را از ما سوال کردند و طی نامه‌ای خواستار اعلام آمار رانندگان شدند ما این آمار را تهیه و برای آنها ارسال کرده‌ایم و منتظر هستیم تا رانندگان اتوبوس واکسیناسیون آنها آغاز شود ولی هنوز تا این لحظه اقدامی صورت نگرفته است.
رانندگان اتوبوس‌های شهری روزانه با حجم قابل توجهی از شهروندان مواجه هستند. این مساله خطر ابتلای رانندگان اتوبوس‌ها به کرونا را بالا می‌برد. ما پیگیری‌های زیادی داریم تا بتوانیم امکان توزیع واکسن میان رانندگان شرکت واحد را فراهم کنیم. در این باره با درخواست و پیگیری مدیریت شهری از ستاد مقابله با کرونا و وزارت بهداشت، درمان و علوم پزشکی و با همکاری و مساعدت ستاد مذکور و وزارت بهداشت امیدواریم این مساله را محقق کنیم.
دلیل تقدم پاکبانان نسبت به رانندگان
چرا پاکبان‌ها که در فضای باز فعالیت می‌کنند نسبت به رانندگان اتوبوس که ریسک بیشتری در ابتلا به کرونا دارند در اولویت واکسیناسیون عقب‌تر بوده و آیا این موضوع را اتوبوسرانی با ستاد مقابله با کرونا و وزارت بهداشت در میان گذاشته‌اند؟
همه تصمیمات در زمینه واکسیناسیون مربوط به ستاد مقابله با کرونا و وزارت بهداشت است بنده تخصص پزشکی ندارم و بهتر است این سوال از مسؤولان مربوطه در ستاد مقابله با کرونا و وزارت بهداشت سؤال شود.
البته بر اساس پیگیری‌های قبلی امروز هم سیدمناف هاشمی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران رایزنی‌هایی را با ستاد مقابله با کرونا داشته و پیگیری‌های جدیدی برای تأمین واکسن کرونا برای همه رانندگان از جمله رانندگان اتوبوس و تاکسی و راهبران مترو انجام داده‌اند که امیدواریم هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد.
ابتلای بیش از 1200 نفر به کرونا/ کووید 19 جان 13 نفر را گرفت
تا کنون چند نفر در اتوبوسرانی تهران مبتلا به کرونا شده و در اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند؟
متأسفانه تا کنون 13 نفر در اتوبوسرانی تهران البته نه فقط رانندگان اتوبوس بلکه از نیروهای ستاد و کارمندان و حتی یک نفر از نیروهای اجرائیات جان خود را به دلیل ابتلا به ویروس کووید ـ 19 از دست داده‌اند. آمار مبتلایان به کرونا نیز در اتوبوسرانی همچون سایر بخش‌های کشور از بعد از نوروز سیر صعودی داشته و این در حالی است که در بخش خصوصی و عمومی اتوبوسرانی آمار مبتلایان روزانه به کرونا به کمتر از 20 رسیده بود ولی امروز فقط 85 نفر آمار کرونا مثبت اعلام شده است و این مسأله حکایت از افزایش چند برابری مبتلایان است. همچنین از ابتدای شیوع کرونا تا کنون بیش از 1200 نفر در اتوبوسرانی تهران در بخش‌های مختلف مبتلا به این ویروس منحوس شده‌اند.
واریز کمک هزینه به رانندگان برای خرید مواد ضدعفونی
گفته می‌شود که اتوبوسرانی تهران کمک‌هایی را به صورت نقدی جهت خرید مواد ضدعفونی‌کننده و ماسک به رانندگان اتوبوس واریز می‌کند این واریزی به چه صورت انجام می‌گیرد و چه میزان است؟
به صورت فصلی اتوبوسرانی تهران در حساب حقوق رانندگان اتوبوسرانی بخش عمومی مبلغی را جهت تأمین مواد ضدعفونی و ماسک واریز می‌کند ولی برای بخش خصوصی با توجه به ظرفیت محدود ما تنها ماسک تهیه می‌شود. جداسازی کابین راننده اتوبوس از مسافران نیز از ابتدای کرونا انجام گرفت البته گاهی رانندگان اتوبوس ممکن است به صورت سلیقه‌ای دستکاری‌هایی در این جداسازی داشته باشند.
