علیرضا شریفی یزدی جامعه‌شناس در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران درباره علل کاهش نرخ رشد جمعیت در ایران گفت: مهم‌ترین دلیلی که در بحث کاهش فرزند آوری در کشور مطرح شده تغییر سبک زندگی و باورهای فرهنگی است. به این معنا که خانواده‌ها نگاه متفاوتی به ازدواج و فرزندآوری نسبت به گذشته پیدا کرده‌اند.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه در گذشته دغدغه زوجین بارداری طبیعی و بدون پیشگیری بود، عنوان کرد: امروزه هدف زوجین از ازدواج لذت‌جویی، ارتقاء توان فردی و پرداختن به علائق شخصی و زوجی است. برای مثال آن‌ها بعد از ازدواج به‌دنبال ادامه تحصیل، یادگیری زبان دوم، هنر و مسافرت می‌روند و همین امور باعث کاھش سطح فرزندآوری چه از نظر تعداد فرزندان هر خانواده و چه از نظر تاخیر زیاد در زمان بارداری می‌شود.
تاثیر عوامل اقتصادی بر کاهش نرخ فرزندآوری
شریفی یزدی با اشاره به متفاوت بودن دلایل کاهش فرزندآوری بین طبقه‌های مختلف جامعه تاکید کرد: این عوامل در بین قشر فرادست و برخوردار تغییر نوع نگاه به زندگی، دربین قشر فرودست و کم‌برخوردار مشکلات اقتصادی و در طبقه متوسط هردو این عوامل است.
این جامعه‌شناس ادامه داد: عوامل اقتصادی تاثیر زیادی بر روی کیفیت زندگی مردم داشته و باعث عدم توانایی خانواده‌ها در تامین مخارج فرزندان شده و به‌همین دلیل آن‌ها ترجیح می‌دهند که دیرتر بچه‌دار شوند و در نهایت هم به یک بچه اکتفا کنند و سراغ دو یا سه بچه نروند.
او به تاخیر افتادن زمان شروع زندگی مشترک و کاهش توان جوانان برای ازدواج در سن مناسب را عامل موثر دیگری در کاهش فرزندآوری خواند و عنوان کرد: بهترین زمان برای ازدواج ٢۵ سال به بالاست که امروزه متوسط سن ازدواج در کشور بین دخترها و پسرها به‌شدت افزایش پیدا کرده و همین امر شانس باروری را کاهش می‌دهد.
پیری جمعیت و خطر انهدام تمدنی
این جامعه‌شناس گفت:کشور ایران در حدود ١٠ سال پیش جزء جامعه جوان جهان محسوب می‌شد، ولی جمعیت فعلی ما از حالت جوان رو به سمت میانسالی رفته و تا ١٠ سال آینده کاملا میانسال می‌شود و در ٢٠ سال آینده یک جامعه سالمند خواهیم داشت و باید از همین حالا به فکر رفع این مشکل بود.
شریفی یزدی تصریح کرد: مسئله سالخوردگی و پیری جمعیت به عنوان یک واقعیت مهم جامعه در سال‌های آینده، ایران را در معرض خطر قرار می‌دهد چرا که وقتی جمعیت رو به پیری رود و به اندازه کافی نیروی جوان، جایگزین آن نشود باید نگران انهدام تمدنی تا یک قرن آینده در کشور باشیم.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه حل مشکلات اقتصادی جامعه به برطرف شدن مسئله عدم فرزندآوری کمک زیادی می‌کند اعلام کرد: درقدم اول دولت‌مردان باید معضلات اقتصادی، تورم و بیکاری را به شکل جدی و بلندمدت حل کنند و در قدم دوم کار فرهنگی انجام دهند و آسیب‌های ناشی از نداشتن فرزند برای والدین و تک فرزندی برای جامعه و خود فرزند را تشریح کنند و در قدم سوم بسته‌های تشویقی واقعی و تاثیرگذار ارائه دهند.
شریفی یزدی ادامه داد: بسته‌های تشویقی دولت باید به‌گونه‌ای باشد که زوجین احساس کنند که با اضافه کردن فرزند جدید می‌توانند مشکلی از جامعه‌شان را حل کنند بدون اینکه مشکل تازه‌ای برای خودشان به‌وجود بیاید.
پیامدهای جبران ناپذیر تک‌فرزندی
او با اشاره با اینکه خانواده‌ها باید از اثرات منفی شدیدی که تک‌فرزندی برای فرزند و جامعه دارد مطلع شوند، گفت: شاید بهتر است که اصلا فرزندی نداشته باشیم تا اینکه با تک فرزندی مشکلاتی مانند افسردگی و تنهایی را برای او به وجود آوریم و آینده‌اش را تباه کنیم.
این جامعه‌شناس ادامه داد: داشتن یک فرزند شاید برای پدرو مادر کافی باشد، اما جنایت در حق آن فرزند است چرا که آینده‌ای سراسر تنهایی در انتظار او خواهد بود.
