سعید حسینی پناه کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که، فریز سهام به چه معناست؟، اظهار کرد: در برخی از مواقع کارگزار ناظر به علت بدهی مشتری خود، اوراق سهامداران را فریز میکند و به سهامدار اجازه نمیدهد که در کارگزاری دیگر و یا کارگزاری ثبت نامی خود سهم خود را به فروش برساند.
او بیان کرد: بعد از فریز سهم به واسطه کارگزار، کارگزار اجازه دارد تا دو برابر طلب خود از مشتری، سهام مشتری را فریز کند و زمانی که مشتری بتواند بدهی خود را تسویه کند، سهم بلوک شده او آزاد میشود.
کارشناس بازار سرمایه افزود: به طور مثال، فردی ۴ هزار سهم پالایشی به قیمت یک هزار و ۴۰۰ و حدود ۲۰ هزار سهم خودرویی به قیمت ۲۵۰ – ۲۳۰ تومان دارد، همچنین ۵ میلیون نیز به کارگزاری بابت اخذ اعتبار بدهکار است، در این صورت، کارگزاری سهم پالایشی و خودرویی فرد را بابت طلب خود، فریز میکند و فرد نمیتواند اعتراضی مبنی فریز سهم، داشته باشد.
او گفت: همچنین فرد میتواند به کارگزاری مراجعه کند و درخواست کند تا سهم خودرویی را فریز و سهام پالایشی را آزاد کند.
حسینی پناه در پاسخ به این پرسش که، اگر فرد به میزان بدهی خود در پرتفوی نقدینگی داشته باشد، باز هم سهام او فریز میشود؟، تشریح کرد: گاهی اوقات فرد در پرتفوی خود به میزان بدهی خود به کارگزار نقدینگی دارد، در این مواقع، کارگزاری پول موجود در پرتفوی فرد را بلوکه کرده و به جای طلب خود بر میدارد و کاری به سهم فرد ندارد، ولی در زمانی که، نقدینگی فرد پایین است، کارگزار برای اخذ طلب خود رو به سهم فرد میآورد.
کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: با این حال کارگزاری در صورت عدم بدهکاری مشتری خود، اجازه ندارد سهام فردی را فریز کند و در مواقعی نیز دیده شده که کارگزاری سهمی را فریز کرده، ولی سپس طبق شفافیت ایجاد شده، سهم مشتری از فریز خارج شده است.
حسینی پناه در پاسخ به این پرسش که، افراد چگونه متوجه فریز شدن سهام خود میشوند؟، گفت: گاهی اوقات نشانی از فریز شدن سهم دیده نمیشود و در مواقعی، فرد سهم خود را برای فروش میگذارد و کارگزار طلبی را که از فرد دارد، بعد از ورود نقدینگی حاصل از فروش سهم از پرتفوی سهامدار کسر میکند.
او بیان کرد: در بسیاری از مواقع، داخل پرتفوی هر فرد، در قسمت پیام ناظر، خبر فریز سهام توسط کارگزار ثبت میشود. در برخی مواقع نیز فریز سهم به علت مباحثی مانند، طلاق با حکم دادستان رخ میدهد که سهامدار میتواند با مراجعه به کارگزار خود از علت آن مطلع شود.