اتوبوس‌های تهران ابتدا و انتهای خطوط ضدعفونی می‌شوند
ضدعفونی اتوبوس‌های تهران جهت مقابله با کرونا چقدر وقت یکبار انجام می‌گیرد؟
ضدعفونی اتوبوس‌ها به ویژه اتوبوس‌های پرمسافر ابتدا و انتهای خطوط ضدعفونی می‌شوند ولی به شخصه گمان می‌کنم ضدعفونی چندان کارساز نیست البته ما پروتکل‌ها را دقیق انجام می‌دهیم ولی قطعا مشخص است اگر اتوبوس هم ابتدای خط ضدعفونی شود در همان خط حدود 60 نفر مسافر سوار می‌شوند و همه آنها سطوح داخلی اتوبوس را لمس می‌کنند بنابراین احتمال آغشته شدن سطوح اتوبوس به ویروس وجود دارد بنابر این مسافران باید حتی‌المقدور اسپری ضدعفونی‌کننده به همراه داشته باشند حتی بهتر است در اتوبوس با تلفن همراه خود صحبت نکنند و از نزدیک کردن دست‌ها به سمت چشم و مجاری تنفسی خود خودداری کنند چرا که معتقدیم این اقدامات حتی بسیار کارسازتر از ضدعفونی اتوبوس‌ها است با این وجود ما روزانه دو بار ابتدا و انتهای خطوط اتوبوس‌ها را ضدعفونی می‌کنیم.
کاهش 20 درصدی مسافران اتوبوس با اجرای محدودیت‌ها
آمار مسافران اتوبوس‌های پایتخت همزمان با اجرای محدودیت‌های تردد و تعطیلی بسیاری از اصناف چقدر کاهش یافته است؟
حدود دو هفته پیش آمار مسافران اتوبوس بیش از 500 هزار نفر در طول روز بود ولی هفته قبل به 400 هزار نفر رسید و احتمالا با توجه به تأکید عدم استفاده از حمل و نقل عمومی و تعطیلی مشاغل به دلیل شرایط پیک چهارم کرونا احتمالا آمار مسافران کمتر هم خواهد شد و به طور کلی با اجرای محدودیت‌ها در پیک چهارم حدود 20 درصد آمار مسافران اتوبوس کاهش یافته است.
البته با این وجود ناوگان اتوبوسرانی پایتخت آمادگی کامل دارد تا نسبت به اجرای مصوبات جدیدی که ممکن است ستاد ملی کرونا با توجه به شرایط خاص کرونایی تهران اعلام کند، اقدام کند و برای مدیریت شهری و شرکت واحد، حفظ سلامتی عموم شهروندان از جمله مسافرانی که از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند از اولویت ویژه برخوردار است.
کرونا مسافران اتوبوس ها را 67 درصد کاهش داد
قبل از شیوع کرونا متوسط آمار مسافران روزانه اتوبوس‌ها یک میلیون و 800 هزار نفر که حدود 67 درصد از آمار مسافران به دلیل کرونا کاسته شده است و بسیاری از خطوط دیگر مشابه قبل فعال نیستند چرا که بخش خصوصی در برخی از خطوط به دلیل کاهش شدید مسافر حتی نمی‌توانند هزینه اتوبوس و راننده را تأمین کنند.
غیرفعال شدن 30 درصد ناوگان اتوبوسرانی
کرونا چه تعداد خط اتوبوس را در تهران تعطیل کرد؟
تعطیل چندان خطوط اتوبوس نداریم ولی آنقدر در برخی خطوط آمار اتوبوس‌های خصوصی و تعداد مسافران کاهش یافته که به نظر ما تعطیل شده است و اکنون 30 درصد از اتوبوس‌های بخش خصوصی دیگر فعال نیستند و بسیاری از خطوط در بخش خصوصی با سرفاصله زیاد فعالیت دارند و با توجه به اینکه 68 درصد آمار مسافران اتوبوس‌ها در پایتخت با شیوع کرونا کاهش یافته می‌توان گفت که 67 درصد درآمد اتوبوس‌ها کاهش یافته است.
قرارداد خرید اتوبوس‌های جدید برای پایتخت به کجا رسید و آیا در سال جدید اتوبوس‌های نو برای تهران خریداری می‌شود؟
قرارداد خرید اتوبوس و مینی‌بوس در سال گذشته برای تهران داشتیم که این قضیه محقق شد و اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های نو تحویل داده شد از ابتدای سال هم پیگیر انعقاد قراردادهای جدید جهت تأمین اتوبوس‌های برقی، دیزلی و تک‌کابین و دو کابین هستیم که اگر منجر به عقد قرارداد شود قطعا آن را اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
شرکت واحد اتوبوسرانی تهران در شرایط فرسوده بودن ناوگان حمل و نقل عمومی و مشکل تامین اعتبارات مالی چه تمهیداتی در نظر گرفته است؟
بر اساس برنامه ریزی‌های انجام شده ما سال گذشته دویست و پنجاه دستگاه ناوگان شامل اتوبوس و مینی بوس خریداری و به شبکه اتوبوسرانی شهر تهران اضافه کردیم. درحال حاضر هم در تلاش هستیم تا بیش از سیصد دستگاه دیگر را هم به مجموعه ناوگان اتوبوسرانی شهر تهران اضافه کنیم. الان هم پیگیر عقد قرارداد و کار‌های مربوط به توافق خرید هستیم.
منابع مالی برای خرید اتوبوس‌های جدید
آیا منابع مالی برای خرید اتوبوس‌های جدید تأمین و پیش‌بینی شده است؟
بله منابع مالی وجود دارد هم اوراق مشارکت سال 98 وجود داشته و قابل استفاده است و هم اوراق سال 99 در روزهای آخر سال گذشته نهایی شد علاوه بر این ردیف بودجه شهرداری نیز وجود دارد و با استفاده از ظرفیت تبصره 19 و بودجه دولت و مشارکت بخش خصوصی و عمومی 50 دستگاه اتوبوس برقی قرار است برای تهران خریداری شود که 50 برنده برای مناقصه مربوطه اعلام شده است.
مسیر تردد اولین اتوبوس برقی
اولین اتوبوس برقی در کدام خط تهران مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد؟
در حال حاضر با توجه به این موضوع اولین دستگاه اتوبوس برقی در حال حمل به سمت ایران است و اواخر هفته جاری به کشور می‌رسد و آزمایشی کار خود را در پایتخت آغاز کند و اگر مشکلی نباشد و در طراحی آن و یا استفاده از اتوبوس برقی چالش‌هایی نباشد اتوبوس‌های دیگر هم به کشور وارد می‌شود. این اتوبوس‌های برقی چینی هستند و تا کنون در کشور استفاده نشده و اگر با شرایط آب و هوایی و حجم مسافران در پایتخت مناسب باشد هر چه بیشتر برای تهیه آنها اقدام خواهد شد.
زیرساخت اتوبوس های برقی فراهم شده است؟
زیرساخت این اتوبوس‌ها به صورتی است که ایستگاه شارژ برای شارژ شدن اتوبوس برقی لازم است که ما در توقفگاه‌های خودمان بنا داریم شارژ این اتوبوس‌ها را انجام دهیم و روزانه بر همین اساس شارژ مجددی نیاز است ولی اگر زمان حرکت طولانی‌تر از میزان معمولی باشد به طور مثال حوادثی رخ دهد ممکن است به شارژ مجدد نیاز باشد بنابراین در مبدأ خطوط نیز بنا داریم ایستگاه شارژ راه‌‌اندازی کنیم و اولین اتوبوس برقی تهران در خط میدان جمهوری، میدان بهارستان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
سرانجام اتوبوس ها و مینی بوس های رزروی به کجا رسید؟
بیش از یک سال پیش برنامه رزرو صندلی‌های اتوبوس به عنوان راهکاری برای اعمال طرح فاصله گذاری اجتماعی در شرایط کرونا از طرف یک شرکت استارت آپی خصوصی پیشنهاد شد. هدفی که برای این کار پیگیری می‌شد این بود که شهروندان بتوانند صندلی اتوبوس خود را رزرو کنند تا از این طریق با واگذاری و ارائه صندلی‌های محدود طرح فاصله گذاری اجتماعی در اتوبوس و مینی بوس‌های آن شرکت اجرا شود.
متولی این برنامه شرکت‌های خصوصی هستند که ناوگان هم متعلق به خود آن هاست. درواقع این طرح به ناوگان اتوبوسرانی تهران مربوط نبوده است. البته من الان خیلی هم درباره اینکه تا چه اندازه موفق بوده اند اطلاعی ندارم. اما تصور هم نمی‌کنم موفقیت حائز اهمیتی کسب کرده باشند.
افزایش نرخ بلیت از اول اردیبهشت
سرانجام افزایش نرخ بلیت اتوبوس در پایتخت به کجا رسید؟
با مصوبه شورای شهر و تأیید فرمانداری نرخ بلیت اتوبوس حداکثر 35 درصد و با رعایت متوسط 25 درصد از اول اردیبهشت افزایش می‌یابد. با توجه به اتفاق‌های یکی دو سال اخیر مانند تحریم‌ها، افزایش نرخ ارز و تورم، همچنین کاهش مسافر به دلیل شرایط کرونا، اقتصاد حمل و نقل عمومی به ویژه در بخش خصوصی متزلزل شده و در حال زمینگیر شدن است بنابراین افزایش نرخ حائز اهمیت است و حتی یک روز که به نرخ‌های قبلی از ابتدای اردیبهشت اضافه نشود، به قشر رانندگان اتوبوس در بخش خصوصی که اکثراً قشر ضعیف جامعه‌اند آسیب وارد خواهد شد.
